«Borun» (kepil bolƣuqi) — ⱪǝdimki zamanlarda, birsi mǝlum bir ixta ǝyiblǝngüqi bolsa, sotqi ⱨɵküm ⱪilƣuqǝ ǝyiblǝngüqi waⱪitliⱪ ǝrkin bolalmaydu, bǝlki ⱪamap ⱪoyulidu. Biraⱪ uning mǝlum bir dosti uningƣa kapalǝt berixkǝ razi bolsa, ǝyiblǝngüqi ǝrkin yüriwǝrsǝ bolidu. Kapalǝt bǝrgüqi uning ⱪeqip kǝtmǝslikigǝ toluⱪ kapalǝt bǝrgǝn boluxi kerǝk idi. Əgǝr ⱪeqip kǝtsǝ uning ornida ǝrkinliktin mǝⱨrum bolidu; andin ⱨɵküm ⱪilinƣandin keyin (ɵz dosti gunaⱨkar dǝp ⱨesablanƣan bolsa) dostining ornida tegixlik jazani ɵz üstigǝ alƣan bolidu. Kapalǝt bǝrgüqi bolsa ⱨɵrmǝtkǝ sazawǝr, jamaǝtning ixǝnqisigǝ igǝ bolƣan boluxi kerǝk, ǝlwǝttǝ. Xunga Ayup muxu yǝrdǝ ɵzining ⱨǝm dostliri tǝripidin ⱨǝm Huda tǝripidin ǝyiblǝngüqi ikǝnlikini ⱨes ⱪilip: «Huda, Sǝn meni bu ixlarda ǝyibligüdǝk yeri yoⱪ dǝp bilisǝn, xunga mǝn üqün kapalǝp bolalmamsǝn?» — degǝndǝk jasarǝtlik dua ⱪilidu.
(Bǝzi alimlar bu sɵzning baxⱪa bir qüxǝnqisi bar dǝp ⱪaraydu. Ularning pikriqǝ, Ayup 2-ayǝttǝ: — «Ətrapimdikilǝr aldamqi, mazaⱪ ⱪilƣuqilar bolmisa Ayup bolmay ketǝy! Kɵzümning... amali yoⱪtur» degǝn ⱪǝsǝmni iqidu; 3-ayǝttǝ u Hudadin bu ⱪǝsǝmni ada ⱪilixⱪa (kimning toƣra bolsa uni aⱪlax, kimning hata bolsa uni jazalaxⱪa) kapalǝtqi ⱨǝm guwaⱨqi boluxni ɵtünidu, andin 4-ayǝttǝ (xu alimlarning pikriqǝ) uIltijasining Huda tǝripidin bejirilixini ɵtünidu: «Qünki Sǝn dostlirimning kɵnglini yoruⱪluⱪtin ⱪaldurƣansǝn; xunga Sǝn ularni ƣǝlibidinmu mǝⱨrum ⱪilmisang bolmaydu!» — degǝndǝk). ■2Kor. 5:19
□17:1 «mening roⱨim sunuⱪ» — yaki «Nǝpisim siⱪilip kǝtti».
□17:3 «Aⱨ, jenim üqün Ɵzüng haliƣan kapalǝtni elip Ɵzüngning aldida manga borun bolƣaysǝn» — bu sɵzlǝr Hudaƣa eytilƣan, ǝlwǝttǝ. «Borun» (kepil bolƣuqi) — ⱪǝdimki zamanlarda, birsi mǝlum bir ixta ǝyiblǝngüqi bolsa, sotqi ⱨɵküm ⱪilƣuqǝ ǝyiblǝngüqi waⱪitliⱪ ǝrkin bolalmaydu, bǝlki ⱪamap ⱪoyulidu. Biraⱪ uning mǝlum bir dosti uningƣa kapalǝt berixkǝ razi bolsa, ǝyiblǝngüqi ǝrkin yüriwǝrsǝ bolidu. Kapalǝt bǝrgüqi uning ⱪeqip kǝtmǝslikigǝ toluⱪ kapalǝt bǝrgǝn boluxi kerǝk idi. Əgǝr ⱪeqip kǝtsǝ uning ornida ǝrkinliktin mǝⱨrum bolidu; andin ⱨɵküm ⱪilinƣandin keyin (ɵz dosti gunaⱨkar dǝp ⱨesablanƣan bolsa) dostining ornida tegixlik jazani ɵz üstigǝ alƣan bolidu. Kapalǝt bǝrgüqi bolsa ⱨɵrmǝtkǝ sazawǝr, jamaǝtning ixǝnqisigǝ igǝ bolƣan boluxi kerǝk, ǝlwǝttǝ. Xunga Ayup muxu yǝrdǝ ɵzining ⱨǝm dostliri tǝripidin ⱨǝm Huda tǝripidin ǝyiblǝngüqi ikǝnlikini ⱨes ⱪilip: «Huda, Sǝn meni bu ixlarda ǝyibligüdǝk yeri yoⱪ dǝp bilisǝn, xunga mǝn üqün kapalǝp bolalmamsǝn?» — degǝndǝk jasarǝtlik dua ⱪilidu. (Bǝzi alimlar bu sɵzning baxⱪa bir qüxǝnqisi bar dǝp ⱪaraydu. Ularning pikriqǝ, Ayup 2-ayǝttǝ: — «Ətrapimdikilǝr aldamqi, mazaⱪ ⱪilƣuqilar bolmisa Ayup bolmay ketǝy! Kɵzümning... amali yoⱪtur» degǝn ⱪǝsǝmni iqidu; 3-ayǝttǝ u Hudadin bu ⱪǝsǝmni ada ⱪilixⱪa (kimning toƣra bolsa uni aⱪlax, kimning hata bolsa uni jazalaxⱪa) kapalǝtqi ⱨǝm guwaⱨqi boluxni ɵtünidu, andin 4-ayǝttǝ (xu alimlarning pikriqǝ) uIltijasining Huda tǝripidin bejirilixini ɵtünidu: «Qünki Sǝn dostlirimning kɵnglini yoruⱪluⱪtin ⱪaldurƣansǝn; xunga Sǝn ularni ƣǝlibidinmu mǝⱨrum ⱪilmisang bolmaydu!» — degǝndǝk).
□17:9 «... Ⱪoli pak yüridiƣan adǝmning küqi tohtawsiz ulƣiyidu» — Ayupning etiⱪadi yǝnila urƣup texip turidu. Muxu yǝrdǝ u Hudaning ɵz düxmini bolup qiⱪⱪanliⱪini ⱨes ⱪilƣini bilǝn, ⱪandaⱪla bolmisun ɵzining ⱨǝⱪⱪaniy yolda qing turidiƣanliⱪini eytip, Huda ahirda ⱨǝmmǝ ixlirimni ongxaydu, dǝp bexarǝt beridu.
□17:12 «Bu adǝmlǝr keqini kündüzgǝ aylandurmaⱪqi; ular ⱪarangƣuluⱪⱪa ⱪarap: «Nur yeⱪinlixiwatidu» deyixiwatidu» — Ayup dostlirimni ⱨǝⱪiⱪǝtni yormilap, aⱪni ⱪara, ⱪarini aⱪ dǝwatidu, xundaⱪla manga ⱪuruⱪ ümidlǝrni («Nur yeⱪinlixidu!» dǝp) yǝtküzmǝkqi, dǝydu.
□17:13 «Tǝⱨtisara» — 7-bab, -9-ayǝt wǝ xu ayǝttiki izaⱨatni kɵrüng.
□17:14 «Mening atam!» — bu ibarining ⱪǝdimdǝ «Begim!» «Tǝⱪsir!» degǝn mǝnisimu bar idi.
□17:16 «tǝⱨtisara» — 7-bab, -9-ayǝt wǝ xu ayǝtning izaⱨatini kɵrüng. «Ümidim tǝⱨtisaraning tɵmür pǝnjiriliri iqigǝ qüxüp ketidu! Biz birliktǝ topiƣa kirip ketimiz!» — bu jümlining soal jümlǝ xǝklidǝ ⱪilinƣan tǝrjimisimu uqraydu: «Ümidim tǝⱨtisaraning tɵmür pǝnjiriliri iqigǝ qüxüp ⱪalarmu? Biz birliktǝ topiƣa kirip ketǝrmizmu?».
■17:16 Ayup 3:17,18,19; 30:23,24