Муқеддес Калам (кирил йезиқ) Һекмәт топлиғучи 1

Һекмәт топлиғучи

«Һәммә иш бемәналиқтур!»

1 Йерусалимда падиша болған, Давутниң оғли «Һекмәт топлиғучи»ниң сөзлири: — ◼

2 «Бемәналиқ үстигә бемәналиқ!» — дәйду «Һекмәт топлиғучи» — «Бемәналиқ үстигә бемәналиқ! Һәммә иш бемәналиқтур!» ◼ ◘

3 Қуяш астида тартқан җапалиридин инсан немә пайдиға еришәр? ◼ ◘

4 Бир дәвир өтиду, йәнә бир дәвир келиду;

Бирақ йәр-зимин мәңгүгә давам қилиду; ◘

5 Күн чиқиду, күн патиду;

Вә чиқидиған җайға қарап йәнә алдирап маңиду.

6 Шамал җәнупқа қарап соқиду;

Андин бурулуп шималға қарап соқиду;

У айлинип-айлинип,

Һәрдайим өз айланма йолиға қайтиду.

7 Барлиқ дәриялар деңизға қарап ақиду, бирақ деңиз толмайду;

Дәриялар қайси җайға аққан болса,

Улар йәнә шу йәргә қайтиду. ◘

8 Барлиқ ишлар җапаға толғандур;

Уни ейтип түгәткүчи адәм йоқтур;

Көз көрүштин,

Қулақ аңлаштин һәргиз тоймайду.

9 Болған ишлар йәнә болидиған ишлардур;

Қилған ишлар йәнә қилиниду;

Қуяш астида һеч қандақ йеңилиқ йоқтур. ◘

10 «Мана, бу йеңи иш» дегили болидиған иш барму?

У бәрибир биздин бурунқи дәвирләрдә аллиқачан болуп өткән ишлардур.

11 Бурунқи ишлар һазир һеч әсләнмәйду;

Вә кәлгүсидә болидиған ишларму улардин кейин яшайдиғанларниң есигә һеч кәлмәйду. ◼

Сулайманниң тәҗрибиси

12 Мәнки һекмәт топлиғучи Йерусалимда Исраилға падиша болғанмән; 13 Мән даналиқ билән асманлар астида барлиқ қилинған ишларни қетирқинип издәшкә көңүл қойдум —

Хуласәм шуки, Худа инсан балилириниң өз-өзини бәнд қилип упритиш үчүн, уларға бу еғир җапани тәқдим қилған! 14 Мән қуяш астидики барлиқ қилинған ишларни көрүп чиқтим, —

Мана, һәммиси бемәналиқ вә шамални қоғлиғандәк иштин ибарәттур.

15 Әгирни түз қилғили болмас;

Кәмни толуқ дәп саниғили болмас. ◼

16 Мән өз көңлүмдә ойлинип: «Мана, мән улуқлинип, мәндин илгири Йерусалим үстигә барлиқ һөкүм сүргәнләрдин көп даналиққа ериштим; мениң көңлүм нурғун даналиқ вә билимгә еришти» — дедим.

17 Шуниң билән даналиқни билишкә, шуниңдәк тәлвилик вә әхмиқаниликни билип йетишкә көңүл қойдум; мошу ишниму шамал қоғлиғандәк иш дәп билип йәттим. 18 Чүнки даналиқниң көп болуши билән азап-оқубәтму көп болиду; билимини көпәйткүчиниң дәрд-әлимиму көпийду.

◼1:1 «Һекмәт топлиғучи» — язғучи өзиниң Сулайман екәнлигини көрситиду. Бу нуқта 16-айәт, 2:7-айәт қатарлиқларда испатлиниду. Китапниң нами әслий ибраний тилида «Қоһәләт» дейилиду, униң мәнаси: «топлиғучи» «рәтлигүчи» дегән мәнада болуп, биз уни «һекмәт топлиғучи» (демәк, «ой-пикирләрни рәтлигүчи») дәп тәрҗимә қилдуқ. Бәзиләр уни йәнә «Тәлим бәргүчи», «Вәз ейтқучи» дәпму тәрҗимә қилиду.

◼1:2 «Бемәналиқ үстигә бемәналиқ!» — ибраний тилида «бемәналиқларниң бемәналиғи!». Бу худди «Күйләрниң күй» «әң гөзәл күй» дейилгәнгә охшаштур, «бемәналиқларниң бемәналиғи» бәлким «һаятлиқ аләмдә «әң бемәналиқ иштур!»» дегәнни билдүрүши мүмкин.

◘1:2 Зәб. 61:10; 143:4

◼1:3 «Қуяш астида» — бу «Һекмәт топлиғучи»дики ачқучлуқ сөздур. Язғучиниң баянлириниң көпинчиси «асмандин (Худадин) кәлгән вәһий» билән әмәс, бәлки «қуяш астида» яки «аптап асти»дики көзқараш билән ейтилған. У қәстән шундақ көз-қарашни сөзләйду. «Кириш сөз» вә «қошумчә сөз»имизниму көрүң.

◘1:3 Топ. 2:22; 3:9

◘1:4 Зәб. 103:5

◘1:7 Аюп 38:8, 9, 10; Зәб. 103:8-10

◘1:9 Топ. 3:15

◼1:11 «... кәлгүсидә болидиған ишларму улардин кейин яшайдиғанларниң есигә һеч кәлмәйду» — демәк, йеңи дәвирдә «йеңи» дейилгән бир иш чиққан болса, шу иш әмәлийәттә бурунқи дәвирдләрдә мәвҗут болған иштур. Һазирқи дәвирдикиләр бурунқи дәвирләрни билмәйду яки унтуған, бу ишни «йеңи!» дәйду.

◼1:15 «... толуқ дәп саниғили болмас» — демәк, тәминлигили болмас.