12
Ⱪiyamǝt küni
— «U qaƣda, ⱪerindaxliringni «ⱪoƣdiƣuqi uluƣ ǝmir» Mikail mǝydanƣa qiⱪidu. Bir azabliⱪ mǝzgil bolidu; yurt-dɵlǝt barliⱪⱪa kǝlgǝndin buyan, xundaⱪ qong balayi’apǝtlik mǝzgil bolup baⱪmiƣan. Biraⱪ xu qaƣda hǝlⱪing ⱪutⱪuzulidu; ularning iqidiki nami ⱨayatliⱪ dǝptirigǝ pütülgǝnlǝrning ⱨǝmmisi nijatliⱪⱪa erixidu. «ⱪerindaxliring» — ibraniy tilida «hǝlⱪingning balilidi» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu. «ⱪoƣdiƣuqi uluƣ ǝmir» — «ǝmir» muxu yǝrdǝ, xübⱨisizki «qong pǝrixtǝ» mǝnisidǝ. Muⱪǝddǝs Kitabtiki baxⱪa yǝrlǝrdin xu hulasigǝ kelimizki, Mikail degǝn pǝrixtǝ «bax pǝrixtǝ»dur («Yǝⱨ.» 9-ayǝt, «Wǝⱨ.» 12:7). «Mikail mǝydanƣa qiⱪidu» — baxⱪa birhil tǝrjimisi «Mikail bir tǝrǝptǝ turidu». Demǝk, Mikail ǝslidǝ Israil hǝlⱪigǝ muⱨapizǝt beridu. Lekin u ⱨazir bu muⱨapizǝtqi rolini wakitliⱪ bir yaⱪⱪa ⱪoyidu. «....ularning iqidiki nami ⱨayatliⱪ dǝptirigǝ pütülgǝnlǝrning ⱨǝmmisi nijatliⱪⱪa erixidu» — bu babtiki uluƣ bexarǝtlǝr toƣruluⱪmu «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.   Mat. 24:21 Tupraⱪta yatⱪan ɵlüklǝrdin nurƣunliri tirilidu. Ular mǝnggülük ⱨayattin bǝⱨrimǝn bolidu; ⱪalƣanliri nomusta ⱨǝm mǝnggülük rǝswaqiliⱪⱪa tirilidu. Yǝx. 26:19; Mat. 25:46; Yⱨ. 5:29; Ros. 24:15 Aⱪillar asmandiki gümbüzdǝk parlaⱪ julalinidu; nurƣun kixilǝrni ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ yoliƣa baxlap kirgǝnlǝr yultuzlarƣa ohxax ǝbǝdil’ǝbǝd parlap turidu». Pǝnd. 4:18; Mat. 13:43
U manga yǝnǝ:
— I Daniyal, sǝn ǝmdi bu sɵzlǝrni tohtat; mǝzkur kitabning taki dunyaning ahirⱪi künlirigiqǝ xu peti turuxi üqün uni piqǝtlǝp mɵⱨürliwǝtkin. Nurƣun kixilǝr uyan-buyan yüridu wǝ bilim axidu, — dedi. «sǝn ǝmdi bu sɵzlǝrni tohtat» — yaki, «sǝn ǝmdi bu sɵzlǝrni yoxurup ⱪoy». «Nurƣun kixilǝr uyan-buyan yüridu wǝ bilim axidu» — yaki «Nurƣun kixilǝr tǝtⱪiⱪ ⱪilip, bilim axurulidu». Bu bexarǝt yǝnǝ «Am.» 8:12 bilǝn munasiwǝtlik boluxi mumkin. «Ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng.   Wǝⱨ. 5:1-5; 22:10 Mǝnki Daniyal kɵrdümki, mana ikki zat, biri dǝryaning bu tǝripidǝ, yǝnǝ biri dǝryaning u tǝripidǝ turuptu. Ulardin biri dǝrya süyi üstidǝ turƣan aⱪ kanap kiyim kiygǝn zattin:
— Bu karamǝt ixlar tügigiqǝ ⱪanqilik waⱪit ketidu? — dǝp soridi. Dan. 10:5
U dǝrya süyi üstidǝ turƣan, kanap kiyim kiygǝn zat ong wǝ sol ⱪolini asmanƣa ⱪaritip kɵtürüp, Mǝnggü Ⱨayat Bolƣuqining nami bilǝn ⱪǝsǝm ⱪilip:
— Bir waⱪit, ikki waⱪit, ⱪoxumqǝ yerim waⱪit ketidu. Hudaning muⱪǝddǝs hǝlⱪini parqiliƣuqi horluⱪ ahirlaxⱪanda, bu ixlar tügǝydu, — dedi. «Bir waⱪit, ikki waⱪit, ⱪoxumqǝ yerim waⱪit ketidu» — muxu yǝrdǝ «bir waⱪit, ikki waⱪit, ⱪoxumqǝ yerim waⱪit» degini, yuⱪirida 7:25diki izaⱨatta tǝⱨlil ⱪilƣinimiz toƣra bolsa, tǝhminǝn üq yerim yilni, top-toƣra 1260-künni kɵrsitidu.   Wǝⱨ. 10:5, 6
Uning sɵzini angliƣan bolsammu, mǝnisini qüxǝnmidim. Xunga mǝn:
— Tǝⱪsir, bu ixlarning aⱪiwiti ⱪandaⱪ bolidu? — dǝp soridim.
U manga mundaⱪ dedi:
— «Əy Daniyal, yolungƣa mang, qünki bu sɵzlǝr ahir zamanƣiqǝ mǝhpiy tutulup yepiⱪliⱪ turidu. Wǝⱨ. 5:1-5; 22:10 10 Nurƣun kixilǝr tazilinidu, paklinidu wǝ tawlinidu. Rǝzillǝr bolsa, dawamliⱪ rǝzillik ⱪiliweridu; ulardin ⱨeqkim buni qüxinǝlmǝydu, biraⱪ aⱪillar qüxinidu. 11 Kündilik ⱪurbanliⱪ sunuxni ǝmǝldin ⱪaldurƣan kündin tartip, yǝni «wǝyran ⱪilƣuqi yirginqlik nomussizliⱪ» ⱪoyulƣan waⱪittin baxlap, bir ming ikki yüz toⱪsan kün ɵtidu. 12 Ahirƣiqǝ sadiⱪ bolup, bir ming üq yüz ottuz bǝx künni kütüp ɵtküzgǝnlǝr nemidegǝn bǝhtlik-ⱨǝ!
13 Əmma sǝn bolsang, ahirƣiqǝ yolungda mengiwǝrgin. Sǝn aram tapisǝn, wǝ künlǝrning ahirida nesiwǝnggǝ muyǝssǝr boluxⱪa ⱪayta tirilisǝn». «künlǝrning ahirida» — Mǝsiⱨning dunyaƣa ⱪaytip kelidiƣan küni.

12:1 «ⱪerindaxliring» — ibraniy tilida «hǝlⱪingning balilidi» degǝn sɵz bilǝn ipadilinidu. «ⱪoƣdiƣuqi uluƣ ǝmir» — «ǝmir» muxu yǝrdǝ, xübⱨisizki «qong pǝrixtǝ» mǝnisidǝ. Muⱪǝddǝs Kitabtiki baxⱪa yǝrlǝrdin xu hulasigǝ kelimizki, Mikail degǝn pǝrixtǝ «bax pǝrixtǝ»dur («Yǝⱨ.» 9-ayǝt, «Wǝⱨ.» 12:7). «Mikail mǝydanƣa qiⱪidu» — baxⱪa birhil tǝrjimisi «Mikail bir tǝrǝptǝ turidu». Demǝk, Mikail ǝslidǝ Israil hǝlⱪigǝ muⱨapizǝt beridu. Lekin u ⱨazir bu muⱨapizǝtqi rolini wakitliⱪ bir yaⱪⱪa ⱪoyidu. «....ularning iqidiki nami ⱨayatliⱪ dǝptirigǝ pütülgǝnlǝrning ⱨǝmmisi nijatliⱪⱪa erixidu» — bu babtiki uluƣ bexarǝtlǝr toƣruluⱪmu «ⱪoxumqǝ sɵz»imizni kɵrüng.

12:1 Mat. 24:21

12:2 Yǝx. 26:19; Mat. 25:46; Yⱨ. 5:29; Ros. 24:15

12:3 Pǝnd. 4:18; Mat. 13:43

12:4 «sǝn ǝmdi bu sɵzlǝrni tohtat» — yaki, «sǝn ǝmdi bu sɵzlǝrni yoxurup ⱪoy». «Nurƣun kixilǝr uyan-buyan yüridu wǝ bilim axidu» — yaki «Nurƣun kixilǝr tǝtⱪiⱪ ⱪilip, bilim axurulidu». Bu bexarǝt yǝnǝ «Am.» 8:12 bilǝn munasiwǝtlik boluxi mumkin. «Ⱪoxumqǝ sɵz»imiznimu kɵrüng.

12:4 Wǝⱨ. 5:1-5; 22:10

12:6 Dan. 10:5

12:7 «Bir waⱪit, ikki waⱪit, ⱪoxumqǝ yerim waⱪit ketidu» — muxu yǝrdǝ «bir waⱪit, ikki waⱪit, ⱪoxumqǝ yerim waⱪit» degini, yuⱪirida 7:25diki izaⱨatta tǝⱨlil ⱪilƣinimiz toƣra bolsa, tǝhminǝn üq yerim yilni, top-toƣra 1260-künni kɵrsitidu.

12:7 Wǝⱨ. 10:5, 6

12:9 Wǝⱨ. 5:1-5; 22:10

12:13 «künlǝrning ahirida» — Mǝsiⱨning dunyaƣa ⱪaytip kelidiƣan küni.