8
Tu aye kin a angkli arkul kipman ur kai eng Sisas
1 Tu wrong pa rak rak kaingkai wan anong alntu ai pa, Sisas wrekg kolti kai kaino nang Olip pa. 2 Wa kong miningket ai kil am wa yaper nar atom kawor yipmingki wunen a kapringen yalming a Maur Wailen pa. Ari tu wrong kin kipman pa wa wli kapringentel. Kil angko rpma kolti a kil kaling planten yangkipm a Maur Wailen pa. 3 Kil kaling plan tu rpma ari, tu melnum a aroaro wonel tu yangkipm a Moses pa, a tu melnum a arpmen yangkipm yiprokgen a Moses pa tu awi kin ur a melnum ur ai ari kil okg kin kipman anti kipman ur, atom ak angketen yangkipm titnongket a kin a kipman awi tita pa. Atom tu awiyel aye wli itna wulmpa a tu wrongkwail. 4 Atom tu lanaki Sisas pa la, “Melnum a kaling plan tu, kin kil pa melnum ur ari kil anti kipman ur okg kin kipman ak angketen yangkipm titnongket a kin a kipman awi tita pa. 5 8:5 Lipai 20:10; Yang 22:22-24Ti yangkipm titnongket a Moses a ela wrkapm pa lala, kin a kolpa pa, mpa ikwesel imo kolti. Ti kitn pa la kolai?” 6 Tu alm ipmawel Sisas pa lala kil la yangkipm pa kul or kol a nikgwalpm a tu yapon ti pa, tu a uwiyel iye kai itni yangkipm pake. Ari Sisas pa ikg nar kanokg ti kolti ak wamipis pa nira kweikwei ela kanokg pa rpma.
7 8:7 Yang 17:7Tu asentel asentel kolpa itna pa, atom kil ngkat ikg pa kai kwa ariwen a kil lanaken la, “Mla ur kitn a itna ti a paipmpaipm kalpisen pa, ti kitn pa ikwesel kin ti ep o!” 8 Kil lanaken kolpa plalng, wa kil wa ikg nar kanokg ti ak wamipis pa nira kweikwei ela kanokg pa. 9 Tu atning a Sisas la kolpa pa, tu wrekg akwris akwekg kolti am kaingkai ise. Tu kilmik a angkaino kwa pa ep ep, a tu a kai arken tu pa katnunten kaingkai, a atnuurng kin pa anti Sisas pa kolti itna.
10 Sisas ngkat ikg pa kaino kwa a kil asen kin pa lala, “Kin! Ti tu a wet awiyeitn aye wli ti itna a i? Ake wa ur a tu wet arkiwetn pa itna ti eng mpa ikwesel kitn ti?” 11 8:11 Son 5:14Kin pa akalmpe la, “Melnum wailen, ake melnum ur pa itna ti.” Atom Sisas la karkurngkel la, “Wa kupm ti yat, kupm ake la mpa rkiweitn pa. Ti kitn kai o! Kitn kai a kitn plalng paipmpaipm a kitn antokg pa!”
Sisas pa kil wakg a akalen tu melnum a kanokg ti
12 8:12 Aisaia 49:6; Son 1:4-9; 9:5; 12:46Sisas kil lanaki tu wrong kin a kipman pa anti ur lala, “Kupm ti wakg a akalen kanokg ti. Mla ur a kil katnuntopm pa, kil ake angkom ak miningket pa. Kupm mpa lkel wakg klalen a mpa iklentel ya a awi yaprekg watin eng rpma wor yongkyong.” 13 8:13 Yang 19:15Tu melnum a arpmen yangkipm yiprokgen a Moses akalmpentel la, “Yangkipm a kitn alkitn wris laron kitn alkitn pa ake kaikut antiwe a ak titnongketel yangkipm pa la aklale pa. Kol melnum ur ai la nimpokgenteitn pa pati, pa kaikut antiwe pake.” 14 8:14 Son 5:31-32; 7:28Sisas akalmpe la, “Ake kupm wris ti laron kupm alkupm ti pa. Pake kol kupm alkupm wris ti laron kupm alkupm ti pa, pa yangkipm kaikut antiwe a ak titnongketel la kupm la yangkipm aklale. Eng ntei, kupm ti pa ariwe anong a pikekg kupm wliwe, a anong ikga wa kupm wa kaiye. Pake kipm ti ake ariwe anong a pikekg kupm wliwe pa, a ikga wa kupm wa kaiye pa. 15 8:15 Son 12:47Kipm melnum a kanokg ti ari la tita atn a rpma a tu melnum ti kol a kipm melnum a kanokg ti ari la tita pa. A kupm ti pa ake ari la melnum pa kol kipm pa ari la pa, kalpis. 16 8:16 Son 5:30; 8:29Pake kol kupm ti ri la melnum ur pa pati, pa yangkipm kaikut antiwe a ak titnongketel la pa kupm ak ute wor pa, eng ntei, ake kupm alkupm ti ari la pa, kupm anti Yan alkupmen a ukwawopm nar pa ari la melnum pa. 17 8:17 Yang 17:6; 19:15Kol yangkipm a nira ela Yangkipm Titnongket alkipmen pa lala, melnum wekg la nikgwalpm wekg kolen tita pa, pa yangkipm kaikut antiwe a ak titnongketel la, pa aklale pake. 18 8:18 1 Son 5:9Ti melnum wekg pa laron kupm ti: kupm alkupm ti a wa Yan a pikekg ukwawopm nar pa, wa kil wa laron kupm ti yat ak titnongketel la, pa kupm la aklale.”
19 Atom tu melnum a arpmen yangkipm yiprokgen a Moses pa asentel la, “Ti Yan akitnen ti a i?”
Ari Sisas akalmpe la, “Kipm ake ariwe kupm ti, a wa kipm ake ariwe Yan akupmen pa. Kol a kipm riwe kupm ti pa, kol a wa kipm riwe Yan akupm pa kolpa yat pake.”
20 8:20 Son 7:30Sisas la yangkipm pa naki tu wrong kin kipman ak wang a kil kaling planten rpma kawor yipmingki wunen a yalming a Maur Wailen pa, rpma wreren wan ok a tu aye marpm wli uk uk Maur Wailen atnewe pa, ari ake wa tu ur arkulel. Eng ntei, wang akilen a Maur Wailen alm pa, a pa.
Kanokg ti pa ake anong yiprokg a Sisas pa
21 8:21 Son 7:34; 13:33Wa Sisas lanaki tu wrong kin kipman pa kolpa la, “Kupm ikga utnurngkepm kaino. Kipm ikga ikoropm ikoropm ining, atom kipm ikga imo ngkiten paipmpaipm a kipm antokg pa. Wrik a kupm kaino pa, kipm ikgake ntiwe kaino.” 22 Atom tu melnum wailen wailen a men Suta pa naki tita lawel lala, “Kil la wrik a kil ikga kaino pa mentepm ikgake ntiwe kaino. Kil la kolpa eng kil ikga ilm kil alkil ti imo aki?” 23 8:23 Son 3:31Kil wa la kolpa la, “Kipm pa a nar ti, a kupm ti pa a kaino kwa ai. Kipm pa melnum a kanokg ti, a kupm ti pa ake melnum a kanokg ti pa. 24 Kolpa atom ari kupm wet lanakepm la, kipm ikga imo itnen paipmpaipm a kipm antokg pa. Kupm ti a Rpma Kolpa Rpma*8:24 Ela wrkapm tingklaket, Taku 3:14, pa Maur Wailen oklala anti Moses pa kil namput nang a kil alkil pa la, “Kupm Ti a Rpma Kolpa Rpma”. Wa Sisas am wa namput kil alkil pa kolpake. Ari tu wrong kin kipman pa ake ariwe yangkipm a kil la pa. Ri Son 6:20, 8:28, 8:58 a 13:19. kol a kupm laron kupm alkupm nakepm nakepm pa. Kol ake kipm ukipma kupm ti la kupm melnum kolpa pa, pa kipm ikga imo itnen paipmpaipm a kipm antokg pa.”
25 Tu asentel la, “Ti kitn mla wai?” Ari Sisas akalmpe la, “Wa kipm wa asen, ti pikekg kupm lanakepm ak ep ak ai kul ti! 26 Kupm nikgwalpm watipmen rpma a kol a lanikepm, wa kupm ari la atn a rpma akipmen ti a kol a lanikepm la pa paipm. Pake kupm atning kuina ur a melnum a ukwawopm nar pa kil lanakopm pa, pa kupm la pa kolti naki kipm wrong kin a kipman a kanokg ti. Kil pa melnum a la yangkipm aklale.”
27 Tu atning yangkipm a Sisas la pake, tu ake wa ariwe la pa kil lakati Yan alkilen pa naken pa. 28 8:28 Son 3:14Kolpa atom wa Sisas lanaken la, “Kipm ikga ngkit Warim Kipman A Melnum pa iye kaino yo okgmangki pa. Atom ik wang pa kipm ikga riwe kupm ti la Kupm ti a Rpma Kolpa Rpma pake kol a kupm lanakepm lanakepm pa. A wa kipm ikga riwe la kupm ti ake antokg kweikwei ur ak nikgwalpm a kupm alkupm ti pa, kalpis. Kupm la yangkipm kil katila kol a Yan kil alkil pa kaling plantopm pa. 29 Yan a ukwawopm nar ti pa kil antiwopm rpma. Kil ake wa atnuurng kupm ti rpma ak kupm alkupm ti pa, kalpis. Eng ntei, kupm akangklei wang antokg kweikwei a wor wor kolti a ak antokg kil atopen.” 30 Tu atning yangkipm a kil la kolpa, atom tu wailet ukipma kil pa.
Tu warim a Apraam
31 Atom Sisas naki tu men Suta a ukipma kil pa la, “Kipm rkul yangkipm a kupm aroaro wonelepm pa kutnun kolpa iye kai pati, kipm ikga palng melnum akupmen a katnuntopm aklale. 32 Kipm ikga uwi riwe yangkipm aklale a Maur Wailen pa atom yangkipm aklale pa ikga ntokg kipm a ampei yapowepm pa wirng no kukula wor.” 33 8:33 Mat 3:9Tu akalmpe la, “Men ti pa men yaru marpmeng a Apraam. Men ake pikekg rka aken kwap kalpmilel orngwatneikgen melnum ur. Ti wa kitn la Maur Wailen ikga ntokg men wirng no itni kukula wor eng na?”
34 8:34 Rom 6:16,20Ari Sisas akalmpe la, “Kupm lanakepm aklale wrisen, melnum a antokg paipm pa, am paipmpaipm pa alok yapowel titnongket pake. 35 Melnum a aken kwap kalpmilel orngwatneikgen mring ur pa, pa kil ikgake nti mring a kinwatnom a mring pa rpmi yongkyong pa. Pake Warim Kipman alkil a mring pa kil ikga nti yan alkil pa rpmi yongkyong pake. 36 Kol Warim Kipman ti ngketen ampei a paipmpaipm a yapowepm tukwleikgen kipm ti pa, pa kipm am wirng no kukula wor ise, ake kweiur ketn yapowepm om.
37 Kupm ariwe la kipm yaru marpmeng a Apraam, pake kipm ti ake ukipma kol Apraam pa. Nikgwalpm a kipm ti rka manet, atom kipm akor ya la ilmpopm imo. Eng ntei, kipm ake la rkul yangkipm akupmen ti rpmi kawor ipma akipmen ti. 38 Kupm ti pa lakati nakepm kuina ur a pikekg kupm anti Yan alkupm rpma, atom kupm atning a ari pa. Kipm ti pa antokg kuina ur kol a kipm atning a yan alkipm ti lanakepm pake.”
39 8:39 Mat 3:9Tu akalmpentel la, “Apraam pa wapyipmiri a walyipmiri amenen.” Ari Sisas wa lanaken la, “Ti kol kipm yaru marpmeng iklale a Apraam pa, kol a kipm ntokg kweikwei kitila kol a pikekg Apraam kil antokg pa. 40 Ari wa kalpis, wa kipm akor ya la ilm kupm melnum a lanakepm yangkipm aklale a kupm atning a Maur Wailen kil nakopm pa. Ti Apraam pa ake pikekg ak nikgwalpm ur kolpa. 41 8:41 Aisaia 63:16Kipm ti pa kipm antokg kuina ur kol yan alkipmen antokg pake.” Ari wa tu pa akalmpe la, “Men ti pa ake warim a pikekg man angkli arkul atom angket men ti pa, men ti pa warim a yan wris ata kolti, pa Maur Wailen kil alkil pake.”
Tu warim a Maur Paipm Satan
42 Sisas atning tu wrong pa la tu pa warim a Maur Wailen atom kil akalmpe lanaken la, “Kol Maur Wailen ti Yan akipmen pa, kipm kol a wa plan ipma wor wasrongen kupm ti. Eng ntei, kupm ti pikekg anti Maur Wailen ai rpma, atom angkaino ai nar ti am antiwepm rpma tike. Ake pikekg kupm ti nar ak wasrongen a kupm alkupm ti pa, kil alkil pa ukwawopm atom kupm nar pake.
43 Antokg kolai atom ake kipm atning awi ariwe yangkipm a kupm la ti? Pa atnen a kipm karken a atning yangkipm a kupm la pa. 44 8:44 1 Son 3:8Kipm pa yan akipmen pa Maur Paipm Satan, atom kipm la kutnun nikgwalpm wasrongen paipm a yan alkipm pa kolpa itni. Pikekg ngkaten ak ep lmpiwen ai kul pa, kil melnum a alm melnum amo, a kil ake itna nampokgen yangkipm a kweikwei a ute aklale pa, kolpa atom kil ake alupm nikgwalpm ute aklale ur rpma kil pa. Kil kansil pa, pa am kil antokg nikgwalpm paipm alkil a kil antokg antokg pake. Eng ntei, kil pa melnum a kansil, a kil pa yan yiprokgen a nikgwalpm kansil. 45 Atom kipm pa alupm nikgwalpm kansil a kil pake. Pake yangkipm a kupm ti lanakepm ti pa, kipm pa ake ukipma la pa aklale pa. Eng ntei, kupm ti laron nakepm nikgwalpm aklale. 46 8:46 2 Kor 5:21; 1 Pi 2:22Ti kol kupm ntokg paipm ur pa, ti kipm laron paipm na ur a kupm antokg pawo! Kol kupm ake antokg paipm ur, a wa la yangkipm iklale pa, ti antokg kolai atom ake wa kipm ukipma kuina ur a kupm la ti la aklale pa? 47 8:47 1 Son 4:6Melnum a Maur Wailen pa Yan eng kil pa, kil pa atning kuina ur a Maur Wailen la pa. Yiprokgen a kipm ake atning yangkipm a Maur Wailen la pa pati, Maur Wailen ake yan eng kipm pa.”
Sisas pikekg rpma ak ai, a Apraam pa man rakuwel katnukg
48 8:48 Mak 3:21-22Tu men Suta akalmpe yangkipm a Sisas la pa la, “Kitn pa titno kol tu Samaria, kitn pa maur paipm arpmeweitn. Ti kol a men la la pa aklale pake?” 49 Sisas naken la, “Kupm ti ake maur paipm ur arpmewopm. Kupm ti alupm aye Yan akupmen ai, ari wa kipm ti arku nang akupmen ti. 50 Kupm ti ake antokg eng la kipm ngkit nang a kupm alkupm ti pa. Melnum a kil wasrongen la la ngkit nang a kupm ti pa, pa kil rpma, a wa kil ikga rpmi itning yangkipm a mentepm wrongkwail atom ikilmpe kitila pa. 51 8:51 Son 5:24Kil kupm lanakepm aklale wrisen la, kol mla ur kil rkul yangkipm akupmen ti pa kil ikgake imo kai.”
52 Ari wa tu men Suta akalmpe la, “Ti men ariweitn worwor la kitn pa maur paipm arpmeweitn. Apraam pikekg amo a wa tu melnum okwripm a Maur Wailen pikekg wa amo, pake kitn ti la, mla ur kil rkul yangkipm a kitn ti pa kil ikgake imo. 53 Ti kitn ti melnum wailen angen yan Apraam wapyipmiri walyipmiri amenen ai? Apraam pikekg amo a wa tu melnum okwripm a Maur Wailen pa pikekg wa amo yat. Ti kitn ti la kitn alkitn ti la kitn ti am melnum kolpake!”
54 Sisas akalmpe la, “Kol kupm alkupm ti ngkit nang alkupmen ti pa la kupm antiwe titnongket a nang wailen pa, pa kupm ake nang arke, pa kupm nang kalpisen kolti. Pake am Maur Wailen a kipm lala Maur Wailen akipmen pa a wa kupm ti lala Yan akupmen ti pa, am kil pa ngkatopm a plan titnongket a nang wailen akupmen tike. 55 Pake kipm pa ake ariwe kil pa, kupm ti ariwe kil pake. Kol kupm ti lala, ake kupm ariwe kil pa, pa kupm ti melnum ur a kansil kolen kipm pa, ari kupm ti ariwe kil pa atom kupm arkul katnun yangkipm akilen pa.
56 Yan Apraam walyipmiri wapyipmiri akipmen pa pikekg kil won momo eng kil ariwe la kil ikga ri wang a kupm ikga nar kanokg ti. Kil ari pa kil atopen.” 57 Ari tu men Suta pa akalmpentel la, “Apraam pa pikekg ak yo ampei ai. A kitn ti pa warimet pikekg ketn ti palng ti, pa kitn ake pikekg ari Apraam pa.” 58 8:58 Son 1:1Sisas akalmpe la, “Kupm lanakepm aklale wrisen la, Kupm ti Rpma Kolpa Rpma, a Apraam pa man rakuwel katnukg.”
59 Tu atning kolpa, tu awi wes pa la ik orel, ari Sisas wrekg tital ak angkom tu wrong pa am kul or kai takwuleikgen yipmingki a kapringen yalming a Maur Wailen pa.
8:5 8:5 Lipai 20:10; Yang 22:22-24
8:7 8:7 Yang 17:7
8:12 8:12 Aisaia 49:6; Son 1:4-9; 9:5; 12:46
8:13 8:13 Yang 19:15
8:14 8:14 Son 5:31-32; 7:28
8:17 8:17 Yang 17:6; 19:15
*8:24 8:24 Ela wrkapm tingklaket, Taku 3:14, pa Maur Wailen oklala anti Moses pa kil namput nang a kil alkil pa la, “Kupm Ti a Rpma Kolpa Rpma”. Wa Sisas am wa namput kil alkil pa kolpake. Ari tu wrong kin kipman pa ake ariwe yangkipm a kil la pa. Ri Son 6:20, 8:28, 8:58 a 13:19.
8:34 8:34 Rom 6:16,20
8:41 8:41 Aisaia 63:16
8:46 8:46 2 Kor 5:21; 1 Pi 2:22
8:48 8:48 Mak 3:21-22