11
Sa Rinaṉeraṉe Hinokara
Ego, sa rinaṉeraṉe si pude va hinokara valeania sapu kote vagi gita sari na tiṉitoṉa pu rovei gita, meke pude gilana valeani sari na tiṉitoṉa lopu ta dogorodi. Sari na tiatamada pukerane si ta qetue koe Tamasa, sina koa gua koasa dia rinaṉeraṉe.
Pa korapa rinaṉeraṉe si gilania gita sapu e Tamasa kuri sari doduru likakalae pa Nana zinama; gua asa, ke sari na tiṉitoṉa ta dogorodi, si ta tavete vura koari na tiṉitoṉa lopu ta dogorodi.*Zen 1:1; Sam 33:6,9; Zn 1:3
Pa korapa nana rinaṉeraṉe si ponia Ebolo koe Tamasa sa vina vukivukihi sapu leana hola nia si te Keni. Pa korapa nana rinaṉeraṉe si ta va sosode koe Tamasa sapu na tie toṉoto se Ebolo, sina Tamasa tu telena si qetu nia sa nana vina vukivukihi. Ele mate seunae tu si asa, ba korapa zama si asa koa gita pa korapana sa nana rinaṉeraṉe.*Zen 4:3-10
Pa korapa nana rinaṉeraṉe si lopu mate se Inoke, ba ta hena sage la pa Maṉauru si asa koe Tamasa, meke lopu ta dogoro sa tinina, sina ele vagia Tamasa si asa. Zama sa Kinubekubere Hope sapu qetu nia Tamasa si asa totoso lopu ele ta hena sage sa.*Zen 5:21-24 Loke tie si boka va qetua sa Tamasa, be lopu raṉea sa si Asa, ura asa sapu tata mae koe Tamasa, si kaqu va hinokaria sa sapu koa Nana sa Tamasa, meke sapu kaqu pia i Sa saripu hata ia si Asa.
Pa korapa nana rinaṉeraṉe si va tabea Noa sa vina balau te Tamasa koari na tiṉitoṉa pu kote ta evaṉa, ba lopu ele dogori sa. Va tabea Noa sa Tamasa ke kuria sa sa aka sapu ta harupu nia ri kasa tatamana. Pa nana rinaṉeraṉe, si vata dogoro nia sa sa vinakilasa te Tamasa koasa kasia popoa, meke pa nana rinaṉeraṉe si ta pozae na tie toṉoto si asa koe Tamasa.*Zen 6:13-22
Pa korapa nana rinaṉeraṉe si va tabea Ebarahami sa tinioko te Tamasa, meke topue la si asa koasa popoa pu va tatara nia Tamasa pude ponia koa sa. Taluarae si asa pa nana popoa soti, meke ene la ia sa sa popoa pu lopu ele hite gilania sa.*Zen 12:1-5 Pa korapa nana rinaṉeraṉe si la koa ia sa sa popoa pu va tatara nia Tamasa koa sa, guana tie karovona pa keke votiki popoa. Koa pa ipi si asa, meke gua tugo sari na tuna, sari Aisake e Zekopi pu somana vagina sa vina tatara te Tamasa.*Zen 35:27 10 Doṉo va kenue la ia e Ebarahami sa vasileana lavata sapu koa hola sa sinokiraena, sapu ele keha vekoa Tamasa meke kuria Sa telena.
11 Pa korapa rinaṉeraṉe si ta evaṉae na tamana e Aisake se Ebarahami*Kaiqa iniliri pule si zama guahe: “Ba pa korapa rinaṉeraṉe tu te Sera si boka ari tiana si asa, totoso ele kaleqe tu sa. Raṉea Sera sapu kote va gorevura ia Tamasa sa Nana vina tatara koa sa.” totoso ele barogoso na kaleqe tu sari kara Sera. Raṉea Ebarahami sapu kote va gorevura ia Tamasa sa Nana vina tatara koa sa.*Zen 18:11-14, 21:2 12 Na ele barogoso ta holae tu se Ebarahami, ba koa sa kekeke tie mo hie si podo vura mae sari na butubutu tie pu lopu boka ta nae, gua tugo rina pinopino pa maṉauru meke na onone pa masa.*Zen 15:5, 22:17, 32:12
13 Sari kasa tie raṉeraṉe sara si raṉea rini sa Tamasa meke totoso mate si lopu ele vagi rini sari na likakalae pu va tatara ni Tamasa, ba rove va kenue la i rini si arini, meke qetu ni rini. Tozi vura nia rini sapu na tie karovodi na loke dia popoa si arini koasa kasia popoa hie.*Zen 23:4; 1 Koron 29:15; Sam 39:12 14 Sarini pu zama gua asa, si tozi va bakalia ri sapu korapa hata ia rini si keke dia popoa soti. 15 Sa popoa pu ele luaria rini hie si namu lopu hite balabala pule hokaria tu rini. Be guana balabala pulea rini, si kote boka ari dia totoso mo pude pule la ia rini si asa. 16 Ba hata ia tu rini sa popoa Maṉauru sapu leleana hola nia sapu hie. Gua asa ke lopu kurekure nia Tamasa si pude poza nia dia Tamasa rini si Asa, sina ele va nama vekoa tu Sa si keke dia popoa.
17 Pa korapa nana rinaṉeraṉe si podalae va vukivukihi nia e Ebarahami se Aisake totoso podekia Tamasa si asa. Koe Ebarahami mo ponia Tamasa sa Nana vina tatara, ba tata va vukivukihi nia tu sa sa tuna titekena.*Zen 22:1-14 18 Zama sa Tamasa koe Ebarahami, “Kote podo vura mae koe Aisake sari na butubutu tie sapu va tatara nia Rau koa goi,” gua.*Zen 21:12 19 Va hinokaria Ebarahami sapu kote boka va toa pulea mo Tamasa se Aisake, meke pa kaiqa ginugua si hinokara tugo, sapu ele vagi pule nia tugo Ebarahami pa minate se Aisake.
20 Pa korapa rinaṉeraṉe si mana ni e Aisake sari Isoa e Zekopi koari na tinozidi rina tiṉitoṉa pu kaqu mae vugo repere.*Zen 27:27-29,39-40
21 Pa korapa nana rinaṉeraṉe si mana ni Zekopi sari karua tuna koreo e Zosepa totoso tata mate si asa. Beto asa si kalavarae si asa koasa nana kolu hodu, meke vahesia sa sa Tamasa.*Zen 47:31 kamo hinia 48:20
22 Pa korapa nana rinaṉeraṉe si koroto kenu nia Zosepa sa tinaluarae tadi na butubutu Izireli pa Izipi totoso tata sa nana totoso mate. Tozi ni sa si arini pude pana taluarae rini pa Izipi si kaqu paleki rini sari na susurina.*Zen 50:24-25; Ekd 13:19
23 Pa korapa dia rinaṉeraṉe si tomea ri karua tiatamana se Mosese pa korapadi ri ka ṉeta sidara sipu ele podo sa. Sina dogoria ri karua sapu koburu taguena hola si asa, ke lopu matagutu nia ri kara pude sekea sa vinaturu te Pero.*Ekd 2:2, 1:22
24 Pa korapana nana rinaṉeraṉe sipu noma sage se Mosese, si korona nia sa si pude ta pozae na tuna koreo sa tuna vineki e Pero.*Ekd 2:10-12 25 Ba vizatia sa si pude somana koa ta sigiti turaṉi sari na tie te Tamasa, hola nia si pude qetuqetu nia sa kinaleana pa totoso papakana mo. 26 Gilania sa sapu pude koa ta sigiti pa laena sa Karisito*Mosese si vizatia pude raṉea sa Tamasa meke koa turaṉi sari tie Izireli gua sapu gita si raṉea se Karisito meke luara pania gita sari tinagotago tanisa kasia popoa. si leana hola nia si pude tagoi sari na tinagotago leleadi pa Izipi, sina ele doṉo va kenue la ia tu Mosese sa pinia pu kote ponia sa Tamasa koa sa vugo repere.
27 Pa korapa nana rinaṉeraṉe si luaria Mosese sa popoa Izipi, meke lopu matagutu nia sa sa binugoro tanisa baṉara pa Izipi ke korona kekere pule si asa guana sapu ele dogoria mo sa sa Tamasa sapu lopu ta dogorona.*Ekd 2:15 28 Pa korapa nana rinaṉeraṉe si tavetia Mosese sa inevaṉa Pasova d, meke tozi ni sa sari na tie Izireli pude siburu ni ehara sipi sari na dia sasada vetu, pude lopu kaqu va matei sa mateana variva mate te Tamasa sari na koburu koreo kenudi tadi na tie Izireli.*Ekd 12:21-30
29 Pa korapa dia rinaṉeraṉe si karovia rina tie Izireli sa Kolo Ziṉara, guana ene dia pa pepeso popana. Ba sipu karovo luli la gua sa qeto minate pa Izipi, si la lodu mate beto si arini.*Ekd 14:21-31
30 Pa korapa rinaṉeraṉe si huara ta inete sa barana sa popoa Zeriko, sipu beto ene vari likohae nia rina tie Izireli si asa koari ka zuapa rane.*Zos 6:12-21 31 Pa korapa nana rinaṉeraṉe, si lopu tava mate se Rehabi, sa barikaleqe maqota pa Zeriko, sina va kamo valeani sa pa nana vetu sari na tie piko tadi na tie Izireli, ke lopu mate somanae si asa koari na tie pu lopu va hinokaria sa Tamasa.*Zos 2:1-21, 6:22-25
32 Esei pule si boka zama ni rau koari na tie raṉeraṉe? Ba loke qua totoso pude vivinei ni sari Qitione, Beraki, Samusoni, Zepita, Devita, Samuela, meke sari doduru poropita tugo.*Zaz 6:11 kamo hinia 8:32, 4:6 kamo hinia 5:31, 13:2 kamo hinia 16:31, 11:1 kamo hinia 12:7; 1 Samuela 16:1 kamo hinia 1 Baṉ 2:11; 1 Samuela 1:1 kamo hinia 25:1 33 Pa korapa rinaṉeraṉe si varipera va ṉiṉira si arini, meke va kilasi rini sari na votiki butubutu. Tavetia rini gua sapu toṉoto, ke vagi tugo rini gua saripu va tatara ni Tamasa, meke kumuhi rini ṉuzudi sari na laione.*Dan 6:1-27 34 Na nika halaladi ba va matei rini, meke tava leseve tugo si arini koari na vedara tadi na dia kana. Kaiqa arini si malohoro tugo, ba tava ṉiṉira, meke ta evaṉae na tie varane pa vinaripera si arini, ke va kilasi rini sari na tie varipera tadi na votiki butubutu.*Dan 3:1-30
35 Pa korapa rinaṉeraṉe si boka dogori ri kaiqa barikaleqe sari na turaṉa dia pu ele mate meke tava toa pule. Kaiqa pule si lopu hiva ta rupaha koari na dia kana, ba tava mate pa tina sigiti si arini, pude boka toa pule pa keke tinoa tolavaena hola pa Maṉauru.*1 Baṉ 17:17-24; 2 Baṉ 4:25-37 36 Kaiqa arini si tava sisirei, na ta seke hilihiliburuana, meke pusi rini, meke vekoi pa vetu varipusi.*1 Baṉ 22:26,27; 2 Koron 18:25,26; Zer 20:2, 37:15, 38:6 37 Kaiqa pule si ta gona va mate patu, kaiqa si kubolo ruai rini, meke kaiqa pule si seke va mate ni vedara rini. Na kapu sipi meke na kapu qoti mo si poko ni rini, malaṉa, na ta ṉoṉovala, meke ta naqu si arini.*2 Koron 24:21 38 Ene hoboro lamae si arini koari na toqere na soloso qega. Koa mo koari na qoqoro patu, na bae si arini. Sa kasia popoa hie si lopu hosoro pude koa ia rina tie hire. 39 Koa gua koari na dia rinaṉeraṉe si ta zama valeana si arini, ba lopu ele vagi rini sapu gua va tatara ni sa Tamasa, 40 sina ele vizata vekoa Tamasa si keke siraṉa sapu leana hola koa gita doduru. Ke sa Nana hiniva leleana hola si pude sari na tie raṉeraṉe pukerane, meke gita kamahire, si kaqu keke gua tava gotogoto koa Sa.

*11:3 Zen 1:1; Sam 33:6,9; Zn 1:3

*11:4 Zen 4:3-10

*11:5 Zen 5:21-24

*11:7 Zen 6:13-22

*11:8 Zen 12:1-5

*11:9 Zen 35:27

*11:11 Kaiqa iniliri pule si zama guahe: “Ba pa korapa rinaṉeraṉe tu te Sera si boka ari tiana si asa, totoso ele kaleqe tu sa. Raṉea Sera sapu kote va gorevura ia Tamasa sa Nana vina tatara koa sa.”

*11:11 Zen 18:11-14, 21:2

*11:12 Zen 15:5, 22:17, 32:12

*11:13 Zen 23:4; 1 Koron 29:15; Sam 39:12

*11:17 Zen 22:1-14

*11:18 Zen 21:12

*11:20 Zen 27:27-29,39-40

*11:21 Zen 47:31 kamo hinia 48:20

*11:22 Zen 50:24-25; Ekd 13:19

*11:23 Ekd 2:2, 1:22

*11:24 Ekd 2:10-12

*11:26 Mosese si vizatia pude raṉea sa Tamasa meke koa turaṉi sari tie Izireli gua sapu gita si raṉea se Karisito meke luara pania gita sari tinagotago tanisa kasia popoa.

*11:27 Ekd 2:15

*11:28 Ekd 12:21-30

*11:29 Ekd 14:21-31

*11:30 Zos 6:12-21

*11:31 Zos 2:1-21, 6:22-25

*11:32 Zaz 6:11 kamo hinia 8:32, 4:6 kamo hinia 5:31, 13:2 kamo hinia 16:31, 11:1 kamo hinia 12:7; 1 Samuela 16:1 kamo hinia 1 Baṉ 2:11; 1 Samuela 1:1 kamo hinia 25:1

*11:33 Dan 6:1-27

*11:34 Dan 3:1-30

*11:35 1 Baṉ 17:17-24; 2 Baṉ 4:25-37

*11:36 1 Baṉ 22:26,27; 2 Koron 18:25,26; Zer 20:2, 37:15, 38:6

*11:37 2 Koron 24:21