Muqeddes Kalam (latin yéziq) Yoél 2

Chéketkilerning weyranchiliqi

1 Zion téghida kanay chélinglar,

Muqeddes téghimda agah signalini anglitinglar;

Zéminda turghuchi hemmeylen dir-dir titrisun;

Chünki Perwerdigarning küni kélidu, u yéqindidur.□ ■

2 U kün bolsa qarangghu hem sür kün,

Bulutlar qaplan’ghan hem qapqarangghu zulmet kün, — tang seher taghlar üstige yéyilghandek,

Zor hem küchlük bir xelq kélidu;

Ulargha oxshash bolghuchilar bolup baqmighan,

Ulardin kéyinmu, dewrdin-dewrge yene bolmaydu.

3 Ularning aldida köydürgüchi ot mangidu,

Ularning keynide bolsa bir yalqun köydürüp ötidu;

Kélishtin burun zémin «Éren baghchisi»dek,

Biraq ularning tapini tegkendin kéyin gül-giyahsiz chöl-bayawan bolidu;

Berheq, ulardin héchnéme qéchip qutulalmaydu.

4 Ularning qiyapiti atqa oxshaydu,

Atliq leshkerdek chapidu.

5 Jeng harwiliri güldürligendek sada bilen ular tagh choqqiliridin sekrep ötidu;

Paxalni paraslap köydürgen ot awazidek taraslap mangidu,

Debdebilik sep tüzep turghan küchlük qoshundek yüridu,

6 Ularning aldida eller qattiq azablinidu,

Hemme chiray tatirip kétidu.

7 Ular palwanlardek yügüridu;

Jengchilerdek sépildin artilip ötidu;

Hemmisi öz aldigha qarap yürüsh qilidu;

Seplirini héch buzmaydu.

8 Héchqaysisi öz qérindishini qistimaydu;

Herqaysisi öz yolida mangidu;

Qorallargha étilsimu, yarilanmay ötüp mangidu;□

9 Sheherning hemme yérige chépishidu;

Sépil üstide yügürüp yüridu;

Öylerge yamiship chiqidu;

Dérizilerdin oghridek kiridu.

10 Ular aldida yer-zéminni titrek basidu,

Asmanlar tewrinip kétidu;

Quyash hem ay qarangghuliship kétidu,

Yultuzlar julasini qayturuwalidu.■

11 Perwerdigar Öz qoshuni aldida awazini qoyuwétidu,

Chünki Uning bargahi payansizdur;

Uning sözini orunlighuchi küchlüktur;

Chünki Perwerdigarning küni ulugh, intayin dehshetliktur;

Kim uni kötürelisun?■

12 Biraq hetta hazirmu, — deydu Perwerdigar,

— Chin könglüngler bilen, rozilar bilen, yighilar bilen matem tutup Méning yénimgha qaytip kélinglar;■

13 Kiyim-kéchikinglarni emes, belki yürek-baghringlarni tilip,

Perwerdigar Xudayinglarning yénigha qaytip béringlar;

Chünki U méhir-shepqetlik hem rehimdil,

Asan ghezeplenmeydu, zor méhir-muhebbetliktur,

Yamanliqtin yanidighan Xudadur. □ ■

14 Kim bilidu, U jazalashtin yénip, rehim qilip birer beriketni,

Perwerdigar Xudayinglargha sun’ghudek birer «ashliq hediye» hem «sharab hediye»ni qaldurup kétemdu téxi?■

15 Zion téghida kanay chélinglar,

«Roza tutayli» dep Xudagha mexsus bir mezgilni ayringlar,

Jamaetke mexsus yighilimiz, dep jakarlanglar;□ ■

16 Elni yighinglar, jamaetni paklandurunglar,

Aqsaqallarni jem qilinglar, balilarni, émiwatqanlarnimu yighinglar;

Toy qiliwatqan yigit öz öyidin,

Yatliq bolidighan qiz hujrisidin chiqsun;□

17 Kahinlar, yeni Perwerdigarning xizmetchiliri aywan bilen qurban’gah otturisida yigha-zar kötürsun,

Ular éytsunki, «I Perwerdigar, Öz xelqingge ichingni aghritqaysen,

Öz mirasingni xorluqtin saqlap,

Ularni ellerge söz-chöchek bolushqa qoymighaysen;

El-yurtlar arisida: «Ularning Xudasi qéni?» déyilmisun».□ ■

18 Andin Perwerdigar Öz zéminigha otluq muhebbitini,

Öz xelqige rehim-shepqetni körsetti;

19 Perwerdigar jawaben Öz xelqige mundaq dédi: —

«Mana, Men silerge bughday, yéngi sharab we zeytun méyini ewetimen,

Siler bulardin qandurulisiler;

We Men silerni qaytidin eller arisida shermende qilip qoymaymen;□

20 Hem shimaldin kelgüchini silerdin yiraq qilip,

Uning aldi qismini sherqiy déngizgha,

Keyni qismini gherbiy déngizgha qoghliwétimen;

Uni chöl bir zémin’gha heydiwétimen;

Uning sésiqliqi purap turidu,

Pasiq hidi chiqidu;

Chünki u «chong ishlarni qilghuchimen» dep özini ulugh qilmaqchi bolidu.□

21 Qorqma, i zémin;

Shadlinip xushal bol;

Chünki Perwerdigar ulugh ishlarni qilghan.□

22 I daladiki haywanlar, qorqmanglar;

Chünki chöllüktiki ot-chöpler berq urmaqta;

Derex méwisini bermekte,

Enjür derixi, üzüm téli toluq hosul béridu.

23 Hem siler, Zionning baliliri, shadlinip Perwerdigar Xudayinglardin xursen bolunglar;

Chünki U heqqaniyliq boyiche silerge «awwalqi yamghurlar»ni béridu;

U silerge höl-yéghin béridu,

Yeni bashta bolghandek «awwalqi yamghurlar» hem «kéyinki yamghurlar»ni yaghduridu.□

24 Xamanlar bughdaygha tolghan bolidu,

Idish-küpler yéngi sharab hem maylargha tolup tashidu.

25 We Men silerge chéketkiler, chéketke lichinkiliri, «weyranchi qurt»lar, «chishligüchi qurt»lar,

Yeni Men aranglargha ewetken ulugh qoshunum yégen yillarni qayturup bérimen;■

26 Siler bolushiche yep, qandurulisiler,

Shuningdek silerge karamet ishlarni körsetken Perwerdigar Xudayinglarning namini medhiyileysiler;

Shuning bilen Méning xelqim hergiz yene xijaletke qalmaydu.

27 Siler Méning Israil ichide turghanliqimni,

Shundaqla Menki Perwerdigar silerning Xudayinglar ikenlikimni,

Mendin bashqa héchkim bolmaydighanliqini bilisiler;

Shuning bilen Méning xelqim hergiz yene xijaletke qalmaydu.

28 Hem kéyin, Men Öz Rohimni barliq et igiliri üstige quyimen;

Silerning oghul-qizliringlar bésharet béridu,

Qériliringlar alamet chüshlerni köridu,

Yigitliringlar ghayibane alamet körünüshlerni köridu;□ ■

29 Berheq, shu künlerde qullar üstigimu, dédekler üstigimu Rohimni quyimen.

30 Men asmanlarda, zéminde karametlerni,

Qan, ot, is-tütek tüwrüklirini körsitimen.

31 Perwerdigarning ulugh hem dehshetlik küni kelmigüche,

Quyash qarangghuluqqa,

Ay qan’gha aylandurulidu.■

32 Hem shundaq emelge ashuruliduki,

Perwerdigarning namini chaqirip nida qilghanlarning hemmisi qutquzulidu;

Chünki Perwerdigar déginidek, Zion téghida hem Yérusalémda,

Hemde Perwerdigar chaqirmaqchi bolghan «qaldisi»lar üchün qutquzush-nijat bolidu. □ ■

Yoél
<
2
>

□2:1 «Zion téghida kanay chélinglar» — «Zion» yaki «Zion téghi» — Yérusalém shehiri, jümlidin muqeddes ibadetxana jaylashqan taghdur. «Zion» belkim «körünerlik» dégen menide. U daim Xudaning Öz xelqige himaye bolghinigha simwol bolidu. «kanay chélinglar» — ibraniy tilida «burgha chélinglar».

■2:1 Yo. 1:15; Zef. 1:14, 15

□2:8 «Qorallargha étilsimu, yarilanmay ötüp mangidu» — birnechche xil terjimisi bolushi mumkin. Ibraniy tilini chüshinish tes.

■2:10 Yesh. 13:10; Ez. 32:7; Yo. 2:31, 3:15

■2:11 Yer. 30:7; Am. 5:18; Zef. 1:15

■2:12 Yer. 4:1

□2:13 «Kiyim-kéchikinglarni emes, belki yürek-baghringlarni tilip,...» — kona zamanlarda qattiq qayghu-hesretni bildürüsh üchün xeqler kiyimlirini yirtatti.

■2:13 Mis. 34:6; Zeb. 86:15; Yun. 4:2

■2:14 Yun. 3:9

□2:15 «kanay chélinglar» — ibraniy tilida «burgha chélinglar».

■2:15 Yo. 1:14

□2:16 «Elni yighinglar, jamaetni paklandurunglar» — mushu «paklandurush» belkim herbir ademni Musa peyghemberge chüshürülgen muqeddes qanunda békitilgen herbir haram nersidin ayriwétish dégenliktur. «Toy qiliwatqan yigit öz öyidin, yatliq bolidighan qiz hujrisidin chiqsun» — «Qan.» 20:7, 24:5 bilen sélishtursaq, weziyetning jiddiyliqi téximu éniq körünidu.

□2:17 «(Ibadetxanidiki) aywan bilen qurban’gah otturisida yigha-zar kötürünglar» — némishqa ashu jayda shundaq qilish kérek? Pikrimizche, bu emr birnechche yil ilgiriki bir weqe bilen zich munasiwetlik, yeni Yehudaning padishahi Yoash Zekeriya dégen kahin-peyghemberni del ashu yerde öltürüwetken («2Tar.» 24:21 hem «Mat.» 23:35ni körüng). «Öz mirasingni xorluqtin saqlap... » — «Perwerdigarning mirasi» mushu yerde, shübhisizki, öz xelqini körsitidu.

■2:17 Zeb. 42:10; 79:10; 115:2

□2:19 «Andin Perwerdigar ... rehim-shepqitini körsetti (18-ayet)... Öz xelqige mundaq dédi: ... » — qarighanda xelq Xudaning sözi boyiche dua-tilawet qilghan, Xuda derweqe ularning duasigha hazir jawab béridu. Bezi alimlar bu sözlerni: «Andin Perwerdigar ... rehim-shepqetni körsitidu... berheq mundaq deydu: ... » dep terjime qilidu.

□2:20 «Hem shimaldin kelgüchini silerdin yiraq qilip,...» — «shimaldin kelgüchi» bolsa belkim birla waqitta bizge ikki bésharetni teng körsitip béridu. Birinchidin, Yoél peyghemberning zamanidiki, shimaldin kelgen «chéketke qoshuni»ni körsitidu; ikkinchidin, axirqi zamandiki, shimaldin kélidighan, Israil xelqige hujum qilidighan, Sheytan qozghaydighan chong bir qoshunnimu körsitidu. «Qoshumche söz»imiznimu körüng. «Uning aldi qismini sherqiy déngizgha, keyni qismini gherbiy déngizgha...» — «sherqiy déngiz» «Ölük Déngiz»ni, «Gherbiy Déngiz» «Ottura Déngiz»ni körsitidu. «Chünki U (Perwerdigar) «chong ishlarni qilghuchimen...» — bashqa birxil terjimisi «Chünki U (Perwerdigar) ulugh ishlarni qiliwatidu» (21-ayettikidek).

□2:21 «Chünki Perwerdigar ulugh ishlarni qilghan» — yaki «chünki Perwerdigar ulugh ishlarni qiliwatidu».

□2:23 «Chünki U heqqaniyliq boyiche silerge «awwalqi yamghurlar»ni béridu» — bashqa birxil terjimisi: «Chünki U silerge «heqqaniyliqni ögetküchi»ni ewitidu, höl-yéghin béridu». Ikki terjimisi belkim teng inawetlik bolushi mumkin; undaqta «heqqaniyliqni ögetküchi» Qutquzghuchi-mesihni körsitishi kérek bolidu. «U silerge höl-yéghin béridu, yeni bashta bolghandek «awwalqi yamghurlar» hem «kéyinki yamghurlar»ni yaghduridu» — «awwalqi yamghurlar» (yaki «deslepki yamghurlar») Qanaanda 10-ayda yaghidu we uning wasitisi bilen tupraq yumshitilip, yer heydesh andin uruq chéchish mumkin bolidu. «Kéyinki yamghurlar» Israilda 3- yaki 4-ayda yéghip, etiyazliq ziraetlerni pishurush rolini oynaydu. Shunga herbir déhqan «kéyinki yamghur»gha teshnadur, uni bek qedirleydu.

■2:25 Yo. 1:4

□2:28 «Silerning oghul-qizliringlar bésharet béridu» — yaki «silerning oghul-qizliringlar peyghemberlik qilidu».

■2:28 Yesh. 44:3; Ez. 39:29; Ros. 2:17

■2:31 Yo. 2:10, 31; 3:15; Yesh. 13:10; 24:23; Am. 8:9; Mat. 24:29; Ros. 2:20; Weh. 6:12-13

□2:32 «Perwerdigar chaqirmaqchi bolghan «qaldisi»lar...» — yaki «Perwerdigar chaqiriwatqan «qaldisi»lar...». «(Perwerdigarning) «qaldisi»» — Tewratta, peyghemberlerning yazmilirida köp körülidighan téma yaki mawzudur. Israil xelqining hem ellerning köp qismi Xudadin yiraqliship ketken bolsimu, ular arisida Xudaning méhir-shepqiti bilen, Özige sadiq bir «qaldisi»ning haman herdaim tépilidighanliqi körsitilidu.

■2:32 Ob. 17; Rim. 10:13