18
Babilning gumran boluxi
U ixlardin keyin mǝn qong ⱨoⱪuⱪluⱪ yǝnǝ bir pǝrixtining asmandin qüxüwatⱪanliⱪini kɵrdüm. Yǝr yüzi uning julaliliⱪidin yorup kǝtti.
Pǝrixtǝ yuⱪiri awaz bilǝn mundaⱪ warⱪiridi: —
«Ƣulidi! Katta xǝⱨǝr Babil ƣulidi!
Əmdi u jinlarning makani, ⱨǝrbir napak roⱨlarning solaⱪhanisi,
Ⱨǝrbir mǝkruⱨ wǝ yirginqlik ⱪuxlarning solaⱪ-qanggisi boldi! «Ⱨǝrbir mǝkruⱨ wǝ yirginqlik ⱪuxlarning solaⱪ-qanggisi boldi..» — bǝzi ⱪǝdimki kɵqürmilǝrdǝ bu sɵzlǝrdin keyin: «wǝ ⱨǝrbir ⱨaram wǝ yirginqlik ⱨaywanning solaⱪ-uwisi boldi» — degǝn sɵzlǝr ⱪoxulidu. «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Yǝx.» 13:19-22, 14:22-23, 21:9, «Yǝr.» 50:34-40, 51:36-37.   Yǝx. 13:21; 21:9; 34:11,14; Yǝr. 50:39; 51:8; Wǝⱨ. 14:8.
Qünki barliⱪ ǝllǝr uning zina-buzuⱪluⱪining sǝwdaliⱪ xarabidin iqixti;
Yǝr yüzidiki barliⱪ padixaⱨlar uning bilǝn buzuⱪluⱪ ɵtküzüxti,
Yǝr yüzidiki sodigǝrlǝr uning ǝyx-ixritining ǝlwǝkqilikidin beyixti». Wǝⱨ. 14:8; 17:2.
 
Asmandin yǝnǝ bir awazni anglidim: —
«I Mening hǝlⱪim, uning gunaⱨliriƣa xerik bolmasliⱪinglar üqün,
Ⱨǝm uning bexiƣa qüxidiƣan balayi’apǝtlǝrgǝ uqrimasliⱪinglar üqün, uning iqidin qiⱪinglar! «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Yǝx.» 52:11, «Yǝr.» 50:8, 51:6-8, 45 ⱪatarliⱪlar.   Yar. 19:12; Yǝx. 48:20; 52:11; Yǝr. 51:6,45; 2Kor. 6:17.
Qünki uning gunaⱨliri pǝlǝkkǝ yǝtküdǝk dɵwilinip kǝtkǝn,
Huda uning ⱨǝⱪⱪaniyǝtsizliklirini esigǝ aldi. «munasiwǝtlik ayǝt» — «Zǝb.» 36:5.   Wǝⱨ. 16:19.
U baxⱪilarƣa yandurƣinidǝk uning ⱪilƣinini ɵzigǝ yandurunglar;
Uning ⱪilmixliriƣa muwapiⱪ ikki ⱨǝssǝ ⱪoxlap ⱪayturunglar;
U baxⱪilarƣa ǝbjǝx ⱪilip bǝrgǝn ⱪǝdǝⱨtǝ uningƣa ikki ⱨǝssǝ ⱪoyuⱪ ǝbjǝx ⱪilinglar. Wǝⱨ. 14:10.
U ɵzini ⱪanqilik uluƣliƣan bolsa,
Ⱪanqilik ǝyx-ixrǝttǝ yaxiƣan bolsa,
Uningƣa xunqilik ⱪiynilix wǝ dǝrd beringlar;
U kɵnglidǝ: «Mǝn tul ǝmǝs, bǝlki tǝhtǝ olturƣan hanixmǝn;
Mǝn dǝrd-ǝlǝmni ǝsla kɵrmǝymǝn» degini tüpǝylidin, «munasiwǝtlik ayǝt» — «Yǝx.» 47:8.   Yǝx. 47:8.
Bu wǝjidin bir kün iqidila uningƣa qüxidiƣan balayi’apǝtlǝr,
Yǝni ɵlüm, dǝrd-ǝlǝm wǝ aqarqiliⱪ kelidu,
U ot bilǝn kɵydürülidu;
Qünki uni soraⱪ ⱪilƣuqi Pǝrwǝrdigar Huda ⱪudrǝtliktur!». 2Tes. 2:8; Wǝⱨ. 17:16.
Uning bilǝn buzuⱪluⱪ ⱪilƣan wǝ uning bilǝn ǝyx-ixrǝttǝ yaxiƣan yǝr yüzidiki padixaⱨlar uni ɵrtigǝn otning is-tütǝklirini kɵrgǝndǝ, uning ⱨaliƣa ⱪarap yiƣa-zar kɵtürüxidu. Wǝⱨ. 17:2; 18:3,18. 10 Ular uning tartiwatⱪan azabidin ⱪorⱪup, yiraⱪta turup dǝyduki:
— «Way isit, way isit, i katta xǝⱨǝr!
Aⱨ Babil, küqlük xǝⱨǝr!
Qünki bir saǝt iqidila jazaying bexingƣa qüxti!» Yǝx. 21:9; Yǝr. 51:1; Wǝⱨ. 14:8.
 
11 Yǝr yüzidiki sodigǝrlǝrmu uning üstidǝ yiƣa-zar ⱪilixidu. Qünki ǝmdi ularning kemidiki yük-mallirini, 12 yǝni altun-kümüx, ⱪimmǝtlik yaⱪutlar, ünqǝ-mǝrwayit, nǝpis libas rǝht, sɵsün rǝht, yipǝk, toⱪ ⱪizil rǝnglik gǝzmal, ⱨǝrhil huxbuy turunj yaƣaqlar, pil qixi buyumliri, ǝng esil yaƣaq, tuq, tɵmür wǝ mǝrmǝrlǝrdin ixlǝngǝn hilmuhil buyumlar, «toⱪ ⱪizil rǝnglik gǝzmal» — yaki «toⱪ ⱪizil boyaⱪ». 13 xuningdǝk ⱪowzaⱪdarqin, tetitⱪular, huxbuy, murmǝkki, mǝstiki, xarab, zǝytun meyi, aⱪ un, buƣday, kala, ⱪoy, at, ⱨarwa wǝ insanlarning tǝnliri wǝ janliri degǝn mallirini setiwalidiƣan kixi yoⱪtur. «insanlarning tǝnliri wǝ janliri degǝn malliri» — «insanlarning tǝnliri wǝ janliri» degǝn ibarǝ bǝlkim ⱪullarning ⱨalitini yaki bu baylarning mal-mülkining kɵp kixilǝrning janlirining bǝdiligǝ kǝlgǝnlikini kɵrsitiximu mumkin. Ⱪulluⱪ adǝmlǝrning tǝnlirini ⱨalak ⱪilipla ⱪalmay, bǝlki ularning jan-ⱨayatining ⱨǝrⱪandaⱪ ǝⱨmiyitidin mǝⱨrum ⱪilidu, ǝlwǝttǝ.   Əz. 27:13.
14 (I Babil, jening mǝstanǝ bolƣan esil mewilǝr sǝndin kǝtti,
Barliⱪ ⱨǝxǝmǝtlik wǝ ⱨǝywǝtlik mal-dunyaliring sǝndin yoⱪaldi.
Ular bularni ǝmdi ⱨǝrgiz tapalmaydu!) «jening mǝstanǝ bolƣan esil mewilǝr sǝndin kǝtti» — «esil (pixⱪan) mewilǝr» muxu yǝrdǝ bǝlkim kɵqmǝ mǝnidǝ bolup, ⱨǝrhil esil nǝrsilǝrni bildüridu.
 
15 Bu mallarni setip beyiƣan sodigǝrlǝr bolsa xǝⱨǝrning tartiwatⱪan azabidin ⱪorⱪup, yiraⱪta turup uning üstidǝ yiƣa-zar ⱪilixip deyixiduki: —
 
16 «Way isit, way isit, i katta xǝⱨǝr!
Nǝpis libas rǝhtlǝrgǝ, sɵsün wǝ toⱪ ⱪizil rǝnglik gǝzmallarƣa orilip,
Altun, ⱪimmǝtlik yaⱪutlar wǝ ünqǝ-mǝrwayitlar bilǝn bezǝlgǝnsǝn! Wǝⱨ. 17:4.
17 Bir saǝt iqidila xunqǝ katta bayliⱪlar wǝyran boldi!»
Barliⱪ kemǝ hojayinliri, kemidiki barliⱪ yoluqilar, kemiqilǝr wǝ dengizƣa tayinip jan baⱪidiƣanlarning ⱨǝmmisi yiraⱪta turup, 18 Uni ɵrtigǝn otning is-tütǝklirini kɵrüp:
— Bu katta xǝⱨǝrgǝ ⱪaysi xǝⱨǝr tǝng kelǝlisun? — dǝp pǝryad kɵtürüxti. Yǝx. 34:10; Wǝⱨ. 13:4; 18:9. 19 Ular baxliriƣa topa qeqip, pǝryad kɵtürüxüp, yiƣa-zar ⱪilixip:
— Way isit, way isit, u katta xǝⱨǝr!
U arⱪiliⱪ, uning dɵlitidin, dengizda kemisi barlar beyiƣanidi!
Bir saǝt iqidila wǝyran boldi bu xǝⱨǝr! — deyixidu.
20 — «Uning bexiƣa kǝlgǝnlǝrdin xadlininglar,
Əy ǝrx, ǝy muⱪǝddǝs bǝndilǝr, rosullar wǝ pǝyƣǝmbǝrlǝr!
Qünki Huda silǝrning dǝwayinglardiki ⱨɵkümni uning üstidin qiⱪarƣan!». Wǝⱨ. 19:2.
 
21 Andin, küqlük bir pǝrixtǝ tügmǝn texiƣa ohxax yoƣan bir taxni kɵtürüp, dengizƣa taxlap mundaⱪ dedi: —
«Mana xundaⱪ xiddǝt bilǝn,
Katta xǝⱨǝr Babil ƣulitilidu,
U ⱪaytidin kɵrünmǝydu! «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Mis.» 5:15, «Yǝr.» 51:-63-64.   Yǝr. 51:64.
22 Qiltarqilarning, sazqilarning,
Nǝyqilǝr wǝ sunayqilarning awazi seningdǝ ⱪaytidin ⱨǝrgiz anglanmaydu,
Ⱨǝrhil ⱨünǝrni ⱪilidiƣan ⱨünǝrwǝn seningdǝ ⱪaytidin ⱨǝrgiz tepilmaydu,
Tügmǝnningmu awazi seningdǝ ⱪaytidin ⱨǝrgiz anglanmaydu, «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Yǝx.» 24:8-9, «Yǝr.» 7:34, 16:9-10, 25:10, «Əz.» 26:13.   Yǝr. 25:10; Əz. 26:13.
23 Ⱨǝtta qiraƣning yoruⱪi seningdǝ ⱪaytidin ⱨǝrgiz yorumaydu,
Toy boluwatⱪan yigit-ⱪizning awazi seningdǝ ⱪaytidin ⱨǝrgiz anglanmaydu;
Qünki sening sodigǝrliring yǝr yüzidiki ǝrbablar bolup qiⱪti,
Barliⱪ ǝllǝr sening seⱨir-ǝpsunliringƣa aldandi; Yǝr. 7:34; 16:9; 25:10.
24 Pǝyƣǝmbǝrlǝrning, muⱪǝddǝs bǝndilǝrning tɵkülgǝn ⱪanliri,
Xundaⱪla yǝr yüzidǝ barliⱪ ⱪirƣin bolƣanlarning ⱪanlirimu uningda tepildi». Wǝⱨ. 17:6.
 
 

18:2 «Ⱨǝrbir mǝkruⱨ wǝ yirginqlik ⱪuxlarning solaⱪ-qanggisi boldi..» — bǝzi ⱪǝdimki kɵqürmilǝrdǝ bu sɵzlǝrdin keyin: «wǝ ⱨǝrbir ⱨaram wǝ yirginqlik ⱨaywanning solaⱪ-uwisi boldi» — degǝn sɵzlǝr ⱪoxulidu. «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Yǝx.» 13:19-22, 14:22-23, 21:9, «Yǝr.» 50:34-40, 51:36-37.

18:2 Yǝx. 13:21; 21:9; 34:11,14; Yǝr. 50:39; 51:8; Wǝⱨ. 14:8.

18:3 Wǝⱨ. 14:8; 17:2.

18:4 «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Yǝx.» 52:11, «Yǝr.» 50:8, 51:6-8, 45 ⱪatarliⱪlar.

18:4 Yar. 19:12; Yǝx. 48:20; 52:11; Yǝr. 51:6,45; 2Kor. 6:17.

18:5 «munasiwǝtlik ayǝt» — «Zǝb.» 36:5.

18:5 Wǝⱨ. 16:19.

18:6 Wǝⱨ. 14:10.

18:7 «munasiwǝtlik ayǝt» — «Yǝx.» 47:8.

18:7 Yǝx. 47:8.

18:8 2Tes. 2:8; Wǝⱨ. 17:16.

18:9 Wǝⱨ. 17:2; 18:3,18.

18:10 Yǝx. 21:9; Yǝr. 51:1; Wǝⱨ. 14:8.

18:12 «toⱪ ⱪizil rǝnglik gǝzmal» — yaki «toⱪ ⱪizil boyaⱪ».

18:13 «insanlarning tǝnliri wǝ janliri degǝn malliri» — «insanlarning tǝnliri wǝ janliri» degǝn ibarǝ bǝlkim ⱪullarning ⱨalitini yaki bu baylarning mal-mülkining kɵp kixilǝrning janlirining bǝdiligǝ kǝlgǝnlikini kɵrsitiximu mumkin. Ⱪulluⱪ adǝmlǝrning tǝnlirini ⱨalak ⱪilipla ⱪalmay, bǝlki ularning jan-ⱨayatining ⱨǝrⱪandaⱪ ǝⱨmiyitidin mǝⱨrum ⱪilidu, ǝlwǝttǝ.

18:13 Əz. 27:13.

18:14 «jening mǝstanǝ bolƣan esil mewilǝr sǝndin kǝtti» — «esil (pixⱪan) mewilǝr» muxu yǝrdǝ bǝlkim kɵqmǝ mǝnidǝ bolup, ⱨǝrhil esil nǝrsilǝrni bildüridu.

18:16 Wǝⱨ. 17:4.

18:18 Yǝx. 34:10; Wǝⱨ. 13:4; 18:9.

18:20 Wǝⱨ. 19:2.

18:21 «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Mis.» 5:15, «Yǝr.» 51:-63-64.

18:21 Yǝr. 51:64.

18:22 «munasiwǝtlik ayǝtlǝr» — «Yǝx.» 24:8-9, «Yǝr.» 7:34, 16:9-10, 25:10, «Əz.» 26:13.

18:22 Yǝr. 25:10; Əz. 26:13.

18:23 Yǝr. 7:34; 16:9; 25:10.

18:24 Wǝⱨ. 17:6.