9
Ma gaia te ghoi bosa vanira so, “Inau tu bosa utuni vanighau, na balu tinoni taeni iani kara mua mate mua, polo kara diki righia na kinakabuna God ke mai kolu maana.”
Na hulina Jesus te marara
(Matthew 17:1-3; Luke 9:28-36; 2 Peter 1:17-18)
Me padi tua e ono na bongi, Jesus te vilira a Peter, ma James, ma John, me lavi datora tana ghotu datogha. Mara righia vaa Jesus ka, me keha na reireina. Nina tivi tara pupura vitiviti, te pura vulea siki sakai ke apo tivi tana maramana. Tolu gaira tara vaevanera a Elijah ma Moses toro kokoe kolua Jesus. Ma Peter te bosa vania Jesus, “Tarai, e uto ngangata tai kabukolughau iani! Ighai kai kisui e tolu na baebale vanighau, a sakai vanigho Ighoe, sakai vania Moses, ma sakai vania Elijah.” Peter ma rogaira tara mataghu, ge mua ghilalaa na hava ke bosaa Peter.
Keri ge horu mai na parako, me kuvihira, mana manga te horu mai tana parako, “Aeni gaia na puku ni dalegu tu dolovia, kau rongovia na bosana!” Matthew 3:17; Mark 1:11; Luke 3:22; 2 Peter 1:17-18 Ra rei kolili va ka, mara mua righia tua siki tinoni keha itadira, a Jesus heghena vamua.
Gaira tara sughi mai tana ghotu, ma Jesus te hove pungisira ge kara bei bosaa vania gea ahei na hava tara righia, koekobe, gaia na Dale Tinoni ke tughuruoli sania na mate.
10 Gaira tara holopangotia na bosana Jesus, mi tadira heghedira vamua tara sopa huahuati, “?Na hava na ghanaghana igaa na tughuruoli sania na mate?”
11 Ma gaira tara huatia Jesus, “?E ghua ge ra bosa rana manetarai ni vetena nina Moses ke, ma Elijah ke diki mai mughua inaghona na Christ?” Malachi 4:5; Matthew 11:14
12 Ma Jesus te bosa tughu vanira, “Elijah ke diki mai mughua ge ke gonidilai na lei totobo soko. ?Hauvaa, me ghua ge bosa na gegere tabu ke, ma na Dale Tinoni ke vahaghitaili ngangata ma kara nia sika? 13 Inau tu bosa vanighau, a Elijah te diki sara mai tua, mana lei vure tara nei vania so na lei totobo dika taonia na liodira, vaghaa te bosaa tua na gegere tabu vuvungana gaia.”
Jesus te ghuruhorua na tidalo dika itatana na gari
(Matthew 17:14-21; Luke 9:37-43)
14 Tana bona Jesus kolura ra tolu nina vaovarongo tara sughi horu mai sania na ghotu, gaira tara righia va na vure subo tara kililira na balu nina vaovarongo, mana balu manetarai ni vetena nina Moses tara hughuhughu kolura. 15 Na vure subo tara righia Jesus mara hare ngangata, mara mina tua mara samalia va, mara holopangotia. 16 Ma Jesus te huatira me ghaghua, “?Na hava tau sakai nia hughuhughu?”
17 Ma sakai na mane itadira na vure subo te bosa tughu vania me ghaghua, “Tarai, inau tu nia mai vanigho na dalegu, na pukuna na tidalo dika te haghevia me nea me mua kokoe. 18 Tana bona na tidalo dika te mai laga itatana, na tidalo dika te nea ge kutu horu tana pari, mana anguanguhuna te horu mai tana mangana, me ghalatighi na livona, me ghebeghebe na hulina udolu. Mi inau tu nongira nimua na vaovarongo ge kara ghuruhorua na tidalo dika itatana, hauvaa mara mua tangomanaa.”
19 Ma Jesus te bosa vanira me ghaghua, “E taho so nimiu na taluutuni! ?Ke ghuanigha vaho ge kau taluutuniu? Kau holaa vaniu mai na garimane!” 20 Ma gaira tara holaa vania.
Mi tana bona na tidalo dika te righia Jesus, ge nea na garimane me ribehaghi, me kutu horu tana pari, me pilikokoko kolili, me horu na anguanguhu tana mangana.
21 Ma Jesus te huatia tamana na garimane, me ghaghua, “?Te ghuanigha tua te haghevia na tidalo dika na dalemu eni?”
Ma tamana na garimane te ghaghua, “Vuivuni mai tua tana bona ni pileana. 22 E subo na bona na tidalo dika keri te liona ge ke matea, me sonihaghea tana lake me lumia ghua tana beti. Ko ba tangomana ke, mo ko arovighai mo ko hangaghai.”
23 Ma Jesus te bosa vania, “?Ighoe to nongiu, ku ba tangomana? Na lei totobo te mua vahola vania ahei te taluutuni.”
24 Ma tamana na garimane te ghaghua vania, “Inau tu loghoa na taluutuni sughua, mo ko savungia vaniu.”
25 Ma Jesus te righira na vure subo tara talighutia, ge bosa vania na tidalo dika, “Ighoe na tidalo dika to nea na garimane eni ge pui me mua kokoe ke, ko rughuhoru keha itatana mo ko bei ghoi olingia mai gea.”
26 Mana tidalo dika te sonia na ghuu sule, me ribehaghinia na garimane, me kutu horu tana pari. Keri ge rughuhoru keha itatana. Na garimane te mua aleale, mana vure subo tara ghaghua, “Te mate tua na garimane.” 27 Ma Jesus te tabe datoa na limana me tughuruvaghinia, mana garimane te uto oli.
28 Mi murina keri, Jesus ma nina lei vaovarongo tara oli tana vale. Tana bona tara kabu todore, gaira tara huatia mara ghaghua, “?Na hava na pukuna ge ai mua ghuruhorua na tidalo dika ighai?”
29 Ma Jesus te bosa vanira, “Na tidalo dika te vagha eni ke, na kokoeliulivuti vamua ke ghurukehaa.”* Na balu gegere tara talua mana maturutoo ni vanga.
Jesus te ghoi bosaa na mateana
(Matthew 17:22-23; Luke 9:43-45)
30 Jesus ma nina vaovarongo tara tona sania na komu keri, mara liu vaa i ghobuni na lei komu i lokana na bubulo i Galilee. Jesus te mua liona siki sakai ke ghilala ivei tara ghahara, 31 na pukuna te liona ge ke bosatatei vanira nina vaovarongo na lei totobo ke kalea. Ma Jesus te bosa vanira, “Na Dale Tinoni, kara peroa ma kara holaa vaa itadira ghana na levunimate. Gaira kara matea, me ke poso e tolu na bongi ke tughuruoli sania na mate.”
32 Nina lei vaovarongo tara mua ghilalaa na hava te bosaa, mara mataghu na huatiana nia na ghanaghana ilokana.
?Ahei ke mane nagho?
(Matthew 18:1-5; Luke 9:46-48)
33 Jesus kolura nina vaovarongo tara sara i Capernaum. Mara haghe tana vale ge huatira, “?Na hava tau nia hughuhughu tana bona ta mai tana halautu?” 34 Gaira tara mua bosatughu vania, na pukuna tara nia hughuhughu ahei sughua itadira te haba vule. Luke 22:24 35 Jesus te sopou horu me holora mai itatana ge bosa vanira, “Ahei tua itamiu te liona ke mane nagho ke, ke talumuria heghena mughua, me ke nimiu na ghairau.” Matthew 20:26-27; 23:11; Mark 10:43-44; Luke 22:26 36 Ma Jesus te holaa na gari me tughuruvaghinia tana matadira ge bosa vanira, 37 “Ahei tua ke lavipangotia na gari te vaghaa eni tana ahagu ke, me lavipangotiu tua inau, maia ghua Tamagu te niu vetena mai.” Matthew 10:40; Luke 10:16; John 13:20
?Ahei te nia levu pala Jesus?
(Luke 9:49-50)
38 Ma John te bosa vania Jesus, “Tarai, ighai tai righia a sakai na mane te ghuruhorura na tidalo dika i lokadira na vure nia na Ahamu. Mi ghai tai bosa vania ge ke betoa, na pukuna tai ghanaghana te taho gaia i lokana dida na ovu.”
39 Ma Jesus te bosa vanira me ghaghua, “Kau bei betoa gea. Ahei tua te gonighi na lei butuli nia na ahagu, tara mua bosau nia siki totobo te dika. 40 Arahei tara mua hughuhughughita, gaira rakiri tara levu pala itatada. Matthew 12:30; Luke 11:23 41 E utuni, ge siki sakai ke heghau na kaukanu ni beti tana ahagu na pukuna ighau tau nina Christ ke, igeva gaia ke holaa na tabana.” Matthew 10:42
Na lei totobo te hahilaghinia na taluutuni ni tinoni
(Matthew 18:6-9; Luke 17:1-2)
42 A Jesus te ghoi bosa vanira, “Ahei tua ke hahilaghinia nina taluutuni siki gari pile te vaghaa eni ke, mana tinoni keri te dika. Me uto vania, kara pitia na itina sule tana luana ma kara lumia tana tahi. 43-44 Ge na lima madolomu ke huligho va tana palu, me ke hahilaghinia nimua na taluutuni ke, pusikehaa. E uto vanigho vaa ko tona kolu asakai na limamu vamua tana vola kasila, ge to ko nighi rughuhaghe kolu erua na limamu udolu vaa tana komu totoro kasila. Na balu gegere tara talua vati hangavulu vati na teteTana komu keri na lei peipei tara mua mate, mana na lake te mua mate. 45-46 Ge a sakai na tuamu ke huligho va tana palu me ke hahilaghinia nimua na taluutuni ke, pusikeha. E uto va ko nia tona kolua sakai na tuamu vamua tana vola kasila, ge to ko nighi rughuhaghe kolu erua na tuamu udolu tana komu totoro kasila. Na balu gegere tara talua vati hangavulu ono na teteTana komu keri na lei peipei tara mua mate, mana na lake te mua mate. 47 Ge a sakai na matamu ke huligho va tana palu ke, soni kehaa. E uto va ko nia tona kolua sakai na matamu vamua tana kinakabuna God, ge to ko nighi rughuhaghe kolu erua na matamu udolu tana komu totoro kasila. Matthew 5:29-30
48 ‘Tana komu keri na lei peipei tara mua mate, mana na lake te mua mate.’ Isaiah 66:24
49 “Gaira udolu kara va marabura nia na tahi ni vanga mana lake.§ nia na tahi ni vanga mana lake Balu na manaha tara bosa na ghanaghana ilokana na tete eni te vagha God te taraira na vure nia na vahaghitaili tana maramana eni
50 “Na tahi ni vanga na totobo te uto, te nea na vanga ge ke ghaighani utona. ?Ke sivilaghinia na hohoro ke, mi vei kea ge ke ghoi hohoro oli ghua? Ma ge ta kau mua kabu kolu uto ke, me vaghaghau na tahi ni vanga te sivilaghinia na hohorona. E uto ge kau vaghaa na tahi ni vanga te uto, ma kau kabu sakaisonikolu tana mabo.” Matthew 5:13; Luke 14:34-35

9:7 Matthew 3:17; Mark 1:11; Luke 3:22; 2 Peter 1:17-18

9:11 Malachi 4:5; Matthew 11:14

*9:29 Na balu gegere tara talua mana maturutoo ni vanga.

9:34 Luke 22:24

9:35 Matthew 20:26-27; 23:11; Mark 10:43-44; Luke 22:26

9:37 Matthew 10:40; Luke 10:16; John 13:20

9:40 Matthew 12:30; Luke 11:23

9:41 Matthew 10:42

9:43-44 Na balu gegere tara talua vati hangavulu vati na teteTana komu keri na lei peipei tara mua mate, mana na lake te mua mate.

9:45-46 Na balu gegere tara talua vati hangavulu ono na teteTana komu keri na lei peipei tara mua mate, mana na lake te mua mate.

9:47 Matthew 5:29-30

9:48 Isaiah 66:24

§9:49 nia na tahi ni vanga mana lake Balu na manaha tara bosa na ghanaghana ilokana na tete eni te vagha God te taraira na vure nia na vahaghitaili tana maramana eni

9:50 Matthew 5:13; Luke 14:34-35