16
16-küy •••• Ahirǝtkiqǝ Hudaƣa baƣliƣan qǝksiz ümid
Dawut yazƣan «Mihtam» küyi:
 
Meni saⱪliƣin, i Tǝngri,
Qünki mǝn Sanga tayinimǝn.«Dawut yazƣan «Mihtam» küy» — «Mihtam» bǝzi alimlarning pǝrziqǝ «ünsiz dua» yaki «yoxurun gɵⱨǝr» degǝn mǝnidǝ.
Mening jenim Pǝrwǝrdigarƣa: «Sǝn mening Rǝbbimdursǝn;
Sǝndin baxⱪa mening bǝht-saaditim yoⱪtur» — dedi.«Sǝndin baxⱪa mening bǝht-saaditim yoⱪtur» — baxⱪa birhil tǝrjimisi — «Mening yahxiliⱪim (ⱨǝrgiz) seningkigǝ yǝtmǝydu».  Ayup 22:2; 35:7; Rim. 11:35
Yǝr yüzidiki muⱪǝddǝs bǝndiliring bolsa,
Ular aliyjanablardur,
Ular mening ⱨǝmmǝ huxalliⱪimdur.
Kim baxⱪa ilaⱨni izdǝxkǝ aldirisa,
Ularning dǝrdliri kɵpiyip ketidu.
Ƣǝyriy ilaⱨlarƣa atap ⱨǝdiyǝ ⱪanlirini tɵkmǝymǝn,
Ularning namlirini tilimƣimu almaymǝn.
Pǝrwǝrdigar bolsa mening mirasim ⱨǝm ⱪǝdǝⱨimdiki nesiwǝmdur;
Qǝk taxlinip erixkǝn nesiwǝmni ɵzüng saⱪlaysǝn;«Pǝrwǝrdigar bolsa mening mirasim ⱨǝm ⱪǝdǝⱨimdiki nesiwǝmdur» — Hudaning «Ɵz hǝlⱪining mirasi» bolƣanliⱪi toƣruluⱪ «Yar.» 15:1, «Qɵl.» 18:20, «Zǝb.» 73:26ni wǝ izaⱨatlirini kɵrüng. «Qǝk taxlinip erixkǝn nesiwǝmni ɵzüng saⱪlaysǝn» — Israillar Yǝxua pǝyƣǝmbǝrning yetǝkqiliki bilǝn Ⱪanaan (Pǝlǝstin) zeminini igiligǝn waⱪtida, ⱨǝr ⱪǝbilining, ⱨǝr ailining tǝǝlluⱪi qǝk taxlax bilǝn bekitilgǝn («Yǝ.» 18-19-bab). Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ tapxurulƣan ⱪanun boyiqǝ, bu tǝǝlluⱪat bolsa mǝnggügǝ muxu ailǝ ǝwladliriƣa miras ⱪaldurulidu.  Yiƣ. 3:24
Nesiwǝmni bǝlgiligǝn siziⱪlar manga güzǝl yǝrlǝrni bekitkǝndur;
Bǝrⱨǝⱪ, mening güzǝl mirasim bardur!«Nesiwǝmni bǝlgiligǝn siziⱪlar manga güzǝl yǝrlǝrni bekitkǝndur» — yuⱪiriⱪi 5-ayǝttiki qǝk bǝlgiligǝn jay siziⱪlar bilǝn bekitilgǝn. Dawut bǝlkim muxu sɵzlǝrni kɵqmǝ mǝnidǝ ixlitip: «Ⱨayatim wǝ turmuxumni ⱨǝr jǝⱨǝttin Huda yahxi bekitkǝn» — demǝkqi bolsa kerǝk.
Manga nǝsiⱨǝt bǝrgǝn Pǝrwǝrdigarƣa tǝxǝkkür-mǝdⱨiyǝ ⱪayturimǝn;
Ⱨǝtta keqilǝrdimu wijdanim manga ɵgitidu.«Ⱨǝtta keqilǝrdimu wijdanim manga ɵgitidu» — «wijdanim» ibraniy tilida «bɵrǝklirim» degǝn sɵz bilǝn bildürülidu.
Mǝn Pǝrwǝrdigarni ⱨǝrdaim kɵz aldimdin kǝtküzmǝymǝn;
U ong yenimda bolƣaqⱪa,
Mǝn ⱨǝrgiz tǝwrǝnmǝymǝn.Ros. 2:25
Xunga mening ⱪǝlbim xadlandi,
Mening roⱨim tehimu kɵtürülidu,
Mening tenim aman-esǝnliktǝ turidu;«Mening roⱨim tehimu kɵtürülidu» — «roⱨim» ibraniy tilida «xan-xǝripim» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu.
10 Qünki jenimni tǝⱨtisarada ⱪaldurmaysǝn,
Xundaⱪla Sening Muⱪǝddǝs Bolƣuqingni qirixtin saⱪlaysǝn.«Qünki jenimni tǝⱨtisarada ⱪaldurmaysǝn» — Tǝwrat wǝ Injil boyiqǝ, «dozah» yaki «jǝⱨǝnnǝm» pǝⱪǝtla ahirǝt künidin keyin baxlinidu. Uningdin ilgiri, ɵlüp kǝtkǝn adǝmlǝrning roⱨi bir orunƣa, yǝni «tǝⱨtisara»ƣa baridu. Mǝsiⱨ Əysa krestkǝ mihlanƣandin keyin, «tǝⱨtisara»da qong bir ɵzgirix yüz bǝrdi. Bu yǝrdǝ biz u toƣruluⱪ tohtalmaymiz. Biraⱪ muxu ayǝttǝ, Dawut pǝyƣǝmbǝr «Mǝsiⱨ» (Ⱪutⱪuzƣuqi)ning gɵrdǝ turmay tirildürülidiƣanliⱪini aldin eytⱪan. «Tǝbirlǝr»nimu kɵrüng. «Sening Muⱪǝddǝs Bolƣuqing» — Muⱪǝddǝs Kitabta, «muⱪǝddǝs» «uluƣ» ǝmǝs, bǝlki «mutlǝⱪ pak», «Hudaƣa has», «pütünlǝy Hudaƣa atalƣan» degǝn mǝnini bildüridu. «Muⱪǝddǝs Bolƣuqing» qoⱪum Mǝsiⱨni kɵrsitidu. «Sening Muⱪǝddǝs Bolƣuqingni qirixtin saⱪlaysǝn» — ibraniy tilida «Sening Muⱪǝddǝs Bolƣuqingni qirixni kɵrgüzmǝysǝn». Demǝk, gɵrgǝ ⱪoyulƣan bolsimu, teni qirimaydu (tez tirildürülidu).  Ros. 2:31; 13:35
11 Sǝn manga ⱨayat yolini kɵrsitisǝn;
Ⱨuzurungda tolup taxⱪan xad-huramliⱪ bardur;
Ong ⱪolungda mǝnggülük bǝⱨrǝ-lǝzzǝtlǝrmu bardur.
 
 

16:1 «Dawut yazƣan «Mihtam» küy» — «Mihtam» bǝzi alimlarning pǝrziqǝ «ünsiz dua» yaki «yoxurun gɵⱨǝr» degǝn mǝnidǝ.

16:2 «Sǝndin baxⱪa mening bǝht-saaditim yoⱪtur» — baxⱪa birhil tǝrjimisi — «Mening yahxiliⱪim (ⱨǝrgiz) seningkigǝ yǝtmǝydu».

16:2 Ayup 22:2; 35:7; Rim. 11:35

16:5 «Pǝrwǝrdigar bolsa mening mirasim ⱨǝm ⱪǝdǝⱨimdiki nesiwǝmdur» — Hudaning «Ɵz hǝlⱪining mirasi» bolƣanliⱪi toƣruluⱪ «Yar.» 15:1, «Qɵl.» 18:20, «Zǝb.» 73:26ni wǝ izaⱨatlirini kɵrüng. «Qǝk taxlinip erixkǝn nesiwǝmni ɵzüng saⱪlaysǝn» — Israillar Yǝxua pǝyƣǝmbǝrning yetǝkqiliki bilǝn Ⱪanaan (Pǝlǝstin) zeminini igiligǝn waⱪtida, ⱨǝr ⱪǝbilining, ⱨǝr ailining tǝǝlluⱪi qǝk taxlax bilǝn bekitilgǝn («Yǝ.» 18-19-bab). Musa pǝyƣǝmbǝrgǝ tapxurulƣan ⱪanun boyiqǝ, bu tǝǝlluⱪat bolsa mǝnggügǝ muxu ailǝ ǝwladliriƣa miras ⱪaldurulidu.

16:5 Yiƣ. 3:24

16:6 «Nesiwǝmni bǝlgiligǝn siziⱪlar manga güzǝl yǝrlǝrni bekitkǝndur» — yuⱪiriⱪi 5-ayǝttiki qǝk bǝlgiligǝn jay siziⱪlar bilǝn bekitilgǝn. Dawut bǝlkim muxu sɵzlǝrni kɵqmǝ mǝnidǝ ixlitip: «Ⱨayatim wǝ turmuxumni ⱨǝr jǝⱨǝttin Huda yahxi bekitkǝn» — demǝkqi bolsa kerǝk.

16:7 «Ⱨǝtta keqilǝrdimu wijdanim manga ɵgitidu» — «wijdanim» ibraniy tilida «bɵrǝklirim» degǝn sɵz bilǝn bildürülidu.

16:8 Ros. 2:25

16:9 «Mening roⱨim tehimu kɵtürülidu» — «roⱨim» ibraniy tilida «xan-xǝripim» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu.

16:10 «Qünki jenimni tǝⱨtisarada ⱪaldurmaysǝn» — Tǝwrat wǝ Injil boyiqǝ, «dozah» yaki «jǝⱨǝnnǝm» pǝⱪǝtla ahirǝt künidin keyin baxlinidu. Uningdin ilgiri, ɵlüp kǝtkǝn adǝmlǝrning roⱨi bir orunƣa, yǝni «tǝⱨtisara»ƣa baridu. Mǝsiⱨ Əysa krestkǝ mihlanƣandin keyin, «tǝⱨtisara»da qong bir ɵzgirix yüz bǝrdi. Bu yǝrdǝ biz u toƣruluⱪ tohtalmaymiz. Biraⱪ muxu ayǝttǝ, Dawut pǝyƣǝmbǝr «Mǝsiⱨ» (Ⱪutⱪuzƣuqi)ning gɵrdǝ turmay tirildürülidiƣanliⱪini aldin eytⱪan. «Tǝbirlǝr»nimu kɵrüng. «Sening Muⱪǝddǝs Bolƣuqing» — Muⱪǝddǝs Kitabta, «muⱪǝddǝs» «uluƣ» ǝmǝs, bǝlki «mutlǝⱪ pak», «Hudaƣa has», «pütünlǝy Hudaƣa atalƣan» degǝn mǝnini bildüridu. «Muⱪǝddǝs Bolƣuqing» qoⱪum Mǝsiⱨni kɵrsitidu. «Sening Muⱪǝddǝs Bolƣuqingni qirixtin saⱪlaysǝn» — ibraniy tilida «Sening Muⱪǝddǝs Bolƣuqingni qirixni kɵrgüzmǝysǝn». Demǝk, gɵrgǝ ⱪoyulƣan bolsimu, teni qirimaydu (tez tirildürülidu).

16:10 Ros. 2:31; 13:35