2
Men bolsam, i qérindashlar, yéninglargha barghinimda, Xudaning guwahliqini jakarlash üchün héch gepdanliq yaki eqil-danaliq ishlitip kelgen emesmen;1Kor. 1:17; 2:4. chünki men aranglarda Eysa Mesihdin bashqa, yeni kréstlen’gen Mesihdin bashqa héchnémini bilmeslikke bel baghlighanidim; men aranglarda bolghan waqtimda ajizliqta, qorqunchta we titrigen halette bolattim;«men aranglarda bolghan waqtimda ajizliqta, qorqunchta we titrigen halette bolattim» — «qorqunchta... bolattim» — belkim u Xuda Özige tapshurghan bu muqeddes wezipini orundiyalmasliqidin qorqqan bolushi mumkin idi. Uningdin bashqa ademni qorqitidighan köp seweblarmu bolghan, elwette («Ros.» 18:9-10).  Ros. 18:1, 3; 2Kor. 10:10. méning sözlirim hem jakarlishim bolsa ademni qayil qilghudek insaniy danaliq sözler bilen emes, belki Rohning alamet körsitishliri we küch-qudret bilen bolghan idi.«... belki Rohning alamet körsitishliri we küch-qudret bilen bolghan idi» — «Roh» Xudaning Rohi, Muqeddes Rohtur.  1Kor. 1:17; 2:1; 2Pét. 1:16. Buningdin meqset silerning étiqadinglar insaniy danaliqqa emes, belki Xudaning küch-qudritige baghlansun dégendin ibaret idi.2Kor. 4:7.
 
Halbuki, kamaletke yetkenler arisida biz danaliqni bayan qilimiz; bu danaliq bu dewrdiki danaliq emes, yaki bu dewrdiki hökümranlarning danaliqi emes (ular zawalliqqa yüz tutqandur);Ayup 28:21; 1Kor. 15:24. emma biz bir sirni ashkarilap, Xudaning bir danaliqini bayan qilimiz; Xuda eslide ashkare qilinmighan bu danaliqni barliq dewrlerdin burun bizning shan-sherepke muyesser bolushimiz üchün békitkenidi.«biz bir sirni ashkarilap, Xudaning bir danaliqini bayan qilimiz...» — «Efesusluqlargha»diki «kirish söz»imizde éytqinimizdek, Injilda «sir» dégen sözning alahide menisi bar. Sir (grék tilida «mistérion») Xuda esli yoshurup kelgen, emdi hazir ashkarilighan melum bir ishtin ibarettur.  Rim. 16:25; 1Kor. 4:1. Bu danaliqni bu dewrdiki hökümranlarning héchqaysisi chüshinip yetmigenidi; uni chüshinip yetken bolsa, shan-sherepning Igisi bolghan Rebni kréstlimigen bolatti.«bu dewrdiki hökümranlar» — bu söz belkim bu dunyadiki padishah-hökümdarlarni qutritidighan, ulargha ézitquluq qilidighan jin-sheytanlarni körsetse kérek.  Mat. 11:25; Yuh. 7:48; 16:3; Ros. 3:17; 13:27; 2Kor. 3:14; 1Tim. 1:13. Halbuki, Tewratta pütülgenndek: —
«Özini söygenlerge Xudaning teyyarlighanliri —
Del héchqandaq köz körmigen,
Héchqandaq qulaq anglimighan,
Héchqandaq köngül oylap baqmighan nersilerdur».«Özini söygenlerge Xudaning teyyarlighanliri —del héchqandaq köz körmigen, héchqandaq qulaq anglimighan, héchqandaq köngül oylap baqmighan nersilerdur» — «Yesh.» 64:4.  Yesh. 64:3.
10 Emma bu nersilerni Xuda Rohi arqiliq ayan qildi; chünki Roh bolsa hemme ishlarni, hetta Xudaning chongqur teglirini inchikilep izligüchidur; «chünki Roh bolsa hemme ishlarni, hetta Xudaning chongqur teglirini inchikilep izligüchidur» — «Roh» — Xudaning Rohi, Muqeddes Rohtur.  Mat. 13:11; 2Kor. 3:18. 11 Chünki insanlarda, insanning könglidikini bilgüchi shu insanning rohidin bashqa nerse barmu? Shuninggha oxshash, Xudaning Rohidin bashqa, Xudaning könglidikilirini bilgüchi yoqtur. «insanlarda, insanning könglidikini bilgüchi shu insanning rohidin bashqa nerse barmu?» — «insanning könglidiki» mushu yerde shu melum kishining shexsiy we qelbidiki ishlarni alayiten körsitidu.  Pend. 27:19; Yer. 17:9. 12 Emma bizning qobul qilghinimiz bolsa bu dunyadiki roh emes, belki Xudadin kelgen Rohtur; del shundaq bolghachqa biz Xuda teripidin bizge séxiyliq bilen ata qilin’ghan nersilerni bilip yételeymiz. «bu dunyadiki roh» — Sheytan. «Bu dunyadiki roh» mushu yerde belkim Sheytanning köz-qarashliri, «eqilliri»ni körsitishi mumkin.  Rim. 8:15. 13 Bu ish-shey’ilerni insaniy danaliqtin ögitilgen sözler bilen emes, belki Muqeddes Rohtin ögitilgen sözler bilen, rohiy ishlarni rohiy sözler bilen chüshendürüp sözleymiz. «Rohtin ögitilgen sözler bilen» — «Roh» Xudaning Rohi, Muqeddes Rohtur.  1Kor. 1:17; 2:4; 2Pét. 1:16 14 Emma «jan’gha tewe» kishi Xudaning Rohining ishlirini qobul qilmaydu, chünki bu ishlar uninggha nisbeten exmiqaniliktur; u ularni héch chüshinip yételmeydu, chünki ular roh bilen perq étilip bahalinishi kérektur. ««jan’gha tewe» kishi» — «jan’gha tewe» bolghan kishi toghruluq «Rimliqlargha»diki «kirish söz»imizni körüng. «Jan’gha tewe» bolghan kishi Muqeddes Rohqa ige bolmighan kishidur; «ishenmigen kishi» dégili bolidu. Shunga, u Xudaning Rohigha emes, belki herdaim öz jéni (eqil-pikir, zéhin, köngül-kalla, héssiyatlar)gha tayinip ishlarni perq étidu. «Rohiy kishi» yaki «Rohqa tewe bolghan kishi» bolsa öz rohida Muqeddes Rohning terbiye-telimini qobul qilip ishlarni toghra perq étidu. «ular roh bilen perq étilip bahalinishi kérektur» — bu 14- we 15-ayetlerdiki «perq étish» we «perq étip bahalinish» grék tilida birla péil bilen ipadilinidu. 15 Rohqa tewe kishi hemme ishlargha baha béreleydu; emma uninggha bolsa héchkim baha bérelmeydu. «Rohqa tewe kishi» — «Rohqa tewe» (yaki «rohiy kishi») — Muqeddes Rohning yétekchilikide mangidighan kishi.  Pend. 28:5. 16 Chünki kim Rebning oy-könglini chüshinip yétip, Uninggha meslihetchi bolalisun? Emma biz bolsaq Mesihning oy-könglige igimiz.«kim Rebning oy-könglini chüshinip yétip, uninggha meslihetchi bolalisun?» — «Yesh.» 40:13.  Yesh. 40:13; Rim. 11:34.
 
 

2:1 1Kor. 1:17; 2:4.

2:3 «men aranglarda bolghan waqtimda ajizliqta, qorqunchta we titrigen halette bolattim» — «qorqunchta... bolattim» — belkim u Xuda Özige tapshurghan bu muqeddes wezipini orundiyalmasliqidin qorqqan bolushi mumkin idi. Uningdin bashqa ademni qorqitidighan köp seweblarmu bolghan, elwette («Ros.» 18:9-10).

2:3 Ros. 18:1, 3; 2Kor. 10:10.

2:4 «... belki Rohning alamet körsitishliri we küch-qudret bilen bolghan idi» — «Roh» Xudaning Rohi, Muqeddes Rohtur.

2:4 1Kor. 1:17; 2:1; 2Pét. 1:16.

2:5 2Kor. 4:7.

2:6 Ayup 28:21; 1Kor. 15:24.

2:7 «biz bir sirni ashkarilap, Xudaning bir danaliqini bayan qilimiz...» — «Efesusluqlargha»diki «kirish söz»imizde éytqinimizdek, Injilda «sir» dégen sözning alahide menisi bar. Sir (grék tilida «mistérion») Xuda esli yoshurup kelgen, emdi hazir ashkarilighan melum bir ishtin ibarettur.

2:7 Rim. 16:25; 1Kor. 4:1.

2:8 «bu dewrdiki hökümranlar» — bu söz belkim bu dunyadiki padishah-hökümdarlarni qutritidighan, ulargha ézitquluq qilidighan jin-sheytanlarni körsetse kérek.

2:8 Mat. 11:25; Yuh. 7:48; 16:3; Ros. 3:17; 13:27; 2Kor. 3:14; 1Tim. 1:13.

2:9 «Özini söygenlerge Xudaning teyyarlighanliri —del héchqandaq köz körmigen, héchqandaq qulaq anglimighan, héchqandaq köngül oylap baqmighan nersilerdur» — «Yesh.» 64:4.

2:9 Yesh. 64:3.

2:10 «chünki Roh bolsa hemme ishlarni, hetta Xudaning chongqur teglirini inchikilep izligüchidur» — «Roh» — Xudaning Rohi, Muqeddes Rohtur.

2:10 Mat. 13:11; 2Kor. 3:18.

2:11 «insanlarda, insanning könglidikini bilgüchi shu insanning rohidin bashqa nerse barmu?» — «insanning könglidiki» mushu yerde shu melum kishining shexsiy we qelbidiki ishlarni alayiten körsitidu.

2:11 Pend. 27:19; Yer. 17:9.

2:12 «bu dunyadiki roh» — Sheytan. «Bu dunyadiki roh» mushu yerde belkim Sheytanning köz-qarashliri, «eqilliri»ni körsitishi mumkin.

2:12 Rim. 8:15.

2:13 «Rohtin ögitilgen sözler bilen» — «Roh» Xudaning Rohi, Muqeddes Rohtur.

2:13 1Kor. 1:17; 2:4; 2Pét. 1:16

2:14 ««jan’gha tewe» kishi» — «jan’gha tewe» bolghan kishi toghruluq «Rimliqlargha»diki «kirish söz»imizni körüng. «Jan’gha tewe» bolghan kishi Muqeddes Rohqa ige bolmighan kishidur; «ishenmigen kishi» dégili bolidu. Shunga, u Xudaning Rohigha emes, belki herdaim öz jéni (eqil-pikir, zéhin, köngül-kalla, héssiyatlar)gha tayinip ishlarni perq étidu. «Rohiy kishi» yaki «Rohqa tewe bolghan kishi» bolsa öz rohida Muqeddes Rohning terbiye-telimini qobul qilip ishlarni toghra perq étidu. «ular roh bilen perq étilip bahalinishi kérektur» — bu 14- we 15-ayetlerdiki «perq étish» we «perq étip bahalinish» grék tilida birla péil bilen ipadilinidu.

2:15 «Rohqa tewe kishi» — «Rohqa tewe» (yaki «rohiy kishi») — Muqeddes Rohning yétekchilikide mangidighan kishi.

2:15 Pend. 28:5.

2:16 «kim Rebning oy-könglini chüshinip yétip, uninggha meslihetchi bolalisun?» — «Yesh.» 40:13.

2:16 Yesh. 40:13; Rim. 11:34.