«xunga uning ɵz biliki ɵzigǝ nijat kǝltürdi» — oⱪurmǝnlǝrning esidǝ boluxi kerǝkki, «Pǝrwǝrdigarning Biliki» Uning dunyaƣa ǝwǝtidiƣan Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨi, yǝni «Pǝrwǝrdigarning ⱪuli»dur. Demǝk, Israil ɵzining asiyliⱪi, itaǝtsizlikini, ɵzlirining gunaⱨⱪa taⱪabil turalmaydiƣanliⱪini toluⱪ iⱪrar ⱪilip towa ⱪilƣan waⱪitta, «ⱨeq ⱪutⱪuzƣudǝk adǝm bolmiƣanda», Hudaning xan-xǝripini ǝsligǝ kǝltürüx üqün, xundaⱪla amalsiz ⱪalƣan insanni ⱪutⱪuzux üqün «Pǝrwǝrdigarning Biliki» nijatni elip muxu dunyaƣa kelidu. Ⱪutⱪuzux ixlirini u yalƣuz ada ⱪilidu; «ⱨeq adǝm» uningƣa yardǝm bǝrmǝydu. Yǝnǝ 53-babni kɵrüng. ■Yǝx. 63:5
□59:2 «Ⱪaranglar, Pǝrwǝrdigarning ⱪoli ⱪutⱪuzalmiƣudǝk küqsiz bolup ⱪalƣan ǝmǝs... biraⱪ silǝrning ⱪǝbiⱨlikinglar silǝrni Hudayinglardin yiraⱪlaxturdi, gunaⱨinglar Uning yüzini silǝrdin ⱪaqurup Uningƣa tilikinglarni anglatⱪuzmidi» — muxu -1-2-ayǝtlǝr bolsa 58-bab, 3-ayǝttiki soalƣa berilgǝn jawabtur.
□59:5 «Ulardin biri qeⱪilsa zǝⱨǝrlik yilan qiⱪidu» — demǝk, ulardin ⱨeqⱪandaⱪ yahxiliⱪ qiⱪmaydu, ularƣa taⱪabil turux intayin tǝs; adǝm «tuhumlar»ni yesǝ, ɵlidu; «tuhumlar»ni buzsa, ulardin tehi hǝtǝrlik bir yilan qiⱪidu.
□59:6 «ularning torliri kiyim bolalmaydu» — muxu ayǝt wǝ 5-ayǝtkǝ ⱪariƣanda, «torliri» degǝnlik ularning ⱪǝstliri ⱨǝm yamanliⱪlirini diniy niⱪab bilǝn yapidiƣan usullarni bildüridu.
□59:10 «Qǝt yaⱪilarda ɵlüklǝrdǝk yürimiz» — baxⱪa birhil tǝrjimisi: «küqi barlar arisida ɵlüklǝrdǝk yürimiz».
□59:16 «Ⱨǝm Pǝrwǝrdigar kɵrdi; ⱨɵküm-ⱨǝⱪiⱪǝtning yoⱪluⱪi Uning nǝziridǝ intayin yaman bilindi» — Pǝrwǝrdigar Ɵz mɵmin bǝndilirining duasini anglap ixⱪa kirixidu. «xunga uning ɵz biliki ɵzigǝ nijat kǝltürdi» — oⱪurmǝnlǝrning esidǝ boluxi kerǝkki, «Pǝrwǝrdigarning Biliki» Uning dunyaƣa ǝwǝtidiƣan Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨi, yǝni «Pǝrwǝrdigarning ⱪuli»dur. Demǝk, Israil ɵzining asiyliⱪi, itaǝtsizlikini, ɵzlirining gunaⱨⱪa taⱪabil turalmaydiƣanliⱪini toluⱪ iⱪrar ⱪilip towa ⱪilƣan waⱪitta, «ⱨeq ⱪutⱪuzƣudǝk adǝm bolmiƣanda», Hudaning xan-xǝripini ǝsligǝ kǝltürüx üqün, xundaⱪla amalsiz ⱪalƣan insanni ⱪutⱪuzux üqün «Pǝrwǝrdigarning Biliki» nijatni elip muxu dunyaƣa kelidu. Ⱪutⱪuzux ixlirini u yalƣuz ada ⱪilidu; «ⱨeq adǝm» uningƣa yardǝm bǝrmǝydu. Yǝnǝ 53-babni kɵrüng.
□59:20 «Xuning bilǝn Ⱨǝmjǝmǝt-Ⱪutⱪuzƣuqi Zionƣa kelidu, u Yaⱪup jǝmǝtidikilǝr arisidin itaǝtsizliktin yenip towa ⱪilƣanlarƣa yeⱪinlixidu» — «Rim.» 11:26 kɵrüng.
■59:20 Yǝx. 10:21,22; Rim. 11:26
□59:21 «sening üstünggǝ ⱪonup turƣan Mening Roⱨim» — ǝmdi muxu ayǝttiki «sǝn» degǝn kim? Yuⱪiriⱪi 20-ayǝttǝ «Ⱨǝmjǝmǝt-Ⱪutⱪuzƣuqi Zionƣa kelidu» deyilgǝn. «Ⱨǝmjǝmǝt-Ⱪutⱪuzƣuqi» bolsa, 16-ayǝttiki «Pǝrwǝrdigarning Biliki», yǝni «Pǝrwǝrdigarning ⱪuli»dur. Xübⱨisizki, muxu sɵzlǝr uningƣa, yǝni Mǝsiⱨgǝ deyilidu.