10
Jesus Burr-jerrmarra Aburr-jaranga Gu-galiya Yerrcha Minypa 72
Gu-gata wenga lika Jesus burr-menga barrwa 72 gu-galiya yerrcha, minypa burr-jerrma barra birri-gugu aburr-boy barra rrawa gu-jirra gu-boya nuwurra waypa jurdach nipa. Minypa abirri-jirrapa aburr-maya barra wugupa abirri-boy abirri-ji. Minypa Jesus a-wena burrwa a-bamuna, a-yinanga burrwa, “Wurra gama gorlk birripa minypa mun-maywapa balaja mun-murra mu-jinyjarra mun-mola, wurra aburr-yinpa gala aburr-jaranga aburr-mujama rraka mbi-ma. Wurra bubu-wenggana Bunggawa mu-gata nula balaja, barra nipa burr-jerrma aburr-mujama, birripa barra aburr-boy, mbi-ma nula mun-nigipa mun-gata gipa mu-molamiyana. Metiyu 9:37-38
“Ganapiya, lika buburr-boy. Ngaypa minypa arr-jerrmanga ngu-nirra ana-goyburrpa minypa jip (sheep) jin-gumurna jin-guyinda; wurra buburr-jarlapiya nula an-gata an-mugat an-guyinda. Metiyu 10:16 Rrapa gala barra ana-goyburrpa nyibu-ga rrupiya rrapa gorlk rrapa barrwa gun-goyburrpa ana-goyburrpa nyiburr-barrngumiya nyiburr-workiya rrepara nyiburr-jirra. Rrapa minypa gu-jarlakarr nyiburr-bamba barra, ana-nga minypa gojilapa galamurrpa nyibu-garra, gala barra nyiburr-dericha rrapa nyiburr-wengga, wurra mu-nguy nyiburr-bampa barra.
“Rrapa nyirri-yinga nyirri-gata nuwurra waypa rrawa nyirri-bengga minypa ana-nga an-gata a-gonyja ana-gotula nipa ana-murna barra nyirri-ni, gatiya waypa gu-yigipa gu-bala nyirri-barrnguma, ana-gotipa nyirri-wengga barra burrwa minypa nyirri-yinda, ‘Wangarr wugupa ana-gorrburrwa barra minypa nyiburr-molamola nyiburr-ni nyiburr-workiya rrapa gala barra gun-nga nyibu-borrwa.’ Rrapa minyja ana-nga an-gata an-molamola an-gugaliya, nipa gu-rrima barra a-ni gun-gata gun-molamola ana-gotipa nyirri-wena nula; wurra minyja gun-nyagara, gun-gata gun-molamola gu-ngukiya barra rrapa minypa guna-jeka barra ana-gotula. Gata gu-maywapa gu-bala ana-goyburrpa nyiburr-ni barra nyiburr-workiya rrapa balaja nyibu-bay barra mun-nga mun-gata birripa mbi-rrimanga, nuwurra nyibu-bawa gun-gata rrawa. Minypa an-mujama an-guyinda nipa barra mu-ma a-workiya mun-nigipa minypa nipa jama a-ji, gu-gurda ngacha minypa birripa aburr-murna ana-goyburrpa nyiburr-ni barra rrapa balaja nyibu-bay minypa ana-goyburrpa nyiburr-ngaypa nyiburr-mujama. Gala barra nyiburr-gakiya nyiburr-workiya gu-werranga gu-bala. 1 Gorint 9:14; 1 Dimati 5:18 Minypa wolawola ana-goyburrpa nyiburr-bengga burrwa nyiburr-workiya gun-birripa rrawa, minyja birripa aburr-gonyja ana-gorrburrwa, lika mun-gata mun-nga mun-birripa birripa mbi-rrimanga ana-goyburrpa barra nyibu-bay, rrapa aburr-gurderda gatiya rrawa ana-goyburrpa barra wanngu nyirrbi-nega, rrapa nyiburr-yinda barra nyiburr-wengga burrwa, ‘Wangarr yi-gurrepa a-ni ana-gorrburrwa.’ 10 Wurra gun-nerranga rrawa gala aburr-gonyja gurda ana-gorrburrwa, wurra minypa jarlakarr gu-yurra gu-bamburda gun-gata rrawa ana-goyburrpa barra nyiburr-bamba, nyiburr-wengga barra burrwa minypa nyiburr-yinda, 11 ‘Gun-guniya ngayburrpa nyirrbu-bawuja nyiburr-boya ana-goyburrpa. Rrapa gun-guna rrawa jel nyirr-balkaja ngayburrpa rrepara nyiburr-jirra ngayburrpa nyiburr-wepiya nyiburr-nirra minypa gun-maywapa ana-goyburrpa burr-guya nyiburr-werra. Wurra bubu-borrwa minypa geka Wangarr a-bena yi-gurrepa ana-gorrburrwa.’ Nyiburr-yirda barra nyiburr-wengga burrwa rrawa gun-gata gala aburr-gonyja ana-gorrburrwa. Metiyu 10:7-14; Mark 6:8-11; Luk 9:3-5 Jama Aburr-ji 13:51 12 Ngardawa ngaypa ngu-weya ana-gorrburrwa gun-burral: Jurdach guna-bamburda burr-guya gun-nerra gu-ni barra burrwa gu-gata burr-yika gu-rrawa, wurra minypa mu-ngoyurra aburr-ni rrawa Jorram (Sodom), birripa jarra marr gu-yinda barra gun-nerra gu-ni barra burrwa. Genesis 19:24-28; Metiyu 10:15; 11:24
Rrawa Gun-gata Gala Gun-nerra Gubu-bawujarna
(Metiyu 11:20-24)
13 “Awa! Nyiburr-gata rrawa Goréchin (Chorazin) rrapa Bachéyda (Bethsaida) nyiburr-nirra, yama nyiburr-ngukurdanyjiyarna? Wurra burraya burr-guya gun-nerra gu-ni barra ana-gorrburrwa. Wurra aburr-gata mu-ngoyurra aburr-ni rrawa Daya (Tyre) rrapa Jaydan (Sidon), minyja birripa gubi-nacharna gun-birripa rrawa Wangarr burr-barlmarrk jama a-jirrarna minypa gun-guniya nipa jama a-jirra gun-goyburrpa rrawa, birripa gun-nerra gubu-bawujarna aburr-jarl rrapa burr-guya aburr-ngukurdanyjiyarna nula Wangarr. Isaiah 23:1-18; Ezekiel 26:1—28:26; Joel 3:4-8; Amos 1:9-10; Zechariah 9:2-4 14 Wurra ana-goyburrpa nuwurra waypa barra nipa Wangarr burr-mari a-wengga, burr-guya gun-nerra gu-ni barra ana-gorrburrwa; aburr-gata mu-ngoyurra aburr-ni rrawa Daya rrapa Jaydan, birripa jarra marr gu-yinda barra gun-nerra gu-ni burrwa. 15 Rrapa nyiburr-werranga nyiburr-gata Gapárniyam (Capernaum) nyiburr-nirra, ana-goyburrpa jimarna bama nyiburr-yinaga waykin nyirr-wenyaga barra nipa Wangarr, ya? Wurra nipa jarra nyirr-yerrnyja barra yi-gata wupa gu-bol.” Jesus a-yinagata a-wena rrapa burr-jonga aburr-gata gala marr aburr-balcharrarna nula. Isaiah 14:13-15
16 Rrapa barrwa nipa a-wena burrwa aburr-yigipa jawina, a-yinagata burrwa, “Ana-goyburrpa minyja ana-nga a-galiya ana-gorrburrwa, an-narda ngardawa a-galiyarra apula ngaypa. Rrapa minyja ana-nga ngoyurra a-yerryerrmiya ana-gorrburrwa, an-narda ngardawa ngoyurra a-yerryerrmiya apula ngaypa. Rrapa minyja ana-nga ngoyurra a-yerryerrmiya apula ngaypa, an-narda ngardawa ngoyurra a-yerryerrmiya nula nipa nguna-jerrmarrapa.” Metiyu 10:40; Mark 9:37; Luk 9:48; Jon 13:20
Jesus Burr-yika 72 Gu-galiya Yerrcha Aburr-jekarra Gurda Nula
17 Ganapiya, lika nuwurra waypa Jesus burr-yika 72 gu-galiya yerrcha aburr-bona, aburr-jekarra gurda, birripa aburr-worlworlcha aburr-ni. Minypa aburr-yinanga nula, “A-lay, Bunggawa, aburr-gata walkwalk yerrcha burr-guta aburr-galiyarra arrburrwa ngardawa minypa nginyipa ny-yelangga ngayburrpa bubu-mangga.”
18 Lika nipa a-wena burrwa, “Ngaypa ngu-nana walkwalk an-gata Jeytan (Satan) an-nelangga, nipa a-bunggunapa waykin wenga minypa maykarran a-mirlchinga a-workiya warlwarl ngika. 19 Minyja buburr-galiya: Ngaypa arr-wuna ana-goyburrpa nyibi-rrimanga ganyjarr minypa nguymbula an-guyinda nyibi-rrenyjinga rrapa maringgul ji-jurlpa jin-guyinda. Minypa gun-nga gun-gata ganyjarr an-gata An-bachirra gu-rrimanga, wurra ana-goyburrpa nyibu-rruma barra gun-gata ganyjarr rraka gala gu-yinmiya nyirr-bu. Psalms 91:13 20 Wurra wuriya. Wurra gun-gata wupa nyanma gala barra nyiburr-worlworlcha nyiburr-workiya minypa walkwalk an-guyinda a-galiyarra ana-gorrburrwa; wurra jarra buburr-worlworlcha buburr-ni ngardawa minypa ana-goyburrpa nyiburr-welangga nyiburr-yurra waykin.”
Jesus A-marrkapchinga A-ni
(Metiyu 11:25-27; 13:16-17)
21 Lika ji-gatiya ji-marnnga nipa Jesus gugu a-marrkapchinga a-ni ngardawa Mern An-mawunga nipa nyanma, rrapa minypa a-yinanga a-wena, “Anya, ny-jurdiya Bunggawa nyi-nirra waykin rrapa wupa, ngaypa ngu-marrkapchinga nggula ngu-nirra ngardawa gun-nginyipa janguny nginyipa ny-yilkakaja burrwa aburr-gata minypa marn․gi gun-jaranga rrapa aburr-borrwiya minypa birripa aburr-guralcha; wurra aburr-geka jarra nginyipa burr-gurdagurdarrana. Ngardawa, Anya, nginyipa ny-borrwurra minypa gu-gurda ngacha gun-molamola gu-ni barra.” A-yinagata Jesus a-wena nula, a-marrkapchinga nula Wangarr.
22 Ganapiya, lika barrwa a-wena burrwa wurra gama gorlk, a-yinagata, “Ngun-anya nguna-wuna gun-bulapalawa. Gala ana-nga marn․gi nula an-guna An-walkurpa wurra nipa wupa ngardapa Ngun-anya; rrapa nipa Ngun-anya gala ana-nga marn․gi nula wurra an-guna An-walkurpa rrapa barrwa ana-nga nipa a-borrwuja rrapa a-gurdagurdarraja.” Jon 3:35; 10:15
23 Lika Jesus a-ngukurdanyjiyana, a-wena burrwa aburr-yigipa jawina ngardapa, “Ana-goyburrpa nyiburr-marrkapchinga nyiburr-nirra gun-gata minypa nyibi-nacha rrapa nyibi-rrimanga nyiburr-nirra. 24 Minyja bubu-borrwa: Aburr-jaranga aburr-gata mu-ngoyurra aburr-ni, minypa Wangarr burr-yika aburr-mujaruk ngunyuna aburr-guyinda rrapa bunggawa yerrcha burr-guta, birripa jal aburr-ni jimarn jarra gubi-nacharna gun-burral gu-beyarna burrwa gun-gata minypa ana-goyburrpa nyibi-nacha nyiburr-nirra, wurra gun-nyagara. Rrapa jal aburr-ni jimarn jarra aburr-galiyarna gun-gata ana-goyburrpa nyiburr-galiyarra nyiburr-workiya, wurra gala aburr-yinmiyarna.”
Meyali Gun-gata Minypa An-molamola An-gugaliya An-gata Jimériya (Samaria) An-guyinda
25 Rrapa an-ngardapa an-gugaliya an-gata joborr marn․gi an-gunega, nipa a-garlmuna, a-ngunyangunyjiyana nula Jesus. Minypa a-yinanga nula, “A-lay, Bunggawa, ngaypa ngu-yinmiya barra ngu-ma wanngu gun-guni?”
26 Lika Jesus a-wena nula an-gata an-gugaliya, “Ya? Gun-ngarripa joborr mu-jurra gu-yinmiya gu-yurra? Marrka ngurrja apula.”
27 Lika an-gata an-gugaliya gu-ngurrjinga nula, a-yinagata, “ ‘An-goyburrpa an-ngardapiya ana-gorrburrwa Wangarr jal buburr-ni nula minypa burr-molma burr-burral, burr-bama burr-rrepara; rrapa an-nginyipa an-borrmunga jal ni nula minypa nginyipa ngardapa nggu jal nyi-nirra nggula.’ ” Leviticus 19:18; Deuteronomy 6:5
28 Lika Jesus a-yinagata nula, “Nginyipa ny-jarlapuna ny-yena, a-lay. Minyja yirda jama ji barra nginyipa wanngu nyi-ni.” Metiyu 22:35-40; Mark 12:28-34; Leviticus 18:5
29 Wurra nipa an-gata an-gugaliya jal a-ni an-molamola a-negiya barra, lika nipa barrwa a-wengganana Jesus minypa a-yinagata nula, “Wurra nipa an-gata ana-nga minypa an-borrmunga apula?”
30 Lika Jesus gu-ngurrjinga nula meyali gu-murna janguny minypa gun-guna: “An-ngardapa an-gugaliya Jirúchalam (Jerusalem) wenga ay-garlmuna, a-bona Jerikow (Jericho). Ana-bupiyana ana-bamuna, gojilapa aburr-bena nula aburr-gata aburr-ngumurda yerrcha. Lika abu-gaypuna aburr-ni mun-gata mun-ngiya nipa mu-ganyja a-bona, rrapa mun-nigipa mun-gubarrnguma burr-guta birripa abu-gaypuna. Lika abu-buna, abu-bawuna, gatiya a-yu barra a-juwa. Lika aburr-garlmuna, aburr-bona. 31 Gu-gatiya wenga lika an-ngardapa junggay ana-bamuna gu-jarlakarr. Ganapiya, lika nipa a-nana an-gugaliya a-gorlapuna a-yu, wurra nipa a-garlmunapa gun-nerranga gu-menga a-jekarra rrapa a-beybana ay-bamuna, lika ay-bona. 32 Rrapa gu-gata wenga an-nerranga an-gugaliya an-gata Libay (Levi) an-bapurr, nipa a-yinagatiya jama a-ji. Minypa nipa ana-bamuna, a-nana an-gugaliya a-yu, lika ay-bamunapa ay-bona. 33 Wurra an-nerranga an-gugaliya ana-bamuna, nipa Jimériya (Samaria) an-guyinda. Ana-bamuna, lika a-nana an-gugaliya a-yu, lika nipa wargugu a-ni nula. 34 Lika ana-bona nula, lika an-jeja a-gurragaja mun-girra mun-gata alip (olive) mu-guyinda rrapa mola wayin (wine), lika a-bichinga a-bona, ganapiya. Lika a-jarrkarrana, a-barnjinga jin-nigipa ji-dongki ji-guyinda, lika ana-ganyja ana-bona rrawa gun-gata gojilapa gu-jirra, lika gatiya nipa jaga a-ganana nula. 2 Chronicles 28:15 35 Wurra gu-gatiya wenga minypa gun-nerranga ngorrngurra gu-ni, lika nipa a-garlmuna, mu-menga rrupiya abirri-jirrapa mun-mama jilpa (silver) mun-guyinda mu-yigipa m-burlupurr wenga, lika a-wuna an-gata bala an-gurrimapa, a-yinanga nula, ‘A-lay, an-guna an-gugaliya nginyipa jaga ny-jana barra nula rrapa minypa mun-nga barrwa rrupiya ny-barnja mun-nga nipa jal a-ni, rrapa nuwurra waypa ngaypa nguna-jeka barra, lika ngiy-wu barra.’
36 “Ganapiya janguny, wurra aburr-gata ngaypa nguburr-ngurrjinga abirri-jirrapa an-ngardapa gu-galiya yerrcha gu-jarlakarr aburr-bamuna gurda, minyja ana-nga an-gata an-borrmunga a-ni nula aburr-bachirra abu-buna, ya?”
37 Nipa an-gata joborr marn․gi an-gunega a-yinagata, “Minyja an-gata an-gugaliya nipa a-gunggajinga nula.”
Lika nipa Jesus ana-nyala a-wena nula, “Ganapiya, wurra nginyipa boy, yirda bamba minypa an-gata an-gugaliya a-gunggajinga nula an-nerranga.”
Jesus Balapala Bijirrin-denyjinga Marta Rrapa Meri
38 Gu-gata wenga Jesus rrapa aburr-yigipa jawina aburr-garlmuna, aburr-bamuna, aburr-bena rrawa gun-gata minypa jin-ngardapa jin-gugaliya jin-gata jin-nelangga Marta (Martha) nipa jiny-jonyjinga nula Jesus gu-yigipa gu-rrawa. 39 Gun-gatiya lika jin-nigipa jelapa ngacha jin-gata Meri (Mary) jin-nelangga, nipa jinyu-rakaja gatiya ana-rrepara Jesus a-ni, lika jiny-jaliyana nula jinyu-ni nipa a-wena. Jon 11:1 40 Wurra nipa jin-gata Marta gun-jaranga gu-borrwurra minypa gun-gata nipa balaja m-barnjinga burrwa Jesus rrapa aburr-yigipa jawina. Lika gu-gata wenga jina-garlmuna, jiny-yena nula, “A-lay, Bunggawa, gala ny-borrwa nyi-ni, ya? Wurra jin-guna jelapa ngapa gu-bawuna, ngaypa wupa ngardapa jama ngu-jirra ana-gorrburrwa? Yama ny-yengga achila barra jiny-junggaja apula?”
41 Wurra Jesus a-wena achila, “A-jay, Marta, nginyipa gun-jaranga ny-yorijinga rrapa ny-borrwuja, ya? 42 Wurra Meri gu-borrwuja gun-nardiya gun-molamola jarra; rrapa gun-gata gala ana-nga jiny-jaypa.”

10:2 Metiyu 9:37-38

10:3 Metiyu 10:16

10:7 1 Gorint 9:14; 1 Dimati 5:18

10:11 Metiyu 10:7-14; Mark 6:8-11; Luk 9:3-5

10:11 Jama Aburr-ji 13:51

10:12 Genesis 19:24-28; Metiyu 10:15; 11:24

10:13 Isaiah 23:1-18; Ezekiel 26:1—28:26; Joel 3:4-8; Amos 1:9-10; Zechariah 9:2-4

10:15 Isaiah 14:13-15

10:16 Metiyu 10:40; Mark 9:37; Luk 9:48; Jon 13:20

10:19 Psalms 91:13

10:22 Jon 3:35; 10:15

10:27 Leviticus 19:18; Deuteronomy 6:5

10:28 Metiyu 22:35-40; Mark 12:28-34; Leviticus 18:5

10:34 2 Chronicles 28:15

10:39 Jon 11:1