12
Yerusalemning ahirⱪi ⱪetim muⱨasirigǝ qüxüxi — Israillar ɵzi ɵltürgǝn Ⱪutⱪuzƣuqisini kɵridu
Pǝrwǝrdigarning Israil toƣruluⱪ sɵzidin yüklǝngǝn bexarǝt: —
Asmanlarni yayƣuqi, yǝrning ulini salƣuqi, adǝmning roⱨini uning iqidǝ Yasiƣuqi Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: —
Mana, Mǝn Yerusalemni ǝtrapidiki barliⱪ ǝllǝrgǝ kixilǝrni dǝkkǝ-dükkigǝ salidiƣan apⱪur ⱪilimǝn; Yerusalemƣa qüxidiƣan muⱨasirǝ Yǝⱨudaƣimu qüxidu.
Xu küni ǝmǝlgǝ axuruliduki, Mǝn Yerusalemni barliⱪ ǝllǝrgǝ eƣir yük bolƣan tax ⱪilimǝn; kim uni ɵzigǝ yüklisǝ yarilanmay ⱪalmaydu; yǝr yüzidiki barliⱪ ǝllǝr uningƣa jǝng ⱪilixⱪa yiƣilidu. Xu küni Mǝn ⱨǝmmǝ atlarni sarasimigǝ selip, atliⱪlarni sarang ⱪilip urimǝn; biraⱪ Yǝⱨuda jǝmǝtini kɵzümdǝ tutimǝn; ǝllǝrdiki ⱨǝrbir atni bolsa korluⱪ bilǝn uruwetimǝn. Xuning bilǝn Yǝⱨudaning yolbaxqiliri kɵnglidǝ: «Yerusalemda turuwatⱪanlar samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar, ularning Hudasi arⱪiliⱪ manga küq bolidu» dǝydu.
Xu küni Mǝn Yǝⱨudaning yolbaxqilirini otunlar arisidiki otdandǝk, ɵnqilǝr arisidiki mǝx’ǝldǝk ⱪilimǝn; ular ǝtrapidiki barliⱪ ǝllǝrni, yǝni ong wǝ sol tǝripidikilǝrni yǝwetidu; Yerusalemdikilǝr yǝnǝ ɵz jayida, yǝni Yerusalem xǝⱨiridǝ turidiƣan bolidu. «Mǝn Yǝⱨudaning yolbaxqilirini... ɵnqilǝr arisidiki mǝx’ǝldǝk ⱪilimǝn» — «ɵnqilǝr» — buƣday yaki arpa baƣlamliri. Pǝrwǝrdigar awwal Yǝⱨudaning qedirlirini ⱪutⱪuzidu; sǝwǝbi — Dawut jǝmǝtining xan-xǝripi ⱨǝm Yerusalemda turuwatⱪanlarning xan-xǝripi Yǝⱨudaningkidin uluƣlanmasliⱪi üqündur. Xu küni Pǝrwǝrdigar Yerusalemda turuwatⱪanlarni ⱪoƣdaydu; ularning arisidiki ǝlǝngxip ⱪalƣanlarmu xu küni Dawuttǝk palwan bolidu; Dawut jǝmǝti bolsa Hudadǝk, yǝni ularning aldidiki Pǝrwǝrdigarning Pǝrixtisidǝk küqlük bolidu.
Xu küni ǝmǝlgǝ axuruliduki, Yerusalemƣa jǝng ⱪilixⱪa kǝlgǝn barliⱪ ǝllǝrni ⱨalak ⱪilixⱪa kiriximǝn. 10 Wǝ Mǝn Dawut jǝmǝti wǝ Yerusalemda turuwatⱪanlar üstigǝ xapaǝt yǝtküzgüqi wǝ xapaǝt tiligüqi Roⱨni ⱪuyimǝn; xuning bilǝn ular ɵzliri sanjip ɵltürgǝn Manga yǝnǝ ⱪaraydu; birsining tunji oƣli üqün matǝm tutup yiƣa-zar kɵtürgǝndǝk ular Uning üqün yiƣa-zar kɵtüridu; yǝkkǝ-yeganǝ oƣlidin juda bolƣuqining dǝrd-ǝlǝm tartⱪinidǝk ular uning üqün dǝrd-ǝlǝm tartidu. «ular ɵzliri sanjip ɵltürgǝn Manga yǝnǝ ⱪaraydu» — yaki «ular ɵzliri sanjip ɵltürgǝn Manga tǝlmürüp ⱪaraydu». «birsining tunji oƣli üqün matǝm tutup yiƣa-zar kɵtürgǝndǝk ular Uning üqün yiƣa-zar kɵtüridu; yǝkkǝ-yeganǝ oƣlidin juda bolƣuqining dǝrd-ǝlǝm tartⱪinidǝk ular uning üqün dǝrd-ǝlǝm tartidu» — demisǝkmu bu bexarǝt Israilning ɵz Ⱪutⱪuzƣuqi-Hudasini sanjiydiƣanliⱪini yaki sanjip ɵltüridiƣanliⱪini kɵrsitidu, pütün hǝlⱪ ahirⱪi zamanda Hudaning Roⱨi arⱪiliⱪ buni bilip yetip, ⱪattiⱪ matǝm tutidu. Huda xu qaƣda ularni ⱪutⱪuzidu, ularning gunaⱨini yuyux yolini aqidu (13-bab). «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ bu toƣruluⱪ yǝnǝ tohtilimiz.   Əz. 39:29; Yo. 2:12, 13; Yⱨ. 19:36-37; Wǝⱨ. 1:7 11 Xu küni Yerusalemda ƣayǝt zor yiƣa-zar kɵtürülidu, u Mǝgiddo jilƣisidiki «Hadad-Rimmon»da kɵtürülgǝn yiƣa-zardǝk bolidu. «... zor yiƣa-zar... Mǝgiddo jilƣisidiki «Hadad-Rimmon»da kɵtürülgǝn yiƣa-zardǝk bolidu» — «Ⱨadad-Rimmon» bǝlkim «Megiddo yilƣisidiki bir jay boluxi mumkin. Xu yǝrdǝ kɵtürülgǝn yiƣa-zar (matǝm tutuxi)» bǝlkim ilgiriki intayin ihlasmǝn padixaⱨ Yosiyaning pajiǝlik ɵlümi tüpǝylidin bolƣan («2Pad.» 9-bab, «2Tar.» 35:20-27).   2Pad. 23:29; 2Tar. 35:22, 24 12 Zemin yiƣa-zar kɵtüridu; ⱨǝrbir ailǝ ayrim ⱨalda yiƣa-zar kɵtüridu. Dawut jǝmǝti ayrim ⱨalda, ularning ayalliri ayrim ⱨalda, Natan jǝmǝti ayrim ⱨalda, ularning ayalliri ayrim ⱨalda; 13 Lawiy jǝmǝti ayrim ⱨalda, ularning ayalliri ayrim ⱨalda; Ximǝy jǝmǝti ayrim ⱨalda, ularning ayalliri ayrim ⱨalda; 14 barliⱪ tirik ⱪalƣan aililǝr, yǝni ⱨǝrbir ailǝ ayrim-ayrim ⱨalda wǝ ularning ayalliri ayrim ⱨalda yiƣa-zar kɵtüridu.
 
 

12:6 «Mǝn Yǝⱨudaning yolbaxqilirini... ɵnqilǝr arisidiki mǝx’ǝldǝk ⱪilimǝn» — «ɵnqilǝr» — buƣday yaki arpa baƣlamliri.

12:10 «ular ɵzliri sanjip ɵltürgǝn Manga yǝnǝ ⱪaraydu» — yaki «ular ɵzliri sanjip ɵltürgǝn Manga tǝlmürüp ⱪaraydu». «birsining tunji oƣli üqün matǝm tutup yiƣa-zar kɵtürgǝndǝk ular Uning üqün yiƣa-zar kɵtüridu; yǝkkǝ-yeganǝ oƣlidin juda bolƣuqining dǝrd-ǝlǝm tartⱪinidǝk ular uning üqün dǝrd-ǝlǝm tartidu» — demisǝkmu bu bexarǝt Israilning ɵz Ⱪutⱪuzƣuqi-Hudasini sanjiydiƣanliⱪini yaki sanjip ɵltüridiƣanliⱪini kɵrsitidu, pütün hǝlⱪ ahirⱪi zamanda Hudaning Roⱨi arⱪiliⱪ buni bilip yetip, ⱪattiⱪ matǝm tutidu. Huda xu qaƣda ularni ⱪutⱪuzidu, ularning gunaⱨini yuyux yolini aqidu (13-bab). «Ⱪoxumqǝ sɵz»imizdǝ bu toƣruluⱪ yǝnǝ tohtilimiz.

12:10 Əz. 39:29; Yo. 2:12, 13; Yⱨ. 19:36-37; Wǝⱨ. 1:7

12:11 «... zor yiƣa-zar... Mǝgiddo jilƣisidiki «Hadad-Rimmon»da kɵtürülgǝn yiƣa-zardǝk bolidu» — «Ⱨadad-Rimmon» bǝlkim «Megiddo yilƣisidiki bir jay boluxi mumkin. Xu yǝrdǝ kɵtürülgǝn yiƣa-zar (matǝm tutuxi)» bǝlkim ilgiriki intayin ihlasmǝn padixaⱨ Yosiyaning pajiǝlik ɵlümi tüpǝylidin bolƣan («2Pad.» 9-bab, «2Tar.» 35:20-27).

12:11 2Pad. 23:29; 2Tar. 35:22, 24