Muqeddes Kalam (latin yéziq) Matta 16

Perisiylerning «möjizilik alamet» körsitishni telep qilishi

Mar. 8:11-13; Luqa 12:54-56

1 Emdi perisiyler bilen Saduqiylar uni sinash meqsitide yénigha kélip, uningdin bizge asmandin möjizilik bir alamet körsetseng, dep telep qilishti.□ ■ 2 Biraq Eysa ulargha mundaq dédi:

— Kechqurun siler qizil shepeqni körgininglarda, «Hawa ete ochuq bolidu» deysiler■ 3 we etigende: «Bügün boran chiqidu, chünki asmanning renggi qizil hem tutuq», deysiler. Asman renggi-royini perq ételeysiler-yu, lékin bu zamanda yüz bériwatqan alametlerni perq ételmeysiler! 4 Rezil hem zinaxor bu dewr «möjizilik bir alamet»ning köristilishini istep yüridu. Biraq bu dewrdikilerge «Yunus peyghemberde körülgen möjizilik alamet»din bashqa héchqandaq möjizilik alamet körsitilmeydu.

Andin u ularni tashlap chiqip ketti.□ ■

«Échitqu» bolghan éziqtu telimdin hoshyar bolush

Mar. 8:14-21

5 Muxlisliri déngizning u qétigha ötkinide, nan éliwélishni untughanidi. 6 Eysa ulargha:

— Hoshyar bolunglar, Perisiyler bilen Saduqiylarning échitqusidin éhtiyat qilinglar, — dédi.■

7 Muxlislar özara mulahiziliship:

— Nan ekelmigenlikimiz üchün buni dewatsa kérek, — déyishti.

8 Eysa ularning néme déyishiwatqanliqini bilip mundaq dédi:

— Ey ishenchi ajizlar! Néme üchün nan ekelmigenlikinglar toghrisida mulahize qilisiler? 9 Téxiche chüshenmidinglarmu? Besh nan bilen besh ming kishining toyghuzulghanliqi, qanche séwet ozuq yighiwalghanliqinglar ésinglardin chiqtimu? ■ 10 Yette nan bilen töt ming kishining toyghuzulghanliqi, yene qanche chong séwet ozuq yighiwalghanliqinglarmu ésinglardin chiqtimu? ■ 11 Siler qandaqmu méning silerge: «Perisiyler bilen Saduqiylarning échitqusidin éhtiyat qilinglar» déginimning nan toghruluq emeslikini chüshenmeysiler?

12 Muxlislar shundila uning nandiki échitqudin emes, belki Perisiyler bilen Saduqiylarning telimidin éhtiyat qilishni éytqanliqini chüshinip yetti.

Pétrusning Eysani Mesih dep tonushi

Mar. 8:27-30; Luqa 9:18-21

13 Eysa Qeyseriye-Filippi rayonigha kelginide, u muxlisliridin:

Kishiler men Insan’oghlini kim dep bilidiken? — dep soridi.■

14 Muxlisliri:

— Beziler séni chömüldürgüchi Yehya, beziler Ilyas peyghember we yene beziler Yeremiya yaki bashqa peyghemberlerdin biri dep bilidiken, — dep jawab berdi.■

15 U ulardin:

— Emdi silerchu? Siler méni kim dep bilisiler? — dep soridi.

16 Simon Pétrus:

— Sen Mesih, menggülük hayat Xudaning Oghli ikensen, — dep jawab berdi.□ ■

17 Eysa uninggha:

— Bextliksen, i Yunus oghli Simon! Buni sanga ayan qilghuchi héch et-qan igisi emes, belki ershtiki Atamdur. □ ■ 18 Men sanga shuni éytayki, sen bolsang Pétrusdursen. Men jamaitimni bu uyultash üstige qurimen. Uning üstidin tehtisaraning derwazilirimu ghalib kélelmeydu. □ ■ 19 Ersh padishahliqining achquchlirini sanga tapshurimen; sen yer yüzide némini baghlisang ershtimu baghlan’ghan bolidu, sen yer yüzide némini qoyup berseng, ershtimu qoyup bérilgen bolidu, — dédi.□ ■

20 Bu sözlerni éytip bolup, u muxlislirigha özining Mesih ikenlikini héchkimge tinmasliqni tapilidi.

Eysaning ölüp tirilidighanliqini aldin éytishi

Mar. 8:31-9:1; Luqa 9:22-27

21 Shu waqittin bashlap, Eysa muxlislirigha özining Yérusalémgha kétishi, aqsaqallar, bash kahinlar we Tewrat ustazliri teripidin köp azab-oqubet tartishi, öltürülüshi muqerrer bolghanliqini, shundaqla üchinchi küni tirildürülidighanliqini ayan qilishqa bashlidi.■

22 Shuning bilen Pétrus uni bir chetke tartip, uni eyiblep:

— Ya Reb, sanga rehim qilin’ghay! Béshinggha bundaq ishlar qet’iy chüshmeydu! — dédi.

23 Lékin u burulup Pétrusqa qarap:

— Arqamgha öt, Sheytan! Sen manga putlikashangsen, séning oylighanliring Xudaning ishliri emes, insanning ishliridur, — dédi.□ ■

24 Andin Eysa muxlislirigha mundaq dédi:

Kimdekim manga egishishni xalisa, özidin waz kéchip, özining kréstini kötürüp manga egeshsun! □ ■ 25 Chünki öz jénini qutquzmaqchi bolghan kishi choqum jénidin mehrum bolidu, lékin men üchün öz jénidin mehrum bolghan kishi uninggha érishidu.□ ■

26 Chünki bir adem pütün dunyagha ige bolup jénidin mehrum qalsa, buning néme paydisi bolsun?! U némisini jénigha tégishsun?! □ ■ 27 Chünki Insan’oghli Atisining shan-sheripi ichide perishtiliri bilen kélish aldida turidu; we u hemme ademning öz emellirige tushluq jawab qayturidu.■

28 Men silerge shuni berheq éytip qoyayki, bu yerde turghanlarning arisidin ölümning temini tétishtin burun jezmen Insan’oghlining öz padishahliqi bilen kelgenlikini köridighanlar bardur.□ ■

Matta
<
16
>

□16:1 «Perisiyler bilen Saduqiylar» — «Perisiyler» bolsa Tewrat qanunigha qatmu-qat türlük bashqa qaide-nizamlarni qoshqan qattiq telepchan diniy éqim idi. «Saduqiylar» dégen diniy éqimining bezi terepliri ulargha oxshash bolghini bilen, lékin ular Tewrattiki peyghemberler qisimlirini qobul qilmay, peqet Tewrattiki 1-5-qisimlarni (yeni Musa peyghemberge tapshurulghan qisimlar)ni qobul qilghan. Ular «qiyamet küni», shundaqla insanlarning axirette ölümdin tirilishini étirap qilmaytti. Adette «Perisiyler» we «Saduqiylar» bir-birige düshmenliship yüretti, lékin ular Eysani bir terep qilish üchün birleshkenidi. «bizge asmandin möjizilik bir alamet körsetseng» — ular telep qilghan «möjizilik alamet», Eysaning heqiqiy Mesih ikenlikini ispatlaydighan bir karametni körsitidu, elwette.

■16:1 Mat. 12:38; Mar. 8:11; Luqa 11:29; 12:54; Yuh. 6:30.

■16:2 Luqa 12:54.

□16:4 «Yunus peyghemberde körülgen möjizilik alamet» — 12:39-40-ayetlerge qaralsun. «Bu zamanda yüz bériwatqan alametler» toghrisida «qoshumche söz»imiznimu körüng.

■16:4 Yun. 2:1; Mat. 12:39; Luqa 11:29.

■16:6 Mar. 8:15; Luqa 12:1.

■16:9 Mat. 14:17; Mar. 6:38; Luqa 9:13; Yuh. 6:9.

■16:10 Mat. 15:34.

■16:13 Mar. 8:27; Luqa 9:18.

■16:14 Mat. 14:2.

□16:16 «... Menggülük hayat Xudaning oghli» — grék tilida «tirik Xudaning Oghli». «Tirik Xuda» dégen ibare Xudani hayat, «ölük but emes», heqiqiy Xuda dep tekitleydu.

■16:16 Yuh. 6:69.

□16:17 «... Yunus oghli Simon!» — grék tilida «... Simon bar-ionah» («Yunusning oghli»). Bu Yunus Tewrattiki peyghember Yunus emes; lékin qiziq bir ish shuki, Pétrus we Yunus peyghemberning köp ortaq yerliri bar.

■16:17 Mat. 11:25.

□16:18 «Sen bolsang Pétrusdursen. Men jamaitimni bu uyultash üstige qurimen....» — «Pétrus»ning menisi «tash» bolup, u «jamaetning uli» emes. Jamaetning uli bolsa Eysa éytqan «uyultash» bolup, u yaki özini yaki özige baghlan’ghan iman-étiqadini körsitidu. «1Pét.» 2:4-9ni we «qoshumche söz»imizni körüng. «tehtisaraning derwaziliri» — belkim köchme menide bolup, «ölümning küchi», «jin-sheytanlarning küchliri»ni körsitishi mumkin.

■16:18 Zeb. 118:22; Yesh. 28:16; 33:20; Yuh. 1:43; 1Kor. 3:11.

□16:19 «Ersh padishahliqining achquchlirini sanga tapshurimen; sen yer yüzide némini baghlisang ershtimu baghlan’ghan bolidu,...» — bu muhim söz toghruluq «qoshumche söz»imizni körüng.

■16:19 Mat. 18:18; Yuh. 20:22.

■16:21 Mat. 17:22; 20:18; Mar. 8:31; 9:31; 10:33; Luqa 9:22; 18:31; 24:7.

□16:23 «Arqamgha öt, Sheytan!...» — Mesih bu ayette «Sheytan» dégen bu sözini birinchidin «düshmen» dégen menide ishlitip, özining düshmini bolup qalghan Pétrusqa éytidu. Ikkinchidin, Sheytan özi Pétrus arqiliq Eysagha putlikashang bolmaqchi idi.

■16:23 2Sam. 19:22.

□16:24 «kimdekim manga egishishni xalisa, özidin waz kéchip, özining kréstini kötürüp manga egeshsun!» — 10:38ni, shundaqla uningdiki izahatnimu körüng.

■16:24 Mat. 10:38; Mar. 8:34; Luqa 9:23; 14:27.

□16:25 «Chünki öz jénini qutquzmaqchi bolghan kishi choqum jénidin mehrum bolidu, lékin men üchün öz jénidin mehrum bolghan kishi uninggha érishidu» — grék tilida «jan» we «hayat» birla söz bilen ipadilinidu. «Öz jéni» mushu yerde peqet ademning hayatinila emes, belki barliq étiqadi bolghanlargha muyesser qilin’ghan menggülük rohiy bextni we mirasini körsitidu.

■16:25 Mat. 10:39; Mar. 8:35; Luqa 9:24; 17:33; Yuh. 12:25.

□16:26 «Chünki bir adem pütün dunyagha ige bolup jénidin mehrum qalsa, buning néme paydisi bolsun?! U némisini jénigha tégishsun?!» — yuqiriqi izahatta éytilghandek, «öz jéni» mushu yerde peqet ademning hayatinila emes, belki barliq étiqadchi bolghanlargha muyesser qilin’ghan menggülük rohiy bextni we mirasini körsitidu, elwette.

■16:26 Zeb. 49:6-12; Mar. 8:37; Luqa 9:25.

■16:27 Ayup 34:11; Zeb. 62:12; Mat. 24:30; 25:31; 26:64; Rim. 2:6.

□16:28 «Bu yerde turghanlarning arisidin ölümning temini tétishtin burun...» — «ölümning temini tétish» grék tilida «ölümni tétish» dep ipadilinidu. «bu yerde turghanlarning arisidin ölümning temini tétishtin burun jezmen Insan’oghlining öz padishahliqi bilen kelgenlikini köridighanlar bardur» — bizningche 16:28-ayettiki sözning muhim menisi 17-babta teswirlen’gen karamet ishlarni körsitidu. Bashqa alimlar u: (1) Eysa öltürülgendin kéyin muxlislirigha qayta körünüshi bilen; (2) Muqeddes Rohning kélishi bilen; (3) Mesihning sheripi jamaette ayan qilinishi bilen; (4) Eysaning dunyagha qaytip kélishi bilen emelge ashuruldi, dep qaraydu. Yuqiriqi (1)-, (2)-, (3)-pikir sel orunluq bolghini bilen, lékin Eysaning «bu yerde turghanlarning arisidin... köridighanlar bar» déginidin qarighanda, bezi rosullar bu ishni köridu, shunga muhim emelge ashurulushi 17-babtiki «Eysaning julaliqta körünüshi» dégen ishtur, dep qaraymiz.

■16:28 Mar. 9:1; Luqa 9:27.