Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Zǝbur 68

68-küy •••• Ƣǝlibǝ munajiti

1 Nǝƣmiqilǝrning bexiƣa tapxurulup oⱪulsun dǝp, Dawut yazƣan küy-nahxa: —

Huda ornidin turdi, düxmǝnlirini tiripirǝn ⱪiliwetidu!

Uningƣa ɵqmǝnlǝr Uning aldidin bǝdǝr ⱪaqidu! ■

2 Is-tütǝk uqurulƣandǝk, ularni uqurup yoⱪitisǝn,

Mom otta eritilgǝndǝk,

Rǝzillǝr Hudaning aldida ⱨalak bolidu.

3 Biraⱪ ⱨǝⱪⱪaniylar huxallinidu,

Ular Huda aldida roⱨlinip,

Tǝntǝnǝ ⱪilip xadlinidu.

4 Hudaƣa küylǝr eytinglar,

Uning namini nahxa ⱪilip yangritinglar;

Qɵl-bayawanlarƣa Mingüqigǝ bir yolni kɵtürüp yasanglar;

Uning nami «Yaⱨ»dur;

Uning aldida xadlininglar.□

5 Yetimlarƣa ata bolƣuqi,

Tul hotunlarning dǝwasini soriƣuqi,

Ɵz muⱪǝddǝs makanida turƣan Hudadur.

6 Huda ƣeriblarni ɵy-oqaⱪliⱪ ⱪilidu;

U mǝⱨbuslarni awatliⱪⱪa qiⱪiridu;

Lekin asiylarni ⱪaƣjiraⱪ yǝrdǝ ⱪalduridu.

7 I Huda, Ɵz hǝlⱪingning aldida mangƣiningda,

Qɵl-bayawandin ɵtüp sǝpǝr ⱪilƣiningda,

— (Selaⱨ) —

8 Hudaning ⱨuzuri aldida,

Yǝni Israilning Hudasining ⱨuzuri aldida,

Yǝr-jaⱨan tǝwrinip,

Asmanlarmu yeƣin yaƣdurdi;

Awu Sinay teƣimu tǝwrinip kǝtti.■

9 Sǝn, i Huda, Ɵz mirasing bolƣan zemin-hǝlⱪ üstigǝ hasiyǝtlik bir yamƣur yaƣdurdung;

Ular ⱨalsizlanƣanda ularni küqlǝndürdüng.

10 Sening baⱪⱪan padang u yǝrgǝ makanlaxti;

Meⱨribanliⱪing bilǝn mɵminlǝr üqün tǝyyarliⱪ ⱪilding, i Huda!□

11 Rǝb ǝmr ⱪildi;

Uni jakarliƣuqi ⱪiz-ayallar nemidegǝn zor bir ⱪoxundur!

12 «Padixaⱨlar ⱨǝm ⱪoxunliri bǝdǝr ⱪeqixti, bǝdǝr ⱪeqixti!» — deyixti;

Ɵydǝ olturƣan ⱪiz-ayallar bolsa oljilarni bɵlixiwalidu;

13 Silǝr ⱪoy baⱪⱪanda padilar arisida yatⱪan bolsanglarmu,

Zemininglar ǝmdi ⱪanatliriƣa kümüx sǝpkǝn,

Pǝyliri parⱪiraⱪ altun bilǝn bezǝlgǝn pahtǝktǝk bolidu;□

14 Ⱨǝmmigǝ Ⱪadir Huda padixaⱨlarni zeminda tiripirǝn ⱪiliwǝtkǝndǝ,

Yǝr Zalmon teƣidiki ⱪardǝk aⱪirip kǝtti.

15 Baxan teƣi ⱪudrǝtlik bir taƣ,

Baxan teƣi egiz qoⱪⱪiliri kɵp bir taƣdur;□

Israiliyǝning taƣ-jilƣiliri

16 Əy egiz qoⱪⱪiliⱪ taƣlar,

Nemǝ üqün Huda Ɵz makani ⱪilixni haliƣan taƣⱪa ⱨǝsǝt bilǝn ⱪaraysilǝr?

Dǝrwǝⱪǝ, Pǝrwǝrdigar xu taƣda mǝnggü turidu! □ ■

17 Hudaning jǝng ⱨarwiliri tümǝn-tümǝn,

Milyon-milyondur;

Rǝb ular arisida turidu;

Sinay teƣidiki muⱪǝddǝs jayda turidu.□ ■

18 Sǝn yuⱪiriƣa kɵtürüldung,

Insanlarni tutⱪun ⱪilƣuqilarni Ɵzüng ǝsir ⱪilip elip kǝtting;

Yaⱨ Huda ularning arisida turuxi üqün,

Ⱨǝtta asiyliⱪ ⱪilƣanlar arisida turuxi üqünmu,

Sǝn insan arisida turup iltipatlarni ⱪobul ⱪilding.□ ■

19 Rǝb mǝdⱨiyilǝnsun;

Qünki U ⱨǝr küni yüklirimizni kɵtürmǝktǝ;

Yǝni nijatliⱪimiz bolƣan Tǝngri!

Selaⱨ.□

20 Bizning Tǝngrimiz birdinbir nijatkar Tǝngridur;

Rǝbgǝ, yǝni Pǝrwǝrdigarƣila, ɵlümgǝ baƣliⱪ ixlar tǝwǝdur.□

21 Bǝrⱨǝⱪ, Huda Ɵz düxmǝnlirining bexini yaridu,

Ɵz gunaⱨlirida dawamliⱪ ketiweridiƣanlarning qaqliⱪ kallisini U qaⱪidu. □

22 Rǝb mundaⱪ dedi: «Ɵz hǝlⱪimni Baxan diyaridinmu,

Dengizlarning qongⱪur jayliridinmu ⱪayturup kelimǝn; □ ■

23 Xundaⱪ ⱪilip sǝn hǝlⱪimning puti ⱪanƣa,

Yǝni düxmǝnliringning ⱪeniƣa milinidu,

Itliringning tili buningdinmu nesiwisini yalaydu».

24 Ular Sening mangƣanliringni kɵrdi, i Huda;

Yǝni mening Ilaⱨim, mening Padixaⱨimning muⱪǝddǝs jayiƣa kirip mangƣanlirini kɵrdi;□

25 Aldingda munajatqilar, kǝyningdǝ qalƣuqilar mangdi,

Otturisida dapqi ⱪizlar bar idi:

26 «Jamaǝtlǝrdǝ Huda Rǝbgǝ tǝxǝkkür-mǝdⱨiyǝ eytinglar,

— I Israil bulaⱪliridin qiⱪⱪanlar!» — deyixti.

27 U yǝrdǝ ularning baxlamqisi bolƣan kiqik Binyamin ⱪǝbilisi mangidu;

Yǝⱨuda ǝmirliri, zor bir top adǝmlǝr,

Zǝbulunning ǝmirliri, Naftalining ǝmirlirimu bar.

28 Sening Hudaying küqüngni buyrup bekitkǝn;

Ɵzüng biz üqün ⱪilƣiningni mustǝⱨkǝmligǝysǝn, i Huda!

29 Yerusalemdiki muⱪǝddǝs ibadǝthanang wǝjidin,

Padixaⱨlar Sanga atap ⱨǝdiyǝlǝrni elip kelidu;■

30 Aⱨ, ⱨeliⱪi ⱪomuxluⱪtiki yirtⱪuq janiwarni,

Küqlüklǝrning topini,

Taipilǝrdiki torpaⱪlarnimu ǝyibligǝysǝn;

Andin ularning ⱨǝrbiri kümüx tǝnggilǝrni ǝkilip Sanga tiz püküxidu;

Uruxhumar hǝlⱪlǝrni tiripirǝn ⱪiliwǝtkǝysǝn! □

31 Mɵtiwǝr ǝlqilǝr Misirdin kelidu,

Efiopiyǝ bolsa Hudaƣa ⱪarap ⱪollirini tezdin kɵtüridu.

32 I yǝr yüzidiki ǝl-yurtlar, Hudani nahxa bilǝn mǝdⱨiyilǝnglar;

Rǝbni mǝdⱨiyilǝp küylǝrni eytinglar!

(Selaⱨ)

33 Asmanlarning üstigǝ,

Ⱪǝdimdin bar bolƣan asmanlarning üstigǝ Mingüqi toƣruluⱪ küy eytinglar!

Mana, U awazini anglitidu,

Uning awazi küqlüktur!

34 Hudani küqlük dǝp bilip jakarlanglar,

Uning ⱨǝywisi Israil üstidǝ,

Uning küqi bulutlarda turidu;

35 I Huda, muⱪǝddǝs jayliringdin sürlük kɵrünisǝn!

Israilning birdinbir Tǝngrisi!

Hǝlⱪⱪǝ küq-ⱪudrǝt bǝrgüqi bolsa, Udur!

Hudaƣa tǝxǝkkür-mǝdⱨiyǝ oⱪulsun!

■68:1 Qɵl. 10:35

□68:4 «Qɵl-bayawanlarƣa Mingüqi» — yaki «Bulutlarƣa Mingüqi...». Ⱪaysi mǝnisi toƣra bolsun Hudaning ɵzini kɵrsitidu. 7-ayǝtni kɵrüng.

■68:8 Mis. 19

□68:10 «Sening baⱪⱪan padang» — Israil hǝlⱪini kɵrsitidu, ǝlwǝttǝ.

□68:13 «Silǝr ⱪoy baⱪⱪanda padilar arisida yatⱪan bolsanglarmu, zemininglar ǝmdi ⱪanatliriƣa kümüx sǝpkǝn, pǝyliri parⱪiraⱪ altun bilǝn bezǝlgǝn pahtǝktǝk bolidu» — bu ayǝtni ibraniy tilida qüxinix tǝs, ⱨǝrhil tǝrjimiliri bar. Mǝnisi bǝlkim, Israil hǝlⱪi ǝslidǝ kǝmbǝƣǝl ǝⱨwalda yaxiƣan bolsimu (ⱪoy baⱪⱪuqi bolup), Huda Pǝlǝstin zeminining ⱨǝmmǝ yerigǝ kɵp oljini (altun-kümüx ⱪatarliⱪlar) qeqip, ularni beyitti (14-ayǝtni kɵrüng).

□68:15 «Baxan teƣi ⱪudrǝtlik bir taƣ, Baxan teƣi egiz qoⱪⱪiliri kɵp bir taƣdur» — baxⱪa tǝrjimiliri: «Hudaning teƣi Baxan teƣidǝktur — kɵp qoⱪⱪiliⱪ bir taƣdǝk, Baxan teƣidǝktur» yaki «Baxan teƣi Hudaning teƣidur, Baxan teƣi egiz qoⱪⱪiliri kɵp bir taƣdur».

□68:16 «Huda Ɵz makani ⱪilixni haliƣan (talliƣan) taƣ» — Yerusalemdiki Zion teƣi.

■68:16 Zǝb. 87:1, 2; 132:13

□68:17 «Rǝb... Sinay teƣidiki muⱪǝddǝs jayda turidu» — buning mǝnisi bǝlkim: «Huda Sinay teƣida ⱪandaⱪ ⱪilƣan bolsa, U Yerusalemdiki (Zion teƣidiki) muⱪǝddǝs ibadǝthanisida turup xundaⱪ ⱪilixni dawamlaxturidu — demǝk, sürlük, xan-xǝrǝplik ⱨalǝttǝ bolup, pǝyƣǝmbǝrlǝr arⱪiliⱪ kalam-wǝⱨiylirini ayan ⱪilixni dawamlaxturidu» degǝndǝk.

■68:17 Ⱪan. 33:2

□68:18 «Sǝn yuⱪiriƣa kɵtürüldung, insanlarni tutⱪun ⱪilƣuqilarni ɵzüng ǝsir ⱪilip elip kǝtting; Yaⱨ Huda ularning arisida turuxi üqün, ⱨǝtta asiyliⱪ ⱪilƣanlar arisida turuxi üqünmu, Sǝn insan arisida turup iltipatlarni ⱪobul ⱪilding» — bu muⱨim ⱨǝm sirliⱪ ayǝtkǝ Injilda, «Əf.» 4-babta tǝbir berilidu; Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨ insan arisida ɵzi insan bolup, insanlarni tutⱪun ⱪilƣuqilar (yǝni gunaⱨ, ɵlüm wǝ jin-xǝytanlardin ibarǝt) üstidin ƣǝlibǝ ⱪilip, asmanlarƣa kɵtürülüp, insanlarni ⱪutⱪuzux ⱨǝm ularni (ixǝngǝn insalarni) Hudaning yengi bir «muⱪǝddǝs ibadǝthana»si ⱪilix üqün ǝrxtiki atisidin iltipatlarni ⱪobul ⱪilidu.

■68:18 Əf. 4:8; Qɵl. 17:21; Yǝ. 9:23; Əzra 8:20

□68:19 «...U ⱨǝr küni yüklirimizni kɵtürmǝktǝ» — baxⱪa birhil tǝrjimisi «... U ⱨǝrküni üstimizgǝ yahxiliⱪlarni yüklǝydu».

□68:20 «Rǝbgǝ, yǝni Pǝrwǝrdigarƣila, ɵlümgǝ baƣliⱪ ixlar tǝwǝdur» — yaki baxⱪa birhil tǝrjimisi «Rǝbdǝ, yǝni Pǝrwǝrdigardila, ɵlümdin ⱪutulux yollirimu bar».

□68:21 «Ɵz gunaⱨlirida dawamliⱪ ketiweridiƣanlarning qaqliⱪ kallisini U (Huda) qaⱪidu» — «qaqliⱪ kalla»: bǝzi hǝlⱪlǝr: «Baxta qaq kɵp bolsa, küq kɵp bolidu» degǝn hurapiy kɵzⱪaraxni ⱪobul ⱪilƣan bolsa kerǝk.

□68:22 «Ɵz hǝlⱪimni Baxan diyaridinmu, dengizlarning qongⱪur jayliridinmu ⱪayturup kelimǝn» — «Ɵz hǝlⱪimni» ibraniy tilida «ularni» dǝp elinƣan. Biz «ularni» degǝn sɵzni «Ɵz hǝlⱪimni» dǝp tǝrjimǝ ⱪilduⱪ. Bǝzi alimlar «ular»ni Israilning düxmǝnliri dǝp ⱪaraydu (ular Huda xu düxmǝnlǝrni Israil ulardin ⱪisas alsun dǝp ⱪayturƣan, dǝp ⱪaraydu).

■68:22 Mis. 14:29; Qɵl. 21:33

□68:24 «Ular Sening mangƣanliringni kɵrdi, i Huda... Padixaⱨimning muⱪǝddǝs jayiƣa kirip mangƣanlirini kɵrdi» — bu ayǝttiki «ular» Hudaning düxmǝnlirini kɵrsitixi bolsa kerǝk. Hudaning «muⱪǝddǝs jayiƣa kirip mangƣanliri» degǝnni qüxinix üqün «Mis.» 40:16-38 wǝ «1Pad.» 8:1-11ni kɵrüng.

■68:29 1Pad. 10:10, 24, 25; 2Tar. 32:23; Zǝb. 72:10; 76:11-12

□68:30 «ⱪomuxluⱪtiki yirtⱪuq janiwar» — bǝlkim Misirni Nil dǝryasidiki timsaⱨⱪa ohxitidu.