23
Jesus te kokoe ngelera
(Mark 12:38-39; Luke 11:43, 46; 20:45-46)
Mi murina eni, Jesus te kokoe vanira rana vuresubo mana lei nina vaovarongo, me ghaghua, “Lei manetarai ni vetena nina Moses, mana lei Pharisee, tara loghoa soo na maana na toghiani nina lei vetena Moses. Keri ke, ma kau taonighi mughua na lei totobo tara bosai kau nei. Hauva, kau bei taonighi na nilabudira, na pukuna tara mua kabu taonighi na hava tara nighi tarai. Tara talui na lei vetena te vahola ge kara pisalira nia na vuresubo, te vagha na lei hohola te mava. Hauvaa mara mua hangara na vure na ghateani na lei hohola raini. Ra gonighi na lei gehegehe, ge na lei tinoni kara talunaghora. Kau righighi vaa na sulena na lei bokisi ni kokoeliulivuti tara pitighi tana lima mana rae, mara gerei gaa na lei levu ni gegere tabu!*bokisi kokoeliulivuti Tana leu ni Greek ‘Phylactery’: Na vure Jew tara pitighi na lei bokisi kokoeliulivuti tana limadira mana raedira te vagha na bokisi ni masese. Ilokana tara gerei na lei levu ni gegere tabu ge hahangadira tara ghanaghana olighi nina lei baubahu God. Righia Eruani Vetena 6:4-9, 11:18-21; Buka Iduidu 15:38. Kau righighi ghua na daroni na sagasagani didira na pupulu. Ra liona na bona uto tana bona ni vangakolu, mana puku ni malei sopou uto ilokani na lei vale kokoeliulivuti ni Jew. Mara liona ge na lei vure kara holopangotira nia na talumava tana bona ni malei sabiri, mana vuresubo kara holora nia, ‘na tarai.’
“Mi ghau ghua kau bei hologhau nia gea ‘na tarai,’ na pukuna ighau udolu tau tamahoghoni, ma sakai vamua na tarai tau loghoa. Ma kau bei holoa nia gea ‘Tamada’ siki sakai iani maramana, a sakai vamua tua na Tamada ikokou. 10 Maia, kau bei hologhau nia gea, ‘Lord,’ na pukuna a sakai vamua tua nimiu na Lord, inau, na Christ. 11 Ahei ke haba ighobumiu ke, ma gaia ke nimiu na ghairau.Matthew 20:26-27; Mark 9:35; 10:43-44; Luke 22:26 12 Ahei ke taluhabaa heghena ke, a God ke talumuria, ma hei ke talumuria heghena ke, ma God ke taluhabaa.Luke 14:11; 18:14
Jesus te pasara rana kiko
(Mark 12:40; Luke 11:39-42, 44, 52; 20:47)
13 “God ke tangotoroghau, ighau rana manetarai ni vetena nina Moses ma rana Pharisee, rana kiko! Ighau tau vongotia na mataulana na kinakabuna God vanira na lei tinoni. Sughua ighau kau mua haghevia, mau mua taladira ghua rahei tara tabotabo ge kara vaa haghevia. 14 Na balu gegere tabu tara talua hangavulu vati na tete 14:God ke tangotoroghau rana manetarai ni vetena nina Moses ma rana Pharisee! Ighau rana kiko na pukuna, tau va lavighi nina lologho tadira rana matesasani, ma sakai vamua kau kokoeliulivuti daro ni bona ngangata ge na vure tara talumavaghau tana bona tara rongovighau so. Na pukuna keri, me ke sule vule vaa na totoro vanighau.
15 “God ke tangotoroghau, ighau rana manetarai ni vetena nina Moses mana Pharisee, rana kiko! Ighau tau tona kolili tana lei komu parilonga mi tana lei koukomu, ge kau liliua na liona siki sakai ge ke mai taonighau. Mi tana bona ke tala taonighau ke, mi ghau tau savungia na dika tana tinoni keri, ge ke tona tana lake kasilaa te vaghaghau ighau.
16 “God ke tangotoroghau ighau rana manetarai ni vetena nina Moses mana Pharisee, rana rorodo! Ighau tau bosaa, ge ke vagha siki sakai ke nia papari na Valetabu ke, sakai mana ke mua nea na hava te nia baubahu ke, me uto vania so. Hauvaa, ma ge siki sakai ke nia papari na gold ni Valetabu ke, me ke gonia mughua na hava te nia baubahu. 17 Ighau rana rorodo bule! Na Valetabu heghena vamua te mava vaa tana gold, na pukuna na Valetabu te nea na gold eni ge tabu! 18 Maia ghua tau bosa, ahei ke nia papari na bela tabu, ma sakai mana ke mua nea na hava te nia baubahu ke, me uto vania so. Ma hei ke nia papari na hevei oli tana bela tabu ke, gaia keri ke gonia mughua na hava te nia baubahu. 19 Ighau rana rorodo bule! Na bela tabu te mava vulea vaa na heveioli, na pukuna na bela tabu te nea ge tabu na heveioli. 20 Keri ge tana bona siki sakai te nia papari na bela tabu ke, gaia te nia papari na bela tabu kolui na heveioli vuvungana. 21 Tana bona siki sakai ke nia papari na Valetabu ke, gaia te nia papari ghua a God te ghahaa igaa. 22 Mi tana bona siki sakai ke nia papari na kokou, gaia te nia papari na malei sopouna God, maia gaia te sopou i vuvungana.Isaiah 66:1; Matthew 5:34
23 “God ke tangotoroghau, ighau rana manetarai ni vetena nina Moses mana Pharisee, rana kiko! Ighau tau hea God na hangavuluni ta nimiu na lei lologho sule, me va sara ghua ta nimiu na lei lologho pile kikighi. Hauvaa mau nighi murilio na taoniani na lei puku ni vetena, haba va, na dete maemane, na veiarovi, mana taluutuni. E uto tua tau hea God na hangavuluni nimiu na lei lologho, hauva ka, ma kau bei sanighi ghua na lei puku ni vetena.Buka Vetena 27:30 24 Na huhuli rorodo ighau! Au heoti kehaa na noinoi tana ghamiu na beti, hauva mau mua ghilala tau sonomia na camel.
25 “God ke tangotoroghau, ighau rana manetarai ni vetena Moses mana Pharisee, rana kiko! Ighau tau sau marabui vamua na murini nimiu na seu mana popo, hauvaa mana tobamiu te vonughighi na lei totobo meto te vaghai na gunaguna mana vangapaitu. 26 Ighau rana Pharisee rorodo! Kau diki marabui na lokani na tobamiu, vaho ge ke marabu udolu ghua na hulimiu.
27 “God ke tangotoroghau ighau rana manetarai ni vetena nina Moses mana Pharisee, rana kiko! Ighau te vaghaghau na lei tavughi tara pupura na saghaleani, me vaovaolu na vouvotuni, mi lokani te vonughighi na lei huli mana vinahi te mabulu.Gehegehedira 23:3 28 Te vagha eni ke, ighau tau utoutoa tana matadira na lei tinoni, mi lokamiu te vonughighi na kiko mana tangohahi.
Jesus te diki bosadilai didira na totoro
(Luke 11:47-51)
29 “God ke tangotoroghau ighau rana manetarai ni vetena nina Moses mana Pharisee, rana kiko! Ighau tau goni utoi didira na vatuluma ni beku rana prophet idania, mau vaguvagui na lei vaughilaladira, gaira tara kabu maemane, 30 mau ghaghua, ‘Ke vaghaa ka ghahaghita tana bongidira na lei vaivarida idania ke, ma ka mua labumatera na lei prophet.’ 31 E tate ghau ighau tau vaivaridira, tara labumatera na lei prophet. 32 Kau tona haliu so, ma kau goni sokoi na hava tara vuivunighi tua rana vaivarimiu! 33 Ighau te vaghaghau rana poli mana lei daledira! Kau mua tangomana na sogha saniana na totoro ni Betidalo!Matthew 3:7; 12:34; Luke 3:7 34 Mu ku bosa vanighau gatu, ku nira vetena vanighau mai na lei prophet, ma rana manaha, mana lei manetarai, ma kau labumatera na balu itadira, ma kau patokira na balu, ma kau ramusira na balu tana vale kokoeliulivuti ni Jew, ma kau tivaa kolilira tana lei komu. 35 Ma God ke tangotoroghau nia na labumateadira na lei tinoni maemane tara ghahara tana maramana eni, ge kale oli ghau te vuivuni mai tana mateana Abel te maemane, ritini tana mateana Zechariah dalena Barachiah na vaivarimiu tara labumatea ilokana na Valetabu i ghobuna na Bona tabu mana bela ni sukaghi.Vuivuni 4:8; 2 Vavata 24:20-21 36 Ighau na vavata ni tinoni itaeni, e utuni inau tu bosa vanighau, na lei totobo raini ke kale pulohighau.Matthew 24:2
Jesus te dolovia Jerusalem
(Luke 13:34-35)
37 “Ighau rana vure ni Jerusalem! Rana vure ni Jerusalem, tau labumatera na lei prophet, mau petamatera na lei tinoni hola rongorongo, God te nira vetena vanighau mai. Me subo tua na bona te liogu na avehiamiu nia na luhugu te vagha na kudo te taovira na dalena sara ni ghatana, mau mua lubatiu. 38 Keri ge God ke sogha sania na valemiu me ke ohua.Jeremiah 22:5 39 Mi nau tu bosa vanighau gatu, te vuivuni taeni, kau mua ghoi righiu ghua polo kau bosaa, ‘God ke vautoa gaia te mai tana ahana Lord God!’ ”Buka Linge 118:26

*23:5 bokisi kokoeliulivuti Tana leu ni Greek ‘Phylactery’: Na vure Jew tara pitighi na lei bokisi kokoeliulivuti tana limadira mana raedira te vagha na bokisi ni masese. Ilokana tara gerei na lei levu ni gegere tabu ge hahangadira tara ghanaghana olighi nina lei baubahu God. Righia Eruani Vetena 6:4-9, 11:18-21; Buka Iduidu 15:38.

23:11 Matthew 20:26-27; Mark 9:35; 10:43-44; Luke 22:26

23:12 Luke 14:11; 18:14

23:14 Na balu gegere tabu tara talua hangavulu vati na tete 14:God ke tangotoroghau rana manetarai ni vetena nina Moses ma rana Pharisee! Ighau rana kiko na pukuna, tau va lavighi nina lologho tadira rana matesasani, ma sakai vamua kau kokoeliulivuti daro ni bona ngangata ge na vure tara talumavaghau tana bona tara rongovighau so. Na pukuna keri, me ke sule vule vaa na totoro vanighau.

23:22 Isaiah 66:1; Matthew 5:34

23:23 Buka Vetena 27:30

23:27 Gehegehedira 23:3

23:33 Matthew 3:7; 12:34; Luke 3:7

23:35 Vuivuni 4:8; 2 Vavata 24:20-21

23:36 Matthew 24:2

23:38 Jeremiah 22:5

23:39 Buka Linge 118:26