5
Sari ka Manege Puta Tinarae
(Ekisidasi 20:1-17)
1 Tioko varigarani Mosese sari doduru tinoni Izireli meke zamai, “Gamu na tinoni Izireli, mi va tabei sari doduru tinarae saripu ponini gamu rau pa rane ṉinoroi. Mi va nonogai, mamu gilana va hinokari pude luli gamu si arini. 2 Koasa toqere pa Saenai si ele tavetia e Zihova, sa nada Tamasa, si keke vinariva egoi koa gita. 3 Lopu koari na tiatamada, ba koa gita doduru pu korapa toa pa rane ṉinoroi. 4 Koasa toqere sana si zama vura mae pa korapa nika pa kenumia gamu se Zihova. 5 Pa varikorapa mia gamu meke e Zihova si turu si rau pa totoso asa, pude tozini gamu sapu nasa si zama nia Sa, ura na matagutu nia gamu sa nika meke lopu boka sage la pa toqere si gamu.
6 Meke Zama guahe se Zihova, ‘Arau tugo se Zihova sa mia Tamasa sapu turaṉa vurani gamu pa popoa Izipi, vasina sapu koa tava pinausu si gamu.
7 Loke Tamasa si kaqu vahesia gamu ba Arau mo.
8 Lopu kaqu taveti gamu kinehadi sari na tiṉitoṉa pa maṉauru meke pa pepeso babe pa korapa kolo. *Liv 26:1; Diut 4:15-18, 27:5 9 Lopu kaqu todoṉo nia na vahesia gamu si keke beku. Ura Arau se Zihova sa mia Tamasa sina Tamasa kono si Rau, meke lopu va malumu gamu Rau pude vahesi sari kaiqa tamasa pule. Kaqu va kilasi Rau si arini pu kana Au, meke sari na dia pinodopodo kamoa ka ṉeta meke made sinage.*“Ṉeta meke made sinage” sa ginuana si pude va kilasi padana sa ninomana sa sinea lopu sapu va naei tamasa sari na sinage meke va kilasa betoi Sa si arini. *Ekd 34:6-7; Nab 14:18; Diut 7:9-10 10 Ba kaqu tataru ni Rau sari na tina sinage na sage saripu tataru nau na va tabei sari na Qua tinarae.
11 Meke mu poza kokoha nia pa tinokotokoro sa pozaqu, ura kaqu va kilasia Arau Zihova, sa mua Tamasa, sa tie sapu poza hoboro nia ginugua seana sa pozaqu.*Liv 19:12
12 Mamu kopu nia na va madia sa rane Sabati, gua puta tugo sapu ele tozini gamu e Zihova sa mia Tamasa.*Ekd 16:23-30, 31:12-14 13 Koari ka onomo rane si kaqu taveti gamu, sari na mia tinavete,*Ekd 23:12, 31:15, 34:21, 35:2; Liv 23:3 14 ba sa rane vina zuapa si keke rane magogoso sapu ele tava madi koa Rau Zihova. Koasa rane sana, si loke tie si kaqu tavetavete. Gamu, sari na tumia, sari na mia pinausu, meke sari na mia kurukuru ṉame, gua tugo sari na tie karovodi pu koa pa mia popoa. Kaqu magogoso sari doduru mia pinausu gua tugo sapu tavetia gamu. 15 Mi balabala pulea sapu ele koa tava pinausu si gamu pa popoa Izipi, meke koasa limaqu Rau sapu ṉiṉira hola, si ele harupu vurani gamu si gamu. Gua asa ke, zama gamu Rau pude kopu nia gamu sa rane Sabati.
16 Mu pamaṉa nia sa tamamu meke tinamu, gua asa sapu tozini gamu e Zihova, sa mia Tamasa; meke kaqu koa valeana na va gelenae ia gamu sa popoa sapu ponini gamu e Zihova sa mia Tamasa.*Diut 27:16; Mt 15:4, 19:19; Mk 7:10, 10:19; Lk 18:20; Epi 6:2,3 17 Meke mu variva mate.*Zen 9:6; Liv 24:17; Mt 5:21, 19:18; Mk 10:19; Lk 18:20; Rom 13:9; Zem 2:11
18 Meke mu barabarata.*Liv 20:10; Mt 5:27, 19:18; Mk 10:19; Lk 18:20; Rom 13:9; Zem 2:11; Ekd 20:14 19 Meke mu hiko.*Liv 19:11; Mt 19:18; Mk 10:19; Lk 18:20; Rom 13:9
20 Meke mu zutu kokoha ia si keke tie.*Ekd 23:1; Mt 19:18; Mk 10:19; Lk 18:20
21 Meke mu okoro nia goi sa vetu tanisa keke tie, sa nana barikaleqe, sari nana pinausu koreo na vineki, sari nana kurukuru, meke sari nana doṉ'ki, babe kaiqa toṉa pule saripu tagoi sa tie.’*Rom 7:7, 13:9
22 Arini sari na tinarae saripu ponini gamu e Zihova koa gamu doduru, totoso varigara si gamu koasa toqere, totoso zama atu nia Sa sa Nana zinama ṉiṉirana, sapu avoso vura mae gunia gamu mamalaiṉina pa korapa nika meke pa korapadi ri na lei moatadi. Arini sari na tinarae saripu ele ponini gamu Sa vasina meke loketoṉa pule. Beto asa si kuberi Sa koari karua patu labelabe meke va maei Sa koa rau si arini.*Hib 12:18-19
Matagutu sari na Tinoni
(Ekisidasi 20:18-21)
23 Sipu toa pa doduruna sa batu toqere sa nika, si avosia gamu sa mamalaiṉi vura mae guana pa korapa huporo dudukurumu, meke mae koa rau sari doduru mia palabatu na koimata koari na mia butubutu, 24 meke zama, ‘Se Zihova, sa Baṉara, sa nada Tamasa, si va dogoroni gita Sa sa Nana ṉinedala variva magasana, meke avosia gita sa mamalaiṉina sapu zama vura mae gua pa korapa nika! Gilania gami pa rane ṉinoroi totoso sapu zama sa Tamasa koasa, ba lopu kaqu mate si asa. 25 Ba matagutu si gami sapu be zama pule si Asa si kote mate si gami, ura kote sulu va mate gami sa nika hie. Pana avoso pulea gami zamana se Zihova sa nada Tamasa, ba namu kote mate hinokara si gami. 26 Loke tie toana si boka toa, pana avosia sa mamalaṉina sa Tamasa toana sapu zama vura mae gua pa korapa nika. 27 Mu pule la si goi Mosese, mamu la avosi sari doduru ginugua saripu kaqu zamani e Zihova sa nada Tamasa koa goi. Beto asa, si mamu pule mae tozini gami, gua sapu zamani Sa koa goi. Kote avosia na va tabei mo gami si arini.’
28 Sipu avosia Zihova sapu gua asa, si zama si Asa koa rau, ‘Ele avosi Rau sari na zinama tadi na tie hire, meke hinokara dia si arini. 29 Leana hola be guana asa tugo sa hahanana tadirini doduru totoso. Gua asa pude pamaṉa Nau rini doduru totoso meke va tabei rini sari doduru Qua tinarae. Meke kaqu koa valeana si arini meke sari na tudia koari na dia sinage ninae rane ka rane. 30 La mamu tozini pude di kekere pule la koari na dia ipi. 31 Ba sapu agoi Mosese si kaqu koa koa Rau tani, maqu poninigo sari doduru Qua tinarae na vina tumatumae, mamu la va tumatumaeni koari na tinoni pude kaqu va tabei rini, koasa popoa sapu korapa va nama poni nia Rau koa rini,’ gua se Zihova.
32 Gua asa ke, gamu na tinoni Izireli! Mamu tavete va hinokari sari doduru ginugua pu va tumatumaeni gamu e Zihova sa mia Tamasa koa gamu. Mamu lopu va karia si keketoṉa koari Nana tinarae. 33 Mamu va tabe betoi sari doduru, pude kaqu koa valeana si gamu, meke kaqu gelenaena sa mia kinoa koasa popoa sapu tava nama nia gamu pude la koa ia.
*5:8 Liv 26:1; Diut 4:15-18, 27:5
*5:9 “Ṉeta meke made sinage” sa ginuana si pude va kilasi padana sa ninomana sa sinea lopu sapu va naei tamasa sari na sinage meke va kilasa betoi Sa si arini.
*5:9 Ekd 34:6-7; Nab 14:18; Diut 7:9-10
*5:13 Ekd 23:12, 31:15, 34:21, 35:2; Liv 23:3
*5:16 Diut 27:16; Mt 15:4, 19:19; Mk 7:10, 10:19; Lk 18:20; Epi 6:2,3
*5:17 Zen 9:6; Liv 24:17; Mt 5:21, 19:18; Mk 10:19; Lk 18:20; Rom 13:9; Zem 2:11
*5:18 Liv 20:10; Mt 5:27, 19:18; Mk 10:19; Lk 18:20; Rom 13:9; Zem 2:11; Ekd 20:14
*5:19 Liv 19:11; Mt 19:18; Mk 10:19; Lk 18:20; Rom 13:9
*5:20 Ekd 23:1; Mt 19:18; Mk 10:19; Lk 18:20