Mentepm ukipma Maur Wailen pa itni titnongket kolpa kai
11
(Klapm 11-13)
Mentepm ikitnen kutnun mrangkum wor a tu a pikekg ukipma pa
1 Yiprokgen a mentepm ukipma pa pati itna kolkil: kuina ur a mentepm akwonalmpen rpma nungkwangen pa, pa mentepm ukipma titnongket ariwe la pa am itna pake, a mentepm ake ari ak wulmpa ti pa, a pa. Pake nikgwalpm a mentepm pa ak ari arken kol a mentepm akwonalmpen la pa ikg am palng kolpake.
2 Tu walyipmiri wapyipmiri amentepmen a pikekg ep ak ai pa tu pikekg ukipma Maur Wailen pa atom kil kaporngken yangkipm awi wor lawen.
3 Am atnen a mentepm ukipma pa atom mentepm ariwe la kitnong a kanokg a kweikwei wrongkwail a pikekg Maur Wailen antokg ti pa, kil la ak ok ti kolti pa kweikwei pa palng. Kitnong a kanokg a kweikwei wrongkwail a mentepm ari ti pa, pikekg palng kai kuina ur a ake mentepm ari ak wulmpa.
Apel pa pikekg ukipma Maur Wailen
4 Am atnen a pikekg Apel kil ukipma Maur Wailen pa atom wlikgok a kil al wor uk Maur Wailen pa, Maur Wailen kil atopen pake. A kweikwei a wailen alkil Ken a pikekg al wor uk Maur Wailen pa, Maur Wailen kil karken. Pikekg Maur Wailen karpo yangkipm ute wlikgok a Apel al wor alkel pa pati plan la kil kaporng yangkipm awi wor la Apel pa la, kil pa melnum ute wor wrisen, am atnen a pikekg Apel pa ukipma pake. Ti Apel pikekg amo ise, pake a kil ukipma Maur Wailen pa pikekg ak angklin tu a ak ai kulngkul wa ak angklin mentepm ti wa iye or ti kai.
Enok pa pikekg ukipma Maur Wailen
5 Ti Enok pa am wa pikekg ukipma Maur Wailen kolpa yat pake, kolpa atom kil pikekg ake amo pa, kalpis, kil pikekg Maur Wailen awiyel nampokgen num palk ti tital ampen tu melnum ti aye kaino kitnong ai. Ti wrkapm a Maur Wailen pa la kolpa la, “Pikekg ake melnum ur ariwel la kil kai a i pa kalpis, eng ntei, kil pikekg Maur Wailen awiyel aye kaino kitnong ai.” Pikekg Enok kil rpma kanokg ti a pa, kil antokg Maur Wailen kil ipma wor atopentel kaporngkel yangkipm, plalng pa, kil awiyel aye kaino kitnong ai.
6 Kol melnum ur ake ukipma Maur Wailen pa pipa, ake antiwe mpa kil ntokg Maur Wailen pa ipma wor itopentel pa, kalpis. Eng ntei, kol melnum ur kil la kul eng Maur Wailen pa, kil mpa ukipma riwe la Maur Wailen pa rpma pa, a kil mpa ukipma riwe la Maur Wailen pa melnum a akalmpe mlaur a akorel pa.
Nowa pa pikekg ukipma Maur Wailen
7 Ti Nowa pa am pikekg wa kolpake, kil pikekg ukipma Maur Wailen pa, kolpa atom kil atning orngwatneikg katnun ok a Maur Wailen lanakel kaikuten wail a ak wang pa itna ampen a ikga palng kutnukg pa. Kil atning kolpa, a kil ale wan unokgen ur pa la ik ngklin kil alkil ti a numpokgen tu kinwatnom alkil pa. Kil ale wan pa plalng pipa, kil awi tu kin watnom alkil pa aye kawor wan unokgen pa takwlelkgen kalkuten pa. Nowa pikekg ukipma Maur Wailen pa kolpa, atom pa pikekg ak plan tu wrong kin kipman pa la, tu antokg paipm atnen tu a ake pikekg atning nungkulkg ok a Maur Wailen pa. Pake Nowa pa pikekg Maur Wailen ari la kil pa melnum ute wor, am atnen a kil ukipma kil pake, kol kil ari la tu mlaur ukipma kil pa, pa kil awi wor lawen la, tu pa melnum ute wor.
Apraam ekg Sara pikekg ukipma Maur Wailen
8 Ti Apraam pa am wa pikekg ukipma Maur Wailen pa kolpa yat pake, kolpa atom kil atning nungkulkg ok a Maur Wailen lanakel la kil wrekg utnuurng anong kanokg alkil pa, a kil kul anong kanokg ur manet a kil ake pikekg ariwe anong pa. Kanokg pa pikekg Maur Wailen kil yapon yangkipm nampokgentel la lkel eng ikga kil kul ngkit anong rpme.
9 Atom Apraam pikekg kul rpma anong kanokg a pikekg Maur Wailen yapon yangkipm nampokgentel la ikga lkel pa. Pake kil ake la ngkit anong ur pa rpmi kanokgel rpmi pa, kalpis. Kil pikekg ukipma Maur Wailen pa atom kil pikekg kol melnum yaworen ur a angkol anong kanokg ur ai wli rpma. Kil pikekg almanon kweikwei alkil pa aye nakur num atn kai tita manto walkg tumpulmpis palk pa ak ale wan arpme rka pa rka pa kolpa kai pake. Wa warim kipman alkil Aisak pa wa walpopm alkil Sekop pa tuwekg am atn atn kolpa kai pake, kol a pikekg Apraam atn pake. Wa yangkipm a pikekg Maur Wailen yapon nampokgen Apraam pa, pikekg kil wa yapon nampokgen tuwekg pa, la tuwekg ikgam wa rpmi anong kanokg pa yat pake.
10 Ti Apraam pa pikekg ukipma rpma nungkwangen la ikga kaino rpmi anong wor a Maur Wailen a pikekg kil alkil yiprokgen a rpma ari akwonalmpen ep ak ai atom kil ngkat anong pa. Pikekg kil alkil ak kweikwei kalnten kalnten wor wor ak ale wan pa la ikga itni yongkyong. Ikg am Apraam pa kaino rpmi anong pa yongkyong kolen la pa anong yiprokg akilen pake.
* 11 Ti Apraam a Sara pa am pikekg kai wror a mayen ise. Sara pa kil pikekg kimpong ake antiwe a angket warim ur pa kalpis. Pake kil ukipma ariwe la Maur Wailen la ikga lkel warim ur kitila yangkipm alkil a pikekg kil yapon pa. Atom kil pikekg aye warim kipman wris pa.
12 Apraam pa am pikekg kai wror ise, atom num akilen pa plupm ake antiwe titnongket a angket warim pa. Pake am pikekg yan wris pa wangket ale warim watnom walwalpopm walyaru pa palng umpen wailet paipm wrisen kol kumeim a itna kaino kitnong ai wa kol wes ningkrapm itna unokg yamping ai, pa ake antiwe mpa melnum ur ngkleikg pa, kalpis.
13 Tu melnum a wet kupm la pa, tu pikekg ake awi kuinaur a pikekg Maur Wailen yapon yangkipm nampokgenten pa kalpis, pake tu ukipma Maur Wailen pa itna titnongket kolpa kaingkai tu amo. Tu pikekg ak wulmpa a maur wor ti itna watin ti ikg kaino ari anong yiprokg a itna am itna kaino watin ai, atom tu atopen wail manten ukipma la ikga tu kaino rpme pa. Wa tu pikekg ake wa num paipm eng laron tu alntu ti la tu melnum yaworen a angkol anong ur ai wli rpma wang waiketn kolti, a kanokg a tu rpma ti pa ake anong nep kulung atuwen pa, kalpis.
14 Pikekg tu ukipma atom pikekg tu la kolpake. Wa kol melnum ur kil laron kil alkil angko wunong kolpa pa, pa mentepm ariwe la kil am nikgwalpm arkekgen la yaper kaino anong nep kulung alkil pake.
15 Kol tu pikekg la anong yaworen alntu a pikekg tu atnuurng no ti la, tu la wa yaper kinar pa, ya pa kol a okore itni eng tu kol a wa yaper kinar anong yaworen alntu pa. Ari kalpis, tu ake wa akwonalmpen anong yaworen alntuwen pa kalpis, tu wa akwonalmpen la wa kaino anong manet.
16 Pa tu pikekg la kaino uwi anong kanokg mreren kaino kitnong ai a angen anong yaworen alntuwen a itna kanokg ti. Wa pikekg tu akwe Maur Wailen pa la, Maur Wailen atuwen, kil pikekg ake wa num paipm eng tu akwewel kolpa, kalpis, kil awi wor eng tu akwewel kolpa. Eng ntei, kil numprampen anong wor pa elng itna ak namput tu melnum a ukipma kil pa la, tu ikgam rpmi anong pake.
17 Maur Wailen pikekg yapon yangkipm nampokgen Apraam pa la, warim kipman alkil Aisak pa ikga ngketle kai wailet. Ari pikekg Maur Wailen la ri ipma a Apraam pa. Kolpa atom kil pikekg lanaki Apraam la, ikga kil lkel Aisak pa kol wlikgok ur a lap al wor uk kil pa. Woi, pa warim kipman wris anangket alkilen tuwa! Ari pikekg Apraam ukipma Maur Wailen pa atom kil pikekg uk Aisak pa numprampen la ilm imo kol wlikgok ur pa.
18 Yangkipm a pikekg Maur Wailen yapon nampokgen Apraam pa kil pikekg lanakel kolpa la, “Kupm yapon yangkipm nampokgenteitn la ikgam warim kipman alkitn Aisak pa kil ikga ngketle walwalpopm, walyaru yipetatnong akitnen pake, pa ikga palng umpen wailet paipm.”
19 Eng ntei, pikekg Maur Wailen yapon yangkipm nampokgen Apraam pa kolpa atom Apraam pa pikekg ukipma akwonalmpen la, kol kupm ilm Aisak ti imo pa, Maur Wailen kil antiwe ikga wa la kil wa wrekg rpmi pa. Atom pa kol a kil awi warim kipman alkil a kol a imo ai wa aye yaper kul rpma.
Aisak a Sekop a Sosep pa tunteng pikekg ukipma Maur Wailen
20 Ti Aisak pa am pikekg wa ukipma Maur Wailen pa kolpake. Kil pikekg la yangkipmen warim kipman wekg alkil Sekop ekg Iso pa la Maur Wailen mpa ngklinsen a ikglenten ik wang pa a ikga wa ik wang kutnukg ai. Kil pikekg ukipma ariwe la ikgam Maur Wailen ikglenten kolpake.
21 Ti Sekop pa am wa kolpake, kil pikekg wreren eng kil a imo ti pa, kil la yangkipmen walpopm wekg alkil a pikekg warim kipman alkil Sosep angket pa, lanaken la Maur Wailen mpa planten ipma wor alkil ngklinsen pa. Kil pikekg ukipma ariwe la Maur Wailen ikgam ikglenten kolpake. Kil la yangkipmen lanaken kolpa plalng kil elng ok manto pa itna yo tuk pa a kil ngkat nang a Maur Wailen pipa, kil amo.
22 Ti Sosep pa am wa kolpake. Wreren eng kil a imo ti pa, kil pikekg akwonalmpen yangkipm a pikekg Maur Wailen yapon nampokgen Apraam pa la, tu wrong kin kipman a Isrel pa ikga utnuurng Isip pa wa yaper kul anong yiprokg alntu Isrel ti. Sosep kil ukipma yangkipm a pikekg Maur Wailen yapon kolpa atom kil pikekg ngkat wonel tu wrong kin kipman ti la, pa ikgam palng iklale kolpake. Wa kil pikekg wa la tupmungkul akilen pa la ikga tu ngkit iye nimpokgenten kul ik wang a ikga tu utnuurng Isip pa.
Moses pa pikekg ukipma Maur Wailen
23 Mansan a Moses pa am pikekg ukipma Maur Wailen pa kolpa yat pake. Atom ak wang a pikekg man pa raku Moses pa, tuwekg pikekg ake wa ngkark eng yangkipm titnongket a melnum tukgunakg a Isip pa la tu or tu warim kipman a tu kin a tu Suta raku pa imo kimeket. Tuwekg ari warim pa ari, warim wor arimo, kolpa atom pikekg tuwekg lam warim pa rpma a a kol kainil wraur.
24 Ari warim kin a melnum tukgunakg a anong kanokg Isip pa kil pikekg ari Moses pa atom kil ngkat warim pa aro kol warim kipman alkilen, atom pikekg tu akwe nampokgen melnum tukgunakg pa la warim kipman a warim kin a melnum tukgunakg. Kolpa kaingkai, Moses wrekg wail pa, kil ukipma Maur Wailen a tu alntu Suta pa atom kil karken a tu akwewel la kil warim kipman a warim kin a melnum tukgunakg a Isip pa. 25 Kil karken a atopen kweikwei wor wor a kil antiwe itna kanokg ti a ikga itni wang tukwok waiketn kolti pa, a wa ikga ik rkolng melnum pa kai ntokg paipmpaipm pa. Kil wasrongen la nti tu wrong kin kipman alkilen a ukipma Maur Wailen pa rki kalkuten a uwi wleket kol a tu arki pa. 26 Kil akwonalmpen titnongket rpma nungkwangen la kil ikga uwi kweikwei wor wor a Maur Wailen numprampentel ak namputel elngtitna la ikga lkel ai. Kolpa atom ari kil la uk kil alkil ti la tu la paipmel kil ti kol ikga tu la paipmel melnum a pikekg Maur Wailen naren la ikga ik uwi mentepm wrong kin kipman akilen pa pati, pa wor wrisen angen marpm a kweikwei wrongkwail wor wor a kil antiwe itna Isip ti.
27 Ti Moses pa am pikekg ukipma Maur Wailen kol tunteng walyipmiri wapyipmiri alkilen a pikekg ukipma pake. Kolpa atom kil pikekg wrekg alekgen tu wrong kin kipman a Isrel pa atnuurng anong kanokg Isip pa kul. Atom melnum tukgunakg a Isip pa pikekg ipma wakget paipm, pake Moses pa pikekg ake wa ngkark, kalpis. Eng ntei, pa kil pikekg kolen kil ari Maur Wailen a mentepm melnum ti ake antiwe ari ak wulmpa pa, kolpa atom kil pikekg itna titnongket arki kaikuten pa.
28 Ti am wa kolpake, Moses kil pikekg ukipma katnun ok a Maur Wailen pikekg lanakel kolpa atom ari kil lanaki tu wrong kin kipman a mentepm Isrel ti la, mpa tu ilm manto walkg malkgu war pa atom mpa tu uwi walmpopm pa ik inel wanyun wris wris alntuwen pa kimeket. Atom maur akwapel a Maur Wailen la ukwa nar la ilm tu warim payen a tu Isip pa imo pa, mpa kil ri walmpopm pa pipa, ake mpa kil ilm warim payen a tu Isrel pa. Atom Moses wa lanaken la mpa tu lap manto walkg malkgu pa ntokg okipma pa il itni kwawel eng tu kai. Wa kil elng oklala pa itna la ikga tu ntokg kitila kolpa ikngklei wring wris wris kolpa iye or pa kai, eng ikwonilmpen wang wail ti a maur akwapel a Maur Wailen mpa ikukule wan a tu Isrel ti kai, a mpa ilm tu warim payen a tu Isip pa imo plalng.
Tu Isrel a pikekg atnuurng Isip pa tu pikekg ukipma Maur Wailen pa itna titnongket
29 Ti tu a mentepm Isrel pa am pikekg kolpake, tu pikekg ukipma Maur Wailen pa atom Maur Wailen antokg Unokg Watet pa tapor kinar a tapor kaino, atom tu angkom or wes ningkrapm tingklak pa kai wompel ai. Tu Isip pa katnunten kolpa kai la mpa tu wa ngkom or wrik tingklak kol tu Isrel pa wa kai palng kai unokg wompel ai, ari kalpis, unokg pa tapor kintir kuntur nar aye wampure ak aloken ayewen kai alen amo plalng.
30 Am wa kolpake, tu a mentepm Isrel pikekg ukipma Maur Wailen pa atom tu katnun ok a Maur Wailen pa angkom kapringen yipmingki wes kalnten a kapringen anong Seriko pa kolpa itna wang wampwomis wampwompwekg pa kai plalng pa, yipmingki pa tapor elng nar paipm man man.
31 Reap, kin a angkli arkul tu kipman eng ak awi marpm pa am wa kolpake, kil pikekg ukipma Maur Wailen pa atom kil ak yakur melnum wekg a tu a mentepm Isrel a wli atn ikgampat ari anong wail pa, aye kai lam ikgalen rpma wan akilen pa kol melnum yiprokgen wor ur alkil. Kolpa atom ak wang a tuwekg yaper kul nampokgen tu alntu Isrel pa la ilm tu wrong kin kipman a Seriko a tu talpulng yangkipm a Maur Wailen pa, tu ake wa alm Reap pa, kalpis.
32 Kupm nira tiur kol a pake, ake mpa wa kupm wa nira lakiti tu melnum a pikekg ukipma Maur Wailen pa nikepm or pa kai pa. Kol kupm nira ik lanikepm tu melnum kil: Kition, a Parak, a Samson, a Septa, a Tepit, a Samuel pa a wa tu melnum okwripm a Maur Wailen a angkai ai kul ai pa pati, mpa yangkipm watin mleing paipm, ti wang kalpisentopm a kupm nira lakati la por a tu melnum wris wris pa.
33 Tu pa am wa kolpake, tu pikekg ukipma Maur Wailen pa atom tu akwap nampokgen titnongket a Maur Wailen kolkil:
- tu tiur a tu pa alm tu melnum tukgunakg watipmen a ikgalen anong kanokg tiur pa alok angkliwen.
- Wa tu tiur pa alok tu wrong kin kipman pa katila nikgwalpm ute wor a Maur Wailen wasrongen pa,
- wa tu tiur pa ari a Maur Wailen angklinsen kol a pikekg kil yapon yangkipm la ngklinsen pa,
- a wa tu tiur pa wa ampri okel nimpa tilpmingen wrongen paipm a itna ep klangkil wlikgok wrongkwail a la ilmpen ngkwreren pa.
-
34 A wa tiur a tu pa, tu angkliwen elng kinar wakg titnongket paipm a naruk srurng nurnur pa, pake wakg pa ake wa alen,
- wa tiur pa antiwe ngkark takwleikgen kowri a tu la ik ilmpen pa,
- wa tu tiur a ake pikekg antiwe titnongket pa, tu wa palng antiwe titnongket wor,
- wa tu tiur pa palng melnum titnongket wor a almpwrong,
- wa tu tiur pa antiwe a alm ungkwan tu melnum tiur a almpwrong a angkol ur ai wli la ilmpen pa.
-
35 A wa tu kin tiur a ukipma pa, tu pikekg ari tu tiur atuwen a pikekg amo pa Maur Wailen la atom tu wa wrekg rpma.
Pake tu tiur a tu pa pikekg awi wleket wail wail kolkil atnen a tu ukipma Maur Wailen:
- tu tiur a tu pa tu wrongmanto arkulen alken wleket wail wail ak kaporng nepm la tu uk yirokg Maur Wailen pa pipa, tu elngen a alken wleket pa. Ari kalpis, tu ake wa uk yirokg Maur Wailen pa, kalpis. Tu la tu ilmpen imowo, tu akwonalmpen la wor wrisen eng kol a tu imo utnurng kanokg ti pati mpa tu rpmi wor yongkyong pake.
-
36 Wa tu tiur atuwen pa pikekg tu aknokgelen a ak wanteng pa ak akewen. Ake pikekg tu ak kolpa wris pa, kalpis, tu tiur pa pikekg wa tu yapo nepm wampel, a wa tiur pa tu awiyen aye kai rpma wan tipmning ai.
-
37 Wa tu tiur pa pikekg tu ak wesel amo,
- tu tiur pa tu ak ririok ak angketen wangkwekg,
- a tu tiur pa tu almpen ak kowri pa amo.
- Wa tu tiur pa pikekg aning manto walkg malkgu palk a manto walkg kakir palk pa kol apm atuwen pa, a wa tu rpma tukwok paipm wrisen atom tu atn kolpa kai tatu palpa.
- Wa tu tiur pa pikekg tu alken kalkuten a anelen melkg ari paipm paipm.
38 Tu pa Maur Wailen awi wor lawen la tu pa wor wrisen. Pake tu wrong kin kipman a kanokg ti
- arpmen paipmel la tu pa wor paipm ur kolti. Kolpa atom tu ngkark kai atn rka pa rka pa atn kolti tatu wrik kalpmlel a ake tu melnum arke pa, a kai kaino atn tatu kaino tipmining ai, wa tu okg rka tatu male a wa tatu yo klung a yo lmpatno ai.
39 Tu melnum pa pikekg ukipma Maur Wailen pa kolpa atom Maur Wailen kaporngken yangkipm la tu pa wor, pake tu ake pikekg awi kweikwei wor wor a pikekg kil yapon yangkipm nampokgenten la lken pa, a pa. 40 Eng ntei, Maur Wailen kil pikekg numprampento kweikwei wor wrisen ai elngto itna a klangkil kweikwei a kil pikekg yapon yangkipm la ikga lken pa. Kolpa atom kil ake wasrongen la mpa tu a pikekg ukipma ep pa uwi kweikwei pa ep pa, kalpis. Kil wasrongen la ikga tu ai wa mentepm ti kimeket ikga uwi kweikwei wor wrisen pa ngkompwris.