Muqeddes Kalam (latin yéziq) Yaritilish 15

Xudaning Abramgha körünüp, uning bilen ehde tüzüshi

1 Bu ishlardin kéyin Perwerdigarning söz-kalami Abramgha alamet körünüshte kélip: «Ey Abram, qorqmighin; Men Özüm qalqining we zor in’amingdurmen» — dédi. ◼ ◘ 2 Lékin Abram: — Ey Reb Perwerdigar, manga néme bérisen? Mana, men balisiz tursam, öy-bisatlirimgha warisliq qilghuchi mushu Demeshqlik Eliézerla bardur, — dédi.

3 Abram yene: Mana, Sen manga héch nesil bermiding, mana öyümde turuwatqanlardin biri manga waris bolidu, dédi.

4 Shu haman Perwerdigarning söz-kalami uninggha kélip: «Bu kishi sanga waris bolmaydu, belki öz pushtungdin bolidighan kishi sanga waris bolidu», — dédi.

5 Shuning bilen Perwerdigar uni tashqirigha élip chiqip: — Emdi asman’gha qarap yultuzlarni sana — Qéni, ularni saniyalamsenkin?! — dédi. Andin uninggha: — Séning neslingmu shundaq bolidu, — dédi. ◘

6 Abram Perwerdigargha ishendi; Perwerdigar uningdiki bu ishenchni uning heqqaniyliqi dep hésablidi. ◘ 7 Yene uninggha: Men bu zémin’gha ige qilishqa séni Kaldiyediki Ur shehiridin élip chiqqan Perwerdigardurmen, — dédi. ◘

8 Lékin Abram: — I Reb Perwerdigar, men uninggha jezmen ige bolidighinimni qandaq bilimen? — dep soridi.

9 Perwerdigar uninggha: — Men üchün üch yashliq bir inek, üch yashliq bir chishi öchke, üch yashliq bir qochqar bilen bir kepter we bir bachka élip kelgin, — dédi.

10 Shunga u bularning hemmisini élip, ularning herbirsini yérimdin ikki parche qilip, yérimini yene bir yérimigha udulmu’udul qilip qoyup qoydi; emma qushlarni parchilimidi. ◼ 11 Qagha-quzghunlar taplarning üstige chüshkende, Abram ularni ürkütüp heydiwetti.

12 Lékin kün patay dégende, Abramni éghir bir uyqu basti we mana, uning üstige dehshetlik bir wehime, tum qarangghuluq chüshti. 13 Andin Perwerdigar Abramgha: — Jezmen bilishing kérekki, séning nesling özlirining bolmighan bir zéminda musapir bolup, shu yerdiki xelqning qulluqida bolidu we shundaqla, bu xelq ulargha töt yüz yilghiche jebir-zulum salidu. ◼ ◘ 14 Lékin Men ularni qulluqqa salghuchi shu taipining üstidin höküm chiqirimen. Kéyin ular nurghun bayliqlarni élip shu yerdin chiqidu. ◘ 15 Emma sen bolsang, aman-xatirjemlik ichide ata-bowiliringgha qoshulisen; uzun ömür körüp andin depne qilinisen. ◼ ◘ 16 Lékin shu yerde töt ewlad ötüp, nesling bu yerge yénip kélidu; chünki Amoriylarning qebihlikining zixi téxi toshmidi, dédi. ◼ ◘

17 Shundaq boldiki, kün pétip qarangghu bolghanda, mana, göshlerning otturisidin ötüp kétiwatqan, is-tütek chiqip turghan bir otdan bilen yalqunluq bir mesh’el köründi. ◼ 18-19 Del shu küni Perwerdigar Abram bilen ehde tüzüp uninggha: — «Men séning neslingge bu zéminni Misirning éqinidin tartip Ulugh derya, yeni Efrat deryasighiche bérimen; yeni Kéniyler, Kenizziylar, Kadmoniylar, ◘ 20 Hittiylar, Perizziyler, Refayiylar, 21 Amoriylar, Qanaaniylar, Girgashiylar we Yebusiylarning yurtini ularningki qilimen» dédi.

◼15:1 «Perwerdigarning söz-kalami Abramgha... dédi» — bu ibare yaki bundaq ibare Tewrat-Zeburda pat-pat körünüp, «Perwerdigarning söz-kalami»ning emeliyette «Üchte Bir»diki Ikkinqi Shexs ikenlikini körsitidu. «Yuh,» 1:1-2ni körüng. «Men Özüm qalqining we zor in’amingdurmen» — bashqa birxil terjimisi: «Men sanga zor in’am bergüchidurmen».

◘15:1 Zeb. 16:5; 18:2; 19:11

◘15:5 Mis. 32:13; Qan. 10:22; Rim. 4:18; Ibr. 11:12.

◘15:6 Rim. 4:3,9,18,22; Gal. 3:6; Yaq. 2:23.

◘15:7 Zеb. 105:9-13

◼15:10 «chüshenme» — kona zamanlarda ikki terep bir-biri bilen ehde tüzmekchi bolsa, awwal kala yaki qoyni soyup, ikki parche qilip parchilaytti; andin ikki terep soyup ikki parche qilghan malning otturisidin teng ötüp bir-birige qesem qilatti. Bu ishning menisi, «qaysimiz ehdini buzsaq, Xuda uni bu soyghan malgha oxshash qilsun!» démeklik bolushi mumkin. Shunga ibraniy tilida «ehde tüzüsh» adette «ehde késish» déyilidu. «Yer.» 34:8, 18-20-ayetlerni körüng.

◼15:13 «Jezmen bilishing kérekki, séning nesling özlirining bolmighan bir zéminda musapir bolup, .... bu xelq ulargha töt yüz yilghiche jebir-zulum salidu» — bu sözler shéiriy sheklide bolup sözmusöz mundaqla ipadileydu: — Séning nesling özlirining bolmighan bir zéminda musapir bolidu ular ularning qulluqida bolidu ular ulargha jebir-zulum salidu (jemiy bolup) töt yüz yil (bolidu)», Bu 400 yilni yeⱨudiy alimlar shundaⱪ ⱨesablaydu: Isⱨaⱪ («nǝsling») tughulghan bolup, 60 yashqa kirip Yaqupni tughdurdi; Yaqup (Israil) 130 yashqa kirip Misirgha chüshti; Israel jemeti Misirda 210 yil turdi: jemiy bolup 400 yil etrapida idi.

◘15:13 Mis. 12:40; Ros. 7:6; Gal. 3:17.

◘15:14 Mis. 3:22; 11:2; 12:35,36.

◼15:15 «ata-bowiliringgha qoshulisen» — bu söz éytilghan obyéktqa qarap menisini békitish mumkin. Anglighuchi étiqadliq kishi bolsa ölgendin kéyin uning rohi heqqaniylarning rohlirining qéshigha kétidu; étiqadsiz bolsa, ularning rohi étiqadsizlar bilen bille bolidu («Luqa» 16:199-31 we «qoshumche söz»nimu körüng).

◘15:15 Yar. 25:7, 8.

◼15:16 «Amoriylarning qebihliki» — Amoriylar Qanaan zéminida turuwatqan qebililer ichide «yétekchi qebile» hésablinatti. «Amoriylarning qebihlikining zixi téxi toshmighanidi» — démek, Xuda ulargha towa qilish pursiti bersimu, ular towa qilmay, yenila gunahqa pétip, Xuda békitken chekke yetkende, Ibrahimning ewladliri bolghan Israillar arqiliq ularni jazalaydu; Israillar ularni zéminidin heydep yoqitidu. Bu ishlar «Chöl-Bayawandiki Seper», «Qanun Sherhi» we «Yeshua»da tepsiliy teswirlinidu. «Misirdin chiqish»tiki «qoshumche söz»imiznimu körüng.

◘15:16 Mis. 12:40.

◼15:17 «chüshenme» — bu nersilerning ehmiyiti, shundaqla Xuda Ibrahim bilen baghlighan shu ehde toghrisida «qoshumche söz»imizde azraq toxtilimiz.

◘15:18-19 Yar. 12:7; 13:15; 24:7; 26:4; Mis. 32:13; Qan. 1:8; 34:4.