50
50-küy •••• Samawiy Sotchi sükütini buzup sözleydu: — •••• «heqiqiy ibadet» dégen néme?
Asaf yazghan küy: —
 
Qadir Xuda, yeni Perwerdigar éghiz échip,
Künchiqishtin künpétishqiche yer yüzidikilerge murajiet qildi. «Asaf yazghan küy» — «Asaf» Dawut padishahning dewride muqeddes ibadetxanida Xudani medhiyelesh xizmitide neghmichilerning béshi idi. U belkim muqeddes ibadetxanidiki «Xudani medhiyilesh medrisi»ning asaschisi bolushi mumkin. Zeburdiki «Asaf yazghan küy» déyilgen küylerning bezilirini Asaf özi yazghan, bezilirini, shübhisizki, bashqilar uning hörmitige uning nami bilen yazghan.  1Tés. 4:14-17
Güzellikning jewhiri bolghan Zion téghidin,
Xuda julalidi.
Xudayimiz kélidu, U hergizmu süküt ichide turmaydu;
Uning aldida yewetküchi ot kélidu;
Uning etrapida zor boran-chapqun qaynaydu. «... Uning etrapida zor boran-chapqun qaynaydu» — bezi alimlar bu jümlidiki «Uning» «Xudaning» emes, belki «otning» körsitidu, dep qaraydu.
Öz xelqini soraq qilish üchün,
U yuqiridin asmanlarni,
Yernimu guwahliqqa chaqiridu: —
«Méning mömin bendilirimni,
Yeni Men bilen qurbanliq arqiliq ehde tüzgüchilerni huzurumgha chaqirip yighinglar!»
Asmanlar uning heqqaniyliqini élan qilidu,
Chünki Xuda Özi soraq qilghuchidur!
Sélah.
«Anglanglar, i xelqim, Men söz qilay;
I Israil, Men sanga heqiqetni éytip qoyayki,
Menki Xuda, séning Xudayingdurmen.
Hazir eyibliginim séning qurbanliqliring sewebidin,
Yaki hemishe aldimda sunulidighan köydürme qurbanliqliring sewebidin emes; «Hazir eyibliginim séning qurbanliqliring sewebidin... emes» — mushu yerde «qurbanliq» ibraniy tilida «zébah». Bu xil qurbanliq Xudagha alahide rehmet éytish meqsitide, Xuda bilen ehde qilghanda yaki Xudagha mexsus qesem ichkende qilinidighan qurbanliq. Uningdin qurbanliq sun’ghuchi we kahin yéyishke bolatti. «... köydürme qurbanliqliring sewebidin emes» — «köydürme qurbanliq» ibraniy tilida «olah». Bu xil qurbanliq Xudagha bolghan sapIbadetni bildürüsh yolida, qurbanliqning hemmisi köydürületti; démek, ne qurbanliq qilghuchi kahin, ne qurbanliq sun’ghuchi adem uning kichikkine bir parche göshinimu yémeytti («Law.» 1-babni körüng).
Men séning éghilingdin héchbir öküzni,
Qotanliringdin héchbir tékini almaqchi emesmen.
10 Chünki ormanliqlardiki barliq haywanatlar Manga mensuptur,
Minglighan taghdiki mal-waranlarmu Méningkidur;
11 Taghlardiki pütün uchar-qanatlarni bilimen,
Daladiki barliq janiwarlar Méningkidur.
12 Qarnim achsimu sanga éytmaymen;
Chünki alem we uninggha tolghan hemme nersiler Méningkidur. Mis. 19:5; Qan. 10:14; Ayup 41:3; Zeb. 24:1; 1Kor. 10:26,28
13 Ejeba, Men öküzning göshini yemdimen?
Tékining qénini ichemdimen?
14 Qurbanliq süpitide Xudagha teshekkürlerni éyt;
Hemmidin Aliy Bolghuchigha qilghan wedengge wapa qil. Qan. 23:22; Ayup 22:27; Zeb. 76:11; Top. 5:3, 4, 5
15 Béshinggha kün chüshkende Manga murajiet qil;
Men séni qutuldurimen,
Sen bolsang Méni ulughlighaysen».
16 Lékin rezillerge Xuda shundaq deydu: —
«Méning emirlirimni bayan qilishqa néme heqqing bar?
Ehdemni tilgha alghudek sen kim iding?
17 Sen Méning telimlirimdin yirgending,
Sözlirimni ret qilding emesmu?«... Sözlirimni ret qilding emesmu?» — ibraniy tilida: «Sözlirimni arqanggha tashliwetting emesmu?».
18 Oghrini körseng, sen uningdin zoq alding,
Zinaxorlar bilen shérik boldung;
19 Aghzingdin yaman gep chüshmeydu;
Tiling yalghanchiliqni toquydu.
20 Öz qérindishingning yaman gépini qilip olturisen,
Anangning oghligha töhmet qilisen.
21 Sen bu ishlarni qilghiningda, Men ün chiqarmidim;
Derweqe, sen Méni özüngge oxshash dep oyliding;
Lékin Men séni eyiblep,
Bu ishlarni köz aldingda eyni boyiche sanga körsitimen.
22 — I, Tengrini untughanlar, buni köngül qoyup anglanglar!
Bolmisa, silerni pare-pare qiliwétimen;
Héchkim silerni qutquzalmaydu.
23 Biraq qurbanliq süpitide rehmet éytqanlarning herqaysisi Manga sherep keltüridu;
Shundaq qilip, uninggha Öz nijatliqimni körsitishimge yol teyyarlighan bolidu.«... Shundaq qilip, uninggha Öz nijatliqimni körsitishimge yol teyyarlighan bolidu» — ibraniy tilida: «Shundaq qilip, uninggha Xudaning nijatliqini körsitishimge yol teyyarlighan bolidu». Bizningche sözligüchi Mesihdur (22-ayetnimu körüng).
 
 

50:1 «Asaf yazghan küy» — «Asaf» Dawut padishahning dewride muqeddes ibadetxanida Xudani medhiyelesh xizmitide neghmichilerning béshi idi. U belkim muqeddes ibadetxanidiki «Xudani medhiyilesh medrisi»ning asaschisi bolushi mumkin. Zeburdiki «Asaf yazghan küy» déyilgen küylerning bezilirini Asaf özi yazghan, bezilirini, shübhisizki, bashqilar uning hörmitige uning nami bilen yazghan.

50:1 1Tés. 4:14-17

50:3 «... Uning etrapida zor boran-chapqun qaynaydu» — bezi alimlar bu jümlidiki «Uning» «Xudaning» emes, belki «otning» körsitidu, dep qaraydu.

50:8 «Hazir eyibliginim séning qurbanliqliring sewebidin... emes» — mushu yerde «qurbanliq» ibraniy tilida «zébah». Bu xil qurbanliq Xudagha alahide rehmet éytish meqsitide, Xuda bilen ehde qilghanda yaki Xudagha mexsus qesem ichkende qilinidighan qurbanliq. Uningdin qurbanliq sun’ghuchi we kahin yéyishke bolatti. «... köydürme qurbanliqliring sewebidin emes» — «köydürme qurbanliq» ibraniy tilida «olah». Bu xil qurbanliq Xudagha bolghan sapIbadetni bildürüsh yolida, qurbanliqning hemmisi köydürületti; démek, ne qurbanliq qilghuchi kahin, ne qurbanliq sun’ghuchi adem uning kichikkine bir parche göshinimu yémeytti («Law.» 1-babni körüng).

50:12 Mis. 19:5; Qan. 10:14; Ayup 41:3; Zeb. 24:1; 1Kor. 10:26,28

50:14 Qan. 23:22; Ayup 22:27; Zeb. 76:11; Top. 5:3, 4, 5

50:17 «... Sözlirimni ret qilding emesmu?» — ibraniy tilida: «Sözlirimni arqanggha tashliwetting emesmu?».

50:23 «... Shundaq qilip, uninggha Öz nijatliqimni körsitishimge yol teyyarlighan bolidu» — ibraniy tilida: «Shundaq qilip, uninggha Xudaning nijatliqini körsitishimge yol teyyarlighan bolidu». Bizningche sözligüchi Mesihdur (22-ayetnimu körüng).