21
Pol anti tu awi wan unokgen kai kinar Serusalem
1 Men atnuurng tu Miletus, a tu melnum wailen wailen a Epesus pa tu rka Miletus a pa, a men awi wan unokgen pa kinar, eng la or pa kinar anong kanokg Kos a ela unokg pa. Wa men okg rka pa, wa or kong wa men wrekg a pa, men wa kinar kai palng kai anong kanokg Rotes a ela unokg pa. A wa men wrekg a pa men kai anong Patara ise. 2 Wan unokgen a men awi angkaino Miletus pa nar kul Patara ti pa, am nar kul elngen angko Patara tike. Wa men wa ari wan unokgen ur manet la kai kinar anong kanokg Ponisia pa, atom am men awi wan unokgen pa kai kinar pake. 3 Men or pa kai kinar kinar kinar pa, men ari anong kanokg Saiprus pa ela unokg pa. Men kolpa kaingkai kinar ak anele Saiprus pa ela wam wangkokg. A men am aren oryawel nar pa kai kinar kinar kinar rka anong wail Tair a ela anong kanokg Siria pa. Men kinar rka wrik a wan unokgen kinar arke arke pa, eng tu nakle wrikya tiur a rpma wan unokgen a men arpme ti. 4 21:4 Kwap 20:23Angko anong pa men kai ari tu melnum a ukipma Sisas pa, atom men antiwen rka pa wang wampwomis wampwompwekg. Ari Maur Wor kil ngkat okel tu pa lanaki Pol pa la, ake mpa kil kinar Serusalem pa. 5 Men antiwen rka kinar Tair pa plalng pa, men wa wrekg la kai pa, tu ak wail wrekg antiwo kimeket nampokgen tu kin a watnom alntu pa, tu ak ayewo atnuurng anong wail pa kul or kai rka unokg yamping ningkrapm pa kolti, men kapor kilko alein oklala naki Maur Wailen. 6 Men kapor kilko alein oklala naki Maur Wailen pa plalng pipa, men ukwa tita kolti, men tipra kaino wan unokgen ti kinar, a tu pa yaper kai kawor wan anong alntuwen pa.
Akapus melnum okwripm ur la yangkipm ur naki Pol itna anong Sisaria
7 Men rpma wan unokgen pa atnuurng anong Tair pa, kinar kinar palng kinar anong Tolemas pa. Ya a men atn tatu unokg pa am kinar elngen angko anong Tolemas pake. Men kai ari tu melnum alpmenen a mentepm ukipma Krais pa, men alken wor atopenten antiwen rka pa wang wris. 8 21:8 Kwap 6:3-6; 8:40Wa men okg rka pa, wa or kong ti pa, wa men wrekg a pa men wa kinar palng kinar anong Sisaria. Atom men kai ari Pilip, melnum wris ur a tu wampwomis wampwompwekg a pikekg tu takweiyen itna kinar Serusalem la ikwap a ak angklin tu melnum. Wa kil melnum ur a tu ukwa kai rpma anong ur anong ur eng laron yangkipm a Maur Wailen. Atom am men antiwel rka wan akilen pake. 9 Ti Pilip pa warim kin wikgwikg, tunteng ake awi kipman, a pa. A Maur Wailen alken kwap wor a ak laron kuina ur a Maur Wor a Maur Wailen ngkat okel la tunteng laron pa.
10 21:10 Kwap 11:28Men antiwen rka pa wang aripm ur pipa, melnum okwripm ur a Maur Wailen, nang akilen pa namput la Akapus, kil angkinar anong kanokg a Sutia pa kul no ariwo no Sisaria ti. 11 21:11 Kwap 20:23; 21:33Kil no ariwo atom kil anelkgen ampei a Pol a ak wangket apm pa, atom kil angkuten nepm wam a kil alkil tike, atom kil la, “Maur Wor a Maur Wailen kil la kolkil la, ikgam tu Suta ngkuten melnum yan a ampei a ak wangket apm kil itni kinar Serusalem pa irir kol a kupm ak angkuten kupm alkupm kilke, atom uk kil kai wam a tu a ake a Suta pa.”
12 Men atning yangkipm a Akapus la kolpa, atom men ti nampokgen tu alntu a rka pa men angkeng Pol pa la, ampake kil kinar Serusalem pa. 13 21:13 Kwap 20:24Ari Pol kil akalmpento la, “Kipm wa akg kolpa angkengkopm eng ntei? Kipm wa akg antokg kolpa ti kipm kangku nol walpm akupmen ti! Kupm numprampen kolti eng ake la mpa tu yipowopm rpmi wan tipmining pa kolti, kupm nimprampen yat la mpa imo kinar Serusalem pa ikirmpen nang a Wailen Sisas pake.” 14 Men angkengkel ari kil alkil titnongket la kinar, kolpa atom nol amenen pa angko a, men awi ipma meen a awi wor alkel kolti la, “Ti kai kitn kitila nikgwalpm a Wailen la pawo!”
Pol kinar Sutia atom tu awiyel aye kai rpma wan tipmining pa eng antokg yangkipm
(Klapm 21:15-26:32)
Pol kil kinar kai kaino palng kaino Serusalem
15 Men rka wang aripm ur rka anong Sisaria pa kai plalng pipa, men numprampen wrikya kweikwei pa alupm alupm plalng pa, men wrekg la kinar Serusalem om. 16 Atom tu tiur a ukipma Sisas a rka Sisaria pa, tu wa wrekg ak ayewo kinar wrik ur a la mpa men okg rke pa. Pa wrik wan anong a melnum ur nang akilen pa Nason. Kil pa melnum ur a Saiprus, a kil melnum ur a tu a pikekg ukipma Sisas pa ep. 17 Men okg rka pa, or kong ti pa, wa men wrekg a pa, wa men kinar kai kaino palng kaino Serusalem pa. Tu melnum a mentepm ukipma Sisas a rka kaino pa, tu atopento awiyo aye kai ikgalento.
18 Atom men okg rka pa, or kong ti pa, men anti Pol pa kai ari Semis. Wa tu melnum wailen wailen a ikgalen tu wrong kin kipman a ukipma Sisas pa wa wli antiwo rka wris ak wang pa. 19 21:19 Kwap 15:12Men rka pa, Pol kil uk wor tu pa plalng pipa, kil lakati naken kweikwei wrongkwail pa kimek kimek a Maur Wailen kil akwap wail ak wang a kil atn akwap angklin tu a ake Suta pa yela.
20 21:20 Kwap 15:1,5Tu atning kuina ur a Pol kil lakati naken pa, atom tu ngkat nang a Maur Wailen. Atom tu lanaki Pol pa la, “Kitn melnum alpmenen a mentepm ukipma Sisas, kitn ariwe pa, tu wrong kin kipman watipmen paipm, kamel kamel a mentepm Suta pa, tu ukipma Sisas. Pake tu plalngten tu wa la titnongket la wa rkul yangkipm titnongket amentepmen Suta pa kutnun kitila yek kimeket nimpokgen itni. 21 Ari tu a pikekg atning yangkipm a kitn laron pa, tu pa wa plelngen yangkipm a kitn pa lanaki tu ti la, pikekg kitn kaling plan tu Suta wrongkwail a rka yela tatu anong a tu a ake Suta pa la, tu uk yirokg yangkipm titnongket a Moses ti. Wa tu plelngen la kitn pikekg angkengken la, ake mpa tu wangket num a tu warim walmpopmet pa, aki kutnun atn a rpma a angklonake a mentepm Suta pa, kolpa atom antokg tu ti ipma paipm eng kitn ti. 22 Ti tu wrongkwail mpa itning la kitn am nar palng ise. Ti men mining paipmen num la tu ik wail wli ik yangkipm laweitn ur pa, mpa men ntokg kolai? 23 21:23 Angk 6:1-20; Kwap 18:18Kolpa ti kitn ik kuina ur kol a men lanakeitn la kitn ik ti: melnum wikgwikg a antiwo rpma kil pa, tunteng pikekg yapon yangkipm nampokgen Maur Wailen atom tunteng ak katila. 24 21:24 Angk 6:12; Kwap 18:18Kolpa ti mpa kitn uwi tunteng melnum kil, atom kipmteng kai kurkuk il wam kipmanen, eng mpa kipmteng palng kukula wriwen wor itni wulmpa a Maur Wailen pa kitila yangkipm titnongket a Moses la pa. Ti kitn mpa rmpen kweikwei a tunteng la mpa il wor uk Maur Wailen pa, eng mpa tunteng u tukgunakg alntuntengen ti. Kitn ik kitila kol a men la kil pa, mpa tu wrongkwail riwe la, yangkipm a tu arki kitn pa, pa ake yangkipm aklale, eng mpa tu riwe la, kitn arkul yangkipm titnongket amentepmen Suta pa katnun itna pa. 25 21:25 Kwap 15:29Pake tu a ake Suta pake tu ukipma Sisas pa pati, men pikekg akorla yapon yangkipm la, men ake mpa la tu kutnun yangkipm titnongket wailet a mentepm Suta ti pa, pa mpa wa lken kalkuten. Atom men niranten wrkapm pa kai ak lanaken la, tu mpa kutnun yangkipm titnongket wikgwikg kil kolti: tu ake mpa il okipma ur a tu al wor uk mring a mring maur, a tu ake mpa il walmpopm, aki wlikgok ur a walmpopm a tapor kawor rpma wunen pa, wa tu ti mpa itni watin tukuleikgen a angkli arkul tita a antokg kweikwei numkropis a uk numpaipm kamel pa.” 26 21:26 1 Kor 9:20Pol awi wor eng kuina ur a tu melnum wailen wailen pa lanakel kolpa plalng pipa, or kong ti pa, Pol kil awi tunteng melnum wikgwikg pa tunteng kai. Atom kil kai karkuk al eng palng kukula wriwen wor itna wulmpa a Maur Wailen pa. Kolpa atom kil kai kawor yipmingki wunen a yalming a Maur Wailen pa, naki tu melnum ipma krakgen a ikgalen yalming pa la, wang a i ikga tunteng palng kukula wriwen wor, wa tunteng ikga iye kweikwei pa wris wris nar num a tunteng pa iye kai eng il wor uk Maur Wailen pa.
Tu arkul Pol itna yipmingki wunen a yalming a Maur Wailen
27 Wang wampwomis wampwompwekg pikekg tunteng alm la rpmi pa, wreren eng a kai plalng ti pa, tu Suta tiur a anong kanokg Esia a nar rka Serusalem ti pa, tu ari Pol pa itna kawor yipmingki wunen a yalming a Maur Wailen pa, atom ngkat nikgwalpmel tu wrongkwailet pa tu ipma wakget, atom tu ak wail kunturng kul kai arkul Pol pa. 28 Atom tu la yikakatnen kolpa la, “Kipm melnum a Isrel, kipm ngklinsowo! Melnum ti kil melnum pikekg kaling plan tu melnum wailet yela, wa arku nang a tu wrong kin kipman amentepmen, wa nampokgen yangkipm titnongket a mentepm Suta, wa yalming a Maur Wailen ti. Wa kil ake wa akwap kolpa wris, kil wa awi tunteng melnum yimponen a anong kanokg Krik ti, tunteng wa or yalming ti ak kimpilpel wrik krimperket ti.” 29 21:29 Kwap 20:4Yiprokgen a tu arki Pol pa pati, tu pikekg ari Tropimus a anong Epesus pa anti Pol atn tatu anong wail ti. Atom tu ari a wet Pol kil akyakur melnum wikgwikg pa aye or yipmingki wunen ti, atom tu won mis la, Pol kil wuten akyakur melnum yimponen Tropimus pa aye or yipmingki wunen a yalming a Maur Wailen ti.
30 Tu wrongkwail a rka anong wail pa, tu atning milpming kilko pa, atom tu tatu angko a pa a pa wli. Tu lape arkul Pol ti arkol wampel lulngklulngen aye kai kawor en ai takwleikgen yipmingki wunen a yalming a Maur Wailen pa. Pipa tu alok wanyun pa kul kai ar penterng. 31 Tu antokg la ilm Pol pa imo pa, yangkipm pa kai awi melnum itna ep a ikgalen tu a almpwrong a tu Rom pa. Atom kil atning yangkipm a tu la la, tu wrongkwail a Serusalem pa antokg paipm itna wai, wreren kalpisen eng am a or tita tike. 32 Atom penterngen kolti melnum a itna ep a almpwrong pa kil awi tu tiur alkil a kul arkekgtel pa nampokgen tu tiur a almpwrong pa, tu pirng kai kinar kai ari tu wailet a itna pa. Atom tu wrongkwailet a pa tu ari melnum itna ep a almpwrong pa kil kul nampokgen tu alkil a almpwrong pa, atom tu elngen a or Pol pawom. 33 Atom melnum itna ep a tu almpwrong pa kil kul kolti, kil wamparpme Pol ti, a kil lanaki tu alkil pa awi ampei mringen wekg ti ak angkuten wam wekg ti kai nampokgen wam wekg a melnum wekg a almpwrong pa. Atom kil asen tu wrong pa la la, “Kil ti kil melnum mla, a kil antokg kuina kolai?” 34 Ari tu itna pa itna pa la akalmpe nurkgatne paipm wli pa wli pa, atom melnum itna ep pa ake kil atning nungkulkg arpme ariworwor kuina ur paipm a kil pa antokg pa. Kolpa atom kil lanaki tu melnum alkil a almpwrong pa la, tu uwiyel iye kai kaino wan a tu melnum a almpwrong arke ai pen. 35 Tu awiyel aye kai kaino angko yo kiprinet a tu yapo eng angkom kaino wan ur alntuwen pa, ari tu melnum a almpwrong pa tu ari tu wrong kin kipman pa ipma wakget paipm la orel imo, kolpa atom tu ngkatel la iye kaino wan kwa wai. 36 21:36 Luk 23:18Tu wrong kin kipman pa kunturng arken katnunten kaino la mprak mprak kolpa kaino la, “Or melnum pa imo wo!”
Pol kil laron kil alkil la kil melnum kolai
37 Tu melnum a almpwrong pa la mpa iye Pol kawor rpmi wan ur a tu melnum a almpwrong arke pa, ari Pol kil asen melnum itna ep a almpwrong pa la, “Ti kitn itni waiketn! Antiwe mpa kupm lanikeitn oklala ur aki?” Ari melnum itna ep a almpwrong pa wrekg paipm la, “Kitn pa wa ariwe ok Krik tuwa! 38 21:38 Kwap 5:36-37Kupm pa wa ariweitn won mis la kitn pa melnum ur a Isip a pikekg ak wangkur pa wrekg itna minsrang la ilm ungkwan tu mring man a ikgalen anong ti, atom awi tu wrong melkget wailet paipm kamel kamel (4,000) a aye kweikwei a ak alm kamel amo pa, anel aye kai takwem rka wrik laikge a wes ningkrapm kalpmilel ai. Kupm ariweitn la mpam kitn melnum pake, ari ake kitn melnum pa.” 39 Atom Pol pa akalmpe la, “Ei, kupm ake melnum pa. Kil kil kupm melnum a Suta. Kupm pikekg man rakuwopm rpma anong Tarsus a anong kanokg Silisia. Ti anong wail pa kipm wrongkwail ariwe pa. Ti kupm melnum kanokg yiprokg am a anong pake. Ti kitn awi wor la kupm la yangkipm ok ur kil niki tu wrong kin kipman ti?” 40 Atom melnum itna ep a almpwrong pa kil awi wor la kil la oklala ur alkil pawo. Atom tu elng kil itna yo kiprinet a yapo eng angkom kaino wan kwa pa, kil itna elng wam pa itna ak angkeng tu wrongkwailet a oklala nurkgatne pa. Tu elng tatar itna pa, kil lanaken oklala pa ak ok Ipru.
21:4 21:4 Kwap 20:23
21:8 21:8 Kwap 6:3-6; 8:40
21:10 21:10 Kwap 11:28
21:11 21:11 Kwap 20:23; 21:33
21:13 21:13 Kwap 20:24
21:19 21:19 Kwap 15:12
21:20 21:20 Kwap 15:1,5
21:23 21:23 Angk 6:1-20; Kwap 18:18
21:24 21:24 Angk 6:12; Kwap 18:18
21:25 21:25 Kwap 15:29
21:26 21:26 1 Kor 9:20
21:38 21:38 Kwap 5:36-37