80
80-küy •••• Xuda yolida yurtning güllinishi üchün dua •••• 1-ayettiki izahatni körüng
«Niluperler» dégen ahangda; bir guwahliq; Asaf yazghan küy: —
Qulaq salghaysen, i Israilning padichisi,
Yüsüpni qoy padisidek béqip yétekligüchi;
I kérublar otturisida Olturghuchi,
Nurlan’ghaysen! «Qulaq salghaysen, i Israilning padichisi, Yüsüpni qoy padisidek béqip yétekligüchi; i kérublar otturisida Olturghuchi, nurlan’ghaysen!» — bu küy belkim Israilning jenubiy teripide (jenubiy padishahliqida, yeni «Yehuda»da) miladiyedin ilgiriki 734-722 yillarda yézilghan; shu waqitlarda Asuriye impériyesi Israil shimaliy padishahliqigha bösüp kirip, bulangchiliq qilip, ularning köp ademlirini esirge aldi. Jenubiy padishahliqtiki bir qisim kishiler epsuslinip, shimalidiki qérindishliri üchün dua qilidu. «kérublar otturisida Olturghuchi» — Xudaning muqeddes ibadetxanisidiki «eng muqeddes jay»da ehde sanduqining ikki yénida altundin yasalghan birdin «kérub», yeni küchlük perishtining séymasi turidu. Xuda eslide Öz huzurining bu ikki kérub otturisida bolushigha wede qilghan.
Efraim, Binyamin, Manassehlerning aldida qudritingni qozghighaysen,
Bizlerni qutquzghili kelgeysen!
I Xuda, bizni Öz yéninggha qayturghaysen!
Jamalingning nurini chachqaysen, shunda biz qutquzulimiz! Zeb. 4:6; 31:16; 67:1-2; Dan. 9:17
I Perwerdigar, samawiy qoshunlarning Serdari bolghan Xuda,
Xelqingning dualirigha bolghan gheziping qachan’ghiche yalqunlap turidu?
Sen köz yashlirini ulargha nan ornida qilding,
Köz yashlirini qacha-qachilap ulargha ichküzdung.
Bizni qoshnilirimizgha talashqa qoydung;
Bizni mesxiride düshmenlerning aghzida. «Bizni qoshnilirimizgha talashqa qoydung» — bezi kona köchürmilerde: — «Sen bizni qoshnimizgha mazaq obyékti qilding» dégen sözler tépilidu.  Zeb. 44:13-14; 79:4
I samawiy qoshunlarning Serdari bolghan Xuda,
Bizni Öz yéninggha qayturghaysen!
Jamalingning nurini chachqaysen, shunda biz qutquzulimiz!
Sen Misirdin bir tüp üzüm köchitini élip kelding;
Yat ellerni heydiwétip, ornigha uni tikting. Yesh. 5; Yer. 2:21; Ez. 15; 17:3-10; Yuh. 15:1
Yer teyyarliding u köchetke,
Chongⱪur yiltiz tartip keng yéyildi u zémingha.
10 Saye tashlidi deshti-taghlargha;
Gholliri küchlük kédir derexliridek; «küchlük kédir derexliridek..» — yaki «Tengrining kédir derexliridek...».
11 U shaxlirini déngizghiche,
Pilekliridin Efrat deryasimu qurup qalmidi.
12 Néchün buzisen ⱪashalirini,
Hediye qilisen yoluchilargha méwisini?
13 Ormandiki yawa tongguzlar uni harap qilmaqta, daladiki haywanatlar ozuq qilmaqta.
14 I samawiy qoshunlarning Serdari bolghan Xuda, ötünimiz Sendin,
Yénimizgha qaytqaysen!
Ershtin halimizgha nezer salghaysen,
Kélip bu üzüm télidin xewer alghaysen! «... Kélip bu üzüm télidin xewer alghaysen» — ibraniy tilida: — «...bu üzüm télini yoqlighaysen» dégen bilen ipadilinidu.
15 Yeni ong qolung tikken bu yiltizdin,
Özüng üchün mezmut yétishtürgen bu oghlungdin xewer alghaysen!
16 Mana u otta köydürüldi,
Késiwétildi;
Yüzüngdiki tenbihiy qarishingni körüp ular halak bolmaqta;
17 Qolungni ong qolungdiki ademge,
Yeni Özüng üchün mezmut yétishtürgen Insan Oghligha qondurghaysen; «ong qolungdiki adem... yeni Özüng üchün mezmut yétishtürgen Insan oghli..» — «ong qolungdiki adem», «Özüng üchün mezmut yétishtürgen Insan Oghli» shübhisizki Mesih toghruluq aldin’ala éytilghan bésharetlik söz.  Zeb. 110:1; Dan. 7:13, 14; Mat. 16:27; Ibr. 1:3; 8:1; 10:12; 12:1; 1Pét. 3:22
18 Shundaq qilghanda biz Sendin hergiz chékinmeymiz;
Bizni yéngilighaysen, shunda biz namingni chaqirip Sanga iltija qilimiz.
19 I Perwerdigar, samawiy qoshunlarning Serdari bolghan Xuda,
Bizni Öz yéninggha qayturghaysen!
Jamalingning nurini chachqaysen, shunda biz qutquzulimiz!
 
 

80:1 «Qulaq salghaysen, i Israilning padichisi, Yüsüpni qoy padisidek béqip yétekligüchi; i kérublar otturisida Olturghuchi, nurlan’ghaysen!» — bu küy belkim Israilning jenubiy teripide (jenubiy padishahliqida, yeni «Yehuda»da) miladiyedin ilgiriki 734-722 yillarda yézilghan; shu waqitlarda Asuriye impériyesi Israil shimaliy padishahliqigha bösüp kirip, bulangchiliq qilip, ularning köp ademlirini esirge aldi. Jenubiy padishahliqtiki bir qisim kishiler epsuslinip, shimalidiki qérindishliri üchün dua qilidu. «kérublar otturisida Olturghuchi» — Xudaning muqeddes ibadetxanisidiki «eng muqeddes jay»da ehde sanduqining ikki yénida altundin yasalghan birdin «kérub», yeni küchlük perishtining séymasi turidu. Xuda eslide Öz huzurining bu ikki kérub otturisida bolushigha wede qilghan.

80:3 Zeb. 4:6; 31:16; 67:1-2; Dan. 9:17

80:6 «Bizni qoshnilirimizgha talashqa qoydung» — bezi kona köchürmilerde: — «Sen bizni qoshnimizgha mazaq obyékti qilding» dégen sözler tépilidu.

80:6 Zeb. 44:13-14; 79:4

80:8 Yesh. 5; Yer. 2:21; Ez. 15; 17:3-10; Yuh. 15:1

80:10 «küchlük kédir derexliridek..» — yaki «Tengrining kédir derexliridek...».

80:14 «... Kélip bu üzüm télidin xewer alghaysen» — ibraniy tilida: — «...bu üzüm télini yoqlighaysen» dégen bilen ipadilinidu.

80:17 «ong qolungdiki adem... yeni Özüng üchün mezmut yétishtürgen Insan oghli..» — «ong qolungdiki adem», «Özüng üchün mezmut yétishtürgen Insan Oghli» shübhisizki Mesih toghruluq aldin’ala éytilghan bésharetlik söz.

80:17 Zeb. 110:1; Dan. 7:13, 14; Mat. 16:27; Ibr. 1:3; 8:1; 10:12; 12:1; 1Pét. 3:22