Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Yǝxaya 34

Pǝrwǝrdigarning küni •••• Edomning jazalinixliri

1 Yeⱪin kelinglar, i ǝllǝr, anglanglar!

I ⱪowm-hǝlⱪlǝr, ⱪulaⱪ selinglar!

Yǝr-zemin wǝ uningdiki barliⱪ mǝwjudatlar,

Jimi alǝm wǝ uning iqidin qiⱪⱪan ⱨǝmmǝ mǝwjudatlar,

Tingxanglar!

2 Qünki Pǝrwǝrdigarning barliⱪ ǝllǝrgǝ ⱪarita ƣǝzipi bar,

Uning dǝrƣǝzipi ularning barliⱪ ⱪoxunliriƣa ⱪarxi turidu;

U ularni ⱨalakǝtkǝ pütüp ⱪoyƣan,

Ularni ⱪirƣinqiliⱪⱪa tapxuruwǝtkǝn;

3 Ulardin ɵltürülgǝnlǝr sirtⱪa taxliwetilidu,

Jǝsǝtliridin sesiⱪqiliⱪ puraydu,

Taƣlar ularning ⱪeni bilǝn eritilidu;

4 Asmanlardiki jimiki jisim-ⱪoxunlar qirip yoⱪ bolidu,

Asmanlar yɵgimǝ kitabdǝk türülidu;

Üzüm telining yopurmaⱪliri hazan bolup, solixip qüxkǝndǝk,

Yiglǝp kǝtkǝn ǝnjür xehidin qüxkǝndǝk,

Ularning jimiki jisim-ⱪoxunliri yiⱪilidu;■

5 Qünki xǝmxirim asmanlarda ⱪan bilǝn suƣuruldi;

Ⱪaranglar, xǝmxirim Mening ⱨalakǝt lǝnitimgǝ uqriƣan hǝlⱪⱪǝ,

Yǝni Edom üstigǝ jazalax üqün qüxidu;□

6 Pǝrwǝrdigarning bir xǝmxiri bar;

U ⱪanƣa boyaldi;

U yaƣliⱪ nǝrsilǝrning yeƣi bilǝn,

Ɵqkǝ-ⱪozilarning ⱪeni bilǝn,

Ⱪoqⱪar bɵrikining yeƣi bilǝn ozuⱪlandurulƣan;

Qünki Pǝrwǝrdigarning Bozraⱨ xǝⱨiridǝ bir ⱪurbanliⱪi,

Edomda zor bir ⱪirƣinqiliⱪi bar.□ ■

7 Muxu ⱪirƣinqiliⱪlar bilǝn yawayi kalilar,

Torpaⱪlar wǝ küqlük buⱪilarmu yiⱪilidu.

Ularning zemini ⱪanƣa qɵmülidu,

Topa-qangliri yaƣ bilǝn maylixip ketidu.□

8 Qünki Pǝrwǝrdigarning ⱪisas alidiƣan bir küni,

Zion dǝwasidiki ⱨesab alidiƣan yili bar.□

9 Edomdiki eⱪinlar ⱪarimayƣa,

Uning topiliri günggürtkǝ aylandurulidu;

Zemini bolsa kɵyüwatⱪan ⱪarimay bolidu.

10 Uning oti keqǝ-kündüz ɵqürülmǝydu;

Is-tütǝkliri mǝnggügǝ ɵrlǝydu;

U dǝwrdin-dǝwrgiqǝ harabiliktǝ turidu;

Ⱨeqkim ikkinqi u yǝrgǝ ayaƣ basmaydu.■

11 Qɵl ⱨuwⱪuxi wǝ qirⱪiriƣuqi ⱨuwⱪuxlar uni igiliwalidu;

Qong ⱨuwⱪux wǝ ⱪaƣa-ⱪuzƣunlar xu yǝrdǝ uwilaydu;

Huda uningƣa «tǝrtipsizlik-bimǝnilikni ɵlqǝydiƣan tana»ni,

Wǝ «ⱪup-ⱪuruⱪluⱪni ɵlqǝydiƣan tik ɵlqigüq»ni tartidu.□ ■

12 Birsi kelip Edomning esilzadilirini padixaⱨliⱪini idarǝ ⱪilixⱪa qaⱪirsa,

Ulardin ⱨeqkim bolmaydu;

Uning ǝmirliri yoⱪ ⱪiliwetilgǝn bolidu.□

13 Ordilirida tikǝnlǝr,

Ⱪǝl’ǝ-ⱪorƣanlirida qaⱪⱪaⱪ-jiƣanlar ɵsüp qiⱪidu;

U qilbɵrilǝrning makani,

«Ⱨuwⱪuxlarning ordisi» bolidu.

14 Xu yǝrdǝ qɵl-bayawandiki janiwarlar, yawayi itlar jǝm bolidu;

Ⱨǝrbir «ɵqkǝ jin» ɵz ⱪerindixiƣa towlaydu;

Tün mǝhluⱪliri xu yǝrdǝ makanlixidu,

Uni ɵzigǝ aramgaⱨ ⱪilip turidu.□

15 «Oⱪ yilan» xu yǝrdǝ uwilaydu,

Uning sayisidǝ tuhumlaydu,

Balilirini yiƣip baⱪidu.

Ⱪorultaz-tapⱪuxlar ⱨǝrbiri ɵz jüpi bilǝn xu yǝrdǝ toplinidu;□

16 Pǝrwǝrdigarning yɵgimǝ kitabidin izdǝp oⱪup baⱪⱪin;

Ulardin ⱨeqbiri qüxüp ⱪalmaydu;

Ⱨeqⱪaysisining ɵz jorisi kǝm bolmaydu;

Qünki Ɵzining aƣzi ularƣa buyruƣan;

Uning Ɵz Roⱨi ularni topliƣan.□

17 Qünki Pǝrwǝrdigar Ɵzi ular üqün qǝk taxlap,

Ɵz ⱪoli bilǝn zeminƣa tana tartip ularƣa tǝⱪsim ⱪilip bǝrgǝn;

Ular uningƣa mǝnggügǝ igidarliⱪ ⱪilidu,

Dǝwrdin-dǝwrgiqǝ xu yǝrni makan ⱪilidu.

■34:4 Wǝⱨ. 6:13, 14

□34:5 «... Xǝmxirim asmanlarda ⱪan bilǝn suƣuruldi; ⱪaranglar, xǝmxirim Mening ⱨalakǝt lǝnitimgǝ uqriƣan hǝlⱪⱪǝ, yǝni Edom üstigǝ jazalax üqün qüxidu;» — bu ayǝtkǝ ⱪariƣanda, Hudaning ahirⱪi zamandiki jazalaxliri asmanda baxlinip, keyin yǝr yüzigǝ qüxidu. 1-8-ayǝtlǝrgǝ ⱪariƣanda, xu qaƣda nurƣun ǝl-yurtlar Edomda yiƣilip Israilƣa ⱨujum ⱪilmaⱪqi bolidu; biraⱪ Huda ularni yoⱪitidu. Edom degǝn yurtning ɵzi Israilƣa kɵp yil ⱪilƣan rǝⱨimsiz ziyankǝxliki tüpǝylidin Hudaning lǝnitigǝ uqraydu.

□34:6 «U (Pǝrwǝrdigarning xǝmxiri) yaƣliⱪ nǝrsilǝrning yeƣi bilǝn, ɵqkǝ-ⱪozilarning ⱪeni bilǝn, ⱪoqⱪar bɵrikining yeƣi bilǝn ozuⱪlandurulƣan» — muxular (ɵqkǝ-ⱪozilarning ⱪeni... bɵrǝk yeƣi ⱪatarliⱪlar)ning ⱨǝmmisi ⱪurbanliⱪlarning muⱨim bɵlǝkliri bolidu. «Pǝrwǝrdigarning Bozraⱨ xǝⱨiridǝ bir ⱪurbanliⱪi... bar» — Bozraⱨ xǝⱨiri Edomning paytǝhti (ⱨazir «Petra» deyilidu). Hǝritilǝrni kɵrüng.

■34:6 Yǝx. 63:1, 2

□34:7 «küqlük buⱪilar» — ibraniy tilida «küqlüklǝr» deyilidu. «Yawayi kalilar», «torpaⱪlar», «küqlük buⱪilar» muxu yǝrdǝ «küqlük, ⱨoⱪuⱪluⱪ bǝglǝr»nimu kɵrsǝtsǝ kerǝk.

□34:8 «Zion dǝwasi» — muxu «dǝwa»ning uzun yilliⱪ tarihi bar. Kɵp kixilǝr «Nemixⱪa Huda Israilƣa alaⱨidǝ muamilǝ ⱪilidu?» dǝp ⱪaⱪxap, Yǝⱨudiylarƣa ziyankǝxlik ⱪilip kǝlgǝn. Yǝⱨudiylarning ɵzliri Hudaƣa kɵp ⱪetim asiyliⱪ ⱪilƣini bilǝn ⱪandaⱪla bolmisun, Hudaning Ibraⱨimƣa bǝrgǝn wǝdisigǝ asasǝn U ularni «Ɵz hǝlⱪim» dǝp ⱪaraydu. Bu Hudaning tallixidur; baxⱪilar Uning bilǝn Israil toƣruluⱪ dǝwalaxmaⱪqi bolsa ɵzi yaman aⱪiwǝtni kɵridu. Gitler gǝwdilik bir misalidur.

■34:10 Wǝⱨ. 14:11; 19:3

□34:11 «Qɵl ⱨuwⱪuxi ... qirⱪiriƣuqi ⱨuwⱪuxlar ...qong ⱨuwⱪux.. » — muxu ayǝttiki ⱪux-ⱨaywanlarning nemǝ ikǝnlikini top-toƣra deyix tǝs.

■34:11 Yǝx. 13:21,22; Zǝf. 2:14; Wǝⱨ. 18:2

□34:12 «Birsi kelip Edomning esilzadilirini padixaⱨliⱪini idarǝ ⱪilixⱪa qaⱪirsa, ulardin ⱨeqkim bolmaydu...» — buning baxⱪa tǝrjimiliri bar, biraⱪ asasiy mǝnisi: — «Edomdiki padixaⱨliⱪni baxⱪurux üqün adǝm yoⱪ»tur. Edomda ⱨeqkim, ⱨǝtta ǝng yuⱪiri tǝbiⱪidikilǝrmu ⱪalmaydu.

□34:14 «Tün mǝhluⱪliri xu yǝrdǝ makanlixidu» — yaki: «Tün (keqǝ) alwastisi xu yǝrdǝ makanlixidu».

□34:15 «Oⱪ yilan» — buningmu ⱪaysi ⱨaywan ikǝnliki eniⱪ ǝmǝs.

□34:16 «Pǝrwǝrdigarning yɵgimǝ kitabi» — yuⱪirida Yǝxaya Hudaning pǝrmani bilǝn ɵzi yazƣan materiyallarni yiƣip Tǝwrat-ⱪanunliri bilǝn saⱪlitip ⱪoyƣan (8-babni kɵrüng). Keyin u yǝnǝ «yɵgimǝ kitab»ni tilƣa aldi (29-babni kɵrüng). «Pǝrwǝrdigarning yɵgimǝ kitabi» bǝlkim Yǝxayaning ɵzi yazƣan materiyalliri wǝ Musa, Yǝxua, Samuil, Dawut ⱪatarliⱪ pǝyƣǝmbǝrlǝr hatiriliwalƣan barliⱪ materiyallarni kɵrsitidu. Muxu materiyallar «Muⱪǝddǝs Kitab»ning baxlinixliri boluxi kerǝk; «Pǝrwǝrdigarning kitabi»da ⱨeqnǝrsǝ kǝm ǝmǝs, bizgǝ kerǝk bolƣan ⱨǝmmǝ tǝpsilatlar bar, uningda ⱨǝtta ⱪux-ⱨaywanlarning hǝwirimu bar, degǝnliktur. Hudaning ⱪux-ⱨaywanlarƣa tǝpsiliy ⱨalda miras ⱪilƣan tǝⱪsimati hatirilǝngǝn yǝrdǝ, Ɵzining mɵmin bǝndiliri üqün beƣixlimaⱪqi bolƣan miraslar Muⱪǝddǝs Kitabta tehimu eniⱪ hatirilǝklik bolmamdu? «Muⱪǝddǝs Kitab»tin izdǝp oⱪup beⱪing»! «Ɵzining aƣzi ularƣa buyruƣan» — Hudaning aƣzi buyruƣan, ǝlwǝttǝ.