Hérodning toluq ismi «Hérod Antipas» bolup, bezi yerlerde «Hérod padishah» yaki «Hérod xan» dep atilidu. U Galiliyege hökümranliq qilatti. Uning akisi «Hérod Arxélaus» idi (2:22).
«Hérodlar» toghruluq «qoshumche söz»imiznimu körüng. ■Mar. 6:14; Luqa 9:7. 2 xizmetkarlirige:
Hérod ögey akisi Filipning ayali Hérodiyeni Filiptin tartiwélip andin uni ajrishishqa qayil qilip, Hérodiye bilen özi toy qilghanidi. ■Mar. 6:17; Luqa 3:19. 4 Chünki Yehya Hérodqa tenbih bérip: «Bu ayalni tartiwélishing Tewrat qanunigha xilaptur» dep kelgenidi.□«Bu ayalni tartiwélishing Tewrat qanunigha xilaptur» — «Law.» 16:18, 20:21de, birsining aka yaki ukisi hayat ehwalda, birining ayalini yene biri öz emrige élishqa bolmaydu, dep belgilen’gen. ■Law. 18:16. 5 Hérod shu sewebtin Yehyani öltürmekchi bolghan bolsimu, biraq xalayiqtin qorqqanidi, chünki ular Yehyani peyghember, dep biletti.■Mat. 21:26.
□14:1 «Hérod hakim» — «hakim» grék tilida «tétrarq» déyilidu. Bu söz «zéminning töttin birini idare qilghuchi» dégenni bildüridu. Rim impériyesi Pelestinni töt qisimgha bölgen bolup, herbir qismining «tétrarq»i bar idi. Hérodning toluq ismi «Hérod Antipas» bolup, bezi yerlerde «Hérod padishah» yaki «Hérod xan» dep atilidu. U Galiliyege hökümranliq qilatti. Uning akisi «Hérod Arxélaus» idi (2:22). «Hérodlar» toghruluq «qoshumche söz»imiznimu körüng.
□14:3 «Hérod... ögey akisi Filipning ayali Hérodiyening wejidin Yehyani tutqun qilip, zindan’gha tashlighanidi» — Yehyani tutush «Hérodiyening wejidin» — Hérod belkim Hérodiyening biwasite telipidin shundaq qilghan bolushimu mumkin. Hérod ögey akisi Filipning ayali Hérodiyeni Filiptin tartiwélip andin uni ajrishishqa qayil qilip, Hérodiye bilen özi toy qilghanidi.
□14:4 «Bu ayalni tartiwélishing Tewrat qanunigha xilaptur» — «Law.» 16:18, 20:21de, birsining aka yaki ukisi hayat ehwalda, birining ayalini yene biri öz emrige élishqa bolmaydu, dep belgilen’gen.
□14:6 «ayali Hérodiyening qizi otturigha chiqip ussul oynap berdi» — «Hérodiyening qizi» — Hérodiyening burunqi éridin bolghan qizi.
□14:9 «Padishah buninggha hesret chekken bolsimu,...» — Hérod hakim bezide «padishah» déyiletti.
■14:13 Mat. 12:15; Mar. 6:31; Luqa 9:10.
□14:20 «Muxlislar éship qalghan parchilarni liq on ikki séwetke tériwaldi» — grék tilida «Ular éship qalghan parchilarni... tériwaldi». Muxlislar ikenliki «Mat.» 16:9-10-de ispatlinidu. «liq on ikki séwetke tériwaldi» — «séwet» grék tilida «qol séwet» — démek, bir adem ikki qollap kötüreleydighan séwet.
□14:24 «kéme qirghaqtin xéli köp chaqirim yürgenidi» — yaki «kéme déngiz otturisida yürgendidi...».
□14:25 «kéche tötinche jések waqtida...» — bir kéche töt jésekke bölünetti; shunga bu waqit tang atay dégen waqit idi.