12
Yerusalem aⱨalisining sürgün boluxining sürǝtlinixi
Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyildi: — I insan oƣli, sǝn asiy bir jǝmǝt arisida turisǝn; ularning kɵrüxkǝ kɵzi bar ǝmma kɵrmǝydu, anglaxⱪa ⱪuliⱪi bar, ǝmma anglimaydu, qünki ular asiy bir jǝmǝttur. Yǝx. 6:9; Yǝr. 5:21; Əz. 2:3-8; 3:26, 27 Wǝ sǝn, i insan oƣli, sürgün bolƣuqining yük-taⱪlirini tǝyyarlap ⱪoyƣin; wǝ kündüzdǝ ularning kɵz aldida sürgün bolƣuqidǝk ɵz jayingdin baxⱪa jayƣa barƣin. Gǝrqǝ ular asiy bir jǝmǝt bolsimu, eⱨtimalliⱪi yoⱪ ǝmǝski, ular qüxinip yetidu. Kündüzdǝ ularning kɵz aldida sürgün boluxⱪa tǝyyarliƣan yük-taⱪlardǝk yük-taⱪliringni elip qiⱪ; andin kǝq kirǝy degǝndǝ ularning kɵz aldida sürgün bolidiƣan kixilǝrdǝk jayingdin qiⱪip kǝtkin; «Kündüzdǝ ularning kɵz aldida sürgün boluxⱪa tǝyyarliƣan yük-taⱪlardǝk yük-taⱪliringni elip qiⱪ; andin kǝq kirǝy degǝndǝ ... jayingdin qiⱪip kǝtkin;...» — 4-6-ayǝtlǝrdiki buyruⱪ bǝlkim 3-ayǝttiki buyruⱪni tǝpsiliyrǝk qüxǝndüridu. tamni kolap texip, yük-taⱪliringni elip qiⱪⱪin; «Tamni kolap texip, ... qiⱪⱪin» — «tam» bǝlkim ⱨoylining temi. ularning kɵz aldida buni mürünggǝ elip, gugumda kɵtürüp qiⱪip kǝtkin; yǝrni kɵrǝlmǝsliking üqün yüzüngni yapⱪin; qünki Mǝn seni Israil jǝmǝtigǝ bexarǝt ⱪildim.«...yǝrni kɵrǝlmǝsliking üqün yüzüngni yapⱪin; qünki Mǝn seni Israil jǝmǝtigǝ bexarǝt ⱪildim» — bu bexarǝt keyinki ayǝtlǝrdǝ (11-14) qüxǝndürülidu.
Wǝ mǝn buyrulƣan boyiqǝ xundaⱪ ⱪildim; kündüzdǝ mǝn sürgün bolƣuqi kixidǝk yük-taⱪlirimni elip qiⱪtim; wǝ kǝq kirgǝndǝ ⱪolum bilǝn tamni kolap texip, yül-taⱪilirimni qiⱪirip, gügümdǝ ularning kɵz aldida mürǝmgǝ elip kɵtürüp mangdim.
Ətigǝndǝ Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyilidi: — «I insan oƣli, Israil jǝmǝti, yǝni asiy bir jǝmǝt, sǝndin: «Bu nemǝ ⱪilƣining» dǝp soriƣan ǝmǝsmu? 10 Ularƣa: «Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: Bu yüklǝngǝn wǝⱨiy Yerusalemdiki xaⱨzadǝ ⱨǝm xu yǝrdiki barliⱪ Israil jǝmǝtidikilǝr toƣruluⱪtur» — degin.«Yerusalemdiki xaⱨzadǝ» — Zǝdǝkiya padixaⱨtur. Biraⱪ Əzakiyal pǝyƣǝmbǝr bǝlkim uni ǝrzimǝs dǝp ⱪariƣaqⱪa, uni ⱨǝrgiz «padixaⱨ» demǝydu.
11 Ularƣa: «Mǝn silǝr üqün bexarǝt. Mǝn ⱪandaⱪ ⱪilƣan bolsam, ǝmdi ularƣimu xundaⱪ ixlar ⱪildurulidu; ular ǝsir bolup sürgün bolidu» — degin. 12 Ular arisidiki xaⱨzadǝ ɵz yük-taⱪlirini gugumdǝ mürisidǝ kɵtürüp qiⱪidu; ular tamni kolap texip tɵxüktin nǝrsilirini qiⱪiridu; u ɵz yüzini yepip zeminni kɵrǝlmǝydiƣan bolidu. 2Pad. 25:4 13 Xuning bilǝn Ɵz torumni uning üstigǝ yayimǝn, u Mening ⱪiltiⱪimda tutulidu; Mǝn uni Kaldiylǝrning zemini bolƣan Babilƣa apirimǝn, biraⱪ u u yǝrni ɵz kɵzi bilǝn kɵrmǝydu; u xu yǝrdǝ ɵlidu. «...u Mening ⱪiltiⱪimda tutulidu; Mǝn uni Kaldiylǝrning zemini bolƣan Babilƣa apirimǝn, biraⱪ u u yǝrni ɵz kɵzi bilǝn kɵrmǝydu; u xu yǝrdǝ ɵlidu» — bu bexarǝt tez ǝmǝlgǝ axuruldi. Zǝdǝkiya padixaⱨ Babil imperiyǝsining Yerusalemni ⱪorxiwalƣan muⱨasirisi astida bɵsülgǝn sepildin ɵtüp ⱪaqmaⱪqi idi. Babil ǝskǝrliri uni tutuwelip Neboⱪadnǝsarning aldiƣa elip bardi, Neboⱪadnǝsar uning kɵzlirini oyuwǝtti. U Babilda ɵldi («Yǝr.» 52:11ni, «2Pad.» 25:1-7ni kɵrüng). Muxu tekistlǝrdǝ deyilgǝn «ixik» bǝlkim tosulƣan yaki buzulƣan boluxi mumkin, xunga ⱪeqix üqün «tamni kolax» kerǝk idi.  Əz. 17:20 14 Uningƣa yardǝmlǝxkǝn ɵpqɵrisidikilǝrning ⱨǝmmisini ⱨǝm barliⱪ ⱪoxunlirini Mǝn barliⱪ xamalƣa tarⱪitiwetimǝn; Mǝn ⱪiliqni ƣilaptin suƣurup ularni ⱪoƣlaymǝn. Əz. 5:10,12 15 Mǝn ularni ǝllǝr arisiƣa tarⱪitiwǝtkinimdǝ, mǝmlikǝtlǝr iqigǝ taratⱪinimda ular Mening Pǝrwǝrdigar ikǝnlikimni tonup yetidu.
16 Biraⱪ ularning iqidiki az bir ⱪismini, ⱪiliq, aqarqiliⱪ ⱨǝm waba kesilidin halas ⱪilimǝn; mǝⱪsitim xuki, ularƣa ɵzliri baridiƣan ǝllǝrdǝ ɵzlirigǝ yirginqlik ⱪilmixlirini etirap ⱪilduruxtin ibarǝt; xuning bilǝn ular Mening Pǝrwǝrdigar ikǝnlikimni tonup yetidu».«xuning bilǝn ular Mening Pǝrwǝrdigar ikǝnlikimni tonup yetidu» — muxu jümlidiki «ular» bǝlkim yat ǝllǝr; ular Israil jǝmǝtini basⱪan balayi’apǝtlǝrni Israillardin anglap, bu ixlarni Pǝrwǝrdigarning jazasi dǝp qüxinidu.
 
17 Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyildi: —
18 «Insan oƣli, ɵz neningni titrigǝn ⱨalda yegin, süyüngni dir-dir ⱪilip ǝnsirigǝn ⱨalda iqkin; 19 ⱨǝm xu zemindiki kixilǝrgǝ mundaⱪ dǝp eytⱪin: «Rǝb Pǝrwǝrdigar Yerusalemdikilǝr wǝ Israil zeminidǝ turuwatⱪanlar toƣruluⱪ mundaⱪ dǝydu: «Ular ɵz nenini ǝnsirǝx iqidǝ yǝydu, süyini dǝkkǝ-dükkidǝ iqidu; qünki zemindǝ turuwatⱪanlarning jǝbir-zulumi tüpǝylidin, u yǝr ⱨǝmmisi yǝksan ⱪilinidu. Əz. 4:16 20 Aⱨalilik xǝⱨǝrlǝr harabǝ bolup, zemin wǝyranǝ bolidu; xuning bilǝn silǝr Mening Pǝrwǝrdigar ikǝnlikimni tonup yetisilǝr».
21 Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyildi: —
22 «I insan oƣli, Israil zeminidǝ: «Künlǝr uzartilidu, ⱨǝrbir alamǝt kɵrünüx bikarƣa ketidu» degǝn maⱪalni eytⱪini nemisi? «Künlǝr uzartilidu, ⱨǝrbir alamǝt kɵrünüx bikarƣa ketidu» — bu maⱪal bǝlkim Israillarning kɵp pǝyƣǝmbǝrlǝrning agaⱨlanduruxliriƣa bolƣan gumanlirini yaki bǝlki hǝlⱪning pǝyƣǝmbǝrlǝrning agaⱨlanduruxliriƣa ⱪulaⱪ salmasliⱪⱪa bolƣan baⱨanisini ipadilǝydu. 23 Əmdi ularƣa: — Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: «Mǝn bu maⱪalni yoⱪ ⱪilimǝn; Israilda bu maⱪal ikkinqi ixlitilmǝydu; sǝn ǝksiqǝ ularƣa: «Künlǝr yeⱪinlaxti, ⱨǝrbir alamǝt kɵrünüxning ǝmǝlgǝ axuruluximu yeⱪinlaxti» — degin. 24 Qünki Israil jǝmǝtidǝ yalƣan «alamǝt kɵrünüx» yaki adǝmni uqurudiƣan palqiliⱪlar ⱪayta bolmaydu. 25 Qünki Mǝn Pǝrwǝrdigardurmǝn; Mǝn sɵz ⱪilimǝn, ⱨǝm ⱪilƣan sɵzüm qoⱪum ǝmǝlgǝ axurulidu, yǝnǝ keqiktürülmǝydu. Qünki silǝrning künliringlarda, i asiy jǝmǝt, Mǝn sɵz ⱪilimǝn ⱨǝm uni ǝmǝlgǝ axurimǝn» — dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar».
26 Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyildi: —
27 «I insan oƣli, mana, Israil jǝmǝtidikilǝr sening toƣruluⱪ: «U kɵrgǝn alamǝt kɵrünüxlǝr uzun künlǝrdin keyinki waⱪitlarni kɵrsitidu, u bizgǝ yiraⱪ kǝlgüsi toƣruluⱪ bexarǝt beridu» — dǝydu. 28 Xunga ularƣa: — Rǝb Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: «Mening sɵzlirimdin ⱨeqⱪaysisi yǝnǝ keqiktürülmǝydu, bǝlki ⱪilƣan sɵzüm ǝmǝlgǝ axurulidu, dǝydu Rǝb Pǝrwǝrdigar» — degin».
 
 

12:2 Yǝx. 6:9; Yǝr. 5:21; Əz. 2:3-8; 3:26, 27

12:4 «Kündüzdǝ ularning kɵz aldida sürgün boluxⱪa tǝyyarliƣan yük-taⱪlardǝk yük-taⱪliringni elip qiⱪ; andin kǝq kirǝy degǝndǝ ... jayingdin qiⱪip kǝtkin;...» — 4-6-ayǝtlǝrdiki buyruⱪ bǝlkim 3-ayǝttiki buyruⱪni tǝpsiliyrǝk qüxǝndüridu.

12:5 «Tamni kolap texip, ... qiⱪⱪin» — «tam» bǝlkim ⱨoylining temi.

12:6 «...yǝrni kɵrǝlmǝsliking üqün yüzüngni yapⱪin; qünki Mǝn seni Israil jǝmǝtigǝ bexarǝt ⱪildim» — bu bexarǝt keyinki ayǝtlǝrdǝ (11-14) qüxǝndürülidu.

12:10 «Yerusalemdiki xaⱨzadǝ» — Zǝdǝkiya padixaⱨtur. Biraⱪ Əzakiyal pǝyƣǝmbǝr bǝlkim uni ǝrzimǝs dǝp ⱪariƣaqⱪa, uni ⱨǝrgiz «padixaⱨ» demǝydu.

12:12 2Pad. 25:4

12:13 «...u Mening ⱪiltiⱪimda tutulidu; Mǝn uni Kaldiylǝrning zemini bolƣan Babilƣa apirimǝn, biraⱪ u u yǝrni ɵz kɵzi bilǝn kɵrmǝydu; u xu yǝrdǝ ɵlidu» — bu bexarǝt tez ǝmǝlgǝ axuruldi. Zǝdǝkiya padixaⱨ Babil imperiyǝsining Yerusalemni ⱪorxiwalƣan muⱨasirisi astida bɵsülgǝn sepildin ɵtüp ⱪaqmaⱪqi idi. Babil ǝskǝrliri uni tutuwelip Neboⱪadnǝsarning aldiƣa elip bardi, Neboⱪadnǝsar uning kɵzlirini oyuwǝtti. U Babilda ɵldi («Yǝr.» 52:11ni, «2Pad.» 25:1-7ni kɵrüng). Muxu tekistlǝrdǝ deyilgǝn «ixik» bǝlkim tosulƣan yaki buzulƣan boluxi mumkin, xunga ⱪeqix üqün «tamni kolax» kerǝk idi.

12:13 Əz. 17:20

12:14 Əz. 5:10,12

12:16 «xuning bilǝn ular Mening Pǝrwǝrdigar ikǝnlikimni tonup yetidu» — muxu jümlidiki «ular» bǝlkim yat ǝllǝr; ular Israil jǝmǝtini basⱪan balayi’apǝtlǝrni Israillardin anglap, bu ixlarni Pǝrwǝrdigarning jazasi dǝp qüxinidu.

12:19 Əz. 4:16

12:22 «Künlǝr uzartilidu, ⱨǝrbir alamǝt kɵrünüx bikarƣa ketidu» — bu maⱪal bǝlkim Israillarning kɵp pǝyƣǝmbǝrlǝrning agaⱨlanduruxliriƣa bolƣan gumanlirini yaki bǝlki hǝlⱪning pǝyƣǝmbǝrlǝrning agaⱨlanduruxliriƣa ⱪulaⱪ salmasliⱪⱪa bolƣan baⱨanisini ipadilǝydu.