27
Jesus tara holaa va ta Pilate
(Mark 15:1; Luke 23:1-2; John 18:28-32)
Tana labota pungipungi gaira udolu rana lei manesukaghi kamanagho ma rana lei mane huhuli tara padalaghinia ivei kara nea ge kara matea Jesus. Gaira tara pitia mara hola vania vaa Pilate, na haba ni Rome tana bubulo i Judea.
Na mateana Judas
(Gehegehedira 1:18-19)
Tana bona Judas, na tinoni te peroa Jesus, te ghilalaa tara detea Jesus ge ke mate, gaia te dikalio, me holai tolu hangavulu na silver vanira rana manesukaghi kamanagho mana lei mane huhuli me ghaghua, “Inau tu hahi, tu peroa na tinoni maemane ge ke mate!”
Gaira tara bosa tughu, “Ai mua loghoa iga siki kaukauli ighai, ma nimua heghemu vamua ighoe.” Judas te soni horui na rongo tana Valetabu me tona sanira. Ge va ligho mate heghena.
Rana manesukaghi kamanagho tara vahikolui na rongo mara ghaghua, “Na rongo raini na matei ghabu, me hughua dida na vetena ge ka talui tana vatei talu rongo tana Valetabu.” I murina tara padalaghi soko, mara holai na rongo, mara pelua na pile bona ni pari, ge kara tavughira igaa na vure sinogho mai. I kakeri tea ge ara holoa nia na loa ni ghabu, me sara na bongi itaeni. Mana hava prophet Jeremiah te bosaa idania te kale utuni, te ghaghua,
“Ma gaira tara lavighi e tolu hangavulu ni silver,
na kakage tara talamaghinia tua na vure ni Jew, ge kara pelua nia na tinoni eni,
10 Mana rongo eni tara pelua nia na loa, nina na mane te gonighi na seu mana popo vatu
te vaghaa God te arevaghinia vaniu inau. Jeremiah 32:6-9; Zechariah 11:12-13
Pilate te huatia Jesus
(Mark 15:2-5; Luke 23:3-5; John 18:33-38)
11 Ma Jesus te tughuru tana matana na haba ni Rome tana bubulo i Judea, ma Pilate te huatia, “?Na vunaghi haba didira na Jew, ighoe?”
Ma Jesus te bosa tughu, “Te vaghaa to bosaa.” 12 Mi tana bona tara hurua rana manesukaghi kamanagho mana lei mane huhuli, ma Jesus te mua bosa tughu.
13 Ma Pilate te bosa vania, “?O mua rongovighi na lei totobo tara hurugho nia?” 14 Ma Jesus te mua hea siki bosa tughu. Mana haba te nia hare sule ngangata.
Jesus tara dete matea
(Mark 15:6-15; Luke 23:13-25; John 18:39—19:16)
15 Tana tughu Gougonu ni Lovovule, taonia na nilabu, na haba ni Rome ke tangomana na lubati tatavahaleana siki tinoni tana vale pipiti, kara nongia na vuresubo itatana. 16 Mi tana bona vaghana eni, a sakai na tinoni te nia ladagha na gehegehe dika, me te ghaha tana vale pipiti na ahana Barabbas. 17 Mi tana bona tara savukolu tua na vure subo, ge huatira Pilate, “Ahei rotadira te liomiu ge ku lubatia vanighau, Barabbas, pa Jesus tara holoa nia Christ?” 18 E ghilala utora gaia ivei tea ge ara lubatia vania Jesus, na pukuna tara ghaghana.
19 Ma Pilate te sopou tana malei sopou ni dete, ma tauna te nia vetena vania mai na rongorongo te vaghaa eni, “Bei nea vania siki totobo na tinoni maemane eni, na pukuna tu vahaghitaili ngangata tu nea igaa na righiana i bongi tana maturubole.” 20 Ma rana manesukaghi kamanagho ma rana lei mane huhuli tara keikerira na vure subo, ge kara nongia Pilate na lubati horu tatavahalea Barabbas, ma kara matea Jesus. 21 Keri ge, tana bona Pilate te huatira na vure subo, “?Ahei tadira erua raini tau liona ku lubati tatavahalea vanighau?”
Gaira tara ghaghua, “Barabbas!”
22 Me ghaghua vanira Pilate, “?Mi vei ku nea Jesus tara holoa nia Christ?”
Mara ghaghua, “Patokia!”
23 Ma Pilate te huatira, “?Na hava na hahi ia te gonia?”
Ma gaira tara nia ghaeghahe na manga te sule, “Patokia!”
24 Tana bona Pilate te ghilalaa te mua tughu na lioadira na vure subo, me dutu ge ke kale na gunaguna, ge lavia na beti me saui na limana tana matadira na vure subo,* saui na limana tana matadira na vure subo Pilate te nea te vagha na vaughilalana vanira na vure subo te mua nia kaukauli na mateana Jesus. Righia Eruani Vetena 21:6-9 ge bosa. “Inau ku mua nia kaukauli na mateana na tinoni eni, nimiu na kaukauli heghemiu.”
25 Mana vure subo tara bosa tughu, “Lubatighai ighai mana lei dalemami kai nia kaukauli na totorona na mateana.”
26 Ma Pilate te lubati tatavahalea vanira Barabbas. Rana malaghai tara holaa mara ramusia Jesus. Ma Pilate te lubatia Jesus vanira ge kara patokia.
Rana malaghai tara batobatoa Jesus
(Mark 15:16-20; John 19:2-3)
27 Keri ge ra nina malaghai a Pilate tara lavia Jesus va tana bebetena na vale vatu ngasi, tara holoa nia na Praetorium, Praetorium Na vale vatu ngasi ivei na lei malaghai ni Rome tara ghahara i Jerusalem. ma rana ovu ni malaghai udolu tara tughuru talighutia. 28 Ra toghi kehaa nina pupulu mara pupulua nia na pupulu daro te dengidengi. 29 Ma gaira tara polia na pitiulu ni karukaili, mara talua tana uluna mana ghai tana lima madolona. Vaho ge ra tualaghi tuturu vania mara batobatoa, mara ghaghua, “Aghe, ighoe na vunaghi habadira na Jew!” 30 Ma gaira tara angusua, mara lavia na ghai mara labua nia na uluna. 31 Tana bona tara batobato sokoa tua, mara suakehaa na pupulu daro dengidengi tatana, mara talu olia vania nina pupulu heghena, vaho ge ra hola tonaa Jesus ge kara patokia.
Jesus tara patokia
(Mark 15:21-32; Luke 23:26-43; John 19:17-27)
32 Tana bona tara rughuhoru, mara topoa na tinoni ni Cyrene, na ahana Simon, ma gaira na ovu ni malaghai tara kurutia ge ke holaa na ghaivavalana Jesus. 33 Mara va sara tana bona tara holoa nia Golgotha, na ghanaghana igaa ke, na bona ni savu ni ulu. 34 I kakeri tara vahea Jesus na wine mali tara lolola kolua nia na ahu, na wine mali tara lololaa nia ahu na beti mali tara lololaa ke, tara holoa nia gall. Na lei malaghai tara hea na inu eni na pukuna te hanga tana na vahaghitailia na tinoni tara patokia. Righia Buka Linge 69:21 me nainami taboa me mua inuvia. 35 Gaira tara patokia tua, ge ra tuvalighi nina pupulu ighobudira nia na soni dice. Buka Linge 22:18 36 I murina keri ge ara sopou mara toghatogha te sasarau. 37 I kouna na uluna tana ghaivavalana, tara talua igaa na gegere tutughuni tara hurua nia, te ghaghua, “A Jesus eni, na vunaghi habadira na Jew.” 38 Vaho ge ara patoki kolua nia Jesus, erua na tinoni, rana gito mana labupolo, sakai tana levu madolona mana ruana tana levu maulina. 39 Mana vure sakusakutua tona haliu tara birubirui na uludira mara batobatoa Jesus, Buka Linge 22:7; 109:25 40 mara ghaghua, “Ighoe ko haurakea na Valetabu mo ko kisu olia e tolu na bongi, ko vavolagho heghemu! Ko horu mai tana ghaivavala ge toko dalena God.” John 2:19
41 Vagha ghua so rana manesukaghi kamanagho ma rana manetarai ni vetena nina Moses, maia rana lei mane huhuli tara batobatoa, 42 mara ghaghua, “Te vavolara rana keha, me ke mua tangomana na vavolaana heghena! Me ke vaghaa ke vunaghi haba ni Jew sughua ke, me ke horu mai tana ghaivavala itaeni, ge ka taluutunia. 43 Agaia te varava ta God. Lubatia God ke vavolaa ge teke liona. Na pukuna gaia te bosa te dalena God.” Buka Linge 22:8 44 Me vagha ghua rogaira rana gito mana labupolo tara patoki kolua nia, toro koehorua.
Na mateana Jesus
(Mark 15:33-41; Luke 23:44-49; John 19:28-30)
45 Tana kutu ni dani kama, me va sara tana tangi tolu, na pungi te kuvihia na kema udolu. 46 Te manana na tangi tolu, Jesus te nia ghaeghahe na manga te sule, “Eloi, Eloi, lema sabachthani!” na ghanaghana igaa, “Nigua na God, nigua na God, e ghua ge o sagauviu.” Buka Linge 22:1
47 Na balu tinoni tara tughuru igaa tara rongovia mara ghaghua, “Agaia te holoa Elijah.” 48 Sakai tadira te sama, me lavia na leilesi me lumia tana wine mali, ge sukavaa tana ghai me haua va tana mangana ge ke inuvia. Buka Linge 69:21 49 Mana balu tara bosa, “Pitu va ka! Ma ka righia ke ba mai Elijah me ke vavolaa.” 50 Ma Jesus te ghaeghahe sule ghua, me ahe sakai ge lubatia na tarungana ge mate.
51 Tana bona eni, na tivi tara vokoa nia na Bona Tabu ilokana na Valetabu te tarosi, te vuivuni tana kouna me sara tana borona, mana pari te anuanu, mana lei vatu tara tavoka. Buka Rughuhoru 26:31-33 52 Mana lei vatuluma ni beku tara tatavanga, me subo nina vure God tara mate tua, tara ghoi tughuruoli tana mate. 53 Ra sanighi na lei vatuluma ni beku, mi murina te tughuruoli Jesus, gaira tara tona tana komu tabu Jerusalem, me subo na vure tara righira igaa.
54 Tana bona vaghana keri na vunaghidira na malaghai kolura na ovu ni malaghai tara vatoghaa Jesus, tara vadangia na anu, mara righighi na lei totobo soko te kale, ma gaira tara mataghu mara ghaghua, “Agaia utuni sughua Dalena God.”
55 E subo na lei vaivine tara tughuru sagau mara righia vaa, agaira raini tara tumuria Jesus tara hangaa te vuivuni i Galilee. 56 Itadira ghua, Mary Magdalene, Mary tinadira James ma Joseph, ma tauna Zebedee na tinadira James ma John. Luke 8:2-3
Na tavughiana Jesus
(Mark 15:42-47; Luke 23:50-56; John 19:28-30)
57 Mete dutu tua na huana na aho, na tinoni lologho ni Arimathea te sara, na ahana Joseph, agaia ghua a sakai nina vaovarongo Jesus. 58 Agaia te tona me va righia Pilate, me nongia na hulina Jesus. Ma Pilate te lubatia vania. 59 Ma Joseph te holaa na hulina Jesus me sausaghua nia na tivi marabu. 60 Me va kolivaghinia ta nina vatuluma heghena te tagiha gigiloa tana vatu ngasi. Ge pilipilia na vatu sule me pata nia na mataulana na vatuluma ni beku. Ge tona keha. 61 Ma Mary Magdalene ma sakai ghua Mary igaa, toro sopou lilighina na vatuluma.
Na malaghai vatogha tana vataluma ni beku
62 Tana roropoghana tana Sabbath, rana lei manesukaghi kamanagho, ma rana lei Pharisee tara mai ta Pilate. 63 Mara ghaghua, “Aghe na vunaghi haba, ai ghanaghana olia so, tana bona te vola mua na tinoni sorisori ka, te ghaghua, ‘Ku tughuruoli tana mate i murina e tolu na bongi.’ Matthew 16:21; 17:23; 20:19; Mark 8:31; 9:31; 10:33-34; Luke 9:22; 18:31-33 64 Keri ke, mo ko nia hevei na bosa, na va righitaoniana na vatuluma ni beku, ge ke sara tana toluni na bongi, ge anina vaovarongo kara mua tangomana na tona mana gitoana na hulina. Na pukuna kara bosa vanira gea na vure subo, ‘Agaia te tughuru oli sania na mate!’ mana pego sosoko vaghana eni, ke dika au vulea va na vuivuni.”§ na vuivuni - Jesus te bosa, “Inau na Christ”. Rana Pharisee ma rana huhuli tara mua taluutunia mara hurua gaia te pegopego.
65 Pilate te bosa vanira, “Holara na lei malaghai righitaoni, ma kara va righitaoni utoa na vatuluma ni beku.” 66 Ma gaira tara tona mara va pataa mara titaa ngasilia na vatuluma ni beku, mara talura iga na lei malaghai righitaoni kara vatoghaa.

27:10 Jeremiah 32:6-9; Zechariah 11:12-13

*27:24 saui na limana tana matadira na vure subo Pilate te nea te vagha na vaughilalana vanira na vure subo te mua nia kaukauli na mateana Jesus. Righia Eruani Vetena 21:6-9

27:27 Praetorium Na vale vatu ngasi ivei na lei malaghai ni Rome tara ghahara i Jerusalem.

27:34 na wine mali tara lololaa nia ahu na beti mali tara lololaa ke, tara holoa nia gall. Na lei malaghai tara hea na inu eni na pukuna te hanga tana na vahaghitailia na tinoni tara patokia. Righia Buka Linge 69:21

27:35 Buka Linge 22:18

27:39 Buka Linge 22:7; 109:25

27:40 John 2:19

27:43 Buka Linge 22:8

27:46 Buka Linge 22:1

27:48 Buka Linge 69:21

27:51 Buka Rughuhoru 26:31-33

27:56 Luke 8:2-3

27:63 Matthew 16:21; 17:23; 20:19; Mark 8:31; 9:31; 10:33-34; Luke 9:22; 18:31-33

§27:64 na vuivuni - Jesus te bosa, “Inau na Christ”. Rana Pharisee ma rana huhuli tara mua taluutunia mara hurua gaia te pegopego.