3
Lékin men, i qérindashlar, Rohqa tewe kishilerge söz qilghandek silerge söz qilalmay kéliwatimen; eksiche silerni etke tewe kishiler, Mesihde bolghan bowaq hésablap silerge sözleshke mejbur boldum. «etke tewe kishiler» — (yaki «etlik kishiler») toghruluq «Rimliqlargha»gha bergen «kirish söz»diki «et» toghruluq sözimizni körüng. «Etlik kishi» asasen xush xewerni qobul qilghini bilen téxi öz gunahlirining küchidin azad bolmighan kishidur. Men silerge süt ichküzdüm, göshni yégüzmidim; chünki siler göshni hezim qilalmayttinglar, shundaqla hazirmu téxi hezim qilalmaysiler; Ibr. 5:12; 1Pét. 2:2. Chünki siler yenila etke tewedursiler. Aranglarda hesetxorluq we talash-tartishlar bar bolghachqa, siler etke tewe emesmu, insanlarche méngiwatmamsiler? «siler etke tewe emesmu, insanlarche méngiwatmamsiler?» — «insanlarche» Xudaning yolida emes, insaniyetning yolida.   1Kor. 1:11; Gal. 5:19; Yaq. 3:16. Chünki birsi «Men Pawlus terepdari», bashqa birsi «Men Apollos terepdari» dése, siler peqet insanlarning yolida mangghan bolup qalmamsiler? «peqet insanlarning yolida mangghan bolup qalmamsiler?» — démek, Xudani tonumighan, Rohtin tughulmighan, téxiche Adem’atimizning ailisige tewe bolghan, adettiki gunahkar insanlargha oxshash.   1Kor. 1:12.
Apollos dégen kim? Pawlus kim idi? Biz peqet silerning étiqadinglargha wasitichi bolduq, xalas; herbirimiz peqet Reb bizge teqsim qilghini boyiche wezipe ada qilidighan xizmetkarlar, xalas, shundaq emesmu? Ros. 18:24; 1Kor. 1:12; 16:12. Men tiktim, Apollos sughardi; emma östürgüchi bolsa Xudadur. «... Apollos sughardi» — Korint shehiridiki jamaet Pawlusning sözliri arqiliq étiqad qilghanidi; kéyin Apollos Korint shehirige bérip ishen’güchilerni Tewrat-Zebur toghrisidiki bilimliri arqiliq zor derijide righbetlendürgenidi («Ros.» 18-bab).   Ros. 18:26; 19:1. Shunga tikküchi héchnémige hésab emes, sugharghuchimu héchnémige hésab emes, peqet östürgüchi Xuda Özi hemmidur. Emma tikküchi we osa qilghuchi bolsa bir meqsettidur; shundaqtimu herbiri öz ejri boyiche in’amini qobul qilidu. «bir meqsettidur» — grék tilida «birdur».   Zeb. 62:12; Yer. 17:10; 32:19; Mat. 16:27; Rim. 2:6; 14:12; 2Kor. 5:10; Gal. 6:5; Weh. 2:23; 22:12. Chünki biz Xudagha tewe méhnetdashturmiz; siler bolsanglar Xudaning bagh-étizi, Xudaning qurulushisiler. «biz Xudagha tewe méhnetdashturmiz» — bashqa birxil chüshendürülüshi: «biz Xuda bilen méhnetdashturmiz» («2Kor.» 5:20, 6:1nimu körüng).   2Kor. 6:1; Ef. 2:20; Kol. 2:7; 1Pét. 2:5.
10 Xudaning manga teqsim qilghan méhir-shepqiti boyiche, xuddi usta mémardek ul saldim, andin bashqa birsi uning üstige quruwatidu. Emma herbir qurghuchi qandaq quruwatqanliqigha éhtiyat qilsun.
11 Chünki sélin’ghan ulni, yeni Eysa Mesihdin bashqa héchqandaq ulni sélishqa bolmaydu. Yesh. 28:16; Mat. 16:18. 12 Emdi birsi bu ul üstige altun, kümüsh, qimmetlik tashlar, yaghach, chöpler, saman salsa, «birsi bu ul üstige... qimmetlik tashlar .. salsa» — «qimmetlik tashlar» dégen oxshitishning mushu yerde omumiy körsetkini belkim yaqut-göherlerni emes, belki oyulghan, binani puxta qilidighan qattiq chidamliq tashlarni körsetse kérek. Pawlus buning köchme menisini oqurmenlerning oylinishigha qalduridu! 13 herbirining singdürgen ejrining qandaqliqi körünidu; chünki shu küni uni ashkare qilidu, chünki uning mahiyiti otta körülidu; ot herbir kishining ejrini, qandaq mahiyettin bolghanliqini sinaydu. «shu küni uni ashkare qilidu» — «shu küni» Mesih Eysa zémin’gha qaytidighan künidur.   Yesh. 8:20; 48:10; Yer. 23:29; 1Pét. 1:7; 4:12. 14 Birsining ul üstige qurghan ishi puxta saqlinip qalsa, u in’amgha érishidu; «Birsining ul üstige qurghan Ishi puxta saqlinip qalsa...» — démek, «bir kishining ul üstige qoyghan matériyalliri otqa berdashliq bérelise,...». 15 Birsining qurghini köyüp ketse, u ziyan tartidu; u özi qutulidu, emma goya ottin ötüp qutulghan birsige oxshap qalidu. 16 Ejeba, özünglarning Xudaning ibadetxanisi ikenlikinglarni we Xudaning Rohining silerde turghanliqini bilmemsiler? 1Kor. 6:19; 2Kor. 6:16; Ibr. 3:6; 1Pét. 2:5. 17 Birsi Xudaning ibadetxanisini xarab qilsa, Xuda uni xarab qilidu; chünki Xudaning ibadetxanisi pak-muqeddestur, siler del shundaqsiler.
18 Héchkim öz-özini aldimisun; birsi özini bu dewrde dana dep sanisa, nadan bolup qalsun; shuning bilen u dana bolidu. «birsi özini bu dewrde dana dep sanisa, nadan bolup qalsun» — Mesihning «Mat.» 18:1-4de we «Mar.» 10:13-16de éytqan sözlirini körüng.   Pend. 3:7; Yesh. 5:21. 19-20 Chünki bu dunyadiki danaliq Xudagha nisbeten exmeqliqtur; chünki: — «U danishmenlerni öz hiyligerlikining tuziqigha alidu», dep we yene: «Reb danishmenlerning oy-xiyallirining tutami yoqluqini bilidu» dep pütüklüktur. «U danishmenlerni öz hiyligerlikining tuziqigha alidu» — «Ayup» 5:13. «Reb danishmenlerning oy-xiyallirining tutami yoqluqini bilidu» — «Zeb.» 94:11.   Ayup 5:13; Zeb. 94:11.
21 Shunga héchkim insan dégenlerni pexirlinip danglimisun; chünki hemme mewjudatlar silerge tewedur; 22 Pawlus bolsun, Apollos bolsun, Kéfas bolsun, dunya-jahan bolsun, hayat bolsun, ölüm bolsun, hazirqi ishlar bolsun, kelgüsi ishlar bolsun, hemmisi silerge mensuptur; 23 siler bolsanglar Mesihning, Mesih bolsa Xudaningkidur.
 
 

3:1 «etke tewe kishiler» — (yaki «etlik kishiler») toghruluq «Rimliqlargha»gha bergen «kirish söz»diki «et» toghruluq sözimizni körüng. «Etlik kishi» asasen xush xewerni qobul qilghini bilen téxi öz gunahlirining küchidin azad bolmighan kishidur.

3:2 Ibr. 5:12; 1Pét. 2:2.

3:3 «siler etke tewe emesmu, insanlarche méngiwatmamsiler?» — «insanlarche» Xudaning yolida emes, insaniyetning yolida.

3:3 1Kor. 1:11; Gal. 5:19; Yaq. 3:16.

3:4 «peqet insanlarning yolida mangghan bolup qalmamsiler?» — démek, Xudani tonumighan, Rohtin tughulmighan, téxiche Adem’atimizning ailisige tewe bolghan, adettiki gunahkar insanlargha oxshash.

3:4 1Kor. 1:12.

3:5 Ros. 18:24; 1Kor. 1:12; 16:12.

3:6 «... Apollos sughardi» — Korint shehiridiki jamaet Pawlusning sözliri arqiliq étiqad qilghanidi; kéyin Apollos Korint shehirige bérip ishen’güchilerni Tewrat-Zebur toghrisidiki bilimliri arqiliq zor derijide righbetlendürgenidi («Ros.» 18-bab).

3:6 Ros. 18:26; 19:1.

3:8 «bir meqsettidur» — grék tilida «birdur».

3:8 Zeb. 62:12; Yer. 17:10; 32:19; Mat. 16:27; Rim. 2:6; 14:12; 2Kor. 5:10; Gal. 6:5; Weh. 2:23; 22:12.

3:9 «biz Xudagha tewe méhnetdashturmiz» — bashqa birxil chüshendürülüshi: «biz Xuda bilen méhnetdashturmiz» («2Kor.» 5:20, 6:1nimu körüng).

3:9 2Kor. 6:1; Ef. 2:20; Kol. 2:7; 1Pét. 2:5.

3:11 Yesh. 28:16; Mat. 16:18.

3:12 «birsi bu ul üstige... qimmetlik tashlar .. salsa» — «qimmetlik tashlar» dégen oxshitishning mushu yerde omumiy körsetkini belkim yaqut-göherlerni emes, belki oyulghan, binani puxta qilidighan qattiq chidamliq tashlarni körsetse kérek. Pawlus buning köchme menisini oqurmenlerning oylinishigha qalduridu!

3:13 «shu küni uni ashkare qilidu» — «shu küni» Mesih Eysa zémin’gha qaytidighan künidur.

3:13 Yesh. 8:20; 48:10; Yer. 23:29; 1Pét. 1:7; 4:12.

3:14 «Birsining ul üstige qurghan Ishi puxta saqlinip qalsa...» — démek, «bir kishining ul üstige qoyghan matériyalliri otqa berdashliq bérelise,...».

3:16 1Kor. 6:19; 2Kor. 6:16; Ibr. 3:6; 1Pét. 2:5.

3:18 «birsi özini bu dewrde dana dep sanisa, nadan bolup qalsun» — Mesihning «Mat.» 18:1-4de we «Mar.» 10:13-16de éytqan sözlirini körüng.

3:18 Pend. 3:7; Yesh. 5:21.

3:19-20 «U danishmenlerni öz hiyligerlikining tuziqigha alidu» — «Ayup» 5:13. «Reb danishmenlerning oy-xiyallirining tutami yoqluqini bilidu» — «Zeb.» 94:11.

3:19-20 Ayup 5:13; Zeb. 94:11.