28
Xuning bilǝn Isⱨaⱪ Yaⱪupni qaⱪirip, uningƣa bǝht-bǝrikǝt tilǝp, uningƣa jekilǝp: — Sǝn Ⱪanaaniylarning ⱪizliridin hotun alma; bǝlki ⱪopup, Padan-Aramƣa, anangning atisi Betuǝlning ɵyigǝ berip, u yǝrdin anangning akisi Labanning ⱪizliridin hotun alƣin. Ⱨox. 12:13. Ⱨǝmmigǝ Ⱪadir Tǝngri seni bǝht-bǝrikǝtlǝp, awutup, sǝndin kɵp hǝlⱪlǝrni qiⱪirip kɵpǝytkǝy, Xundaⱪla Ibraⱨimning bǝht-bǝrikitini sanga wǝ sening bilǝn nǝslinggǝ bǝrgǝy; xundaⱪ ⱪilip sǝn ⱨazir Musapir bolup turuwatⱪan yǝrni, yǝni ǝslidǝ Huda Ibraⱨimƣa bǝrgǝn zeminni igilǝysǝn! — dedi. Yar. 12:7; 13:15; 15:18; 24:7; 26:3; Ⱪan. 34:4; Ros. 7:5.
Xuning bilǝn Isⱨaⱪ Yaⱪupni yolƣa saldi. U Padan-Aramƣa, aramiy Betuǝlning oƣli, Yaⱪup bilǝn Əsawning anisi Riwkaⱨning akisi Labanning ⱪexiƣa ⱪarap mangdi. «aramiy» — yǝni «suriyǝlik».
 
Əsawning yǝnǝ bir ayal elixi
6-7 Əsaw Isⱨaⱪning Yaⱪupⱪa bǝht-bǝrikǝt tilǝp, uni Padan-Aramƣa xu yǝrdin hotun elixⱪa ǝwǝtkǝnlikini, xundaⱪla uningƣa bǝht-bǝrikǝt tilǝp, uninga jekilǝp: Sǝn Ⱪanaaniylarning ⱪizliridin hotun almiƣin, degǝnlirini uⱪup, Yaⱪupningmu ɵz ata-anisiƣa itaǝt ⱪilip, Padan-Aramƣa kǝtkinini kɵrginidǝ, Əsaw: — ⱪanaanylarning ⱪizliri atam Isⱨaⱪning nǝziridǝ yaman kɵrünidikǝn, dǝp bilip yǝtti. U Ismailning ⱪexiƣa berip, ⱨazirⱪi hotunlirining üstigǝ Ibraⱨimning oƣli Ismailning ⱪizi, Nebayotning singlisi Maⱨalatni hotunluⱪⱪa aldi.
 
Yaⱪupning Bǝyt-Əldǝ qüx kɵrüxi
10 Yaⱪup bolsa Bǝǝr-Xebadin qiⱪip, Ⱨaran tǝrǝpkǝ mengip, 11 bir yǝrgǝ yetip kǝlgǝndǝ, kün olturup kǝtkǝqkǝ xu yǝrdǝ ⱪonmaⱪqi boldi. U xu yǝrdiki taxlardin birini elip, bexiƣa yastuⱪ ⱪilip ⱪoyup, uhliƣili yatti. «taxlardin birini elip, bexiƣa yastuⱪ ⱪilip ⱪoyup,,...» — yaki «taxlardin birini elip, uning bexiƣa ⱪoyup...». 12 U bir qüx kɵrdi: — Mana, uqi asmanlarƣa taⱪixidiƣan bir pǝlǝmpǝy yǝrdǝ tiklǝklik turatti; Hudaning pǝrixtiliri uningda qiⱪip-qüxüp turuxatti. Yuⱨ. 1:52. 13 Mana, Pǝrwǝrdigar uning üstidǝ turatti. U: — «Mǝn bolsam atang Ibraⱨimning Hudasi wǝ Isⱨaⱪning Hudasi bolƣan Pǝrwǝrdigardurmǝn; Mǝn sǝn yatⱪan bu zeminni sening bilǝn nǝslinggǝ berimǝn. «Pǝrwǝrdigar uning üstidǝ turatti» — mǝnisi bǝlkim «Pǝrwǝrdigar Yaⱪupning üstidǝ turatti»  Yar. 35:1, 3; 48:3; Ⱪan. 12:20; 19:8. 14 Nǝsling bolsa yǝrning topisidǝk kɵp bolup, sǝn mǝƣrib bilǝn mǝxriⱪⱪǝ, ximal bilǝn jǝnubⱪa yeyilisǝn; sǝn wǝ nǝslingning wasitisi bilǝn yǝr yüzidiki barliⱪ ailǝ-ⱪǝbililǝr bǝht-bǝrikǝt tapidu. Yar. 12:3; 18:18; 22:18; 26:4. 15 Mana, Mǝn sǝn bilǝn billidurmǝn, ⱪǝyǝrgǝ barsang seni aman-esǝn saⱪlap, bu zeminƣa seni ⱪayturup kelimǝn; qünki sanga eytⱪan sɵzümni ada ⱪilmay turup, seni taxlimaymǝn» — dedi.
16 Andin Yaⱪup oyƣinip: — Bǝrⱨǝⱪ, Pǝrwǝrdigar bu yǝrdidur, lekin mǝn uni bilmǝptimǝn, — dedi. 17 U ⱪorⱪup ketip: Bu jay alamǝt dǝⱨxǝtlik bir jay ikǝn! Bu Hudaning ɵyi bilǝn asmanning dǝrwazisidin baxⱪa ⱨeq jay ǝmǝstur, — dedi. «asmanning dǝrwazisi» — tǝkitlǝydiƣan ix muxu yǝrdǝ «bu jay asmanning kirix yoli» degǝnlik ǝmǝs (bu mǝnisi bar, ǝlwǝttǝ), bǝlki ⱪǝdimki xǝⱨǝrlǝrning muⱨim ixliri xǝⱨǝr dǝrwazisida bǝja kǝltürülgǝngǝ ohxax, «bu jay» dǝl asmanlarning muⱨim ixliri bǝja kǝltürülüwatⱪan jaydur.
18 Yaⱪup ǝtisi sǝⱨǝr ⱪopup, bexining astiƣa ⱪoyƣan taxni elip, hatirǝ tüwrük süpitidǝ tiklǝp, üstigǝ zǝytun meyi ⱪuyup ⱪoydi. «Bǝyt-Əl» — «Hudaning ɵyi».  Yar. 31:13; 35:14. 19 U jayning ismini Bǝyt-Əl dǝp atidi; ǝmma ilgiri u jayning eti Luz idi.
20 Andin Yaⱪup ⱪǝsǝm bilǝn wǝdǝ ⱪilip: — Əgǝr Huda mening bilǝn billǝ bolup, bu sǝpirimdǝ meni saⱪlap, yegili nan, kiygili kiyim berip, 21 Mǝn atamning ɵyigǝ aman-esǝn yenip barsam, undaⱪta Pǝrwǝrdigar mening Hudayim bolidu; 22 Xuningdǝk mǝn hatirǝ tüwrük süpitidǝ tiklǝp ⱪoyƣan bu tax Hudaning ɵyi bolidu; ⱨǝm xundaⱪla sǝn manga beridiƣan barliⱪ nǝrsilǝrning ondin bir ülüxini sanga tǝⱪdim ⱪilmay ⱪalmaymǝn, — dedi.
 
 

28:2 Ⱨox. 12:13.

28:4 Yar. 12:7; 13:15; 15:18; 24:7; 26:3; Ⱪan. 34:4; Ros. 7:5.

28:5 «aramiy» — yǝni «suriyǝlik».

28:11 «taxlardin birini elip, bexiƣa yastuⱪ ⱪilip ⱪoyup,,...» — yaki «taxlardin birini elip, uning bexiƣa ⱪoyup...».

28:12 Yuⱨ. 1:52.

28:13 «Pǝrwǝrdigar uning üstidǝ turatti» — mǝnisi bǝlkim «Pǝrwǝrdigar Yaⱪupning üstidǝ turatti»

28:13 Yar. 35:1, 3; 48:3; Ⱪan. 12:20; 19:8.

28:14 Yar. 12:3; 18:18; 22:18; 26:4.

28:17 «asmanning dǝrwazisi» — tǝkitlǝydiƣan ix muxu yǝrdǝ «bu jay asmanning kirix yoli» degǝnlik ǝmǝs (bu mǝnisi bar, ǝlwǝttǝ), bǝlki ⱪǝdimki xǝⱨǝrlǝrning muⱨim ixliri xǝⱨǝr dǝrwazisida bǝja kǝltürülgǝngǝ ohxax, «bu jay» dǝl asmanlarning muⱨim ixliri bǝja kǝltürülüwatⱪan jaydur.

28:18 «Bǝyt-Əl» — «Hudaning ɵyi».

28:18 Yar. 31:13; 35:14.