50
50-küy •••• Samawiy Sotqi sükütini buzup sɵzlǝydu: — •••• «ⱨǝⱪiⱪiy ibadǝt» degǝn nemǝ?
Asaf yazƣan küy: —
 
Ⱪadir Huda, yǝni Pǝrwǝrdigar eƣiz eqip,
Künqiⱪixtin künpetixⱪiqǝ yǝr yüzidikilǝrgǝ murajiǝt ⱪildi. «Asaf yazƣan küy» — «Asaf» Dawut padixaⱨning dǝwridǝ muⱪǝddǝs ibadǝthanida Hudani mǝdⱨiyǝlǝx hizmitidǝ nǝƣmiqilǝrning bexi idi. U bǝlkim muⱪǝddǝs ibadǝthanidiki «Hudani mǝdⱨiyilǝx mǝdrisi»ning asasqisi boluxi mumkin. Zǝburdiki «Asaf yazƣan küy» deyilgǝn küylǝrning bǝzilirini Asaf ɵzi yazƣan, bǝzilirini, xübⱨisizki, baxⱪilar uning ⱨɵrmitigǝ uning nami bilǝn yazƣan.  1Tes. 4:14-17
Güzǝllikning jǝwⱨiri bolƣan Zion teƣidin,
Huda julalidi.
Hudayimiz kelidu, U ⱨǝrgizmu süküt iqidǝ turmaydu;
Uning aldida yǝwǝtküqi ot kelidu;
Uning ǝtrapida zor boran-qapⱪun ⱪaynaydu. «... Uning ǝtrapida zor boran-qapⱪun ⱪaynaydu» — bǝzi alimlar bu jümlidiki «Uning» «Hudaning» ǝmǝs, bǝlki «otning» kɵrsitidu, dǝp ⱪaraydu.
Ɵz hǝlⱪini soraⱪ ⱪilix üqün,
U yuⱪiridin asmanlarni,
Yǝrnimu guwaⱨliⱪⱪa qaⱪiridu: —
«Mening mɵmin bǝndilirimni,
Yǝni Mǝn bilǝn ⱪurbanliⱪ arⱪiliⱪ ǝⱨdǝ tüzgüqilǝrni ⱨuzurumƣa qaⱪirip yiƣinglar!»
Asmanlar uning ⱨǝⱪⱪaniyliⱪini elan ⱪilidu,
Qünki Huda Ɵzi soraⱪ ⱪilƣuqidur!
Selaⱨ.
«Anglanglar, i hǝlⱪim, Mǝn sɵz ⱪilay;
I Israil, Mǝn sanga ⱨǝⱪiⱪǝtni eytip ⱪoyayki,
Mǝnki Huda, sening Hudayingdurmǝn.
Ⱨazir ǝyibliginim sening ⱪurbanliⱪliring sǝwǝbidin,
Yaki ⱨǝmixǝ aldimda sunulidiƣan kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪliring sǝwǝbidin ǝmǝs; «Ⱨazir ǝyibliginim sening ⱪurbanliⱪliring sǝwǝbidin... ǝmǝs» — muxu yǝrdǝ «ⱪurbanliⱪ» ibraniy tilida «zebaⱨ». Bu hil ⱪurbanliⱪ Hudaƣa alaⱨidǝ rǝⱨmǝt eytix mǝⱪsitidǝ, Huda bilǝn ǝⱨdǝ ⱪilƣanda yaki Hudaƣa mǝhsus ⱪǝsǝm iqkǝndǝ ⱪilinidiƣan ⱪurbanliⱪ. Uningdin ⱪurbanliⱪ sunƣuqi wǝ kaⱨin yeyixkǝ bolatti. «... kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪliring sǝwǝbidin ǝmǝs» — «kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ» ibraniy tilida «olaⱨ». Bu hil ⱪurbanliⱪ Hudaƣa bolƣan sapIbadǝtni bildürüx yolida, ⱪurbanliⱪning ⱨǝmmisi kɵydürülǝtti; demǝk, nǝ ⱪurbanliⱪ ⱪilƣuqi kaⱨin, nǝ ⱪurbanliⱪ sunƣuqi adǝm uning kiqikkinǝ bir parqǝ gɵxinimu yemǝytti («Law.» 1-babni kɵrüng).
Mǝn sening eƣilingdin ⱨeqbir ɵküzni,
Ⱪotanliringdin ⱨeqbir tekini almaⱪqi ǝmǝsmǝn.
10 Qünki ormanliⱪlardiki barliⱪ ⱨaywanatlar Manga mǝnsuptur,
Mingliƣan taƣdiki mal-waranlarmu Meningkidur;
11 Taƣlardiki pütün uqar-ⱪanatlarni bilimǝn,
Daladiki barliⱪ janiwarlar Meningkidur.
12 Ⱪarnim aqsimu sanga eytmaymǝn;
Qünki alǝm wǝ uningƣa tolƣan ⱨǝmmǝ nǝrsilǝr Meningkidur. Mis. 19:5; Ⱪan. 10:14; Ayup 41:3; Zǝb. 24:1; 1Kor. 10:26,28
13 Əjǝba, Mǝn ɵküzning gɵxini yǝmdimǝn?
Tekining ⱪenini iqǝmdimǝn?
14 Ⱪurbanliⱪ süpitidǝ Hudaƣa tǝxǝkkürlǝrni eyt;
Ⱨǝmmidin Aliy Bolƣuqiƣa ⱪilƣan wǝdǝnggǝ wapa ⱪil. Ⱪan. 23:22; Ayup 22:27; Zǝb. 76:11; Top. 5:3, 4, 5
15 Bexingƣa kün qüxkǝndǝ Manga murajiǝt ⱪil;
Mǝn seni ⱪutuldurimǝn,
Sǝn bolsang Meni uluƣliƣaysǝn».
16 Lekin rǝzillǝrgǝ Huda xundaⱪ dǝydu: —
«Mening ǝmirlirimni bayan ⱪilixⱪa nemǝ ⱨǝⱪⱪing bar?
Əⱨdǝmni tilƣa alƣudǝk sǝn kim iding?
17 Sǝn Mening tǝlimlirimdin yirgǝnding,
Sɵzlirimni rǝt ⱪilding ǝmǝsmu?«... Sɵzlirimni rǝt ⱪilding ǝmǝsmu?» — ibraniy tilida: «Sɵzlirimni arⱪangƣa taxliwǝtting ǝmǝsmu?».
18 Oƣrini kɵrsǝng, sǝn uningdin zoⱪ alding,
Zinahorlar bilǝn xerik boldung;
19 Aƣzingdin yaman gǝp qüxmǝydu;
Tiling yalƣanqiliⱪni toⱪuydu.
20 Ɵz ⱪerindixingning yaman gepini ⱪilip olturisǝn,
Anangning oƣliƣa tɵⱨmǝt ⱪilisǝn.
21 Sǝn bu ixlarni ⱪilƣiningda, Mǝn ün qiⱪarmidim;
Dǝrwǝⱪǝ, sǝn Meni ɵzünggǝ ohxax dǝp oyliding;
Lekin Mǝn seni ǝyiblǝp,
Bu ixlarni kɵz aldingda ǝyni boyiqǝ sanga kɵrsitimǝn.
22 — I, Tǝngrini untuƣanlar, buni kɵngül ⱪoyup anglanglar!
Bolmisa, silǝrni parǝ-parǝ ⱪiliwetimǝn;
Ⱨeqkim silǝrni ⱪutⱪuzalmaydu.
23 Biraⱪ ⱪurbanliⱪ süpitidǝ rǝⱨmǝt eytⱪanlarning ⱨǝrⱪaysisi Manga xǝrǝp kǝltüridu;
Xundaⱪ ⱪilip, uningƣa Ɵz nijatliⱪimni kɵrsitiximgǝ yol tǝyyarliƣan bolidu.«... Xundaⱪ ⱪilip, uningƣa Ɵz nijatliⱪimni kɵrsitiximgǝ yol tǝyyarliƣan bolidu» — ibraniy tilida: «Xundaⱪ ⱪilip, uningƣa Hudaning nijatliⱪini kɵrsitiximgǝ yol tǝyyarliƣan bolidu». Bizningqǝ sɵzligüqi Mǝsiⱨdur (22-ayǝtnimu kɵrüng).
 
 

50:1 «Asaf yazƣan küy» — «Asaf» Dawut padixaⱨning dǝwridǝ muⱪǝddǝs ibadǝthanida Hudani mǝdⱨiyǝlǝx hizmitidǝ nǝƣmiqilǝrning bexi idi. U bǝlkim muⱪǝddǝs ibadǝthanidiki «Hudani mǝdⱨiyilǝx mǝdrisi»ning asasqisi boluxi mumkin. Zǝburdiki «Asaf yazƣan küy» deyilgǝn küylǝrning bǝzilirini Asaf ɵzi yazƣan, bǝzilirini, xübⱨisizki, baxⱪilar uning ⱨɵrmitigǝ uning nami bilǝn yazƣan.

50:1 1Tes. 4:14-17

50:3 «... Uning ǝtrapida zor boran-qapⱪun ⱪaynaydu» — bǝzi alimlar bu jümlidiki «Uning» «Hudaning» ǝmǝs, bǝlki «otning» kɵrsitidu, dǝp ⱪaraydu.

50:8 «Ⱨazir ǝyibliginim sening ⱪurbanliⱪliring sǝwǝbidin... ǝmǝs» — muxu yǝrdǝ «ⱪurbanliⱪ» ibraniy tilida «zebaⱨ». Bu hil ⱪurbanliⱪ Hudaƣa alaⱨidǝ rǝⱨmǝt eytix mǝⱪsitidǝ, Huda bilǝn ǝⱨdǝ ⱪilƣanda yaki Hudaƣa mǝhsus ⱪǝsǝm iqkǝndǝ ⱪilinidiƣan ⱪurbanliⱪ. Uningdin ⱪurbanliⱪ sunƣuqi wǝ kaⱨin yeyixkǝ bolatti. «... kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪliring sǝwǝbidin ǝmǝs» — «kɵydürmǝ ⱪurbanliⱪ» ibraniy tilida «olaⱨ». Bu hil ⱪurbanliⱪ Hudaƣa bolƣan sapIbadǝtni bildürüx yolida, ⱪurbanliⱪning ⱨǝmmisi kɵydürülǝtti; demǝk, nǝ ⱪurbanliⱪ ⱪilƣuqi kaⱨin, nǝ ⱪurbanliⱪ sunƣuqi adǝm uning kiqikkinǝ bir parqǝ gɵxinimu yemǝytti («Law.» 1-babni kɵrüng).

50:12 Mis. 19:5; Ⱪan. 10:14; Ayup 41:3; Zǝb. 24:1; 1Kor. 10:26,28

50:14 Ⱪan. 23:22; Ayup 22:27; Zǝb. 76:11; Top. 5:3, 4, 5

50:17 «... Sɵzlirimni rǝt ⱪilding ǝmǝsmu?» — ibraniy tilida: «Sɵzlirimni arⱪangƣa taxliwǝtting ǝmǝsmu?».

50:23 «... Xundaⱪ ⱪilip, uningƣa Ɵz nijatliⱪimni kɵrsitiximgǝ yol tǝyyarliƣan bolidu» — ibraniy tilida: «Xundaⱪ ⱪilip, uningƣa Hudaning nijatliⱪini kɵrsitiximgǝ yol tǝyyarliƣan bolidu». Bizningqǝ sɵzligüqi Mǝsiⱨdur (22-ayǝtnimu kɵrüng).