3
Yérusalémning soraqqa tartilishi
Asiyliq qilghuchi, bulghan’ghan, jebir-zulum yetküzgüchi sheherge way!
U awazni anglimidi, terbiyini qobul qilmidi;
Perwerdigargha tayanmidi, Xudasigha yéqinlashmidi. «Asiyliq qilghuchi, bulghan’ghan, jebir-zulum yetküzgüchi sheherge way! (1-ayet) U awazni anglimidi, terbiyini qobul qilmidi» — bu sözlerni anglighuchi Yérusalémdikiler belkim Zefaniya yene Asuriyening gunahlirini eyiblewatidu, dep oylishi mumkin idi. Biraq kéyinki sözliridin anglighuchilar tuyuqsiz: «Uning eyibligini Ninewe emes, belki biz Yérusalémdikiler ikenmiz!» dep heyran qalghan, shundaqla xapa bolghan bolushi mumkin idi.
«Awaz»ning kimning ikenlikini Zefaniya peyghember démeydu; chünki uninggha nisbeten bu dunyada anglighudek peqet birla awaz bar, yeni Perwerdigarningkidur.
Uning otturisida bolghan emirlirining hemmisi hörkireydighan shirlar,
Uning soraqchiliri bolsa kechliki owlaydighan, etigini ghajilighudek héchnerse qaldurmaydighan börilerdur; Pend. 28:15; Ez. 22:27
Uning peyghemberliri wezinsiz, asiy kishiler;
Uning kahinliri muqeddes ibadetxanini bulghaydighanlar,
Tewrat-qanunigha buzghunchiliq qilidighanlar. «Uning peyghemberliri wezinsiz, asiy kishiler; uning kahinliri muqeddes ibadetxanini bulghaydighanlar» — «peyghemberliri» bolsa saxta peyghemberler, elwette. «Kahinlar» muqeddes ibadetxanida puqralar üchün mexsus qurbanliqni köydürgüchi xadimlar.   Yer. 23:11, 32; Hosh. 9:7.
Heqqaniy Perwerdigar uning otturisididur;
U héch heqqaniyetsizlik qilmaydu;
Her etigende adil hökümini ayan qilidu;
Hökümide kemchilik yoqtur;
Biraq namerd adem héch nomusni bilmeydu. «hökümide kemchilik yoqtur» — yaki «U (Perwerdigar) hökümlirini ada qilmay qalmaydu».   Qan. 32:4
— Men ellerni üzüp tashliwetkenmen,
Ularning istihkam poteyliri weyranidur;
Kochilirini héchbir adem ötmigüdek qilip xarabe qilghanmen;
Sheherliri ademzatsiz, héch turghuchisi yoq qilinip halak bolghan. «Men ellerni üzüp tashliwetkenmen, ularning istihkam poteyliri weyranidur .... sheherliri ademzatsiz, héch turghuchisi yoq qilinip halak bolghan» — yat eller arisidiki bu weqeler, shübhisizki, Israilgha sawaq, agah we misal bolushi kérek idi.
Men: «Peqet Mendin qorqunglar, terbiyini qobul qilinglar» — dédim.
Shundaq bolghanda uninggha hemme békitkenlirim chüshürülmey, makani héch xaniweyran bolmas.
Biraq ular baldurla ornidin turup, hemme ishlirini haram qiliwetti. «Shundaq bolghanda uninggha hemme békitkenlirim chüshürülmey, makani héch xaniweyran bolmas. Biraq ular baldurla ornidin turup, hemme ishlirini haram qiliwetti» — bashqa birxil terjimisi: «Undaq bolghanda uninggha bérilidighan hemme jazaliri néme bolushidin qet‘iynezer, uning makani héch üzülmeydu». «Biraq ular baldurla ornidin turup, hemme ishlirini haram qiliwetti» — démek, tilgha élin’ghan «haram ishlar»ni qilishqa nahayiti aldirawatqanidi.
 
Barliq ellerning soraqqa tartilishi
Shunga Méni kütünglar, — deydu Perwerdigar,
Men guwahliq bérishke ornumdin qozghalghan kün’giche —
Chünki Méning qararim — ellerni yighish,
Padishahliqlarni jem qilishtin ibaretki,
Ularning üstige qehrimni,
Hemme dehshetlik achchiqimni béshigha töküsh üchündur.
Chünki yer yüzining hemmisi achchiq ghezipimning oti bilen köydürüwétilidu. «Men guwahliq bérishke ornumdin qozghalghan kün’giche...» — «guwahchiliq bérishke...» dégenning bashqa birxil terjimisi «owni élishqa...».
 
Israilning eslige keltürülüshi, ellerning Xudaning yénigha kélishi
Chünki shu tapta barliq ellerning Perwerdigarining namigha nida qilip chaqirishi üchün,
Uning xizmitide bir jan bir ten bolushi üchün,
Men ularning tilini sap bir tilgha aylandurimen,
10 Chünki Éfiopiye deryalirining nérisidin Méning dua-tilawetchilirim,
Yeni Men tarqatqanlarning qizi,
Manga sunulghan hediyeni épkélidu. «Éfiopiye deryalirining nérisi....» — Éfiopiye nahayiti chet jay bolup, towa qilish pursiti jahanning chetlirigiche bolidu, dep körsitidighan bir misaldur. «Méning dua-tilawetchilirim, yeni Men tarqatqanlarning qizi...» — belkim tarqilip ketken, emma towa qilghan Israillarni körsitidu: «Perwerdigarning küni» shunche dehshetlik bolghini bilen (8-ayet), 9-10-ayettiki bésharetler Xudaning méhri-shepqitige hetta shu künidimu érishish imkaniyiti barliqini ispatlaydu.
 
Israilning Xudaning Rohida «qaytidin tughulushi»
11 Shu küni sen Manga asiyliq qilghan barliq qilmishliring tüpeylidin iza tartip qalmaysen;
Chünki shu tapta Men tekebburluqungdin xushallinip ketkenlerni arangdin élip tashlaymen,
Shuning bilen sen muqeddes téghim tüpeylidin halingni ikkinchi chong qilmaysen; «muqeddes téghim tüpeylidin» — yaki «muqeddes téghimda» yaki «muqeddes téghim üstide».
12 We Men arangda kemter hem miskin bir xelqni qaldurimen,
Ular Perwerdigarning namigha tayinidu.
13 Israilning qaldisi ne qebihlik qilmaydu,
Ne yalghan sözlimeydu,
Ne ularning aghzidin aldamchi til tépilmaydu;
Ular belki ozuqlinip, yatidu,
Héchkim ularni qorqutmaydu. «Israilning qaldisi ne qebihlik qilmaydu» — «Israilning qaldisi» Tewrattiki peyghemberlerning kitablirida köp körülidighan téma yaki mawzudur. Israil xelqining köp qismi Xudadin yiraqliship ketken bolsimu, ular arisida Xudaning méhir-shepqiti bilen, Özige sadiq bir «qaldi»ning haman herdaim tépilidighanliqi körsitilidu.
 
Israilning qaytidin yighilishi — axirqi zamandiki shad-xuramliq bir küy
14 Yayrap-yashna, i Zion qizi!
Tentene qilip warqira, i Israil!
Pütün qelbing bilen xushal bolup shadlan, i Yérusalémning qizi! Zek. 9:9
15 Perwerdigar séni jazalaydighan hökümlerni élip tashlidi,
Düshminingni qayturuwetti;
Israilning padishahi Perwerdigar arangdidur;
Yamanliqni ikkinchi körmeysen.
16 Shu küni Yérusalémgha éytiliduki,
«Qorqma, i Zion!
Qolliring boshap, sanggilap ketmisun!
17 Perwerdigar Xudaying arangda,
Qutquzidighan qudret Igisidur!
U shadliq bilen üstüngde shadlinidu;
Öz méhir-muhebbitide aram alidu;
Üstüngde naxshilar éytip yayrap-yashnaydu.
18 Jemiyet sorunliridiki nomussiz ibadet tüpeylidin aranglardin azablan’ghanlarni yighimen;
Bularning shermendilikliri ulargha éghir kéletti. «Jemiyet sorunliridiki nomussiz ibadet tüpeylidin aranglardin azablan’ghanlarni yighimen; bularning shermendilikliri ulargha éghir kéletti» — ayetning birnechche terjimiliri bar. Bizningche menisi shuki, ibadet sorunlirida bolghan saxtipezlik, ar-nomussizliqlar sorun’gha qatnashqan ixlasmenlerni nahayiti azablighan, ular buninggha chidimay mushu héytlargha, ibadet sorunlirigha qatnashmay tarqilip ketkenidi. Shunga Xuda: «Men ularni yighimen» — deydu. «Yesh.» 1:13ni körüng.
19 Mana, Men shu tapta séni xarlighanlarning hemmisini bir terep qilimen,
Aqsaq bolghan qizni qutquzimen;
Talagha heydiwétilgen qizni yighimen;
Del ular xorlan’ghan barliq zéminlarda ularni Özümge medhiye keltürgüchi, shöhret bolghuchi qilip tikleymen. «Aqsaq bolghan qizni qutquzimen; talagha heydiwétilgen qizni yighimen» — «qiz» mushu yerde Israilni körsitidu. «...ularni Özümge medhiye keltürgüchi, shöhret bolghuchi qilip tikleymen» — yaki «...ularni teriplesh obyékti we nam-shöhretlik qilip tikleymen».
20 Men shu tapta, yeni silerni yighqan waqitta, silerni öyge épkélimen;
Chünki Men köz aldinglarda silerni asarettin azadliqqa chiqarghinimda,
Silerni yer yüzidiki barliq eller arisida shöhretlik, Özemge medhiye keltürgüchi qilimen,
— deydu Perwerdigar. «Silerni ...shöhretlik, Özemge medhiye keltürgüchi qilimen» — yaki «Silerni... nam-shöhretlik we teriplesh obyékti qilimen».

3:2 «Asiyliq qilghuchi, bulghan’ghan, jebir-zulum yetküzgüchi sheherge way! (1-ayet) U awazni anglimidi, terbiyini qobul qilmidi» — bu sözlerni anglighuchi Yérusalémdikiler belkim Zefaniya yene Asuriyening gunahlirini eyiblewatidu, dep oylishi mumkin idi. Biraq kéyinki sözliridin anglighuchilar tuyuqsiz: «Uning eyibligini Ninewe emes, belki biz Yérusalémdikiler ikenmiz!» dep heyran qalghan, shundaqla xapa bolghan bolushi mumkin idi. «Awaz»ning kimning ikenlikini Zefaniya peyghember démeydu; chünki uninggha nisbeten bu dunyada anglighudek peqet birla awaz bar, yeni Perwerdigarningkidur.

3:3 Pend. 28:15; Ez. 22:27

3:4 «Uning peyghemberliri wezinsiz, asiy kishiler; uning kahinliri muqeddes ibadetxanini bulghaydighanlar» — «peyghemberliri» bolsa saxta peyghemberler, elwette. «Kahinlar» muqeddes ibadetxanida puqralar üchün mexsus qurbanliqni köydürgüchi xadimlar.

3:4 Yer. 23:11, 32; Hosh. 9:7.

3:5 «hökümide kemchilik yoqtur» — yaki «U (Perwerdigar) hökümlirini ada qilmay qalmaydu».

3:5 Qan. 32:4

3:6 «Men ellerni üzüp tashliwetkenmen, ularning istihkam poteyliri weyranidur .... sheherliri ademzatsiz, héch turghuchisi yoq qilinip halak bolghan» — yat eller arisidiki bu weqeler, shübhisizki, Israilgha sawaq, agah we misal bolushi kérek idi.

3:7 «Shundaq bolghanda uninggha hemme békitkenlirim chüshürülmey, makani héch xaniweyran bolmas. Biraq ular baldurla ornidin turup, hemme ishlirini haram qiliwetti» — bashqa birxil terjimisi: «Undaq bolghanda uninggha bérilidighan hemme jazaliri néme bolushidin qet‘iynezer, uning makani héch üzülmeydu». «Biraq ular baldurla ornidin turup, hemme ishlirini haram qiliwetti» — démek, tilgha élin’ghan «haram ishlar»ni qilishqa nahayiti aldirawatqanidi.

3:8 «Men guwahliq bérishke ornumdin qozghalghan kün’giche...» — «guwahchiliq bérishke...» dégenning bashqa birxil terjimisi «owni élishqa...».

3:10 «Éfiopiye deryalirining nérisi....» — Éfiopiye nahayiti chet jay bolup, towa qilish pursiti jahanning chetlirigiche bolidu, dep körsitidighan bir misaldur. «Méning dua-tilawetchilirim, yeni Men tarqatqanlarning qizi...» — belkim tarqilip ketken, emma towa qilghan Israillarni körsitidu: «Perwerdigarning küni» shunche dehshetlik bolghini bilen (8-ayet), 9-10-ayettiki bésharetler Xudaning méhri-shepqitige hetta shu künidimu érishish imkaniyiti barliqini ispatlaydu.

3:11 «muqeddes téghim tüpeylidin» — yaki «muqeddes téghimda» yaki «muqeddes téghim üstide».

3:13 «Israilning qaldisi ne qebihlik qilmaydu» — «Israilning qaldisi» Tewrattiki peyghemberlerning kitablirida köp körülidighan téma yaki mawzudur. Israil xelqining köp qismi Xudadin yiraqliship ketken bolsimu, ular arisida Xudaning méhir-shepqiti bilen, Özige sadiq bir «qaldi»ning haman herdaim tépilidighanliqi körsitilidu.

3:14 Zek. 9:9

3:18 «Jemiyet sorunliridiki nomussiz ibadet tüpeylidin aranglardin azablan’ghanlarni yighimen; bularning shermendilikliri ulargha éghir kéletti» — ayetning birnechche terjimiliri bar. Bizningche menisi shuki, ibadet sorunlirida bolghan saxtipezlik, ar-nomussizliqlar sorun’gha qatnashqan ixlasmenlerni nahayiti azablighan, ular buninggha chidimay mushu héytlargha, ibadet sorunlirigha qatnashmay tarqilip ketkenidi. Shunga Xuda: «Men ularni yighimen» — deydu. «Yesh.» 1:13ni körüng.

3:19 «Aqsaq bolghan qizni qutquzimen; talagha heydiwétilgen qizni yighimen» — «qiz» mushu yerde Israilni körsitidu. «...ularni Özümge medhiye keltürgüchi, shöhret bolghuchi qilip tikleymen» — yaki «...ularni teriplesh obyékti we nam-shöhretlik qilip tikleymen».

3:20 «Silerni ...shöhretlik, Özemge medhiye keltürgüchi qilimen» — yaki «Silerni... nam-shöhretlik we teriplesh obyékti qilimen».