28
Yamanlar héchkim qoghlimisimu qachar;
Biraq heqqaniylar shir yürek batur kéler. Law. 26:36; Qan. 28:28; Yesh. 57:21
Yurtta gunahlar köpeyse, uning emirliri köp almishar,
Lékin uni sorighuchi yorutulghan we bilimlik bolsa, yurt aman-muqim uzun turar.
Miskinlerge zulum séliwatqan bir kembeghel,
Xuddi ziraetlerni yatquzup dénini qoymaydighan qara yamghurgha oxshaydu.
Tewrat qanunidin waz kechkenler yamanlarni yaxshi dep maxtar;
Biraq qanunni tutquchilar ulargha qarshi küresh qilar.
Reziller adaletni chüshenmes;
Biraq Perwerdigarni izdigüchiler hemme ishni chüshiner.
Peziletlik yolda mangghan miskin kishi,
Saxta, ikki yüzlime bay ademdin yaxshidur. Pend. 19:1
Tewrat-qanunigha itaet qilghan yigit eqilliq oghuldur;
Biraq nan qépilargha hemrah bolghuchi atisini nomusqa qaldurar. Pend. 29:3
Jazanixorluq qilip yuqiri ösüm arqiliq bayliqlar tapqan kishi,
Axirida bularni miskinlerge xeyrixahliq qilghuchining qoligha ötküzüsh üchün toplighandur. Law. 25:35-37
Kimki Tewrat-qanunini anglimaymen dep quliqini yopursa,
Hetta dualirimu leniti bolup qalar.
10 Kimki duruslarni yaman yolgha azdursa,
Özi kolighan orisigha özi chüsher;
Biraq pak-diyanetlik adem yaxshiliqqa mirasxor bolar. Pend. 26:27
11 Bay derweqe özini dana sanar;
Biraq yorutulghan miskin uni haman körüp yéter.
12 Heqqaniylar ghalibiyetlik bolsa,
Jahanni tentene qaplar;
Biraq yamanlar mertiwige chiqsa, xalayiq özlirini qachurar. Pend. 11:10,11
13 Öz gunahlirini yoshurghan kishi ronaq tapmas;
Biraq ularni tonup iqrar qilip, ulardin waz kechken kishi rehim-shepqetke érisher. Zeb. 32:3, 5; 1Yuh. 1:9, 10
14  Perwerdigardin herdaim qorqup yürgen kishi shunche bextliktur!
Biraq könglini tash qilghan balayi’apetke qalar. «Perwerdigardin herdaim qorqup yürgen kishi shunche bextliktur» — eyni tékistte «Perwerdigar» dégen söz tépilmaydu. Shunga bashqa birxil terjimisi: «Gunah qilishtin herdaim qorqup yürgen kishi».
15 Hörkirep turghan shir,
Yaki owni izdep kéziwatqan éyiq qandaq bolsa,
Yoqsul puqralarning üstidiki rezil hakimmu shundaqtur.
16 Yorutulmighan emir haman zor bir zalim bolup chiqar,
Biraq haram bayliqlargha nepretlense, textide uzun olturar.
17 Qan tökken kishi qerz bilen hanggha qarap yügürer;
Uni héchkim tosmisun! «Uni héchkim tosmisun!» — bashqa birxil terjimisi: «Héchkim uninggha himaye bolmisun!». Tewrat qanuni boyiche ademni tasadipiy öltürgen kishi «panahliq sheher»lerge qachsa bolatti. Emma gunahi bar kishiler haman shu sheherlerdin himaye alalmaytti («Chöl.» 6:34-35ni körüng).
18 Semimiy, diyanetlik yolda mangghan qutular;
Ikki yolda mangghan saxta kishi ularning biride haman yiqilip chüsher.
19 Öz yérige tiriship ishligen déhqanning néni yétip ashar;
Biraq bikar yürüp xam xiyallarni qoghlighan kishining yoqsulluqi mol bolar!
20 Rastchil kishining bexti köpiyer;
Biraq bay bolushqa aldirighan kishi jazadin qéchip qutulalmas. Pend. 13:11; 20:21; 23:4
21 Birige yan bésish qet’iy bolmas;
Chünki beziler hetta bir burda nan üchünmu gunah ötküzer. «qet’iy bolmas» — ibraniy tilida «yaxshi emes».   Pend. 18:5; 24:23
22 Nepsi toymas kishi bayliqlarni közlep aldiraydu,
U namratliqning öz béshigha chüshidighinidin bixewerdur. «Nepsi toymas kishi» — ibraniy tilida «közi yaman kishi».
23 Bashqilarning xataliqini ochuq eyibligen kishi,
Haman xushamet qilghuchigha qarighanda köprek iltipat tapar.
24 Ata-anisining teelluqatini oghrilap, «Bu héchqandaq gunah emes» dégen kishi,
Halak qilghuchining shérikidur.
25 Nepsi toymighur kishi jédel-majira tériydu;
Biraq Perwerdigargha tayan’ghan kishi etliner. «Nepsi toymighur kishi» — yaki «hali chong kishi».   Pend. 13:10; 15:18; 29:22
26 Özining könglige ishen’gen kishi exmeqtur;
Biraq danaliq bilen mangghan nijat tapar.
27 Namratlargha xeyrxahliq qilidighan kishi mohtajliq tartmas;
Lékin hajetmenni körsimu körmeske salghan kishi köpligen qarghishqa uchrar. Qan. 15:7,8,10; Pend. 19:17; 22:9
28 Yamanlar mertiwige chiqsa, xalayiq özlirini qachurar;
Lékin ular zawal tapsa, heqqaniylar rawaj tapar. Pend. 28:12
 
 

28:1 Law. 26:36; Qan. 28:28; Yesh. 57:21

28:6 Pend. 19:1

28:7 Pend. 29:3

28:8 Law. 25:35-37

28:10 Pend. 26:27

28:12 Pend. 11:10,11

28:13 Zeb. 32:3, 5; 1Yuh. 1:9, 10

28:14 «Perwerdigardin herdaim qorqup yürgen kishi shunche bextliktur» — eyni tékistte «Perwerdigar» dégen söz tépilmaydu. Shunga bashqa birxil terjimisi: «Gunah qilishtin herdaim qorqup yürgen kishi».

28:17 «Uni héchkim tosmisun!» — bashqa birxil terjimisi: «Héchkim uninggha himaye bolmisun!». Tewrat qanuni boyiche ademni tasadipiy öltürgen kishi «panahliq sheher»lerge qachsa bolatti. Emma gunahi bar kishiler haman shu sheherlerdin himaye alalmaytti («Chöl.» 6:34-35ni körüng).

28:20 Pend. 13:11; 20:21; 23:4

28:21 «qet’iy bolmas» — ibraniy tilida «yaxshi emes».

28:21 Pend. 18:5; 24:23

28:22 «Nepsi toymas kishi» — ibraniy tilida «közi yaman kishi».

28:25 «Nepsi toymighur kishi» — yaki «hali chong kishi».

28:25 Pend. 13:10; 15:18; 29:22

28:27 Qan. 15:7,8,10; Pend. 19:17; 22:9

28:28 Pend. 28:12