Muqeddes Kalam (latin yéziq) Rosullarning paaliyetliri 21

Pawlusning Yérusalémgha bérishi

1 Andin biz ulardin ajrilip chiqqandin kéyin, kéme bilen udul Qos ariligha qarap yol alduq. Etisi, Rodos ariligha, u yerdin Patara shehirige barduq.□ 2 Patarada Fenikiye rayonigha baridighan bir kémini tépip, uninggha olturup yolgha chiqtuq. 3 Siprus arili körün’gendin kéyin, uni sol teripimizde qaldurup ötüp, Suriyege qarap méngip, Tur shehiride quruqluqqa chiqtuq. Chünki kéme bu yerde yük chüshürmekchi idi.□ 4 U yerde muxlislarni tépip, ularning yénida yette kün turduq. Ulargha Muqeddes Rohning wehiyisi kélip, ular Pawlusqa ayighing Yérusalémgha basmisun, dep nesihet qildi.□ ■ 5 Biraq biz u yerde turush waqtimiz toshqanda, sepirimizni dawamlashturduq. Ularning hemmisi, jümlidin xotun-baliliri bizni sheherning sirtighiche uzitip chiqti. Hemmimiz déngiz boyida tizlinip olturup bille dua qilduq. 6 Quchaqliship xoshlashqandin kéyin, biz kémige chiqtuq, ular öylirige qaytishti.

7 Tur shehiridin déngiz sepirimizni dawamlashturup, axirida Pitolimays shehirige kelduq. U yerdiki qérindashlar bilen körüshüp, ularning yénida bir kün turduq. 8 Etisi, u yerdin ayrilip, Qeyseriye shehirige kelduq. Biz burun Yérusalémdiki «yette xizmetkar»din biri bolghan, xush xewerchi Filipning öyige bérip qonduq.□ ■ 9 Bu kishining téxi yatliq qilinmighan, bésharet-wehiylerni yetküzidighan töt qizi bar idi.■ 10 Biz u yerde birnechche kün turghandin kéyin, Agabus isimlik bir peyghember Yehudiye ölkisidin chüshti. ■ 11 Bu kishi bizning aldimizgha kélip, Pawlusning belwéghini qoligha élip, özining put-qolini baghlap:

— Muqeddes Roh mundaq deydu: — Yehudiylar bu belwaghning igisini Yérusalémda mushundaq baghlap, yat elliklerning qoligha tapshuridu! — dédi.□ ■

12 Bularni anglap, hem biz hem shu yerlik kishiler bilen birlikte Pawlustin Yérusalémgha barmighin dep ötünduq. 13 Lékin Pawlus jawaben:

— Siler némishqa bunchiwala yighlap, yürikimni ézisiler? Men Yérusalémda Reb Eysaning nami üchün tutqun bolushla emes, shu yerde ölüshkimu teyyarmen, — dédi.

14 Biz uni qayil qilalmay, axirida süküt qilip:

— Rebning iradisi ada qilinsun! — déduq.■

15 Bu künlerdin kéyin, yük-taqimizni yighishturup, Yérusalémgha chiqip barduq. 16 Qeyseriyelik muxlislardin birnechchisi biz bilen seperdash boldi; ular Minason isimlik bir kishining öyide qonimiz dep uni birge élip mangdi; bu kishi Siprusluq, qéri muxlis idi.□

Pawlusning Yaqup bilen körüshüshi

17 Yérusalémgha yetkende qérindashlar bizni xushalliq bilen qarshi aldi. 18 Etisi, Pawlus biz bilen bille Yaqupni körgili bardi. Yaqup bilen aqsaqallarning hemmisi u yerge yighilghanidi. 19 Pawlus ular bilen salamlashqandin kéyin, Xudaning özining xizmiti arqiliq eller arisida qilghan ishlirini bir-birlep ulargha tepsiliy éytip berdi. 20 Bularni anglighanda, ular Xudagha medhiye oqudi, andin Pawlusqa:

— Körüwatisen, i qérindishim, Yehudiylar ichide qanche minglighan étiqad qilghuchilar bar! Ularning hemmisi Tewrat qanunigha emel qilishqa intayin qizghin iken. 21 Ular séning toghrangda: «U ellerning arisida yashighan pütün Yehudiylargha Musa peyghemberge tapshurulghinidin yénishni, yeni balilirini xetne qildurmasliqni, Yehudiylarning en’enilirige riaye qilmasliqni ögitidu» dep anglidi. 22 Emdi qandaq qilish kérek? Chünki xalayiq choqum séning bu yerge kelgenlikingni anglap qalidu. 23 Shunga bizning déginimizdek qilghin: Arimizda qesem ichken töt adem bar. □ 24 Sen ularni élip, ular bilen birlikte Tewrattiki tazilinish qaidisidin ötüp, ularning qurbanliq chiqimlirini özüng kötürgin, andin ular chachlirini chüshüreleydu. Buning bilen, hemmeylen sen toghruluq anglighanlirining hemmisining rast emeslikini we séning özüng Tewratqa tertipi boyiche riaye qiliwatliqingni bilip yétidu. □ 25 Emma ellerdin bolghan étiqadchilargha kelsek, biz ulargha peqetla butlargha atalghan nersilerni yémeslik, qanni we boghup soyulghan haywanning göshinimu yéyishtin we jinsiy buzuqluqtin özlirini saqlash toghruluq qararimizni ötkenki xet arqiliq uqturduq.■

26 Buning bilen, Pawlus u kishilerni élip, etisi özi ular bilen bille tazilinish qaidisini ötküzüshti; andin u ibadetxanigha kirip, kahinlargha özlirining paklinish mudditining qachan toshudighanliqi, yeni herqaysisi üchün qurbanliq qilinishning qaysi küni bolidighanliqini uqturup qoydi.□ ■

Pawlusning ibadetxanida tutqun qilinishi

27 Yette künlük muddet toshushqa az qalghanda, Asiya ölkisidin kelgen bezi Yehudiylar Pawlusni ibadetxanida körüp, xalayiqni qutritip, uninggha qol sélip: 28 — Ey Israillar, yardemde bolunglar! Hemme yerdila, hemme ademge xelqimizge, Tewrat qanunigha we ibadetxanigha qarshi sözlerni ögitiwatqan adem del shu. Uning üstige, u yene Gréklerni ibadetxanimizgha bashlap kirip, bu muqeddes jayni bulghidi! — dep chuqan kötürdi 29 (ularning bundaq déyishining sewebi, eslide ular sheherde Efesusluq Trofimusning Pawlus bilen bille bolghanliqini körgenidi we Pawlus uni ibadetxanigha bashlap kirgen, dep oylighanidi).□ ■

30 Shuning bilen, pütün sheher zilzilige keldi. Xalayiq terep-tereptin yügürüp kélip, Pawlusni tutup, ibadetxanidin sörep élip chiqti. Ibadetxanining derwaziliri derhal taqiwétildi. □ 31 Bu top adem Pawlusni urup öltürüwetmekchi bolup turghanda, pütkül Yérusalémni malimanchliq qaplap ketkenliki toghrisidiki bir xewer u yerde turushluq Rim qismining mingbéshigha yetküzüldi. □ 32 Mingbéshi derhal leshker we birnechche yüzbéshini élip, top-top ademlerni basturushqa yügürüp keldi. Mingbéshi we eskerlerni körgen xalayiq Pawlusni urushtin toxtidi. 33 Mingbéshi aldigha ötüp, leshkerlerni Pawlusni tutup ikki zenjir bilen baghlashqa buyrudi. Andin u:

— Bu adem kim? U néme gunah qildi? — dep soridi.■

34 Lékin topilangchilarning ichide beziler uni dése, beziler buni déyiship warqirishatti. Malimanchiliq tüpeylidin mingbéshi heqiqiy ehwalni éniqlashqa amalsiz qélip, axir Pawlusni qel’ege élip kétishni buyrudi. 35 Lékin Pawlus qel’ening pelempiyige kelgende, topilangchilar téximu zorawanliship ketkechke, leshkerler uni kötürüshke mejbur boldi. 36 Chünki ularning keynidin top-top ademler egiship méngip:

— U yoqitilsun! — dep warqirishatti.■

Pawlusning guwahliq bérip aqlinishi

37 Kelege ekirilishige az qalghanda, Pawlus mingbéshigha:

— Sizge bir éghiz söz qilsam bolamdikin? — dep soridi.

Mingbéshi: — Grékche bilemsen? 38 Undaqta, ilgiri isyan kötürüp, «xenjerchi qatillar»din töt ming ademni bashlap chölge qéchip ketken héliqi Misirliq emesmusen? — dep soridi.□

39 Lékin Pawlus: — Men Yehudiy, Kilikiye ölkisidiki ulugh sheher Tarsusning puqrasimen. Xalayiqqa birnechche éghiz söz qilishimgha ijazet qilishingizni ötünimen, — dédi.■

40 Mingbéshi ijazet bériwidi, Pawlus pelempeyde turup, xalayiqqa qol ishariti qildi. Qattiq jimjitliq basqanda, u ibraniy tilida sözleshke bashlap: —□

□21:1 «Andin biz ulardin ajrilip chiqqandin kéyin, kéme bilen udul Qos ariligha qarap yol alduq. Etisi, Rodos ariligha, u yerdin Patara shehirige barduq» — bu ayettiki «biz», «alduq» we «barduq» dégen sözlerge qarighanda, Luqa yene Pawlusqa hemrah boldi.

□21:3 «uni , yeni Siprus arilini sol teripimizde qaldurup ötüp...» — démek, «uning jenubidin aylinip ötüp...».

□21:4 «Ulargha Muqeddes Rohning wehiyisi kélip, ular Pawlusqa ayighing Yérusalémgha basmisun, dep nesihet qildi» — «nesihet qildi» dégǝnning bashqa xil terjimisi: «nesihet qilatti». Muqeddes Roh ulargha Pawlusning Yérusalémda tartidighan azabliridin xewer bergenidi. U alliqachan bashqa yerlerdiki muxlislardin mushu xewerni anglighan (20:23). Lékin mushu yerde Muqeddes Rohning uninggha «barmisun» dégen sözige qarighanda, uning Yérusalémgha bérishi Xudaning iradisi emes, dep oylashqa mayilmiz.

■21:4 Ros. 20:23; 21:12.

□21:8 «Biz burun Yérusalémdiki «yette xizmetkar»din biri bolghan, xush xewerchi Filipning öyige bérip qonduq» — Yérusalémdiki «yette xizmetkar» — 6-babni körüng.

■21:8 Ros. 6:5; 8:29.

■21:9 Yo. 2:28-29; Ros. 2:17.

■21:10 Ros. 11:28.

□21:11 «Yehudiylar bu belwaghning igisini Yérusalémda mushundaq baghlap, yat elliklerning qoligha tapshuridu!» — 21-36-ayetlerni körüng. Pawlus rimliqlarning soriqigha tartilidu. Yehudiylarning öz ademliridin birini yat ellik kishilerning qoligha tapshurushi özlirige bek uyatliq ish bolghachqa, ularning Pawlusqa bolghan öchmenliki nahayiti éniq turidu.

■21:11 Ros. 20:23; 21:33.

■21:14 Mat. 6:10; Luqa 11:2; 22:42.

□21:16 «ular Minason isimlik bir kishining öyide qonimiz dep uni birge élip mangdi; bu kishi Siprusluq, qéri muxlis idi» — bashqa birxil terjimisi: — «ular bizni (Yérusalémdiki) öyide kütmekchi bolghan Minason isimlik bir Siprusluqni biz bilen élip, uning öyige bashlap bardi».

□21:23 «Arimizda qesem ichken töt adem bar» — «qesem ichken» Xudaning aldida ichken; bu Xudaning raziliqini élish üchün yaki uninggha teshekkür éytish üchün bolghan bolsa kérek. Bundaq qilishi emeliyette «yéngi ehde»ge muwapiq emes, belki «kona ehde»ge ait ish idi.

□21:24 «tazilinish qaidisidin ötüp...» — «tazilinish» ibraniy tilida bolsa «taharet». Yaquplar éytqan shu «Tewrat qanunigha emel qilishqa intayin qizghin» bolghan Yehudiy étiqadchilar belkim Pawlusni «Yehudiy emesler»ning zéminliridin ötüshi bilen «napak boldi» dep qarishi mumkin idi. «Ular chachlirini chüshüreleydu» — Tewrat, «Chöl.» 6:13-20ni körüng. «Nazariylar» Xuda aldida duasining iltija qilinishi üchün yaki teshekkür éytishi üchün chachlirini uzun qoyuwitetti. Qesemning möhliti toshqanda, awwal qurbanliq sunup andin chachlirini chüshürüwétetti.

■21:25 Yar. 9:4; Mis. 20:3; Ros. 15:23; 1Kor. 8:1.

□21:26 «... Pawlus u kishilerni élip, etisi özi ular bilen bille tazilinish qaidisini ötküzüshti; andin u ibadetxanigha kirip, ... herqaysisi üchün qurbanliq qilinishning qaysi küni bolidighanliqini uqturup qoydi» — bu ish, yene Yaqupning teshebbus qilghini hemde uninggha Pawlusning qoshulushi, uning bu töt kishi bilen «tazilinish»i we ular bilen bille qurbanliq qilishi toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng.

■21:26 Ros. 24:6.

□21:29 «... eslide ular sheherde Efesusluq Trofimusning Pawlus bilen bille bolghanliqini körgenidi» — Efesusluq Trofimus Yehudiy emes, grék idi, elwette.

■21:29 Ros. 20:4; 2Tim. 4:20.

□21:30 «Xalayiq terep-tereptin yügürüp kélip, Pawlusni tutup, ibadetxanidin sörep élip chiqti. Ibadetxanining derwaziliri derhal taqiwétildi» — meqsiti shübhisizki, ibadetxanining özide qalaymiqanchiliq chiqmisun üchün idi.

□21:31 «leshker qismining mingbéshi» — grék tilida «xiliarq»; emeliyette 600 eskerni bashquratti.

■21:33 Ros. 21:11.

■21:36 Luqa 23:18; Yuh. 19:15; Ros. 22:22.

□21:38 «xenjerchi qatillar» — Rim impériyesige qarshi turghan eng esheddiy siyasiy éqim idi. Ular adem öltürüshke ishlitidighan eng yaxshi köridighan qoral kiyim ichide yoshurushqa qolayliq bolghan xenjer idi.

■21:39 Ros. 9:11,30.

□21:40 «u ibraniy tilida sözleshke bashlap..» — «ibraniy tilida» — Aramiy dialéktida bolushi mumkin.