14
Tu akor ya la ilm Sisas imo
(Mat 26:1-5; Luk 22:1-2; Son 11:45-53)
1 A wang wekg eng ikga wang wail a mentepm akwonalmpen a pekg Maur Wailen ak awi tu amentepmen aye takuleikgen tu Isip pa kul, a wang wail a tu ake al al nok tingklak a tu ak mpim ap mringen ak oren pa. Pa tu tukgunakgen a tu ipma krakgen a ak ak kwap eng al wor uk Maur Wailen, a tu melnum a aroaro wonel tu yangkipm a Moses, tu anel akor ya ampen la rkul Sisas eng la ilmpel imo. 2 Tu la kolpa, “Ampur mentepm antokgtel ak wang wail pa, mpa tu wrong kin kipman wrekg or tita.”
Kin ur alung u yaprekget wor ak anel tukgunakg a Sisas
(Mat 26:6-13; Son 12:1-8)
3 14:3 Luk 7:37-38Sisas kil rpma anong Petani a wan a Saimon, melnum a pekg i paipuk awiyel ep pake kil am palng wor ise. Tu al okipma pa rka pa, kin ur pa or nampokgen wes kaingkuren ur a alupme u yaprekget wor. U pa ak marpm wail paipm akarmpen. Kil kapor okel u wes kaingkuren pa, atom kil alung u yaprekget wor pa ak anel tukgunakg a Sisas pa. 4 Tu melnum tiur a rka ari pa, tu nikgwalpm paipm. Tu anel rka akor la kolpa, “Kil kaken u yaprekget wor pa kai kil pa eng ntei? 5 Kol uk u yaprekget ti eng tu rmpen ik marpm wail, eng marpm pa uk tu melnum a rpma tukwok.” Tu akle kin pa kolpa. 6 Ari Sisas kil la kolpa, “Elngen nikgwalpm pa! Kipm uk nikgwalpm kalkuten kin pa kolpa eng ntei? Kil ak kwap wor eng kupm ti. 7 14:7 Yang 15:11Tu melnum a rpma tukwok pa ikga rpmi pa i pake. Kipm la ngklinsen pa, wang ur kipm ngklinsen kul! Kupm ti ikgake ntiwepm rpmi ti i. 8 14:8 Son 19:40Kin pa ak kwap ak nikgwalpm ariwe alkil. Kil ak u yaprekget wor ak anel num akupmen, numprampentopm ep, eng ikga tu uwentopm. 9 Kupm lanakepm aklale wrisen, ikga tu ngkli yangkipm yela tatu kanokg ti, kuina ur wet kin pa antokg, pa ikga wa tu laron yat, eng ikga tu ikwonilmpen kin pa iye or pa kai.”
Sutas kil yapon yangkipm la elng Sisas kai wam a tu ipma krakgen tukgunakgen
10 Atom Sutas Iskariot, watnom wris ur a tu watnom wampwam yikak wekg a Sisas aroaro wonel pa kai eng tu tukgunakgen a tu ipma krakgen a ak ak kwap eng al wor uk Maur Wailen, eng la elng Sisas kai wam atuwen. 11 Tu atopen eng atning yangkipm pa, atom tu yapon yangkipm eng la uk marpm ur Sutas pa. Kolpa atom Sutas akor ya ur eng la elng Sisas kai wam atuwen pa.
Sisas al okipma nampon tu watnom wampwam yikak wekg alkil
(Mat 26:17-25; Luk 22:7-14,21-23; Son 13:21-30)
12 14:12 Taku 12:6Wang wail aripm ur a akangklei wring wris wris men angklon nok tingklak a ak mpim ap mringen ak oren pa am ngkaten ak wang wet tike. Atom ti wang a men alm manto walkg malkgu war ur eng rki ntokg il wor uk Maur Wailen eng ikwonilmpen a pekg Maur Wailen ak awi tu amenen aye kul takuleikgen tu Isip pa. Atom tu watnom a Sisas kil aroaro wonel pa asentel la, “Kitn wasrongen wrik kai a i, la mpa men kai numprampen manto walkg malkgu kweikwei okipma pa, eng mpa kitn il pa?” 13 Atom kil ukwa watnom wekg alkil pa kai, kil lanaken la, “Kipmekg kawor anong wail pa. Melnum ur iye u kuntuken pa kul nsilepm ngko ya pa pipa, kipmekg kutnuntel kai o! 14 Kil kai kawor wan ur pa pipa, kipmekg laniki yan a wan pa la kolpa la, 'Melnum a kaling planto yangkipm a Maur Wailen la kolpa, “Wan ok akupmen ti a i, eng mpa kupm rpmi il manto walkg malkgu war kweikwei, nimpokgen tu watnom alkupmen ti?”' 15 Mpa kil plantepm wan ok okkapmet ur a itna kaino walop ur ai. Kweikwei wrik a arpme pa am numprampen itna ike. Kipmekg numprampentilo okipma pa kaino wan ok kwa pawo!” 16 Atom tuwekg am ekg kai, kai kawor anong wail pa, ansil kweikwei kol wuten Sisas lanaken pa. Atom tuwekg numprampen okipma pa. 17 Takgni kinar pelpel ti pa Sisas nampokgen tu watnom wampwam yikak wekg pa or palng. 18 14:18 Nang 41:9Tu rka al okipma pa rka. Sisas lanaken kolpa la, “Kupm lanakepm aklale wrisen: melnum ur a rpma kuin amentepmen ti, mpa kil elng kupm ti elngkai wam a tu wrongmanto. Melnum pa am antiwo al okipma rpma tike.” 19 Tu ipma kalkuten eng atning yangkipm a Sisas la pa, atom anel asentel wris wris la, “Kupm ti kalpis ur aki?” 20 Kil akalmpe la, “Am melnum ur a rpma kuin a kipm wampwam yikakwekg pake. Melnum ur a anti kupm angkle nok tingklak kinar unokg pa, pa am melnum pake. 21 Aklale, Warim Kipman a Melnum ikga imo kol wrkapm a Maur Wailen la pa. Pake woi, arein melnum a elng Warim Kipman a Melnum elngkai wam a tu wrongmanto pa, pa kil ikga uwi paipm! Pekg wa man raku kil pa eng ntei? Pekg kol a kil kalpis pa pati, kol a wor.”
Sisas uk okipma a u wain tu watnom alkil a kil aroaro wonel pa
(Mat 26:26-30; Luk 22:15-20; 1 Kor 11:23-25)
22 Tu al okipma pa rka pa, Sisas kil awi okipma pa, uk wor Maur Wailen pa, atom kil kapor uk tu watnom alkil pa la tu il. Kil lanaken la, “Kil num alkupmen. Kipm uwi il o!” 23 Kil awi u wain kaimungen pa, uk wor Maur Wailen pa, atom kil uk tu watnom alkil pa la tu il. 24 14:24 Taku 24:8; Serem 31:31-34; Sekar 9:11; 1 Kor 10:16; Ipr 9:20Atom kil lanaken la, “Walmpopm akupmen kil mpa ungkwan ik rmpen kipm wrong kin kipman pa, kol kla weten a Maur Wailen lam nampokgen kipm pa. 25 Kupm lanakepm aklale la, kupm ikgake il u wain ur ik wang ti kai, ngko wang a ikga Maur Wailen kil ikglen kweikwei wrongkwail pa pipa, ikga kupm il u wain weten pa.”
26 Tu ak nang wris pa plalng pipa, tu kaino wrik nangen Olip.
Sisas la Pita ikga uk yirokg kil
(Mat 26:31-35; Luk 22:31-34; Son 13:36-38)
27 14:27 Sekar 13:7Sisas kil lanaken kolpa, “Kipm plalngten ikga utnurngkopm, kol a wrkapm a Maur Wailen la pa la, 'Maur Wailen ikga kil ilm melnum a atnen manto walkg malkgu pa, atom manto walkg malkgu pa ikga ngkirk kai tutu palpa.' 28 14:28 Mat 28:16; Mak 16:7Ikg a kupm wrekg i kirk pa or eptepm kai kaino rpmi kaino Kalili.” 29 Pita akalmpe ok a kil pa kolpa la, “Tu wrongkwail pa ikga utnurngkeitn pake, kupm ti pa ikga kalpis.” 30 Sisas akalmpe ok a Pita pa kolpa, “Pita, kupm lanakeitn aklale wrisen, mpa ik mining ti karek la nti ur plalng pa wa itni i i wa la nti ur pipa, mpa kitn lam nang akupmen pa nti wraur.” 31 14:31 Son 11:16Ari Pita akalmpe ok a Sisas pa titnongket la, “Kupm ikga ake lam nang akitnen pa, kalpis. Kupm ikga imo nimpokgenteitn!” Tu watnom pa kimeket am wa anel la katila ok kol a Pita la pa.
Sisas kil oklala naki Maur Wailen itna kai wrik Ketsemani
(Mat 26:36-46; Luk 22:39-46)
32 14:32 Son 18:1Tu kai wrik ur a tu namput la Ketsemani, atom Sisas lanaken la, “Kipm rpmi pa, a kupm mpa kai oklala niki Yan alkupmen.” 33 Atom Sisas kil awi Pita, Semis, Son nampokgentel, tunteng kai. Nikgwalpm a kil pa no ros kalkuten paipm wrisen. 34 14:34 Son 12:27Atom kil lanaken la, “Ipma a kupm kil kalkut paipm wrisen ai kolen la kupm a imo, ti kipmteng mongklan kolpa rpmi ti!” 35 Kil kai watinet waiketnketn, atom kil angko rpma kanokg pa oklala naki Yan alkilen pa la, “Kol ya ur itni pipa, kol a kitn ungkwan wang paipm ti kai tukuleikgentopm!” 36 14:36 Mak 10:38; Son 6:38Wa kil la, “Yaiyai, kweikwei wrongkwail antiwe a kitn antokg, ti kitn ungkwan kalkuten kil kai tukulelkgtopm! Kupm ti la tuwa, ake kwei ur a kupm ti, kupm kutnun wasrongen alkitnen pake.”
37 Atom kil yaper kul ari tunteng watnom alkilen pa, ari tunteng okg rmpa a pa. Atom kil lanaki Pita pa la, “Saimon, kitn okg eng na? Akentiwe mpa kitn rpmi kwa ti watinet ketnketn ur? 38 Wrekg rpmi mongklan oklala niki Maur Wailen, eng ake mpa kipm ngko kai kalkuten eng kuina ur mpa ningkailepm eng kipm ngko pa. Nikgwalpm a melnum pa arkekgen la itni titnongket tulpulng kalkuten pake, numpwam ti ake antiwe titnongket a talpulng pa.”
39 Wa kil wa kai anti ur oklala naki Maur Wailen pa katila ok kol a wet kil oklala ep pa. 40 Atom kil yaper kul ari watnom alkilen pa, ari tunteng pa okg rmpa a pa. Wulmpa a tunteng pa kalkut paipm la tunteng la okg rmpi pen, ti tunteng ake ariwe mpa tunteng ikilmpe kuina ur a Sisas la pa.
41 Atom kil wa atnuurngken wa yaper kai oklala naki Maur Wailen pa wa anti ur ti pa anti wraur tike, plalng pipa, kil wa yaper kul atom kil aro ikgyokgel tu watnom pa kimeket, atom asen la, “Wa kipm okg rmpa wrisen eng na? A pake, wang am kul wreren tike! Kipm ri, Warim Kipman a Melnum pa am elng kai wam a tu melnum paipm tike. 42 Kipmteng wrekg eng tepm kai om! Melnum a uk kupm ti kai wam a tu wrong manto pa am kul wrerento tike.”
Sutas kil uk Sisas kai wam a tu wrong manto
(Mat 26:47-56; Luk 22:47-53; Son 18:3-12)
43 Sisas kil la yangkipm ok pa itna, ari Sutas melnum wris ur a tu watnom wampwam yikakwekg alkilen pa kil kul kolti, a tu wrong wailet tu aye yo, aye wri a aye sakal wri pa tu kunturng kul katnuntel. Tu ipma krakgen tukgunakgen a Maur Wailen, a tu melnum a aroaro wonel tu yangkipm a Moses, a tu mring man wailen wailen, tu ukwawen eng la tu kul. 44 Melnum a la mpa uk Sisas kai wam a tu wrong manto pa mpa kil elng kla ur elngitni eng mpa tu riwe la melnum ampake. Kil lanaken kolpa la, “Kipm ri melnum a mpa kupm rkul nikron pa pati, melnum ampake. Kipm wampirpmewel ikglen riworwor iye kai o!”
45 Tu kai palng pa, Sutas kil kai nakron Sisas atom lanakel la, “Melnum a kaling plan men.” 46 Tu ari melnum a kil nakrontel pa atom tu kul arkulel angkli wampel titnongket.
47 Atom melnum ur a itna wrerentel pa kil nalu sakal wri kai apm alkil ti no kolti, laik ak wangket nungkulkg wompel a melnum ur a aken kwap orngwatneikgen melnum tukgunakg a itna ep eng tu ipma krakgen kimeket pa. 48 Atom Sisas kil lanaken kolpa la, “Kipm awi sakal wri a yomis pa aye kul eng kipm la ik ilm melnum ikgwampet ur alkipm a itna kol ti? 49 14:49 Luk 19:47; 21:37; Son 18:20Pekg kipm karken arkulopm ak wang a kupm kaingkai antiwepm itna angkli yangkipm a Maur Wailen itna kawor yipmingki wunen a yalming a Maur Wailen pa? Kupm la tuwa, yangkipm a Maur Wailen a nira ela wrkapm am palng aklale tike.” 50 14:50 Nang 31:11Sisas la kolpa plalng pipa, tu watnom alkilen a kil aroaro wonel pa atnuurngkel itna pa, a tu am anel ngkark kaingkai ike.
51 Melnum warimpen ur pa kil aning apm ute tangkoren kolti, ake kil nowe apm ur pa, kil wa katnun Sisas kai atom tu antokg la rkulel. 52 Ari kil atnurng apm ute alkil pa akukewen itna pa a kil am ngkark numpalpen kai ike.
Tu awi Sisas aye kai eng tu melnum wailen wailen eng la tu oklala
(Mat 26:57-68; Luk 22:54-55,63-71; Son 18:13-14,19-24)
53 Tu awi Sisas aye kai eng melnum tukgunakg a itna ep eng tu ipma krakgen kimeket. Atom tu ipma krakgen a Maur Wailen a pekg itna tukgunakgen, a tu melnum wailen wailen, nampokgen tu melnum a aroaro wonel tu yangkipm a Moses pa tu wa wli rka wris. 54 Pita kil angklokg wang katnukg katnukg katnun Sisas pa kai kawor yipmingki wunen a wan a melnum tukgunakg a itna ep eng tu ipma krakgen kimeket pa. Kil rpma arkgin wakg pa nampokgen tu melnum wantengkwang.
55 Tu melnum ipma krakgen tukgunakgen a Maur Wailen nampokgen tu melnum a aye tamtimpal tu akor yangkipm yiprokgen ur a Sisas antokg pa eng tu la ilmpel imo. Ari ake tu ansil yangkipm yiprokgen ur a kil antokg pa kalpis. 56 Tu wailet tiur arkiwel yangkipm kalpmilel, pake ake tu la kai or wris aklale. 57 Atom tu tiur pa wrekg itna la yangkipm kansil kai arki Sisas pa kolpa la, 58 14:58 Son 2:19-21”Men atning kil la kolpa, 'Ikga kupm tikale yalming a Maur Wailen kil a pekg tu melnum ale pa, pake pa ikga kupm le yalming weten ur pa ik wang wraur kolti, pa ikgake ik titnongket a melnum a kanokg ti le pa.'” 59 Ari yangkipm ok a tu la pa ake wa yangkipm ok ur la kai or wris. 60 Atom melnum tukgunakg a itna ep eng tu ipma krakgen kimeket a Maur Wailen pa kil wrekg itna kuin a tu pa asen Sisas pa la, “Karken a kitn akalmpe yangkipm ok ur a tu arkiweitn pa?” 61 Sisas kil tarng itna kolti, ake kil akalmpe yangkipm ur.
Melnum tukgunakg a itna ep kil asentel anti ur la, “Kitn Krais, Warim Kipman a Maur Wailen a mentepm kapor kilko aleinsel aki?” 62 Sisas kil akalmpe kolpa, “Am kupm tike. Ikga kipm ri Warim Kipman a Melnum ikga kaino rpmi wam wi a Maur Wailen a antiwe titnongket pa ikglen kweikwei wrongkwail. Ikga kipm ri kil ingkaino kitnong pa nar nimpokgen waipmunu.” 63 Melnum tukgunakg a itna ep kil atning yangkipm a Sisas la kolpa, atom kil aro apm alkilen pa la, “Men akentiwe mpa itning yangkipm ok ur. Yangkipm pa am kai itna kolpake. 64 14:64 Lipai 24:16; Son 19:7Kipm atning ike, wuten kil la paipmel Maur Wailen. Ti kipm akwonalmpen kolai?” Tu plalngten la kolpa la, “Kil antokg paipm, kolpa ti ilmpel imo wo!”
65 Atom tu tiur ungkwa wlikgel Sisas. Tu yapowel wulmpa pa, a tu orel, a tu asentel la, “Atom kitn la ri, wuten mla oreitn?” Atom tu melnum wantengkwang pa tu awiyel aye kai orel.
Pita kil lam nang a Sisas
(Mat 26:69-75; Luk 22:56-62; Son 18:15-18,25-27)
66 Pita kil rpma kinar akapm a yipmingki wunenen pa, kin wris ur a aken kwap orngwatneikgen melnum tukgunakg a itna ep ikgalen tu ipma krakgen a Maur Wailen pa, kil kul. 67 Atom kil ari Pita pa arkgin wakg pa rpma. Kin pa ikatnentel titnongket a kil la, “Kitn ti yat, kitn pekg rpma nampokgen Sisas a Nasaret.” 68 Ari Pita kil la, “Kalpis, kupm akwekgel yangkipm a kitn la pa.” Kolpa atom kil wrekg kai or wanyun pa kai eng a kawor en pa pipa, karek pa la. 69 Am kin pa wa kil ari Pita pa anti ur, atom wa kil lanaki tu melnum wailet a itna pa la, “Ti melnum ur atuwen am tike!” 70 Ari wa Pita pa lala, “Kupm ti kalpis.”
Itna waikenketn pipa, tu melnum a itna wrerentel pa lawel antiur, “Aklale, kitn melnum ur atuwen am tike! Men atning ok kromeng akitnen pa kol a tu Kalili.” 71 Ari Pita aner ok paipm la, “Kupm naren Wailen la kupm la yangkipm aklale, kupm akwekgel melnum ur a kipm la pa.” 72 14:72 Mak 14:30Atom wa karek pa wa la anti ur, atom Pita kil akwonalmpen yangkipm a pekgkil Sisas lanakel pa la, “Mpa karek la nti ur plalng wa itni i i, wa la wa la nti ur pipa, mpa kitn lam nang akupmen pa nti wraur.” Atom Pita kil akg arein wail.
14:3 14:3 Luk 7:37-38
14:7 14:7 Yang 15:11
14:12 14:12 Taku 12:6
14:18 14:18 Nang 41:9
14:24 14:24 Taku 24:8; Serem 31:31-34; Sekar 9:11; 1 Kor 10:16; Ipr 9:20
14:27 14:27 Sekar 13:7
14:28 14:28 Mat 28:16; Mak 16:7
14:36 14:36 Mak 10:38; Son 6:38
14:49 14:49 Luk 19:47; 21:37; Son 18:20
14:50 14:50 Nang 31:11
14:58 14:58 Son 2:19-21
14:64 14:64 Lipai 24:16; Son 19:7