9
Yesu rher yerhav kɨn kafan narmamə twelef mə tukhani-ərhav narmaruyen kape Kughen
(Mat 10:5-15; 14:1-2; Mak 6:7-16)
1 Kɨni ai, Yesu rɨmnofugɨn kafan aposol twelef, mɨvəhsi-pən neihuəyen mɨne nəsanɨnien kɨmi əriə tuk nəko-tayen nanmɨn has ye narmamə, mɨmə iriə tuksor huvə mɨn nəmhəyen mɨnə. 2 Kɨni Yesu rɨmnher-pən kɨn əriə mə tukhani-ərhav narmaruyen kape Kughen, kɨni mɨmə iriə tuksor huvə mɨn narmamə yamə mɨne kamhamhə. 3 Kɨni mamni-pən tuk əriə mə, “Tukmə nakamhavən ye swatuk, mhapəh nhavəhyen nar kɨrik rəmhen kɨn kaskɨn, uə nɨtɨp, uə nəvɨgɨnien, uə mane, kɨni mhapəh nhavəhyen neipən kɨraru kɨraru. 4 Nɨpɨg tukmə nakamhavən yerkwanu kɨrik, mɨsarə ye nimə kɨrik, nimə e in a taksarə əmə ikɨn mɨseriaji mhatərhav ikɨn mamhavən. 5 Kɨni ikɨn pukhaa takhavən ikɨn, tukmə narmamə rɨkiriə rɨpəh nagienien mə takhauə mɨsarə kɨmiə miriə, taksarpita-arpita nɨmokrur ye sandel kapəmiə. Norien e tukror nɨmtətien mə narmamə yerkwanu a kɨmɨsor nar kɨrik rapəh nəmhenien.”Luk 10:4-11 6 Kɨni iriə kɨmnhatərhav mɨseriwək mamhavən yerkwanu mɨnə, masəvsao-ərhav kɨn nəvsaoyen huvə, kɨni ikɨn mɨnə fam kɨmnhavən ikɨn, kɨmɨsəhuak tuk narmamə khapsaah yamə mɨne kamhamhə, kɨni kasəsanɨn.
7 Kɨni King Herod Antipas, yame in ramarmaru ye nəmə Galili, in rɨmɨwəh nəvsaoyen kɨn, kɨni mətərɨg kɨn meinein apomh, meinai narmamə tɨksɨn khamə Jon Baptaes a in a rɨmamragh mɨn.Mat 16:14; Mak 8:28; Luk 9:19 8 Kɨni narmamə tɨksɨn kamhani mhamə Elaeja a ruauə mɨn. Kɨni narmamə tɨkɨsn kamhani mhamə in profet kupən kɨrik kape Kughen yame rɨmamragh mɨn. 9 Mərɨg Herod Antipas rɨmə, “Jon e, yɨmɨkɨs əru nɨpətək nuan. ?Mərɨg pa e nhagɨn yakamərɨg nəvsaoyen kɨn?” Kɨni in morkeikei mə tukrəm Yesu.* Nɨpɨg mobael mɨnə kɨmnharaptərəkɨn Yesu (Luk 23:8), Herod ramni mə rorkeikei mə tukrəm Yesu, məmru mə to Yesu ror merekel kɨrik.
Yesu rɨmɨvəh nəvɨgɨnien rɨkəskəh, mor rɨpsaah, maməvɨgɨn narman faef taosen kɨn
(Mat 14:13-21; Mak 6:30-44; Jon 6:1-14)
10 Kɨni aposol mɨnə kape Yesu kharerɨg-pə mɨn tukun, mhani-pən narɨmnar m-fam yame kɨmɨsor. Kɨni In rɨkɨr əriə mɨsəta ye narmamə, mhavən apa taon kɨrik, nhagɨn e Betsaeda. 11 Mərɨg nɨpɨg narmamə kɨmɨsərɨg mə Yesu rɨmauə, kɨni khauə, mhakwasɨg kɨn. Kɨni Yesu rɨmnəm əriə, rɨkin ragien əmə. Kɨni mamhajoun əriə kɨn narmaruyen kape Kughen, mamor huvə narmamə yamə mɨne kamhamhə.
12 Kɨni rɨnamenaiyu, narmamə twelef kape Yesu khavən tukun, mhani-pən tukun mhamə, “Yermaru. Her-pən kɨn narmamə mɨfam e kamhavən apa yerkwanu mɨnə mə tuksarhakɨn kwənmhan huvə kɨrik kape napɨrien, mɨne nəvɨgɨnien. Meinai ikɨn e kɨtawə kasəmɨr ikɨn, kwənmhaan əkwak.”
13 Mərɨg əmə rɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Rhuvə əmə. Kɨmiə səvɨgɨn əriə.”
Mərɨg iriə khamə, “?Rhawor? Kɨmawə yakamhawəh əmə bred faef mɨne kəməəm kɨraru. ?Nakmə jakhavən mhawəh nɨmrɨ nəvɨgɨnien ne nukwao e uə?” 14 Kɨmnhani məknakɨn meinai narmamə khapsaah khapsaah kwənhauə ikɨn a, tukmə kəvheikɨn əmə narman, rəmhen kɨn faef taosen.
Mərɨg Yesu rɨmɨni-pən tuk kafan narmamə mɨnə mɨmə, “Havən mhani-pən tuk əriə mə tuksəkwətə fifti fifti ye nɨmrɨn mɨnə.” 15 Məkneikɨn kafan narmamə mɨnə kɨmɨsəwhai məknakɨn əriə, kasəkwətə.
16 Kɨni Yesu rɨmɨvəh bred a faef mɨne kəməəm kɨraru, mɨvaag haktə mɨni vi vi Kughen tukun, mhapu-hapu bred mɨne kəməəm, mɨpɨk-pən kɨmi kafan narmamə mɨnə mə tukhapɨk mɨsəvɨgɨn narmamə mɨnə a kɨn. 17 Kɨmɨsəvɨgɨn tɨpriə rəsiis, mɨsəpəh nɨpərpər bred mɨne kəməəm. Kɨni kafan narmamə mɨnə khavai-pən ye kəmeiru twelef khakwar mɨn.
Pita rɨmɨni mə Yesu in Kristo
(Mat 16:13-20; Mak 8:27-33)
18 Nɨpɨg kɨrik, Yesu rɨmnaməhuak iriə pɨsɨn əmə kafan narmamə mɨnə. Kɨni raiyoh-pən əriə mɨmə, “Mərɨg narmamə mɨnə a kamhani mə Yo e pa?”
19 Kɨni khani-pən tukun mhamə, “Tɨksɨn kamhani mə ik Jon Baptaes. Kɨni tɨksɨn kamhani mə ik profet Elaeja. Kɨni tɨksɨn kamhani mə ik profet kupən kɨrik kape Kughen yame ruəmragh mɨn.”Luk 9:7-8
20 Mərɨg Yesu raiyoh-pən əriə mɨmə, “?Mərɨg kɨmiə nakhamə Yo e pa?”
Mərɨg əmə Pita rɨmə, “Ik e Kristo yame Kughen rɨmɨni mə tukrher-pə kɨn.”Jon 6:68-69
21 Mərɨg Yesu rɨmɨni-əutən-pən tuk əriə mə tukhapəh nhani-pənien tuk narmamə.
Nɨkwasɨgien kɨn Yesu in rəutən
(Mat 16:24-28; Mak 8:34-9:1)
22 Kɨni In rɨmɨni-pən mɨn mɨmə, “Nar kɨrik yame tukraməkeikei muə mor nəfrakɨsien kɨn. Mə Yo, Ji Yermamə, jakərɨg nəmhəyen tuk narɨmnar khapsaah. Kɨni nəmehuə kape nəmə Isrel, mɨne jif pris mɨnə, mɨnə nəmhajoun kape Loa kape Moses, iriə tukhaukreikɨn-pə nɨmeitairiə kɨmi Yo, mɨshopni Yo. Mərɨg nɨpɨg yame ror kɨsisər kɨn, Kughen tukror Yo jakamragh mɨn ye nɨmhəyen kafak.”Luk 9:44; 18:32-33
23 Kɨni Yesu rɨni-pən tuk kafan narmamə mɨnə mɨmə, “Tukmə yermamə rɨmə tukrɨkwasɨg kɨn Yo, in tukraməkeikei məta ye nərɨgien kafan, kɨni tukmə rərɨg pawk nəmhəyen rəmhen kɨn nəmhəyen ye nɨmhəyen ye nai kamarkwao kɨn, mərɨg tukrɨkwasɨg kɨn Yo.Mat 10:38; Luk 14:27 24 Yermamə yame ramgɨn tuk kafan nɨmraghien, tukraməkeikei mɨmhə. Mərɨg yermamə yame tukhopni tuk nɨkwasɨgien kɨn Yo, tukrarə ye nɨmraghien rerɨn.Mat 10:39; Mak 8:35; Luk 17:33; Jon 12:25 25 Tukmə yermamə kɨrik kafan nautə rehuə pɨk ye tokrei nɨmoptanə e, mərɨg ramarakikɨn kafan nɨmraghien tukun, nanmɨn tukrerwei. 26 Tukmə nakaurɨs kɨn nɨni-ərhavyen nhagɨk mɨne nəgkiarien kafak ye nɨmrɨ mɨrh, Yo mɨn jakaurɨs kɨn nɨni-ərhavyen nhagɨm nɨpɨg Yo, Ji Yermamə, jakrerɨg-pə mɨn kɨmawə agelo rhakə yamə mɨne tukhauə ye neihuəyen kape Rɨmɨk.Mat 10:33; Luk 12:9 27 Mərɨg yakamni nəfrakɨsien tuk əmiə mə, kɨmiə tɨksɨn e nakasərer ikɨn e, kwasɨg ikɨn nakhamhə, taksəm narmaruyen kape Kughen.”
Kughen ramhajoun mə Yesu in Tɨni, nɨmrɨn rukreikɨn muə mor pɨsɨn
(Mat 17:1-8; Mak 9:2-8)
28 Yesu rɨmnəgkiar ta, nɨpɨg eit ruə mɨvən, kɨni rɨkɨr Pita, mɨne Jon mɨne Jemes mɨshaktə mhavən ye tukwas kɨrik mə tuksəhuak. 29 Nɨpɨg raməhuak hanə, nɨmrɨn rukreikɨn muə mor pɨsɨn. Kɨni neipən kafan raməsiə rəmhen kɨn naroapɨgien kape karuəruə. 30 Məkne, Moses mɨne Elaeja 31 kratərhav-pə, nɨkhakien rarkurao irəriu. Kwarer mwəgkiar irisɨr Yesu. Marhɨni nɨmhəyen kape Yesu apa Jerusalem yame tukror nəgkiarien kape profet mɨnə kape Kughen tukruə mor nəfrakɨsien kɨn.† Nəgkiarien Gris atuatuk ramni mə, “kɨrhəgkiar ye nɨpɨg yame in tukrɨtərhav mɨpəh Jerusalem.” Nɨpran ramni nɨmhəyen kafan.Luk 9:22 32 Mərɨg Pita mɨne in mir kɨraru, napɨrien rɨmɨvəh nɨmrɨrisɨr, kɨmɨrhapɨr kape nɨpɨg kwakwə. Mərɨg nɨpɨg kɨmɨrharha, mɨrhəm nɨkhakien rarkurao ye Yesu, mɨrhəm mɨn Moses mɨne Elaeja kawərer irisɨr Yesu.2 Pita 1:16-18 33 Kɨni nɨpɨg kwərə mir a kɨmɨravən, Pita rɨni-pən tuk Yesu mə, “Yermaru. Rhuvə mə kɨmasɨr jakarharə ikɨn e. Pəh jakrharkwopək nimə kɨsisər- kafam kɨrik, kape Moses kɨrik, mɨne kape Elaeja kɨrik.” (Mərɨg in rɨmnəgkiar əmə mɨpəh nɨrkunien nar yame ramni). 34 In raməgkiar hanə, napuə kɨrik reiwaiyu muvrɨg əpɨs əriə. Napuə rɨmnhorukɨn əriə, kɨrhɨgɨn pɨk. 35 Kɨrhərɨg nəgkiarien kɨrik rɨsɨ-pən ye napuə mamni mɨmə, “!In e Narɨk yame yɨmɨrpen; taksətərɨg kɨn In!”Luk 3:22 36 Kɨmɨsərɨg ta nəgkiarien yame Kughen rɨmɨni, kɨni Pita mɨne Jon mɨne Jemes kɨmɨrharha-pən mɨrhəm Yesu ramərer pɨsɨn əmə. Ye nɨpɨg mɨnə a, kɨmɨrhɨpəh nɨrhɨni-ərhavyen narɨmnar mɨnə a kɨmi narmamə; mɨrhɨpəh nɨrhɨniyen narɨmnar a yame kɨmɨrhəm.
Yesu rɨmnəkota nanmɨn has ye pɨkwarien kɨrik
(Mat 17:14-23; Mak 9:14-32)
37 Kəni rɨkwamer kɨn, kɨsəta ye tukwas mɨseiwaiyu-pə, mɨsəm narmamə khapsaah kamhauə mə tuksəm Yesu. 38 Kɨni yermamə kɨrik ramokrən apomh kɨn Yesu mɨmə, “Yhajoun. Yakorkeikei pɨk mə takuə masitu irak. Kwajikovə kafak yerman kwənkwan kɨrikianə əmə. 39 Nɨpɨg nanmɨn hah kɨrik ramərer-pən iran, mor in ramətəpar pɨk, nɨpran ramətəmnɨmɨn mamor ghan əmə. Nehe nəkwan ramaiyu rhawən. Nanmɨn has a ramoriah pɨk in; mamraptərəkɨn in, mɨpəh nɨpəhyen. 40 Kɨni yo yɨmnəkeikei kɨmi kafam narmamə mɨnə mə tuksəko ta nanmɨn has e, mərɨg kɨseinein.”
41 Kɨni Yesu rɨni-pən tuk əriə mɨmə, “!Kəsi! Kɨmiə yamə mɨne naksarə e towei mɨne, nhatətəyen kapəmiə rɨrkək. Kɨni kapəmiə nətərɨgien rapəh natuatukien. ?Kɨtawəm kɨmiə tuksarə mɨseriaji nɨpɨg pukaa nakpishatətə irak?” Kɨni rɨni-pən tuk rɨm kwajikovə ai mɨmə, “Harəh pɨkwarien en mhauə.”
42 Kɨni pɨkwarien a ruə tuk Yesu, məkneikɨn nanmɨn has rəsuə kɨn reiwaiyu mowhan, mamətəmnɨmɨn. Mərɨg Yesu rɨmnəgkiar skai kɨmi nanmɨn has məko-ta. Kɨni mor huvə pɨkwarien a. Meighan-pən kɨn pɨkwarien a kɨmi nɨsɨni mɨne rɨmni.
43 Kɨni iriə m-fam kɨsakur, rɨkiriə ragien tuk nəsanɨnien kape Kughen.
Mərɨg nɨpɨg narmamə kɨmɨsakur pɨk kɨn narɨmnar m-fam yame Yesu rɨmnor iriə miriə, kɨni In rɨni-pən tuk kafan narmamə mɨnə mɨmə, 44 “Havəh tɨm tɨm nəgkiarien e yerkimiə: Yermamə kɨrik tukreighaan pən kɨn Yo, Ji Yermamə, ye kwermɨ tɨkmɨr mɨnə kafak.”Luk 9:22 45 Mərɨg kafan narmamə mɨnə kɨmɨseinein nɨprai nəgkiarien e meinai Kughen rɨmnerkwaig kɨn nɨprai nəgkiarien e mə iriə tukhapəh nharkunien; kɨni iriə khagɨn mɨn kɨn naiyoh-pən-ien kɨn nɨpran.Luk 18:34
?Pa e in yermamə yame in rehuə rapita?
(Mat 18:1-5; Mak 9:33-40)
46 Kɨni narmamə kape Yesu kɨsotgoh kɨmi əriə mɨnə mhamə, “?Pa irətawə in ravəh nehuəyen, yame rhuvə mapita?”Luk 22:24 47 Mərɨg Yesu rɨmɨrkun kapəriə nətərɨgien, kɨni mɨvən mɨkɨr kwajikovə kɨrik mərɨp ye nɨkarɨn, 48 mɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Tukmə yermamə kɨrik ravəh nhagɨk, mamasitu kɨn ye kwajikovə kɨrik rəmhen kɨn yame, nasituyen e in e tukror mɨn kɨmi Yo. Kɨni pəh nien mə ramor əmə irak, mərɨg ramor mɨn kɨmi Yermamə yame rɨmnher-pə kɨn Yo. Meinai tukmə yermamə rɨvəh-si əhu atuk in yetanə, in tukruə mamehuə mapita.”Mat 10:40
49 Kɨni Jon rɨmɨni mɨmə, “Yermaru. Kɨmawə yɨmɨsəm kwən kɨrik ravəh nhagɨm, maməkota nanmɨn has mɨnə kɨn, mərɨg yakhamə jakhani-əhu, meinai kwən a, pəh nien mə kɨtawə kɨrik.”
50 Mərɨg Yesu rɨmɨni-pən tuk əriə mɨmə, “Hapəh nhani-əhuyen in. Meinai, tukmə yermamə kɨrik rɨpəh norien tɨkmɨr kɨtawə min, in kɨtawə kɨrik en.”Mat 12:30; Luk 11:23
Nəmə Sameria tɨksɨn rɨkiriə rapəh nagienien tuk Yesu
51 Kɨni ruauə ipakə tuk nɨpɨg yame Kughen tukrɨwəh Yesu iran mɨvən apa ye rao ye neai. Kɨni Yesu rɨkin rɨmnəsɨk mə tukraməkeikei mɨvən apa Jerusalem, nar kɨrik rɨrkək yame tukrərer əswasɨg kɨn. 52 Kɨni In rher-pən kɨn yəgkiar tɨksɨn khavən apa yerkwanu kɨrik apa Sameria, mə tuksor apnəpeinə tukun. 53 Mərɨg narmamə aikɨn a, khapəh nɨsorkeikeiyen mə In tukrɨvən marə a iməriə ikɨn, meinai iriə kwənharkun huvə mə In ramvən mɨn Jerusalem.‡ Nəmə Sameriə kasəməkɨn nəmə Jerusalem. 54 Kɨni kafan yermamə mir e Jemes mɨne Jon kɨmɨwəm mə narmɨnə Sameria khapəh nɨsorkeikeiyen əriə, krəmə, “Yermaru. ?Nakorkeikei mə jakwokrən kɨn nap rɨsɨ-faktə ye neai meiwaiyu məs əriə, uə?”2 King 1:9-16 55 Mərɨg Yesu rarha-pən məm əriu mɨni-əhu. 56 Kɨni khatərhav mhavən mɨn yerkwanu pɨsɨn mɨn kɨrik.
Yesu rɨmə narmamə tuksəpəh fam narɨmnar mhakwasɨg kɨn In
(Mat 8:19-22)
57 Kɨni Yesu mɨne kafan narmamə mɨnə kɨmɨseriwək ye swatuk, kɨni kwən kɨrik rɨni-pən tukun mɨmə, “Yo jakɨkwasɨg kɨn ik ikɨn hiə takvən ikɨn.”
58 Kɨni Yesu rɨni-pən tukun mɨmə, “Kuri aparu mɨnə, kapəriə nəpəəg rarə yame kasapɨr ikɨn. Kɨni man mɨnə, nimairiə rarə yame kasapɨr ikɨn. Mərɨg Yo, Ji Yermamə, kafak nimə rɨrkək tuk napɨrien.”
59 Kɨni Yesu rɨni-pən mɨn tuk kwən kɨrik mɨmə, “Yuə, kɨrau mik, muə kafak kɨrik yermamə.” Mərɨg kwən a rɨni-pən tukun mɨmə, “Rhuvə, Yermaru. Mərɨg eighaan kɨn yo yakvən pi pom mɨnɨm rɨmɨk.”
60 Mərɨg Yesu rɨni-pən tukun mɨmə, “Nɨkam. Apəh-pən. Narmamə yamə mɨne khapəh nhavəhyen nɨmraghien pəh khavən mhanɨm nəmə mhə mɨnə. Mərɨg ik, yuvən mɨni-ərhav narmaruyen kape Kughen.”
61 Kɨni kɨrik mɨn rɨni mɨmə, “Yermaru, jakɨkwasɨg kɨn ik muə yermamə kɨrik kafam. Mərɨg, awhin yo, pəh yakrerɨg mɨvən imak ikɨn mawiə kɨn yo mɨnə tɨksɨn.”1 King 19:20
62 Mərɨg Yesu rɨni-pən tukun mɨmə, “Yermamə yame rɨmə tukror wok kape Kughen, mərɨg rɨkin ramvən tuk nar pɨsɨn, rapəh nəmhenien mə to ruə Kughen ramarmaru iran.§ Yesu rɨmɨni nuhpɨkɨnien ye nəsimien. Yermamə yame rɨmə tukrəsim, mərɨg rɨkin ramvən tuk rukwanu, mə tukrapɨs əmə, in rɨpəh nəmhenien.”
9:7: Mat 16:14; Mak 8:28; Luk 9:19
*9:9: Nɨpɨg mobael mɨnə kɨmnharaptərəkɨn Yesu (Luk 23:8), Herod ramni mə rorkeikei mə tukrəm Yesu, məmru mə to Yesu ror merekel kɨrik.
9:24: Mat 10:39; Mak 8:35; Luk 17:33; Jon 12:25
†9:31: Nəgkiarien Gris atuatuk ramni mə, “kɨrhəgkiar ye nɨpɨg yame in tukrɨtərhav mɨpəh Jerusalem.” Nɨpran ramni nɨmhəyen kafan.
‡9:53: Nəmə Sameriə kasəməkɨn nəmə Jerusalem.
9:54: 2 King 1:9-16
9:61: 1 King 19:20
§9:62: Yesu rɨmɨni nuhpɨkɨnien ye nəsimien. Yermamə yame rɨmə tukrəsim, mərɨg rɨkin ramvən tuk rukwanu, mə tukrapɨs əmə, in rɨpəh nəmhenien.