11
Maur Wailen kil ake almpil yirokg la tu Isrel
11:1 1 Sam 12:22; Nang 94:14; Pil 3:5Ti kupm mpa wa isen kolkil la, tu men wrong kin a kipman a Isrel a pikekg Maur Wailen takwei eng alkilen pa, uk yirokg kil ti, ti kol am kil ungkwanten ise. Ari kolpa kalpis wrisen! Ti kipm ri kupm ti, kupm ti yat am melnum wris ur a tu men Isrel pake. Apraam pa wapyipmiri a walyipmiri atuwen wa akupmen ti yat. Kupm ti a om a Pensamin, yan yiprokgen a om pa. Maur Wailen ake wa plelng yirokg la men wrong kin a kipman akilen pa, kalpis. Men melnum akilen pikekg kil takweiyo ep ak ai la men Isrel pa men wrong kin a kipman akilen. Kolpa atom ake mpa wa kil plelngen nikgwalpm akilen ti atom ungkwanto pa, kalpis. Ti ake wa kipm ariwe yangkipm ur kil a ela wrkapm a Maur Wailen pa la pikekg Elaisa lanaki Maur Wailen arki tu a men Isrel pa? Pikekg Elaisa arkiwen la kolkil la, 11:3 1 Tukg 19:10,14”Wailen, tu alm tu men melnum ok wripm akitnen ti amo plalng, a wa tu tikale tipmakg a men alm eng alwor uk kweikwei wlikgok atnewe eng kitn pa ise. A kupm alkupm yek wris ata kolti rpma, atom wa tu ampen arko la wa ilm kupm ti wa imo yat.” Ti yangkipm a Elaisa la ti a ela wrkapm pa kipm ariwe pa! 11:4 1 Tukg 19:18Ari wa Maur Wailen akalmpentel lanakel kolai? Kil akalmpentel lanakel kolkil la, “Pikekg tu alm tu yaurngen pa amo pake, kupm ikgalen kipm wrong yangkorkgen kamel kamel (7,000) kolkil rpma eng alkupmen. Kipm melnum kil ake kipm kapor kilko alein Pal, mring maur pa la pa Maur Wailen aklale akipmen pa.”
Pikekg Maur Wailen takwei Elaisa pa nampokgen tu wrong yangkorkgen a ukipma kil pa kolti atom tu pa rpma pake. Wa ak wang ti pa am wa kolpake: men wrong yangkorkgen kolti a Isrel pa men rka. Maur Wailen kil takweiyo eng alkilen atnen a kil planto ipma wor a angklinso, a tu wrong yaurngen pa tu almpil yirokg la kil. 11:6 Kal 3:18Pa ipma wor a kil planto a kil angklinso kolti atom ari kil takweiyo eng alkilen pa. A ake kil ari kwei ur wor a mentepm antokg pa atom kil takweiyo pa, kolpa kalpis. Kol kil ri kwei ur wor a mentepm antokg pa atom kil tukweiyo pa, pa ake kol ipma wor a kil angklinso pa atom kil takweiyo pa, pa kolpa kalpis.
Kolpa ti mpa mentepm la kolkil la, ya a tu wrong yaurngen a men Isrel pa tu aken kwap katnun yangkipm titnongket la mpa palng ute wor itni wulmpa a Maur Wailen pa, pake ake wa tu palng ute wor pa or ya a tu aken kwap pa kalpis. Pake men wrong yangkorkgen a Isrel a Maur Wailen kil takweiyo eng alkilen pa, men pa kolti ansil ya a kil ariwo la men ute wor itna wulmpa akilen pake. Pake tu yaurngen pa ipma a tu pa kai kakiren ise. 11:8 Yang 29:4; Aisaia 29:10Nira ela wrkapm a Maur Wailen ak la tu pa kolkil la, “Maur Wailen kil antokg nikgwalpm lngkep a tu pa kai titnowen, tu ake antiwe ariwe kuina ur. Wa kil ampri wulmpa atuwen pa atom tu ake antiwe a ak ari kweikwei, a wa kil ampri nungkulkg atuwen pa atom tu ake antiwe ak atning kweikwei, kolpa itna ak ai kulngkul, kul am kolpa itna pake.” 11:9 Nang 69:22-23A wa Tepit pikekg nira ak la tu pa kolkil la, “Tu ntokg okipma wail alntu pa il itopen kolpa kai o, pa ikga palng kol ampei a tu alekg atom tu alntu ngkowe, wa kolen lem a tu ale atom tu ngkowe. Atom kweikwei pa ikga lken wleket ikilmpe paipmpaipm a tu antokg pa. 10 Pa ikga wulmpa atuwen pa kai tilmpis o eng ikgake tu ik ri kweikwei pa. Ti wa kaikuten tiur rkuwen elng kinar erer tompok tompok kolpa itni o!”
Maur Wailen kil akawi wrong kin kipman enen aye kul eng alkilen
11 11:11 Kwap 13:46Ti mpa wa kupm isen kolkil la, ti tu men Isrel pa wutat itna wes wail pa angko atom ikgam rmpa kanokg pa rmpa pake, a ikgake wa wrekg? Kolpa kalpis wrisen, pa la kolkilke: tu a men Isrel angko pa uk ya Maur Wailen ak awi kipm wrong kin a kipman enen pa aye kul kai eng alkilen. Kil ak awi kipm enen pa eng mpa ik ntokg tu men Isrel pa reikg num alntu pa la, “Tu pa wor pake mentepm ti paipm”, eng mpa ik ngkiten ikg eng wa tu men wa wrekg ukipma kutnun Sisas pa. 12 Pake kol pikekg tu a men wutat angko rmpa ya pa ak akule ya pa eng ak angklin kipm wrong kin a kipman manet a kanokg ti. Wa kol tu a men atnurng nikgwalpm wor a kol a palng ute wor itni wulmpa a Maur Wailen pa ak antokg tu kipm melnum a ake a Suta pa palng ute wor itna wulmpa akilen pa pati, pa planto la ikga wa kil ngklinsepm wail manten or kai ai ik wang a tu a men Isrel ukipma kutnun Sisas pa iyekimeket.
13 Kil kupm la laniki kipm wrong kin a kipman a ake a Suta pa kolkil la: kupm ti kupm melnum wokgen akwapel a Krais a laron yangkipm wor akilen pa naki naki kipm melnum a ake a Suta pake, kolpa atom kupm atopen paipm wrisen kwap a kupm ak kil pa wor wrisen. 14 Wa nikgwalpm ur a kupm akwap ti pa kolkil: kupm la ikwap kil eng mpa ik ntokg tu a men almen Isrel ti ik ngkit ikgel eng mpa tu rein tu alntu, eng mpa kupm ntiwe ikuwi wris wris ur atuwen ti iye kul ukipma Sisas pa, pa kol a wor. 15 Kol pikekg tu a men Isrel elukgen Sisas pa atom pikekg Maur Wailen almpil yirokg lawen pa, pa ak antokg kil lam kla nampokgen kipm wrongkwail kin a kipman a ake a Suta a yela kanokg ti. Ti pa kol paipm a tu a men Isrel pa ak antokg wor ti palng. Kolpa ti kol a mentepm ukipma riwe kolkil la, ti ikgam kolpake, ikga wor a tu a men Isrel pa ak antokg kwei ur wor wrisen a or kai ai wa palng: ikga Maur Wailen lmpil won la tu a men Isrel pa, pa ikga kolen melnum ur a amo kai ari kalpis, wa yaper kul rpma pa, atom mentepm ikga atopen paipm wrisen or kai ai.
16 Kol okipma yipuken a tukgun kakir kai wring pa mentepm elngkitna manet atom iye kai uk Maur Wailen pipa, okipma wrongkwail a itna wring pa am Maur Wailen anel kla ak amprin elngkitna la ikga mentepm ntokg il pake. Wa kol yo olip yiprokg klung yapoko a ningnakg pa Maur Wailen anel kla ak amprin eng alkilen pipa, yo wang a wamtalpuk ipm a ok wrongkwail pa am wa a Maur Wailen alkil pa kimeket pake. 17 11:17 Epe 2:11-19Men wrong kin kipman a Isrel pa kolen yo olip awen. Melnum yan a yo pa angket yo talpuk a ake oken pa angkli. A wa kil angket yo olip talpuk mingen ai wa aye wli elng atnewe itna yo manten pa angklin wrik pa. Kipm melnum enen pa kolen yo olip mingen pa. Atom yo talpuk pa kringkone kai almpatne yo manten pa. Atom yo manten pa arkolng u a wakum wor pa kai or arpme wam talpuk ai irir kolen talpuk alkil a itnawe ise, atom kringkone kai oken wor. 18 Kolpa ti kipm yo talpuk a pikekg angket aye wli almpatne itna yo awen manten alkil pa, ampur kipm atop ngkat nang akipmen pa nolangkil yo talpuk alkil a pikekg angket angkli pa, iyai. Kol kipm erkisen itop ngkit nang akipmen kolpa itni pilpa, kipm ntokg riwe, yiprokg kulung yapoko ningnakg pa ake itna ak kipm pa, kalpis. Am ipm a talpuk kipm pa awi u a okipma a yiprokg klung yapoko ningnakg pa atom kipm am itna ak yiprokg kulung yapoko ningnakg pake.
19 Pake mpa wa kipm la kolkil ur la, “Yo talpuk awen pa pikekg kil angket angkli takwleikg wrik eng awi men ti almpatnewe tike.” 20 Mpa kupm ikilmpe kolkil la, kil wangket angkliwen pa aklale, pake ake pikekg tu ukipma atom kil wangket angkli pa. A wa kil awi kipm ti aye kul almpatne itna yo manten pa, pa aklale, pake kipm ukipma pa atom kipm itna pake. Pake kipm ngkirk, ampur kipm atop ngkat nang a kipm ti eng pa! 21 Kol Maur Wailen ake pikekg ari wulmpa yo talpuk alkil a pikekg itna yo olip awen alkil pa, kalpis, kil wangket kolti angkli, kolpa ti kil ake mpa wa ri wulmpa kipm yo talpuk mingen pa. Kol kipm ake ukipma pa, kil ikga am wa wangket kipm ti ngkli kolpa yat pake. 22 11:22 Son 15:2,4Kolpa ti kupm la kipm riwe la, Maur Wailen pa kil plan ipma wor melnum, a wa kil itna nikgwalpm titnongket a kil ake la ri wulmpa melnum ur a antokg paipm pa. Kil itna nikgwalpm titnongket a ake ari wulmpa tu a men a pikekg atnuurngkel angko kai pa, a kil plan ipma wor kipm a ake Suta a ukipma pa. Kol kipm rkul ipma wor a kil plantepm pa itni kolpa iye kai pa, kil mpa wa plantepm ipma wor kolpa itni or pa kai. Kalpis pa, ikga kil wa wangket kipm ti yat ngkli tukwleikgen yo manten awen pa yat. 23 Kol wam talpuk a yo awen a pikekg wangket angkli pa, wa tu yaper kul ukipma Sisas pa pati, mpa wa Maur Wailen uwi iye kul ilmpitne itni wrik wrik a yo awen manten alkil pa. Maur Wailen pa kil antiwe titnongket a wa awi yo talpuk a pikekg wangket angkli pa iye kul ilmpitne itni wrik wrik alkil pa atom ikga kringkone kirpowe ilkget pa. 24 Kipm yo olip talpuk mingen pa kipm kol am itni yo mingen manten alkil pake, pake kipm pikekg kil wangket atom wa aye kul almpatnewe itna yo olip manten awen pa. Pake ake wa wrik a kol a yo talpuk mingen pa kai ilmpitnewe itni pa, pa wrik a kol a yo talpuk awen alkil ai itnewe ai. Ti mpa mentepm riwe kolkil lala, pa wunongket eng ikga Maur Wailen wa uwi yotalpuk awen alkil a pikekg wangket angkli pa, wa iye kul ilmpitne itni yo manten awen alkil a pikekg atnewe pa!
Wrong kin a kipman a Isrel pa ikga Maur Wailen ikuwiyen iye yaper kul eng alkilen
25 Kipm melnum wor alkupm a mentepm ukipma Sisas, kupm karken a kipm a ake a Isrel pa rka titnowen akwekgel nikgwalpm ampen a Maur Wailen kil ikga ik nimpokgen tu a men Isrel pa, mpa wa kipm ti wa ngkat nang a kipm pa kalpmen. Nikgwalpm ampen a kupm la lanikepm pa pati kolkil: ipma a tu wrong yaurng a men Isrel pa pikekg kai kalnten kakiren kolpa itna, eng mpa wa kil wa uk ya kipm ake Suta pa mpa wa kul kai ukipma kil pa pen. Kolpa itni kaingkai, kai ngko aripm ur a pikekg Maur Wailen takweiyen la ikga tu kipm kul ukipma kil pa plalng pipa, 26 11:26 Aisaia 59:20-21ikga kil ikuwi tu men Isrel pa kimeket ti iye kul eng alkilen. Kol a melnum okwripm ur nira ela wrkapm a Maur Wailen katila ok a Maur Wailen la kolkil la, “Melnum a ikga ikuwi tu wrong kin kipman pa iye kul wor eng alkupmen pa, pa ikga i anong Saion ti kinar pake, kil ikga ik ngketen nikgwalpm kalnten a tu walwalpopm a walyaru a Sekop a pikekg uk yirokg kupm ti. 27 11:27 Serem 31:33-34Atom kla a ikga kupm lam nimpikgen tu Isrel pa la kupm ikga ungkwan paipmpaipm atuwen pa.” 28 Kol mentepm ikwonilmpen yangkipm wor a la Krais pa pati, pa aklale, tu a men Isrel pa palng wrongmanto a Maur Wailen, atnen a pikekg tu talpulng yangkipm wor pa. Ake kol mentepm ikwonilmpen nikgwalpm a Maur Wailen pikekg takwei men wrong kin kipman a Isrel ti eng alkilen pa pati, kil wa plan ipma wor wasrongen tu a men a pikekg talpulng yangkipm pa wa kolpa itna, atnen pikekg kil yapon yangkipm nampokgen tunteng wapyipmiri a walyipmiri a men Isrel pa. 29 Maur Wailen plan ipma wor wasrongen tu a men kolpa itna pa pati, atnen pikekg Maur Wailen takwei mla mla a i atom alken kweikwei wor wor a ak angklin Maur Wor atuwen pa plalng, pa kil ake mpa plelngen nikgwalpm alkil pa atom wa la nikgwalpm ur manet pa.
30 Pikekg kipm enen pa talpulng yangkipm a Maur Wailen, pake ak wang ti pa Maur Wailen wa arein kipm pa wa akawiyepm aye kul eng alkilen. Tu a men Isrel angko pa uk ya Maur Wailen ak awi kipm wrong kin a kipman enen pa aye kul kai eng alkilen. 31 11:31 Rom 11:11Am wa kolpake, tu a men Isrel ak wang ti wa talpulng yangkipm a Maur Wailen kolpa itna kolen pikekg kipm pa. Kolpa eng ikga Maur Wailen kil wa rein tu pa wa ikuwiyen iye kul eng alkilen atnen pikekg kil arein kipm pa akawiyepm aye kul eng alkilen pa. 32 Maur Wailen kil elngen mentepm wrong kin a kipman ti talpulng yangkipm akilen pa atom nikgwalpm paipm pa yapowo kimeket. Kolpa eng mpa kil ik plan ipma arein akilen ti mentepm wrong kin a kipman ti kimeket ik ngketen paipmpaipm a yapowo pa kai tukwleikg eng mpa mentekg wirng no itni kukula wor.
Mentepm mpa ngkit nang a Maur Wailen!
33 11:33 Aisaia 55:8-9Woi, mpa mentepm la kolai Maur Wailen pa! Kil alkil pa kil antiwe kweikwei wailet paipm ai, ake antiwe mpa melnum ur ngkleikg! Nikgwalpm wontrakole a wa ariwe a Maur Wailen pa watin mleing paipm wrisen or kai ai! Mla antiwe mpa lakiti yipuk a yiprokg a nikgwalpm ariwe a kil akwonalmpen atom antokg katila eng ak angklinso pa! Mla a i mpa riwe ya a kil ore pa. 34 11:34 Sop 15:8; 36:22; Aisaia 40:13; 1 Kor 2:16Nira ela wrkapm pa la kolkil la, “Mla a i ariwe nikgwalpm akwonalmpen a Wailen pa? Aki mla a i pikekg uk nikgwalpm ariwe kil pa atom pikekg kil antokg kweikwei wrongkwail pa? 35 11:35 Sop 41:11Mla a i pikekg uk kuloken kil pa atom ikga wa kil wa ikilmpentel tukgunen pa?” 36 11:36 1 Kor 8:6Kalpis, am kil alkil pa yiprokgen a kweikwei wrongkwail pake. Wa kweikwei wrongkwail pa am rpma ak kil alkil pake. Wa kweikwei wrongkwail pa am wa pikekg kil antokg eng la ik ngkit nang a kil alkil pake. Ti mentepm mpa ngkit nang wailen akilen pa iye kaino kwa ikngklei wang iye or pa kai! Aklale wrisen.

11:1 11:1 1 Sam 12:22; Nang 94:14; Pil 3:5

11:3 11:3 1 Tukg 19:10,14

11:4 11:4 1 Tukg 19:18

11:6 11:6 Kal 3:18

11:8 11:8 Yang 29:4; Aisaia 29:10

11:9 11:9 Nang 69:22-23

11:11 11:11 Kwap 13:46

11:17 11:17 Epe 2:11-19

11:22 11:22 Son 15:2,4

11:26 11:26 Aisaia 59:20-21

11:27 11:27 Serem 31:33-34

11:31 11:31 Rom 11:11

11:33 11:33 Aisaia 55:8-9

11:34 11:34 Sop 15:8; 36:22; Aisaia 40:13; 1 Kor 2:16

11:35 11:35 Sop 41:11

11:36 11:36 1 Kor 8:6