13
Yangkipm kla a ak la melnum a laik wanukg erk kai wring
(Mak 4:1-9; Luk 8:4-8)
1 Itna wang pa Sisas kil wrekg a wan pa kawor en, atom kai rpma kai ukupuk yamping. 2 13:2 Luk 5:1-3Pa tu wrong kin a kipman wailet paipm wli eng kil kolpa atom, kil tipra elng kaino rpma kaino nim ukupuken pa a, tu wrong kin a kipman pa rka ukupuk yamping pa. 3 Atom kil lanaken yangkipm kla wailet. Kil lanaken la, “Kipm itning yangkipm kla ur kil: melnum ur kai laik wanukg erk kai wring. 4 Kil laik kolpa kai pa, ok tiur pa angko elng nar rmpa ya mlik kai wring wunen pa, atom wel pa wli al. 5 Wanukg erk tiur pa angko elng nar rmpa tatu wrik weset. Ake kanokgen kolpa atom pa anip kulno pinterng. 6 Ari kalpis, takgni kulno el almpen pa, am amo ase. Eng ntei, ake angkli ningnakg pa elng kinar watin. 7 Wa wanukg erk tiur pa, angko elng nar rmpa wrik a ampei iket atne, atom ampei iket pa anip kulno ak ipaarng. 8 Wanukg erk tiur pa angko elng nar kanokg wor, atom anip kaino palng ariwor. Tiur pa angko wailet, tiur pa wailet paipm, a tiur pa wa klangkil. 9 Kitn mlaur a nungkulkg atnewe pa, kitn itning yangkipm kil.”
Yangkipm yiprokgen na atom Sisas kil la yangkipm kla pa
(Mak 4:10-12; Luk 8:9-10)
10 Tu watnom a Sisas kil aroaro wonel pa kul asentel la, “Wa kitn la kla kla lanaken eng ntei?” 11 Sisas kil akalmpe la, “Nikgwalpm ariwe ampen a Maur Wailen kil ikgalen ipma a melnum pa, am kil plan kipm tike, a kai tu pa kalpis. 12 13:12 Mat 25:29; Mak 4:25; Luk 8:18; 19:26Eng ntei, melnum a kil antiwe pa, mpa Maur Wailen kil wa ngkine lkel wa klangkil. Pake melnum a kil tukwok pa, mpa Maur Wailen kil ungkwan waiketn a kil antiwe pa kai tukuleikgentel. 13 Kolpa ti kupm lanaken ak yangkipm kla pa la kai a tu ari pa, ake tu ari. Wa kai a tu atning ti pa, ake wa tu atning aki wa awi ariwe pa. 14 13:14 Aisaia 6:9-10; Son 12:40; Kwap 28:26-27Kai tu pa, yangkipm a pikekg Aisaia, melnum okwripm la pa palng aklale. Kil la kolpa, 'Ikga kipm itning a itning, pake ikgake kipm riwe. Wa ikga kipm ri a ri, pake ikgake wa kipm ri. 15 Eng ntei, ipma a tu melnum kil pa am kakiren paipm ase. Tu ampri nungkulkg alntu ti a ampri wulmpa alntu ti. Kolpa ti tu ake la itning a ri a uwi riwe pa, eng mpa tu plelng ipma, atom mpa kupm ntokgten palng wor pa.'
16 13:16 Luk 10:23-24Kipm pa wor pake, kipm itopen o! Nungkulkg a kipm pa ak atning a wulmpa a kipm pa ak ari kweikwei pake. 17 Kupm lanakepm aklale wrisen la, pikekg ep ak ai tu melnum okwripm watipmen, a tu melnum ute wor a Maur Wailen pa wakrongen paipm la ri kuina ur a kipm ari ti, pake ake antiwe a tu ari. Wa la itning kuina ur a kipm atning ti, ari ake antiwe a tu atning.”
Yangkipm yiprokgen a la yangkipm kla a laik wanukg erk
(Mak 4:13-20; Luk 8:11-15)
18 Sisas kil la kolpa, “Atom kipm itning yangkipm yiprokgen a yangkipm kla a la wanukg erk a melnum laik kai wring pa. 19 Yangkipm kla a la wanukg erk a laik atom angko rmpa tatu ya mlik kai wring wunen pa, atom wel wli al pa pati la kolkil: kol melnum itning yangkipm a la Maur Wailen kil itna wailen ikgalen nol nikgwalpm a melnum pa, atom ake ariwe la yangkipm pa la kuina pa, maur paipm kil wli ungkwan yangkipm wor wuten a angkli naki melnum pa. 20 Wanukg erk a angko rmpa wrik weset pati pa la tu melnum a atning yangkipm a Maur Wailen pa. Tu atopen eng awi yangkipm pa ak wang lmpiwen kolti. 21 Kai wang tingklaket pa melnum a kolpa ningnakg kalpisen, kil itna waiketn kolti. Tu melnum la paipmel nang a Maur Wailen pa alkel kaikuten a antokgtel paipm, pa kil am angko ase. 22 13:22 Luk 12:16-21; 1 Ti 6:9-10,17Wanukg erk tiur a angko rmpa wrik a ampei ik ele pa pati, kol tu melnum a atning yangkipm a Maur Wailen pake wa tu ipma kaikut akwonalmpen watipmen eng kweikwei wrongkwail a kanokg ti, a wa tu aringkowe kweikwei watipmen la rpmi ntiwe. Atom pa akaur yangkipm a Maur Wailen ti atom ake anip kaino palng ariwor. 23 Pake wanukg erk a angko rmpa kanokg wor pa pati, la tu melnum a atning yangkipm a Maur Wailen pa alupmen ariworwor atom kanun pa, tu pa anip kaino palng ariwor. Tiur pa anip kaino wailet, tiur pa anip kaino wailet paipm, a tiur pa anip kaino wailet klangkil.”
Yangkipm kla a la mi paipm
24 Sisas kil wa la yangkipm kla ur a la Maur Wailen kil itna wailen ikgalen ipma a melnum pa la kolkil la, “Melnum ur kil kai laik wanukg erk kai wring alkil. 25 Mining wris ur pa, wrongkwail kin a kipman pa anel okg akwekgel rmpa pa, wrongmanto a melnum pa aye mi paipm pa kai laik kai wring pa nampon wanukg pa, atom am wa tital kai ase. 26 Ak wang a wanukg pa anip no eng a palng ariwor pa, wa tu ari mi paipm pa wa anip no nampon. 27 Tu melnum akwapel a melnum yan a wring pa kai asentel la, 'Melnum Wailen, men ti lala kitn pikekg laik wanukg akalkil kolti, ari wa antokg kolai atom mi paipm pa anip nampon wanukg pa itna pa?'
28 Melnum yan a wring pa akalmpe la, 'Pa mpa wrongmanto pa ak kwap pake.' Ari tu ti wa asentel la, 'Ti kitn wakrongen la men kai iser mi paipm ai tukwelkg wanukg ai?' 29 Ari kil akalmpe naken la, 'Kalpis, ampur kipm kai aser, kol kipm kai iser pa, mpa wa kipm nulu wanukg pa nimpon. 30 Elng itni yatenen wanukg a mi paipm kolpa kai ngko wang a wanukg pa inip kaino riwor pa, nulu kul. Ikga kupm laniki tu melnum ak kwapel alkupm ti, atom tu iser mi paipm pa ep elngtitni mapming mapming eng mpa ngkwol ngkli elng kai wakg. A tu iser wanukg pa iye kai ermpi wan okipma akupmen pa.'”
Yangkipm kla a ak la trumpwilm ipopm ok
(Mak 4:30-32; Luk 13:18-19)
31 Sisas kil wa lanaken yangkipm kla ur kil la, “Maur Wailen kil itna wailen ikgalen nol nikgwalpm a melnum pa pati, kolen trumpwilm ipopm ok a wripm almpen aye kai anip yela tatu palpa. 32 Trumpwilm ipopm ok pa waseksek, pake kil anip kaino watin wail talpuk atnewe atnewe kai pa kai pa kolen yo pa, angen okipma kweikwei a itna wring pa. Atom wel wrongkwail wli ak ila rka tatu talpuk pa.”
Yangkipm kla a ak la mpim ap mringen a ak antokg nok mringen eng angki
(Luk 13:20-21)
33 Sisas kil la yangkipm kla ur kil kolpa, “Maur Wailen kil itna wailen ikgalen nol nikgwalpm a melnum pa kolen mpim ap mringen a ak antokg nok mringen eng angki. Kin ur kil awi mpim ap pa aye kai ak oren nok nimongen pa plalng pa nok pa angki.”
Sisas kil la yangkipm kla akalkil
(Mak 4:33-34)
34 Sisas kil la yangkipm wrongkwail a kil angkli kai eng tu wrongkwail kin a kipman pa ak yangkipm kla kolti. A ake kil laron yangkipm ur naken kai angko wunong pa, kalpis. 35 13:35 Nang 78:2Kil ak kolpa pati pa palng aklale kai kanun ok a melnum okwripm pikekg awi ok a Sisas akla kolkil la, “Kupm mpa ik yangkipm kla ikalkilel ik laron yangkipm. Mpa kupm laron kweikwei auraur a itna am ep ak a antokg kanokg ai kul wli wang ti.”
Sisas laron yangkipm kla a la mi paipm pa angko wunong
36 Sisas kil ukwa tu wrongkwail kin a kipman pa kai, a kil kai kawor wan. Tu watnom alkil pa kaintel kai wan pa atom lanakel la, “Kitn laniko yangkipm kla a la mi paipm a itna wring pa ak la kuina?” 37 Sisas kil akalmpe la, “Melnum a laik wanukg erk wor pa pati Warim Kipman a Melnum. 38 Wring pa yangkipm kla a la kanokg ti. Wanukg erk pa pati la tu melnum a Maur Wailen itna wailen ikgalen pa, a mi paipm pa pati la tu melnum a Maur Paipm Satan itna wailen ikgalen pa. 39 Wrongmanto a laik mi paipm pa pati la Maur Paipm Satan pake. Wang a nulu wanukg erk pa pati wang umpuwen a plalng a kanokg ti. Tu melnum ak kwapel a yan a wring pa pati tu maur angklin a Maur Wailen kolti. 40 13:40 Son 15:6Mi paipm pa tu melnum ikga iser atom lap kai wakg. Ikgam tu maur angklin a Maur Wailen ik kolpa ik wang umpuwen a plalng a kanokg ti. 41 13:41 Mat 24:31; 25:31; Mak 13:27Warim Kipman a Melnum ikga ukwa tu maur angklin alkil pa eng tu ungkwan kweikwei a ak antokg tu melnum angko, a tu melnum wrongkwail a antokg paipmpaipm kai tukwelkg kweikwei wrongkwail wor wor a Maur Wailen kil ikgalen pa. 42 13:42 Mat 8:12Atom ngkliwen elng kai wakg wail manten. Kai wakg pa ikga tu kirkar akg nam ok paipm wrisen. 43 13:43 Tani 12:3Pilpa tu wrong kin a kipman a Maur Wailen pa ikga klalen len kolen takgni a el pa kaino anong wor a Yan alntu ikgalen pa. Kipm melnum a nungkulkg atne pa, kipm itning o!”
Yangkipm kla a la kweikwei titnongket wor wor a am rpma kanokg ti
44 “Maur Wailen itna wailen ikgalen ipma a melnum pa pati kolen kweikwei titnongket wor wor melnum ur kai ansil kai mpang pa, a melnum ur pikekg lam. Kil ari pa kil atopen paipm kolti. Kil kai uk kweikwei wrongkwail alkil ti ak awi marpm, atom wa aye yaper kai akarmpen kanokg pa, eng mpa kil uwi kweikwei titnongket wor wor pa.”
Yangkipm kla a la krim mikam ari wor wrisen
45 “Am wa kolpa yat pake, Maur Wailen itna wailen ikgalen ipma a melnum pa pati am kolen krim mikam wor a melnum aye marpm ak akor pake. 46 Kil ari krim mikam ur pa ari wor wail manten ak marpm wail, atom kil kai ak kweikwei alkil pa ak awi marpm kolti plalng pa, kil aye kai ak armpen krim mikam ari wor pa.”
Yangkipm kla a la apm mumu
47 “Yangkipm kla ur pa la kolpa, Maur Wailen itna wailen ikgalen ipma a melnum pa pati kolen apm mumu a angkli rka ukupuk pa eng ak awi yul auraur pa. 48 Apm mumu pa pik eng yul pa, tu melnum a ak apm mumu awi awi yul pa, arkolng apm mumu pa ngkaten yul pa aye kulno nimilpm ti. Atom tu rpma angklo yul wor wor pa alupm rkwa, pake a paipm paipm pa awi angkli. 49 Ikgam palng kolpake ik wang umpuwen a kanokg ti kai plalng pa. Tu maur angklin a Maur Wailen pa ikga kai ngklo uwi tu melnum paipm pa itna kuin a tu melnum wor pa. 50 13:50 Mat 13:42; Luk 13:28Atom ngkliwen elng kai wakg wail, kai wakg pa ikga tu kirkar akg nam ok paipm wrisen kolti.”
51 Sisas asenten la, “Kipm ariwe kweikwei wrongkwail a kupm la pa aki?” Ari tu pa akalmpe la, “Ei, men ariwe pa.” 52 Atom Sisas lanaken kolpa la, “Tu melnum a aroaro wonel tu yangkipm a Moses pa, tu ukipma Maur Wailen atom Maur Wailen itna wailen ikgalen ipma a tu pa pati, tu pa antiwe kaling plan yangkipm a Maur Wailen a ela kai wrkapm tingklaket wa nampon yangkipm weten ti. Tu pa kolen yan a wan wail ur. Tu kai kawor wan okipma ur pa, atom awi kweikwei weten a tingklaket pa nampon tita, atom aye kul or en ai, atom ampreing uk tu.”
Tu Nasaret uk yirokg Sisas
(Mak 6:1-6; Luk 4:16-30)
53 Sisas lanaken yangkipm kla pa plalng pa, kil wrekg naurng anong pa. 54 13:54 Son 7:15A kil yaper kai anong alkil pa. Atom kil kaling plan tu yangkipm a Maur Wailen pa itna wan a tu atning atning yangkipm a Maur Wailen atnewe pa. Tu atning yangkipm pa kolpa atom tu wrekg paipm, atom tu la, “Kil awi nikgwalpm ariwe wail a kolpa kai a i? A wa kil awi titnongket a ak antokg kweikwei titnongket titnongket a melnum ake antiwe antokg pa kai a i? 55 13:55 Son 6:42Melnum pa kil ti mpam warim kipman a Sosep, melnum a ale ale wan tike aki? A man alkil pa am nang a namput la Maria pake! Wa tu wusok wusok alkilen pa am Semis, Sosep, Saimon a Sutas pake! 56 Wa tu muikgmayen akil pa am anti mentepm ti rpma tike! Ti melnum pa kil awi nikgwalpm ariwe wail pa kai a i?” 57 13:57 Son 4:44Tu la kolpa atom tu ipma paipm eng kil pa. Pake Sisas lanaken la, “Melnum okwripm pa akwap yela tatu anong wrongkwail ai, pa tu la kil nang arke. Pake anong alkilen, a tu a rka wan wris alkilen pa tu elukgentel la kil pa ake nang arke.” 58 Atom ake kil antokg kweikwei watipmen ak plan titnongket a Maur Wailen. Pa atnen tu melnum ti ake ukipma kil pa.