7
Jesus te kisuvolaa nina seka na malaghai haba ni Rome
(Matthew 8:5-13)
Mi tana bona Jesus te bosa sokoi na lei totobo raini vanira na vure, ge tona i Capernaum. Mana malaghai haba ni Rome igaa tana komu keri, anina seka te dolovi ngangataa, te vahaghi me dutuvia na mate. Mana malaghai haba ni Rome eni te rongovia na maiana Jesus, ge vetenara balu mane nagho ni Jew ge kara va huatia Jesus ge ke mai kisua nina seka te koli ni vahaghi. Mana lei mane nagho tara va righia Jesus mara kuruti ngangata mara ghaghua, “Na malaghai haba eni te manana ko hangaa, na pukuna te dolovira kulada na vure ni Jew, ma gaia heghena ghua te kisua vanighita dida Vale kokoeliulivuti ni Jew.”
Keri ge udukolura Jesus. Tana bona tara dutuvia na valena na malaghai haba ni Rome, me vetenara tua na balu kulana na malaghai haba, ge kara va topoa Jesus ma kara bosa vania, “Maghutu, ko bei sakai mai niu mangoli gea. E mua ulaghagu inau ge ku hola haghegho mai loka ni valegu. Me mua managu ghua na gatu righiamu heghegu. Ko bosa vasoo me ke ghaota tua nigua na seka. Inau tu ghilala tua na pukuna inau ghua so a sakai tu lutu sarana didira maana rana haba, mu loghora ghua rana malaghai tara kubolu tagua inau. Mu bosa vania gaia eni, ‘Ko tona!’ me tona, mu ghoi bosa vania ruana, ‘Mai ghua!’ me mai. Mu bosa vania nigua na seka, ‘Ko gonia te vagha eni!’ ma gaia ke gonia te vagha.”
Jesus te rongovighi na bosana na malaghai haba ni Rome eni, ge nia hare, me ririuoli vanira na vure tara tumuria ge ghaghua, “Inau tu bosa vanighau, u mua tapoa gatu mua siki tinoni ni Israel te loghoa na taluutuni te lalo te vaghaa te loghoa na mane eni!”
10 Tana bona rana kulana nina malaghai haba tara pulohi tana valena, mara righia nina seka te ghaota tua.
Jesus te volaolia dalena na samu vaivine
11 Murina vasoo eni ka, Jesus kolura nina vaovarongo, tara tona tana komu na ahana Nain. Mana vuresubo tara taonia. 12 Mara va sara tana mataulana na peo ni komu ka, mana niala ni vuresubo tara rughuhoru mai tana mataulana na komu, tara holaa na tinoni mate, ge kara va tavughia. Mana tinoni mate eni ke na garimane vahuhu sosopa, dalena na samu vaivine. Mana vure subo ni komu eni tara udukolua na samu. 13 Tana bona Jesus te righia na vaivine eni, ge arovia me bosa vania, “Ko bei tangi!” 14 Keri ge sakutua me va tabea na sausaghu, ma gaira tara holaa na tinoni mate tara tughuru beto, ge bosa Jesus vania na tinoni mate, “Garimane, inau tu bosa vanigho gatu, ko tughuru dato.” 15 Mana tinoni mate te sopou dato ge vuivuni ni kokoe, ma Jesus te va hea olia a tinana.
16 Ma gaira udolu te vonughira na mataghu mara holoutoa God mara ghaghua, “Na prophet sule te mai tate i ghobuda eni. A God te mai tua ge ke hangara nina vure!”
17 Mana ladana Jesus te saopoa tana bubulo i Judea talighu, maia tana lei buto ni komu i lilighina.
Nina vaovarongo John Vulitabu
(Matthew 11:2-19)
18 Ma John Vulitabu te rongovighi tadira nina vaovarongo lei totobo te gonighi Jesus, ge holora erua nina vaovarongo, 19 me vetenara vaa itatana Lord, mo koro huatia, “?Ighoe sughua gaia na Messiah tara bosa ke mai, pa kai pitua siki sakai na keha?”
20 Ma gaira toro tona moro va sara ta Jesus ge ro vania, “A John Vulitabu te vetenaghai ge koro mai huatigho, ‘?Ighoe sughua gaia na Messiah tara bosaa ke mai, pa kai pitua siki sakai na keha?’ ”
21 Mi tana bona vaghana keri, subo na vure te kisu volara Jesus, rahei te kalera lei vata ni vahaghi maia gaira te haghevira lei tidalo dika, me subo tadira tara rorodo te kisura mara ghoi tangomana na vaevane oli. 22 Keri ge bosa tughu Jesus vanira nina vaovarongo John me ghaghua, “Koro oli mo koro bosa vania John na hava toro vaevanei moro rongovighi tua. Rana rorodo tara ghoi vaevane oli, rana rapo tara ghoi sakutua, rana kuhu tara ghoi marabu oli, rana pui tara rongo, ma rana mate tara ghoi vola oli, ma na Rongorongo Uto tara taraira nia rana bona. Isaiah 35:5-6; 61:1 23 God ke vautora gaira tara mua loghoa siki ghanaghana ruarua itagua.”
24 Mi murina toro tona tua rana vaovarongo ta John, Jesus te vuivuni ni bosaana a John vanira na vuresubo, “?Tana bona tau va righia a John tana bona mamaha ke, mana hava na mane vaghana tau ghanaghana kau righia? ?Na tinoni te loghoa na taluutuni te mua ngasi, vaghaa na ade te ulubetu kolili te ghurihia na ghuri? Taho! 25 ?Na hava tau rughuhoru ni va righiana, na mane te nighi pupulu na lei tivi malebo? Taho! Na vure tara pupulu vaghaa keri ke, gaira tara kabu vunaghi tana vale ni Vunaghi haba! 26 ?Na hava tau rughuhoru ni righiana, na prophet? Eo, e utuni tua, ighau tau righia gaia te haba vulea na prophet. 27 Na pukuna a John eni, God te bosa vania gaia tana Gegere tabu,
‘Inau ku diki vetena nigua tinoni holabosa,
ke diki vatia na halautu vanigho.’ Malachi 3:1
28 Inau tu bosa vanighau, a John te vulera tua lei tinoni tara vahura i lokana na maramana eni. Ma hei gaia, te pile tana kinakabuna God, te haba vulea John.”
29 Mana vuresubo tara rongovia na bosana Jesus, haba va ghua gaira rana vahikolu rongo, tara liokolu ge na nilabu God te liona na vure ge kara taotaonia te maemane, na pukuna tara holopangotia na bosa ni keikeri ge kara tughulio, keri vaho ge vulitabura a John. 30 Hauvaa ma rana Pharisee ma rana manetarai ni vetena nina Moses tara mua holopangotia na liona God i vuvungadira na pukuna tara mua tughulio, mara mua liona ge ke vulitabura a John. Matthew 21:32; Luke 3:12
31 Jesus te ghoi bosa so, “?Mana hava ku vavaghahara nia na vure ni taeni, mana hava te vaghara? 32 Gaira te vaghara lei gari pile tara sopou tana maketi. Ma sakai na ovu te ghaeghahe halavu vania a sakai na ovu, ‘Ighai tai lovulovui vanighau na linge ni sonikolu mau mua ghavai! Maai lingei lei linge ni tautavughi, mau mua tangi so!’ 33 Inau tu bosa eni, na pukuna tana bona a John Vulitabu te mai me talukau ni vanga, me mua inuvia siki wine, hauva mau bosa ke, ‘Agaia te loghoa na tidalo dika i lokana!’ 34 Mi nau, na Dale Tinoni tu mai, mu vanga mu inu, ge au bosa, ‘Kau righia va na tinoni eni! Agaia te vangavanga ni voo me inu bulebule, a kuladira na vahikolu rongo ma rana tangohahi!’ 35 Na manahana God te tate utuni sughua tua, i tadira tara holopangotia.”
Jesus tana valena Simon na Pharisee
36 A sakai na Pharisee te holoa Jesus, ge ke va vangakolua tana valena. Ma Jesus te tona me sopou ni vanga igaa. 37 Mi tana komu keri te ghanaa igaa na vaivine te loghoa te subo na hahi tana na volana. Na vaivine eni te rongovia a Jesus te vaa vanga tana valena a sakai na Pharisee, ge lavia na beti uruuru, te sule ngangata na matena, me tona tana valena Simon. 38 Geva tualaghi tuturu i murina Jesus, lilighi ni tuana me tangitangi, me bobonai na marevona Jesus nia na kolobu ni matana, ge ghuduri mamahai na kolobu nia na vuvulu ni uluna, me nonginongighi na tuana, ge kovalaa igaa na beti uruuru. Matthew 26:7; Mark 14:3; John 12:3
39 Mana Pharisee te righia na hava te nea na vaivine eni vania Jesus, ge ghanaghana heghena, “Ge teke prophet utuni sughua tua na mane eni ke, me ke ghilalaa ahei na vaivine vaghana te tabea, me ke ghilalaa ghua ivei te vaghaa na dikaana na volana na vaivine vaghana!”
40 Jesus te bosa vania na Pharisee me ghaghua, “Simon, inau te liogu ge ku bosaa vanigho gatu a sakai na totobo.”
Ge bosa tughu na Pharisee me ghaghua, “Eo, Tarai, ko bosaa vaniu mai na hava te liomu ko bosaa vaniu.”
41 Keri ge bosa Jesus, “A sakai na bona, erua na mane toro kaoni rongo itatana na mane loghorongo. A sakai te kaonighi e lima hangalatu ni rongo, me ruani te kaonighi lima hangavulu ni rongo. 42 Me taho ahei tadira ke tughu olighi na rongo toro kaonighi tatana na mane loghorongo, keri ge talukehai vanira tua. ?Ahei tadira ra rua raini, te dolovi habaa na mane eni?”
43 Ma Simon te bosatughu, “Tana ghanaghanagu inau ke, ma gaia te hola kaui te subo na rongo.”
Jesus te ghoi bosatughu vania Simon, “Ighoe to bosa utuni tua.” 44 Keri ge ririuoli Jesus va tana vaivine ge bosa vania Simon, “?Ighoe to righia mai na vaivine eni? Inau tu haghe tana valemu, mo mua heu vaghua siki beti ku saui nia na marevogu, mana vaivine eni te saui na marevogu nia na kolobu ni matana, me ghuduri mamahai nia na vuvulu ni uluna. 45 Ighoe to mua holopangotiu nia na nonginongi, mana vaivine eni te mua soko mua na nonginongiani na marevogu vuivuni tu mai tua me sara i taeni. 46 To mua heu siki betimalebo vania na ulugu, na vaivine eni te dalovighi na marevogu nia na beti uruuru. 47 Inau tu bosa vanigho gatu itaeni, na lei paluna tara subo tara talukehai vania tua. Na pukuna eni, na dolo itatana na vaivine eni te tatea vaniu te sule ngangata. Ma hei God te talukeha vania te pile kikia, geva ke talutatea heghena nina dolo te pile vamua.” 48 Ma Jesus te bosa vania na vaivine, “Na lei palumu tu talukehai vanigho tua.”
49 Mana balu tara sopou tana bela tara sopa bosa heghedira, “?Ahei na tinoni vaghana eni? God vamua te talukehai na palu!”
50 Ma Jesus te bosa vania na vaivine, “Nimua na taluutuni te vavolagho tua. Ko tona tana mabo.”

7:22 Isaiah 35:5-6; 61:1

7:27 Malachi 3:1

7:30 Matthew 21:32; Luke 3:12

7:38 Matthew 26:7; Mark 14:3; John 12:3