Toluq ayetning bashqa birxil terjimisi: «Emma eger birsi özining tenhaliqigha qarap namuwapiq yürgen bolsa, yashliq baharidin ötüp ketken bolsa, özini tutiwalalmisa, u xalighiniche qilsun, u gunah qilghan bolmaydu; ular nikah qilsun» yene bashqa terjimilirimu bar; «qoshumche söz»imizni körüng. 37 Biraq, birsi öz könglide muqim turup, héchqandaq ishq bésimi astida bolmay, belki öz iradisini bashqurup, könglide niyet qilghan qizini emrige almasliqni qarar qilghan bolsa, yaxshi qilghan bolidu. 38 Qisqisi, öylen’genning öylen’ginimu yaxshi ish, öylenmigenning öylenmiginimu téximu yaxshi ish.
□7:1 «Er ayal zatining ténige tegmise yaxshidur» — «er ayal zatining ténige tegmise (jinsiy munasiwette birge bolush, yaki toy qilishni körsitidu) yaxshi ishtur» dégen sözler toghruluq: — Ehwalgha qarighanda Korintliqlar arisida: «Toy qilmay, peqet Rebning xizmitide bolush yaxshi» yaki «Er-ayalliq jinsiy munasiwiti yaxshi emes, jinsiy munasiwet ötküzülmisun, köprek dua-tilawetke bérilisun» dégendek gepler tarqalghan bolushi mumkin. Pawlus bu yerde mushu mesililer toghruluq sözlimekchi.
□7:3 «er ayaligha nisbeten erlik mejburiyitini ada qilsun, ayalmu érige nisbeten ayalliq mejburiyitini ada qilsun» — «erlik mejburiyiti», «ayalliq mejburiyiti» jinsiy heqliqni öz ichige alidu, elwette.
□7:6 «Emma mundaq déyishim buyruq yolida emes» — bu ayettiki «déyishim»ni bezi alimlar «waqitliq ayrilip turush toghrisidiki bir teklip, buyruq emes» dep chüshinidu, «Emma mundaq déginim buyruq yolida emes, belki meslihet yolididur» dep terjime qilidu. Yene beziler bizning terjimimizdek «déginim»ni Pawlusning er-ayalliq oghruluq hazir éytqan barliq sözliri dep qarap, «Bu déginim buyruq yolida emes, belki ruxset yolida...» dep terjime qilidu (7-ayetni körüng).
□7:7 «bu ishta Xudaning hemme ademge bergen öz iltpati bar» — yeni, bala-chaqiliq bolush, yaki tenha bolush. Pawlus özi tenha bolup, pütün ömride ailisiz halda Xudaning xizmitide bolghan.
■7:7 Mat. 19:12; Ros. 26:29; 1Kor. 12:11.
□7:8 «Emma men jorisiz tenha yashighanlar we tullargha shuni éytimenki...» — mushu ayettiki «jorisiz tenha yashighanlar» dégen söz grék tilida öz jorisidin (meyli erdin, meyli ayaldin, ölüm teripidin yaki qanun teripidin) ajriship ketkenlerni körsitidu, we shundaqla toy qilmighanlarnimu öz ichige alidu.
□7:10 «Emma nikahlan’ghanlargha kelsek, ulargha men shuni tapilaymenki, — (bu emeliyette méning tapilighinim emes, yenila Rebningki)...» — Pawlus öz telimini Reb Eysaning yer yüzide turghan waqtidiki telimidin ayriwétidu. Bu ish toghruluq we omumen bu bab üstide «qoshumche söz»imizni körüng.
■7:10 Mal. 2:14; Mat. 5:32; 19:9; Mar. 10:11; Luqa 16:18.
□7:12 «Qalghanliringlargha kelsek, men shuni éytimenki (bu Rebning éytqini emes), ...» — Reb Eysa yer yüzide bolghinida bu ishlar toghruluq telim bermigenidi.
□7:14 «Chünki étiqadsiz er bolsa étiqad qilghan ayalda pak dep hésablinidu; étiqadsiz ayal bolsa étiqad qilghan qérindashta pak dep hésablinidu; bolmisa, perzentliringlar haramdin bolghan bolatti; emma ular emdi pak boldi» — bu ayetke qarighanda, Korinttiki beziler «étiqadchi er yaki ayalning jorisi Eysa Mesihke étiqad qilmighan bolsa undaqta ularning nikahi bulghan’ghan bolidu, shunga ular ajrishishi kérek, shundaqla baliliri «haram»din bolghan bolidu» dep qaraydu. Bundaq közqarash xata.
□7:15 «lékin étiqadsiz bolghan terepning ketküsi bolsa, u ajriship ketsun; bundaq ehwallarda qérindash ... nikah mejburiyitige baghlinip qalghan bolmaydu; qandaqla bolmisun Xuda bizni inaq-xatirjemlikte yashashqa chaqirghandur» — bu muhim ayet toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng.
□7:16 «Ey étiqadchi ayal, éringni étiqad qildurup qutulduralaydighanliqingni nedin bilisen? Ey étiqadchi er, xotunungni étiqad qildurup qutulduralaydighanliqingni nedin bilisen?» — bizningche Pawlus mushu yerde, ishenmigen jora nikahtin ajrashmaqchi bolghan bolsa, uni étiqad qildurup qutquzush peqet Xudaningla qilidighan ishidur, biz ajiz bendilerning qilidighan ishi emes, shunga (jorisining ketküsi bolsa) uni erkinlikke qoyuwergin, démekchi. «Qoshumche söz»imizni yene körüng.
□7:18 «Birsi sünnetlik halette chaqirildimu? U qayta sünnetsiz qilinmisun» — bezi Yehudiylar melum seweblerdin sünnitidin xijil bolup, «yat ellerdek bolay» dep, özini «sünnetsiz» körsetmekchi bolup birxil opératsiyeni qilduratti.
□7:20 «Herkim qaysi halette chaqirilghan bolsa, shu halette qalsun» — «qaysi halette chaqirilghan bolsa...» grék tilida «qandaq chaqirilghanliqi bolsa...» déyilidu. Démek, Xuda herbirimizni Mesihge chaqirghinida, ehwal-halitimizni bilip, u halitimizni Uning yolida ishletmekchi bolidu.
■7:20 Ef. 4:1; Fil. 1:27; Kol. 1:10; 1Tés. 2:12.
■7:23 1Kor. 6:20; Ibr. 9:12; 1Pét. 1:18.
□7:25 «... nikahlanmighanlar toghruluq Rebdin buyruq tapshuruwalmidim...» — mushu yerde «nikahlanmighanlar» bolsa héchqachan jinsiy munasiwet ötküzüp baqmighan pak yigit yaki pak qizlarni körsitidu, dep qaraymiz. Bezi alimlar bu söz peqet qizlarni körsitidu, dep qaraydu. Emdi 36-ayetke qaraydighan bolsaq, bu ayet hem yigitlernimu hem qizlarnimu körsitidighanliqini bayqaymiz.
□7:26 «emdi hazirqi qiyinchiliqqa qarighanda,...» — Pawlus mushu xetni yazghan waqitta Rim impériyesi boyiche köp sandiki ishen’güchiler zor ziyankeshlikke uchrawatatti.
□7:28 «Emma shundaq qilsa ular jismaniy jehette japagha uchraydu» — Pawlusning bu sözi, herbir er-ayalliqtiki normal munasiwette bolghan musheqqet-japalar, égiz-peslikler toghruluq éytilidu, dep qaraymiz. Uning üstige ashu dewrdiki ziyankeshlik astidimu er-ayallarning bir-birige bolghan muhebbiti üchün, bir-birini éghirchiliqtin ayash üchün tartqan derd-elemliri téximu éghir bolushi mumkin idi.
□7:29 «waqit qisqidur. Shunga ayalliq bolghanlar ayalsizlardek bolsun...» — 31-ayettiki izahatni körüng.
□7:31 «... bu dunyadiki bayliqlardin behrimen bolghanlar dunyani özining teelluqati dep bilmisun; chünki bu dunyadiki hazirqi halet ötüp kétidu» — «waqit qisqidur» 29-31-ayetlerde Pawlus ulargha barliq waqitni, Xudaning xizmiride bolush pursetlirini qedirleshni dewet qilidu. Uning asasiy menisi, mushu dunyadiki bext-bayliqlar bizde bolsa ulardin huzurlansaq bolidu, lékin mushu alem «besh künlük» bolghachqa, Xudaning xizmitide, menggülük paydiliq bolghan ishlargha qarap méngishimizgha toghra kélidu, démekchi.
■7:31 Yesh. 40:6; Yaq. 1:10; 4:14; 1Pét. 1:24; 1Yuh. 2:17.
□7:36 «Eger birsi niyet qilghan qizgha nisbeten muamilemning durus bolmighan yéri bar dep qarisa...» — «niyet qilin’ghan qizi» dégenning bashqa bir chüshenchisi «wedileshken qizi». Ishqilip, bu ayet boyiche, toy qilmighan er kishi könglide bir qizni oylaydu. Qizgha «muamilemning durus bolmighan yéri bar» dégenliki belkim: (1) qizgha bolghan ishqini söz yaki heriket bilen bildürüshtin özini tutuwalalmasliq, lékin uninggha téxi éniq wede qilmasliq, shundaqla qizni qiynash; yaki (2) qizgha wede bergendin kéyin yene ikkilinip waqitni keynige sürüsh, shundaqla qizni qiynash; yaki (3) toyning waqtini békitken bolsimu, ular toy waqtini kütüshke özlirini tutuwalalmisa, toyni baldurraq qilsa bolidu. Qisqisi, oghul balilarning qizlarning söygüsi yaki héssiyatliri bilen oynishishigha hergiz bolmaydu. Toluq ayetning bashqa birxil terjimisi: «Emma eger birsi özining tenhaliqigha qarap namuwapiq yürgen bolsa, yashliq baharidin ötüp ketken bolsa, özini tutiwalalmisa, u xalighiniche qilsun, u gunah qilghan bolmaydu; ular nikah qilsun» yene bashqa terjimilirimu bar; «qoshumche söz»imizni körüng.
□7:39 «Éri ölümde uxlighan bolsa» — mushu söz, ölüp ketkenlikni körsitidu. Tewrat-Injil boyiche étiqadchilargha nisbeten ölüsh peqet waqitliq uxlash, xalas. «u xalighan kishige (peqet Rebde, elwette) nikahlinishqa erkin bolidu» — «peqet Rebde (nikahlansun)» — (1) peqet étiqadchigha nikahlansun; (2) Rebning shexsiy yolyoruqi bilen nikahlansun, dégen ikki menini öz ichige élishi mumkin.
□7:40 «mendimu Xudaning Rohi bar, dep ishinimen!» — bu kinayilik söz. Korint shehiridiki jamaettiki bezi ademler özlirini «peyghember» hésablap, Pawlusning sözlirini qobil qilmaytti (14:36, 37ni körüng).