82
82-küy •••• Xudaning aliy soti
Yuh. 10:22-42
Asaf yazghan küy: —
Xuda Öz ilahiy mejliside turup,
U ilahlar hekkide höküm chiqiridu; «Xuda Öz ilahiy mejliside turup (riyasetchilik) qilidu, U ilahlar hekkide höküm chiqiridu» — bizningche, bu mejliske qatnashqan «ilahlar»ning Xudaning xelqige sotchi bolghan yaki Öz xelqi arisida hoquq-mes’uliyiti bar ademler ikenliki töwendiki ayetlerdin körülidu. Melum jehetlerdin, ular Xudadek ademler üstidin höküm chiqiridu; shuning üchün ular bu mes’uliyetning éghirliqini obdan chüshinishi kérek. «U ilahlar hekkide höküm chiqiridu» — bashqa sherhchiler bolsa «ilahlar» dégenni yer yüzidiki padishah-hoquqdarlarni körsitidu, dep qaraydu. Muzu sherhchiler 6-ayettiki «siler ilahlar» dégenni kinayilik söz dep qaraydu; chünki shu dewrdiki padishahlardin köp qismi özlirini «Xuda» dep qaraytti, xelqidin özige ibadet qilishini telep qilatti. Lékin Rebbimizning «Yh.» 10:33-36de éytqan sherhi boyiche, bu sözler kinayilik söz emes; shunga yuqiriqi chüshendürüshimiz toghra, dep qaraymiz.
— Qachan’ghiche siler naheq höküm chiqirisiler,
Qachan’ghiche rezillerge yüz-xatire qilisiler?
Sélah.
Gadaylar we yétim-yésirlarning dewasini soranglar,
Ézilgenler hem hajetmenlerge adaletni körsitinglar; «...yétim-yésirlarning dewasi» — ibraniy tilida «... atisizlarning dewasi».
Miskinler hem namratlarni qutquzunglar,
Ularni rezillerning changgilidin azad qilinglar! Pend. 24:11
Nadan wǝ bilimsizdur ularning hemmisi,
Yürer ular zulmet ara,
Tewrer zéminning ulliri.
Men éytarmen: — «Siler ilahlarsiler,
Hemminglar Hemmidin Aliy Bolghuchining oghulliri siler;
Shundaq bolsimu siler insan’gha oxshash ölisiler,
Herqandaq emir-begke oxshashla yiqilisiler». «Shundaq bolsimu siler insan’gha oxshash ölisiler, herqandaq emir-begke oxshashla yiqilisiler» — 1-ayet we uningdiki izahatni körüng. Birinchi jümlining bashqa birxil terjimisi: «Shundaq bolsimu siler Ademge (démek, Adematimizgha) oxshsash ölisiler».
— Turghin, i Xuda, yer-yüzini soraq qilghaysen!
Chünki Sen barliq ellerge waris bolghuchisen! «Sen barliq ellerge waris qilisen» — bu söz belkim Mesihke éytilishi mumkin.  Zeb. 2:8; Ibr. 1:2
 
 

82:1 «Xuda Öz ilahiy mejliside turup (riyasetchilik) qilidu, U ilahlar hekkide höküm chiqiridu» — bizningche, bu mejliske qatnashqan «ilahlar»ning Xudaning xelqige sotchi bolghan yaki Öz xelqi arisida hoquq-mes’uliyiti bar ademler ikenliki töwendiki ayetlerdin körülidu. Melum jehetlerdin, ular Xudadek ademler üstidin höküm chiqiridu; shuning üchün ular bu mes’uliyetning éghirliqini obdan chüshinishi kérek. «U ilahlar hekkide höküm chiqiridu» — bashqa sherhchiler bolsa «ilahlar» dégenni yer yüzidiki padishah-hoquqdarlarni körsitidu, dep qaraydu. Muzu sherhchiler 6-ayettiki «siler ilahlar» dégenni kinayilik söz dep qaraydu; chünki shu dewrdiki padishahlardin köp qismi özlirini «Xuda» dep qaraytti, xelqidin özige ibadet qilishini telep qilatti. Lékin Rebbimizning «Yh.» 10:33-36de éytqan sherhi boyiche, bu sözler kinayilik söz emes; shunga yuqiriqi chüshendürüshimiz toghra, dep qaraymiz.

82:3 «...yétim-yésirlarning dewasi» — ibraniy tilida «... atisizlarning dewasi».

82:4 Pend. 24:11

82:7 «Shundaq bolsimu siler insan’gha oxshash ölisiler, herqandaq emir-begke oxshashla yiqilisiler» — 1-ayet we uningdiki izahatni körüng. Birinchi jümlining bashqa birxil terjimisi: «Shundaq bolsimu siler Ademge (démek, Adematimizgha) oxshsash ölisiler».

82:8 «Sen barliq ellerge waris qilisen» — bu söz belkim Mesihke éytilishi mumkin.

82:8 Zeb. 2:8; Ibr. 1:2