Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Yǝxaya 11

Dawami

1 Wǝ bir tal nota Yǝssǝning dǝrihining kɵtikidin ünüp qiⱪidu;

Uning yiltizidin ünüp qiⱪⱪan bir xah kɵp mewǝ beridu.□ ■

2 Wǝ Pǝrwǝrdigarning Roⱨi,

Yǝni danaliⱪning wǝ yorutuxning Roⱨi,

Nǝsiⱨǝt wǝ küq-ⱪudrǝtning Roⱨi,

Bilim wǝ Pǝrwǝrdigardin ǝyminixning Roⱨi uning üstigǝ qüxüp turidu;□ ■

3 Uning hursǝnliki bolsa Pǝrwǝrdigardin ǝyminix ibarǝt bolidu;

U kɵzi bilǝn kɵrginigǝ asasǝn ⱨɵküm qiⱪarmaydu,

Yaki ⱪuliⱪi bilǝn angliƣiniƣa asasǝn kesim ⱪilmaydu.

4 U namratlarƣa ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ bilǝn ⱨɵküm qiⱪiridu,

Yǝr yüzidiki miskin-mɵminlǝr üqün adalǝt bilǝn kesim ⱪilidu.

U jaⱨanni aƣzidiki zakon tayiⱪi bilǝn uridu,

Rǝzillǝrni lǝwliridin qiⱪⱪan nǝpǝsi bilǝn ɵltüridu.

5 Uning bǝlweƣi ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ,

Qatraⱪliⱪi bolsa sadiⱪliⱪ bolidu.□

6 Bɵrǝ bolsa ⱪoza bilǝn billǝ turidu,

Yilpiz oƣlaⱪ bilǝn billǝ,

Mozay, arslan wǝ bordaⱪ kala bilǝn billǝ yatidu;

Ularni yetiligüqi kiqik bir bala bolidu.■

7 Kala eyiⱪ bilǝn billǝ ozuⱪlinidu,

Ularning baliliri billǝ yetixidu,

Xir bolsa kalidǝk saman yǝydu.

8 Əmmǝydiƣan bala kobra yilanning tɵxükigǝ yeⱪin oynaydu,

Əmqǝktin ayrilƣan bala ⱪolini zǝⱨǝrlik yilanning owisiƣa tiⱪidu;

9 Mening muⱪǝddǝs teƣimning ⱨǝmmǝ yeridǝ ⱨeq ziyankǝxlik bolmaydu;

Ⱨeq buzƣunqiliⱪ bolmaydu;

Qünki huddi sular dengizni ⱪapliƣandǝk,

Pütkül jaⱨan Pǝrwǝrdigarni bilix-tonux bilǝn ⱪaplinidu.

10 Xu künidǝ «Yǝssǝning Yiltizi» ⱨǝrⱪaysi ǝl-millǝtlǝr üqün tuƣ süpitidǝ kɵtürülüp turidu;

Barliⱪ ǝllǝr Uni izdǝp kelip yiƣilidu;

Wǝ U aramgaⱨⱪa talliƣan jay xan-xǝrǝpkǝ tolidu.■

11 Xu küni Rǝb ikkinqi ⱪetim Ɵz hǝlⱪining saⱪlanƣan ⱪaldisini ⱪayturux üqün, yǝni Asuriyǝ, Misir, Patros, Kux, Elam, Xinar, Hamat wǝ dengizdiki yiraⱪ arallardin ⱪayturux üqün Ɵz ⱪolini yǝnǝ uzartidu.□

12 U ǝllǝrni qaⱪirix üqün bir tuƣ kɵtüridu; xundaⱪ ⱪilip U yǝr yüzining qǝt-qǝtliridin Israilning ƣeriblirini jǝm ⱪilip, Yǝⱨudadin tarⱪilip kǝtkǝnlǝrni yiƣidu.

13 Xuning bilǝn Əfraimƣa bolƣan ⱨǝsǝthorluⱪ yoⱪaydu,

Yǝⱨudani harliƣanlarmu üzüp taxlinidu;

Əfraim Yǝⱨudaƣa ⱨǝsǝt ⱪilmaydu,

Yǝⱨuda bolsa Əfraimni horlimaydu.□

14 Biraⱪ ular ƣǝrb tǝrǝptǝ Filistiylǝrning mürisigǝ uqup qüxidu;

Ular birliktǝ xǝrⱪtiki hǝlⱪlǝrdin olja alidu;

Ular Edom wǝ Moab üstigǝ ⱪollirini uzartidu;

Ammoniylarmu ularƣa beⱪinidu.

15 Pǝrwǝrdigar Misirdiki dengizning «tili»ni yoⱪ ⱪilidu;

U küqlük piȥƣirin xamal bilǝn Əfrat dǝryasining üstigǝ ⱪolini beƣirlitip uquridu,

Uni adǝm ayiƣi ⱪuruⱪ ⱨalda mengip ɵtküdǝk yǝttǝ eriⱪ ⱪilip uridu;□

16 Xuning bilǝn Ɵz hǝlⱪining ⱪaldisi üqün,

Misirdin qiⱪⱪan künidǝ Israil üqün tǝyyarliƣan yolƣa ohxax,

Asuriyǝdǝ ⱪalƣanlar üqün axu yǝrdin kelidiƣan bir kɵtürülgǝn egiz yol bolidu. ■

□11:1 «Bir tal nota Yǝssǝning dǝrihining kɵtikidin ünüp qiⱪidu» — Yǝssǝ bolsa Dawut padixaⱨning atisi. Ibraniylar Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨning Dawutning ǝwladidin bolidiƣanliⱪini eniⱪ bilǝtti. Biraⱪ muxu yǝrdǝ Ⱪutⱪuzƣuqi-Mǝsiⱨ ⱨǝm Dawutning ǝwladi ⱨǝm «Yǝssǝning Yiltizi»mu (11:10ni kɵrüng) bayan ⱪilinidu! Bu ix pǝⱪǝt Injildila qüxǝndürülgǝn (mǝsilǝn, «Luⱪa» 20:41-44). Muxu ayǝtlǝrdǝ yǝnǝ, Mǝsiⱨ «Yǝssǝning dǝrihining kɵtikidin» qiⱪidu, deyilidu. Xunga Mǝsiⱨ Dawut padixaⱨning handanliⱪi ⱨǝywǝtlik mǝzgilidǝ ǝmǝs, bǝlki miskin mǝzgilidǝ tuƣulidu, degǝn bexarǝt berilidu.

■11:1 Yǝx. 4:2; Ros. 13:22,23

□11:2 «Yorutux Roⱨi» — adǝmgǝ qüxinix ⱪabiliyitini ata ⱪilidiƣan Roⱨtur.

■11:2 Yǝx. 9:5

□11:5 «Uning bǝlweƣi ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ, qatraⱪliⱪi bolsa sadiⱪliⱪ bolidu» — ibraniy tilida «uning bɵrǝklirigǝ baƣlanƣuqi» deyilgǝn. Ibraniy tilida bɵrǝklǝr adǝmning qongⱪur oy-pikriliri wǝ wijdanini bildüridu. «Qatraⱪliⱪ» — adǝmning qatriⱪiƣa yɵgǝp kiyilidiƣan iqki kiyim. «qatraⱪliⱪi bolsa sadiⱪliⱪ bolidu» — demǝk, iq kiyimlǝr bǝdǝngǝ qaplaxⱪinidǝk, ⱨǝⱪⱪaniyliⱪ wǝ sadiⱪliⱪ uningdin ⱨeq ayrilmaydu, uningƣa intayin yeⱪin bolidu.

■11:6 Yǝx. 65:25; Ⱨox. 2:20

■11:10 Rim. 15:12

□11:11 «Rǝb ikkinqi ⱪetim Ɵz hǝlⱪining saⱪlanƣan ⱪaldisini ⱪayturux üqün...» — «ikkinqi ⱪetim» — birinqi ⱪetimⱪi bolsa bǝlkim Babilda (miladiyǝdin ilgiriki 540-yili) bolidu. Biraⱪ Yǝxaya muxu yǝrdǝ ahirⱪi zamanlarda bolidiƣan bir «ⱪaytix» toƣrisida sɵzlǝydu. Bǝzi alimlar «birinqi ⱪetimⱪi» ⱪaytixmu dunyaning ⱨǝrⱪaysi jaylirida boluxi kerǝk, xunga Yǝxaya ikki «qong ⱪaytix» toƣruluⱪ bexarǝt ⱪilidu, dǝp ⱪaraydu. «Rǝb ... ⱪaldisini ... Asuriyǝ, Misir, Patros, Kux, Elam, Xinar, Hamat wǝ dengizdiki yiraⱪ arallardin ⱪayturux üqün Ɵz ⱪolini yǝnǝ uzartidu» — Asuriyǝ wǝ Misir axu dǝwrdiki ǝng küqlük dɵlǝtlǝr idi; Patros wǝ Kux Misirning jǝnubiy tǝripidǝ (ⱨazirⱪi Efiopiyǝ), Elam wǝ Xinar xǝrⱪ tǝripidǝ (Asuriyǝdin yiraⱪ), Hamat Iraⱪning ximal tǝripidǝ idi. Dengizdiki arallarƣa Ottura Dengizning ƣǝrbi arⱪiliⱪ ɵtkili bolidu. Demǝk, mǝyli küqlük, mǝyli ajiz dɵlǝtlǝr bolsun, ahirⱪi zamanda Huda Ɵz hǝlⱪini ⱨǝr tǝrǝptin qaⱪirip yiƣidu.

□11:13 «Əfraim» — Əfraim Israilning «ximaliy padixaⱨliⱪi»ƣa, Yǝⱨuda «jǝnubiy padixaⱨliⱪi»ƣa wǝkillik ⱪilidu.

□11:15 «Misirdiki dengizning «tili... Əfrat dǝryasi...» — muxu yǝrlǝrning ⱪǝyǝrdǝ ikǝnlikini bilix üqün hǝritini kɵrüng.

■11:16 Mis. 14:29