11
Zofarning birinqi sɵzi — «sahta adǝmlǝrning aⱪiwiti»
Andin Naamatliⱪ Zofar jawabǝn mundaⱪ dedi: —«Naamatliⱪ Zofar» — Ayupⱪa sɵz ⱪilidiƣan uning üqinqi dostidur. Biz Ayupning bu üq dostini selixturidiƣan bolsaⱪ, Elifaz ǝdǝblikrǝk, baxⱪilardin sǝl meⱨribandǝk kɵrünidu; sɵz ⱪilix tǝrtipidin ⱪariƣanda, uning yexi bǝlkim ǝng qong, ahirda sɵzlǝydiƣan Zofar ǝng kiqik boluxi mumkin. Elifaz ɵz tǝjribisini, yǝni ɵzining kɵrgǝn ƣayibanǝ alamitini bǝkrǝk tǝkitlǝydu; Bildad bolsa ǝn’ǝniqi bolup, ilgiriki dǝwrdikilǝr mǝyli nemǝ degǝn bolmisun, xu toƣra dǝp ⱪaraydu; Zofar bolsa ⱨessiyatqan, ⱪopal, ammibab maⱪal-tǝmsillǝrgǝ amraⱪ, «Jamaǝtning pikri bǝribir toƣridur» dǝp ⱪaraydu (3-ayǝttimu «kɵpqilik» degǝn sɵz tǝkitlinidu). Bǝzidǝ uning gǝp-sɵzliridin yamanlarning jazalinixidin uning naⱨayiti ⱨuzur alidiƣanliⱪi qiⱪip turidu.
«Gǝp mundaⱪ kɵp tursa, uni jawabsiz ⱪaldurƣili bolmas?
Sɵzmǝn kixi ɵzini aⱪlisa bolamdu?
Sening sǝpsǝtǝliring kɵpqilikning aƣzini tuwaⱪlisa bolamdu?
Sǝn mazaⱪ ⱪilip sɵzligǝndin keyin, ⱨeqkim bu ixni yüzünggǝ salmisunmu?
Qünki sǝn: «Mening ǝⱪidilirim saptur,
Mǝn sǝn Hudaning aldida pakmǝn» — deding.«Mening ǝⱪidilirim saptur» — ǝmǝliyǝttǝ Ayup bundaⱪ sɵz ⱪilmidi.
Aⱨ, Tǝngri gǝp ⱪilsidi!
Aƣzini eqip seni ǝyiblisidi!
Xundaⱪ ⱪilip U danaliⱪning sirlirini sanga eqip bǝrsidi!
Qünki danaliⱪ ikki tǝrǝpliktur!
Tǝngrining gunaⱨingning heli bir ⱪismini kɵtüriwetip, ulardin ɵtidiƣanliⱪini obdan bilip ⱪoy!«Tǝngrining gunaⱨingning heli bir ⱪismini kɵtüriwetip, ulardin ɵtidiƣanliⱪini obdan bilip ⱪoy!» — Zofarning bu sɵzliri: «Huda gunaⱨliringning birnǝqqisini esidin qiⱪirip, pǝⱪǝt ularning bir ⱪismining tegixlik jazasini sanga qüxürüwatidu», degǝn mǝnini bildüridu.
Sǝn Tǝngrini izdigǝn tǝⱪdirdimu Uni tüptin tonuyalamsǝn?!
Ⱨǝmmigǝ Ⱪadirning qǝksizlikini qüxinip yetǝlǝmsǝn?
Bundaⱪ danaliⱪ asmandin egizdur, uningƣa erixixkǝ nemǝ amaling bar?
U tǝⱨtisaradin qongⱪurdur, sǝn nemini bilǝlǝysǝn?
Uning uzunluⱪi yǝr-zemindin uzundur,
Kǝngliki dengiz-okyanlardin kǝngdur.
10  U ɵtüp ketiwetip, adǝmni ⱪamisa, uni soraⱪⱪa qaⱪirsa, kimmu Uni tosalisun?
11  Qünki U sahta adǝmlǝrni obdan bilidu,
U tǝkxürmǝy turupla aldamqiliⱪni alliⱪaqan kɵrüp bolƣan.«U tǝkxürmǝy turupla aldamqiliⱪni alliⱪaqan kɵrüp bolƣan» — yǝnǝ bir hil tǝrjimisi: «Wǝ adǝmlǝr bayⱪiyalmaydiƣan gunaⱨinimu kɵrǝlǝydu».  Zǝb. 10:11, 14; 35:21-23; 94:11
12  «Insan tuƣulup bir yawa exǝkning tǝhiyigǝ aylanƣuqǝ,
Nadan adǝm dana bolur!».«Insan tuƣulup bir yawa exǝkning tǝhiyigǝ aylanƣuqǝ, nadan adǝm dana bolur!» — bu ayǝtning yǝnǝ ikki hil tǝrjimisi: «Nadan kixi danaliⱪⱪa erixmǝs, insan tuƣulƣanda yawa exǝkning tǝhiyigǝ ohxaxtur, halas» yaki «Yawa exǝkning tǝhiyi tuƣulup insanƣa aylanƣuqǝ, nadan bir adǝm dana bolur». Bu sɵz bǝlkim axu dǝwrdiki bir maⱪal bolsa kerǝk.  Ayup 5:8; 22:21; Top. 3:18
13 Biraⱪ sǝn bolsang, ǝgǝr ⱪǝlbingni toƣrilatsang,
Ⱪolungni Hudaƣa ⱪarap sozsang,
14  Ⱪolungdiki ⱪǝbiⱨlikni ɵzüngdin neri ⱪilsang,
Qedirliringda ⱨeq yamanliⱪni turƣuzmisangla,
15  Sǝn u qaƣda yüzüngni ⱪusursiz kɵtürüp yürisǝn,
Tǝwrǝnmǝs, ⱪorⱪunqsiz bolisǝn;
16  Japayingni untuysǝn,
Ⱨǝtta eⱪip ɵtüp kǝtkǝn suni oyliƣandǝk ularni ǝslǝysǝn;
17  Künliring qüxtiki nurdin yoruⱪ bolidu,
Seni ⱨazir ⱪarangƣuluⱪ basⱪini bilǝn, tangdǝk parlaⱪ bolisǝn.Zǝb. 37:6; 92:14; 112:4; Pǝnd. 4:18
18  Ümiding bar bolƣaqⱪa, sǝn ⱨimayigǝ igǝ bolisǝn,
Sǝn ǝtrapingƣa hatirjǝm ⱪarap aram elip olturisǝn.Law. 26:5
19  Rast, sǝn yatⱪiningda, ⱨeqkimning wǝswǝsisi bolmaydu,
Əksiqǝ nurƣunliƣan kixilǝr sening ⱨimmitingni izdǝp kelidu.«... Əksiqǝ nurƣunliƣan kixilǝr sening ⱨimmitingni izdǝp kelidu» — muxu gǝpning ajayib yeri xuki, ahirda Zofarning ɵzi Ayupning ⱨimmitigǝ ⱨajǝtmǝn bolidu (42-bab).  Law. 26:6; Zǝb. 3:5-6; 4:8; Pǝnd. 3:24
20  Biraⱪ rǝzillǝrning kɵzliri nuridin ketidu,
Ularƣa ⱪeqixⱪa ⱨeq yol ⱪalmaydu,
Ularning ümidi nǝpisi tohtaxtin ibarǝt bolidu, halas». «Ularning ümidi nǝpisi tohtaxtin ibarǝt bolidu, halas» — Zofarning bu sɵzi Ayupⱪa ⱪaritilƣan ⱨeqⱪandaⱪ ⱨesdaxliⱪ bolmiƣan bir agaⱨlandurux bolup: «Mundaⱪ ketiwǝrsǝng, sǝndǝ pǝⱪǝt nǝpisingni tohtitixtin baxⱪa ümid ⱪalmaydu» degǝnlik.  Ayup 8:13,14; 18:14
 
 

11:1 «Naamatliⱪ Zofar» — Ayupⱪa sɵz ⱪilidiƣan uning üqinqi dostidur. Biz Ayupning bu üq dostini selixturidiƣan bolsaⱪ, Elifaz ǝdǝblikrǝk, baxⱪilardin sǝl meⱨribandǝk kɵrünidu; sɵz ⱪilix tǝrtipidin ⱪariƣanda, uning yexi bǝlkim ǝng qong, ahirda sɵzlǝydiƣan Zofar ǝng kiqik boluxi mumkin. Elifaz ɵz tǝjribisini, yǝni ɵzining kɵrgǝn ƣayibanǝ alamitini bǝkrǝk tǝkitlǝydu; Bildad bolsa ǝn’ǝniqi bolup, ilgiriki dǝwrdikilǝr mǝyli nemǝ degǝn bolmisun, xu toƣra dǝp ⱪaraydu; Zofar bolsa ⱨessiyatqan, ⱪopal, ammibab maⱪal-tǝmsillǝrgǝ amraⱪ, «Jamaǝtning pikri bǝribir toƣridur» dǝp ⱪaraydu (3-ayǝttimu «kɵpqilik» degǝn sɵz tǝkitlinidu). Bǝzidǝ uning gǝp-sɵzliridin yamanlarning jazalinixidin uning naⱨayiti ⱨuzur alidiƣanliⱪi qiⱪip turidu.

11:4 «Mening ǝⱪidilirim saptur» — ǝmǝliyǝttǝ Ayup bundaⱪ sɵz ⱪilmidi.

11:6 «Tǝngrining gunaⱨingning heli bir ⱪismini kɵtüriwetip, ulardin ɵtidiƣanliⱪini obdan bilip ⱪoy!» — Zofarning bu sɵzliri: «Huda gunaⱨliringning birnǝqqisini esidin qiⱪirip, pǝⱪǝt ularning bir ⱪismining tegixlik jazasini sanga qüxürüwatidu», degǝn mǝnini bildüridu.

11:11 «U tǝkxürmǝy turupla aldamqiliⱪni alliⱪaqan kɵrüp bolƣan» — yǝnǝ bir hil tǝrjimisi: «Wǝ adǝmlǝr bayⱪiyalmaydiƣan gunaⱨinimu kɵrǝlǝydu».

11:11 Zǝb. 10:11, 14; 35:21-23; 94:11

11:12 «Insan tuƣulup bir yawa exǝkning tǝhiyigǝ aylanƣuqǝ, nadan adǝm dana bolur!» — bu ayǝtning yǝnǝ ikki hil tǝrjimisi: «Nadan kixi danaliⱪⱪa erixmǝs, insan tuƣulƣanda yawa exǝkning tǝhiyigǝ ohxaxtur, halas» yaki «Yawa exǝkning tǝhiyi tuƣulup insanƣa aylanƣuqǝ, nadan bir adǝm dana bolur». Bu sɵz bǝlkim axu dǝwrdiki bir maⱪal bolsa kerǝk.

11:12 Ayup 5:8; 22:21; Top. 3:18

11:17 Zǝb. 37:6; 92:14; 112:4; Pǝnd. 4:18

11:18 Law. 26:5

11:19 «... Əksiqǝ nurƣunliƣan kixilǝr sening ⱨimmitingni izdǝp kelidu» — muxu gǝpning ajayib yeri xuki, ahirda Zofarning ɵzi Ayupning ⱨimmitigǝ ⱨajǝtmǝn bolidu (42-bab).

11:19 Law. 26:6; Zǝb. 3:5-6; 4:8; Pǝnd. 3:24

11:20 «Ularning ümidi nǝpisi tohtaxtin ibarǝt bolidu, halas» — Zofarning bu sɵzi Ayupⱪa ⱪaritilƣan ⱨeqⱪandaⱪ ⱨesdaxliⱪ bolmiƣan bir agaⱨlandurux bolup: «Mundaⱪ ketiwǝrsǝng, sǝndǝ pǝⱪǝt nǝpisingni tohtitixtin baxⱪa ümid ⱪalmaydu» degǝnlik.

11:20 Ayup 8:13,14; 18:14