18
Opalê intu bêŋ hêk Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak kapô
(Mak 9:33-37,42-48; Luk 9:46-48; 17:1-2)
* Luk 22:24Wak êŋ ma ŋê ku êlêm hadêŋ Yisu ma enaŋ hik yani liŋ, “Opalê te tem imbitak anyô lôk athêŋ bêŋ êmô Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak kapô?”
Ma Yisu halam amena te halêm ma hadô hamiŋ thêlô malêvôŋ * Mat 19:14; Mak 10:15; Luk 18:17ma hanaŋ, “Yanaŋ avanôŋ êndêŋ môlô nena miŋ otak unim kobom ba ubitak hatôm amena êntêk ami, êŋ ma môlô tem miŋ numbitak nôyô Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak kapô ba unu ami. Ma mi. Aêŋ ba anyô te hatauviŋ i aleba yaôna hatôm amena êntêk, yani êŋ tem imbitak anyô lôk athêŋ bêŋ êmô Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak kapô. * Mat 10:40; Luk 10:16; Jon 13:20Ma ôpatu ba hêvhaviŋ ya ba hawa amena te aêntêk thô, ma hatôm hawa ya thô haviŋ.
“Ma doŋtom anyô te hadum ba yenaŋ amena atu ba hêvhaviŋ ya te hêv yak, ôpêŋ tem êpôm malaiŋ bêŋ anôŋ. Ôpêŋ tem nêsôkwêŋ valu bêŋ te esak laselo ba nimbi yani êndôk ŋgwêk makidiŋ ba ema. Malaiŋ êŋ ma yaôna ek malaiŋ atu ba yani tem êpôm embeŋ yam.
“Alikaknena môlô avômalô pik êntêk! Nôm lomaloma hamô pik êntêk ba hadum ba môlô udum kambom. Nôm takêŋ tem imbitak. Ma doŋtom ôpatu ba halom anyô vi ba idum kambom, yani êŋ tem êpôm malaiŋ bêŋ anôŋ. * Mat 5:29-30Bahem lo vem hadum ba hudum kambom, êŋ ma odabêŋ kisi ba umbini ek miŋ undum kambom esak loŋbô ami! Bahem lo vem vi iyom ma malaiŋ, ma doŋtom mavi ek nu malak leŋ. Ma bahem lo vem luvi hamô ba hudum kambom, êŋ ma lemvimkupik sapêŋ tem ni loŋ atum hathaŋ hamô hatôm wak nômbêŋ intu sapêŋ ba intu malaiŋ bêŋ anôŋ. Ma malem daluk hadum ba hudum kambom, êŋ ma ômbi vê ba okaliv ni ek miŋ undum kambom esak loŋbô ami! Malem daluk vi iyom ma malaiŋ, ma doŋtom mavi ek nu malak leŋ. Ma malem daluk luvi hamô ba hudum kambom êŋ ma lemvimkupik sapêŋ tem êndôk loŋ atum lôkmala ba intu malaiŋ bêŋ anôŋ.
10  * Hib 1:14 “Aêŋ ba noyabiŋ am! Miŋ nosoŋ nena yenaŋ avômena ma nôm oyaŋ ami. Yanaŋ êndêŋ môlô nena iniŋ aŋela ethak êyê nôm takatu ba udum hadêŋ i ma i enaŋ hadêŋ Wakamik atu ba hamô malak leŋ. 11  * Luk 19:10Ya Anyô Anêŋ Nakaduŋ yahalêm ek yanêm avômalô takatu ba eveŋ mayaliv bulubiŋ.* Hadêŋ sêbôk ŋê doho atu ba eto Abô Mavi eto abô 11 haviŋ, ma doho miŋ eto ami.
Abô loŋ kapô hathak boksipsip te mi
(Luk 15:4-7)
12 “Anyô te anêŋ boksipsip hatôm 100 êmô ba te haveŋ aidoho. Lemhabi aisê? Boksipsip alaŋ tem indum malê? Tem etak 99 takatu ba nêmô dumlolê ma ni êmbôlêm ali atu ba mi. 13 Yanaŋ avanôŋ êndêŋ môlô! Yani hapôm ali êŋ, ma tem lamavi anêŋ dôêŋ esak ali atu ba hapôm êmôŋ ek 99 takatu ba êmô. 14 Ma môlônim Lemambô atu ba hamô malak leŋ hadô anyô athêŋ mi te ni loŋ atum lôkmala aêŋ iyom.
Loŋôndê opesaŋ abô imbiŋ mamuyaŋ
15  * Luk 17:3; Gal 6:1 “Mamuyaŋ hadum kambom hadêŋ o,* Ŋê lôkauk vi leŋiŋhabi nena abô ‘hadêŋ o’ êŋ, ma Matyu da miŋ hato ami, ma anyôla hato haveŋ yam. ma nu êndêŋ yani ma onaŋ anêŋ kambom bêŋ. Yani halaŋô o, êŋ ma mamu ômô hatôm anyô loyaŋ hathak loŋbô. 16  * Lo 19:15; Jon 8:17Ma miŋ halaŋô o ami, êŋ ma onja anyô te mena ju la imbiŋ o ba unu êndêŋ yani ma nonaŋ anêŋ kambom êŋ bêŋ esak loŋbô. Anyô ju êŋ tem nimiŋ ba nedaŋô mamunim abô êtôm atu ba Wapômbêŋ bôk hanaŋ yôv. 17 Yani lêndôŋ kôtôŋ denaŋ, êŋ ma nu onaŋ anêŋ kambom bêŋ êndêŋ avômalô ôdôŋ êvhaviŋ. Ma doŋtom yani lêndôŋ kôtôŋ denaŋ ba hadô endaŋô avômalô ôdôŋ êvhaviŋ iniŋ auk, êŋ ma môlô nôŋgô yani êtôm anyô daluk lôk anyô hawa takis.
18  * Mat 16:19; Jon 20:23 “Yanaŋ avanôŋ êndêŋ môlô. Nôm takatu ba ubutiŋ hamô pik ma tem yambutiŋ êmô malak leŋ. Ma nôm takatu ba opole hêk pik ma tem yapole ênjêk malak leŋ aêŋ iyom.
19-20  * Mak 11:24; Jon 15:7 “Odaŋô! Anyô ju mena lu la ethak doŋtom hathak yenaŋ athêŋ, êŋ ma yada tem yamô i malêvôŋ. Ba intu te mena ju la kapôlôŋiŋ doŋtom hathak nômlate ba eteŋ mek, ma yenaŋ Wakamik atu ba hamô malak leŋ tem indum nôm êŋ anôŋ.”
Abô loŋ kapô hathak anyô paloŋ
21 Vêm ma Pita halêm ma hanaŋ hik Yisu liŋ, “Anyô Bêŋ, yenaŋ aiyaŋ hadum kambom hadêŋ ya, êŋ ma yatak yakapôlôŋ bôlôŋ vithê? Bôlôŋ baheŋvi ba lahavuju, e?”
22  * Luk 17:4Ma Yisu hanaŋ, “Yanaŋ êndêŋ o. Otak kapôlôm ek mamuyaŋ êtôm wak nômbêŋ intu sapêŋ, ma miŋ bôlôŋ baheŋvi ba lahavuju ami!
23 “Wapômbêŋ anêŋ loŋ lôkliŋyak ma hatôm kiŋ te hadum ek anêŋ ŋê ku nêlêm nêwê anêŋ valuseleŋ viyaŋ. 24 Wak êŋ hayô, ma ewa anyô ku atu halêm. Ôpêŋ bôk hayaŋ kiŋ anêŋ valuseleŋ vithê ba hathôŋ paliŋ. 25 Yani miŋ hatôm nêm viyaŋ ami ba intu kiŋ hanaŋ nena nênêm ôpêŋ lôk veŋi lôk nali ba nimbitak êtôm anyô yaŋ anêŋ ŋê ku oyaŋ ek nênêm valuseleŋ êŋ viyaŋ. Ma nênêm anêŋ nômkama sapêŋ ba anyô vi nênêm vuli ma neja valuseleŋ esak ba nêwê kiŋ anêŋ valuseleŋ êŋ viyaŋ.
26 “Êŋ ma ôpêŋ hêv yak halôk hêk yani valuvi ma halaŋ nena, ‘Oyabiŋ vêmam! Valuseleŋ takatu ba yahawa hêk o ma tem yanêm viyaŋ.’ 27 Ma kiŋ lahiki ba hanaŋ, ‘Viyaŋ dôlôk!’ Ma hatak ôpêŋ ba hi.
28 “Anyô ku êŋ hatak kiŋ anêŋ unyak ma hi hapôm anyô ku yaŋ ba thainiŋ ku hatôm doŋtom. Anyô yaŋ hawa valuseleŋ yaôna lôk hêk yani ba miŋ bôk hêv ami. Êŋ ma yani havaloŋ ôpêŋ ba hakakô laselo siŋ lôklokwaŋ ma hathaŋ ba hanaŋ, ‘Yenaŋ valuseleŋ êlêm!’
29 “Ma yaŋ êŋ hêv yak halôk hêk yani valuvi ma halaŋ nena, ‘Oyabiŋ vêmam! Tem yanêm anêm valuseleŋ êŋ viyaŋ.’
30 “Ma doŋtom ôpêŋ hapôlik hathak yaŋ êŋ anêŋ abô ba hawa ba hi hatak halôk koladôŋ endeba ôpêŋ nêm valuseleŋ êŋ viyaŋ am. 31 Ŋê ku vi êyê nôm atu ba ôpêŋ hadum ba esoŋ kambom ma leŋiŋmalaiŋ bêŋ ba i enaŋ hadêŋ kiŋ.
32 “Êŋ ma kiŋ halam ôpêŋ ba halêm ma hanaŋ, ‘O anyô kambom anôŋ! Holaŋ bêŋ hadêŋ ya aleba yahatak o ba miŋ hôwê anêm valuseleŋ viyaŋ ami. 33 Yaleŋ hik ya hathak o, ma aisê ka miŋ hudum aêŋ hadêŋ mamuyaŋ ami?’ 34  * Mat 5:25-26Ma kiŋ lamaniŋ ba hatak ôpêŋ halôk ŋê takatu ba eyabiŋ koladôŋ ek thêlô nênêm vovaŋ êndêŋ yani endeba nêm valuseleŋ êŋ viyaŋ am.
35  * Mat 6:15; Mak 11:25; Ep 4:32; Kol 3:13 “Aêŋ ba môlô tomtom lemimmavi ba notak unim kapôlômim kambom ek môlôviyaŋ. Yakô Wakamik atu ba hamô malak leŋ tem indum aêŋ êndêŋ o êtôm atu ba kiŋ hadum hadêŋ anêŋ anyô ku atu.”

*18:1: Luk 22:24

*18:3: Mat 19:14; Mak 10:15; Luk 18:17

*18:5: Mat 10:40; Luk 10:16; Jon 13:20

*18:8: Mat 5:29-30

*18:10: Hib 1:14

*18:11: Luk 19:10

*18:11: Hadêŋ sêbôk ŋê doho atu ba eto Abô Mavi eto abô 11 haviŋ, ma doho miŋ eto ami.

*18:15: Luk 17:3; Gal 6:1

*18:15: Ŋê lôkauk vi leŋiŋhabi nena abô ‘hadêŋ o’ êŋ, ma Matyu da miŋ hato ami, ma anyôla hato haveŋ yam.

*18:16: Lo 19:15; Jon 8:17

*18:18: Mat 16:19; Jon 20:23

*18:19-20: Mak 11:24; Jon 15:7

*18:22: Luk 17:4

*18:34: Mat 5:25-26

*18:35: Mat 6:15; Mak 11:25; Ep 4:32; Kol 3:13