12
Bedani-deya Yeisu agena Meli gibunamina.
Mad 26:6-13; Mak 14:3-9
Aku yadayada sikisi aimo gimiyamiya ke Nugulina Abutuna gina yegemona aku Yeisu ginau Bedani, wadedeku-deya Lasalo gimiyamiya, tauna banae Yeisu gisiveyawana alikeya.Iyo 11:1-43 Wadedeku Bedani wagaine aa ikidewadewa Yeisu faine. Ada Mata bana aa giulilina aku bana Lasalo badi tokani kadu Yeisu nodi ienokekela teibeli lilivane ikanikani. Ada ikanikani aku bana MeliMad 26:6-7, Mak 14:3, Luk 7:37-38 ani bunama wa tuwavina gialiyena, anaetowava lita afuna anafaiweya. Bunama-nai ivewagana ‘nadi’, tainei magana iwakana velemoena ke kaduwe fatana lakaina. Ani Yeisu agene giiwakelolona ada kuluwana manamanawena wagaine giluegegena. Ada manuwa matatabuna gimaga bunama-nai magana iwaka-moena wagaine.
Aku Yeisu yana tonogala seyana, banae Yudasa Isakaliyota aimo gina ivemogatalina nibainavo wagaidiya ani givona, “Bunama-nai ani fatana lakaina! Kada vekimoneyena ada manina kadavai tofanifani kada veledi.” Vona taidei givonayena aku keke vaita velemoena banae gida nuwanuwa lakaina tofanifani faidiya, keke. Aku aiyada banae tokiyafu faina taidei anafaiweya givona. Banae-nai ani Yeisu ke tonogalayavo yadi mani anatoitaveyabina, ada mani-nai idododona fose wagaine ani tova ke tova banae mani tufona giyauyaudi wagaine ke tauna gilemelemena.
Yeisu givonena, givona, “Vavine unase-moe ginamiya. Ida bunama-nai ivenuwadadanena ani ginamiya akuibo didikuleya anayadayada-nai faina. Tofanifani tova moyaina wagaimiya imiyamiya, aku Iyayeku ani aimo keke tova moyaina nodi kana miyamiya.”
Tayuwe tova-nai meIsileli yoo lakaina ikaiyanogala vaita Yeisu bade wadedeku, e ada ielai. Aku keke Banae anakaibe faine aku kaduwe ina itana Lasalo, banae Yeisu gisiveyawana alikeya. 10 Taidei faina veyavo anatovegugai lakaidiyavo veimeya ibubuna ada Lasalo kaduwe Yeisu nodi ina luvealikadi, 11 faina meIsileli moyaidi ialamanena Lasalo giyawa-vagila alikeya, e ada tufona moyaidi aditonagonayavo adimuliya isegesegena aku Yeisu wagaine ivetuvetumagana.
Yeisu giluku Yelusalema kini lakaina anafaiweya.
Mad 21:1-11; Mak 11:1-11; Luk 19:28-40
12 Mala gilavuna yoo lakaina ielai Nugulina Abutuna faina ani Yeisu valeyana inogalina vaita gilakalakaelai Yelusalema. 13 Ada ai lagadi wa lukudi bodaboda anafaiweya ivaidi ada iyegemona inau inamadu bodebodena aku iawadavadavana bonadi lakaina, ivonavona,
 
“Osana! Banae gielaelai KAUVEYA anayeganeya
ani wa anaawanuwakabubu!Sam 118:25-26, Mad 21:9, Mak 11:9-10, Luk 19:38
Banae meIsileli yada Kini!”
 
14 Ada yoo-dina idavadavana aku Yeisu ginuyegemona Yelusalema ani doniki natudi ginuwagana, ada givetoga tabone ke ginaunau. Tainei wagaine gavana tuwai-moena ivetokilumina Yeisu faine Buki Tabu wagaine ani anavelemoena giyegemona, givona,
 
15 “MeSaiyoni,**Taidei anafaiweya falofita givona meYelusalema faidiya, badi adiyegana anavelu ‘meSaiyoni’. keke wana matauta.
Wana itana, yami Kini gielaelai.
Doniki natudi wagaine givetoga gielaelai.” Sek 9:9, Mad 21:5
 
16 Tayuwe tova-nai wagaine gaitoma-dina iyegemona Yeisu wagaine ani yana tonogalayavo aimo keke nuwadi gidamali adialamana faidiya. Aku aimo Yeisu giyawa-vagila anatoveya ada wa yana iwakana mamalina gilaka Tamana wagaine, ani tayuwe tova-nai wagaine nuwadi giafolena vaita gaitoma-dina taide igugaiyedi Bana wagaine ani Tauna Bana faine vona-nai tova tuwaina ivetokilumina Buki Tabu wagaine. 17 Ada badi yoo-dina boi Yeisu nodi aku Lasalo gisiveyawana alikeya ada gidouwena didikula luwa wagaine giyegemona, ani kaliva-dina Yeisu yana gugai ifuifufuyedadanena. 18 Taide anafaiweya kaliva moyaidi inogalina vaita iyaiyaya ebameyasidobodobo taidei gifaisewana, ada vuvuna-nai faine iyegemona inubodebodena. 19 Ada taidei wagaine Falisiyavo yoo lakaina iitana inaunau Yeisu faine e ada taudiyavo iveifuifufu, ivona, “Wana itana, ide keke adafata! Bade kakabekabebena, faina kaliva moyai-moedi Banae imulimuliyena!”
Yeisu gimaduvonayena yana uloulolo ke yana alika faina.
20 Yoo-dina ilaka inau Yelusalema Abutu-nai faine ke Yaubada wagaine ina oduodu, ada kadu meGiliki tufodi adimwatugu wagaine imiyamiya. 21 Ada badi meGiliki-dina ielai FilipiIyo 1:44 wagaine, banae kwana Bedesaida, melala-nai Galili anafafali wagaine. Ada iveolena, ivonaga, “Kauveya, nuwanuwama Yeisu ana itana.” 22 Ada Filipi ginau Andulu gimatawena, e ada Andulu ke Filipi adiselu inau ada Yeisu ivonena.
23 Yeisu gilufata, givona, “Malinai tova-moena anamwatugu bade giyegemona ada Banae Kaliva Natuna anayegana lakaina Yaubada gina ivemogatalina.Iyo 17:1 24 Vona velemoena, gavona wagaimiya, witi waifeina kai keke ginaobu babi negenine ada gina alika aga au anaita-nai anafaiweya gina miyamiya waifeina.1Kol 15:36 Aku kai gina alika, aga gina veguwa moyaina.**MeIsileli yadi nuwanuwa waifei faidiya ani tova-nai waifei ina bakulidi aga babi negenine nagona waifei-dina ina alika aku muliya inakabu ada inatabo. Taidei nuwanuwa-nai faine Yeisu waifei yana alika faine givonaluvefosena Tauna yana alika wagaine. Nuwanuwana gina vewaledi vaita Banae yana alika wagaine kaliva adifaiweya yawai-vagata ina nuwagana ada aimo yana yoo ina vemoyai. 25 Kaduwe badi gavega taudiyavo yawaidi inuwakabubuyedi ke inuwalolonedi ani ina nusegedi. E aku gavega taudiyavo yawaidi idedeku babiya keke ida nuwakabubuyedi ke ida nuwalolonedi, ani badi wagaidiya yawaidi-dina inamiya-vagata.Mad 10:39, 16:25, Mak 8:35, Luk 9:24, 17:33 26 Badi gavega nuwanuwadi ina gugai faikuya, gilubodadi kaduwe ina muliyeku, ada gadedeku Iya gana miyamiya wagaine, kadu wadedeku yaku togugai-dina nodi ana miyamiya. Ada gavega igugugai faikuya ani badi adiita lakaina Kamaku matane e ada adiyegana gina kilakaidi.1Sam 2:30, Sam 91:14-16
27 “Tova malinai Iya aseaseku giuloulolo lakaina, e aku gavana gadavona? Kai gadavona, ‘O Kamaku, taine uloulolo-nai lakaina gielaelai wagaikuya ani uda kibababaleku wagaine-deya?’ Aku keke. Taide vuvuna-nai faine gaelai, e ada tova taidei anaulolo gana nuwagana. 28 Kamaku, ayegana lakaina una ivemogatalina ke kaliva ina kilakaini!”
Ada giveola anafaiweya ada au Yaubada bonana giyegemona gabama wagaine, givona, “Bademowa akuyegana lakaina gaivemogatalina ada kaduwe gana ivemogatali-vagilena ke kaliva ina kilakaina.” 29 Ada yoo wadedeku imidimididi ani inogalina ada ivona, “Wada atala giluatala,” aku tufodi ivona, “Wada anelose givona Bana wagaine.”
30 Yeisu givonaga, “Keke Iya faikuya bonana taide gida yegemona, keke. Au imi faimiya. 31 Malinai ani babi anakalivayavo adimatavuloga anaveimeya bademowa giyegemo, e au malinai Seitani, banae babi anakalivayavo aditoveimeya ani Yaubada gina venega ginanau. 32 Aku Iyayeku ani tova-nai ina silakaiku babi wagaine-deya,Iyo 3:14 ada kaliva moyaidi yadi nuwanuwa gana vaina.” 33 Taide yana vona-nai givonayena e ada yana alika anawai gina ivemogatalina.
34 Ada yana vona inogalina ada yoo ilufata, ivona, “Ime anogalina yada Buki Veimeya yana vewala wagaine ani Mesaiya ginamiya-vagata,Sam 89:4, 110:4, Ais 9:7, Luk 1:33 e aku gavaiyamu-yo O uvona vaita gilubodana Bana Kaliva Natuna-nai ina silakaina? Gaito taine Kaliva Natuna?”
35 Yeisu givonediga, “Aimo tova maufo-moena malina**Yeisu yana vona-nai ‘malina’ ani Bana givonavona Tauna faine. (Iyo 8:12) amimwatuguya gina miyamiya. E ada aimo malina wagaimiya gimiyamiya anatoveya, gilubodana wana nunudadana wagaine aenanai yuyuvana gina bwatavumi. Faina badi gavega yuyuvana wagaine inunudadana ani keke ida alamane gadedeku-deya inauna. 36 Malina aimo gimiyamiya wagaimiya anatoveya, wana vetumaganena e ada imiyavo ani malina natunavo.” Efes 5:8
MeIsileli aimo keke Yeisu ida vetumagane.
Taidei anafaiweya Yeisu givona wagaidiya giavaina, gitauya ginau ke Tauna gisewavuyena ada keke inaita. 37 Yeisu iyaiyaya ebameyasidobodobo moyai-vagaidi gifaisewadi meIsileli matadiya, aku aimo keke-mowa ida vetumagane. 38 Taidei anafaiweya idewa e ada falofita Aiseya yana vona givonaye-vagaina ani giluveyegemonina velemoena, givonaga,
 
“KAUVEYA, ime ya valeya iwakana aawaawamogatalena
aku gaito givenogale? Keke tamo.
O KAUVEYA, ya toyogina uvewala kaliva wagaidiya,
aku gaito givetumagane? Keke tamo.” Ais 53:1, Lom 10:16
 
39 Taidei faina keke adifata ina vetumagana, faina Aiseya kaduwe fafali seyana wagaine givona,
 
40 “Yaubada matadi gikivekoyodi ada aseasedi gikivekugadi,
e ada au keke adifaiweya matadi wagaine inaita
o kai aseasediya ina alamane
ada ina nuwavila Iya wagaikuya ke gana kiveiwakanedi.” Ais 6:9-10, Mad 13:14-15, Luk 8:10, Gug 28:26-27
 
41 Taidei anafaiweya Aiseya givona faina bana tuwaina-deya giitana Yeisu yana iwakana mamalina,Ais 6:1 e ada givonaye-vagaina yana vona taide wagaidiya. 42 Ada meIsileli tonagonayavo wagaidiya tufona moyaidi Yeisu ivetumaganena. Aku Falisiyavo imatausedi faina, keke yadi vetumagana ida awayegeyegemone kaliva wagaidiya aenanai Falisiyavo ina veyegemoni-vagaidi manuwa ebavewala wagaine. 43 Faina biyavo-dina ani kaliva yadi awadavadava inuwakabubuyena lakai-moena ayo Yaubada yana awadavadava.
Yaubada kaliva ginavona venuwadadanedi Yeisu yana vona wagaine.
44 Ada Yeisu givona bonana lakaina wagaine, givona, “Gaito Iya givetumaganeku ani keke Iya akukaibe gaga gida vetumaganeku, aku kaduwe Banae giimiliku wagaine givetumagana. 45 Ada gaito Iya giitaitaku, kaduwe Banae giimiliku ani giitaitana.Iyo 14:9 46 Iyayeku gaobuelai babiya anafaiweya malina,Iyo 1:9, 8:12 e ada badi gavega ivetumagana wagaikuya ani keke aimo ina miyami yuyuvana wagaine. 47 Ada gavakaliva banae yaku vona ginogalidi aku keke gida itaveyabidi, aga banae keke ganavona venuvenuwadadane vaita analauboda matavuloga faina, keke. Faina Iya keke gada obuela babiya ke kaliva ganavona venuvenuwadadanedi ada vematavuloga gana veledi. Iya gaelai ke gana kibababaledi. 48 Aku gavakaliva gina venikoiyeku ke yaku vona keke gina itaveyabi, ani bademowa tovevonayavuga gimiyamiya bana faine. Taidei yaku vona-dina gavonayedi aku bana gidibusoyogedi ani inavona venuvenuwadadanena ke ina kivelaubodana matavuloga gina nuwagana.2Vei 18:18-19, Ibel 4:12 Taide gina yegemona ani aimo vevonayavuga anatova lakaina wagaine. 49 Faina keke Iya Tauku yaku nuwenuweya gada ifuifufu, aku Banae Kamaku Iya giimiliku ani bade giveimeyeku gavaiyamu ganavona ada gavana gana vonaye. 50 Ada Iya gaalamanena Kamaku yana veimeya ani yawai-vagata anawai. Taidei faina gavana gavonayena ani au anafaiweya gavana Kamaku bade givoneku.” Iyo 8:28

12:1 Iyo 11:1-43

12:3 Mad 26:6-7, Mak 14:3, Luk 7:37-38

12:13 Sam 118:25-26, Mad 21:9, Mak 11:9-10, Luk 19:38

**12:15 Taidei anafaiweya falofita givona meYelusalema faidiya, badi adiyegana anavelu ‘meSaiyoni’.

12:15 Sek 9:9, Mad 21:5

12:21 Iyo 1:44

12:23 Iyo 17:1

12:24 1Kol 15:36

**12:24 MeIsileli yadi nuwanuwa waifei faidiya ani tova-nai waifei ina bakulidi aga babi negenine nagona waifei-dina ina alika aku muliya inakabu ada inatabo. Taidei nuwanuwa-nai faine Yeisu waifei yana alika faine givonaluvefosena Tauna yana alika wagaine. Nuwanuwana gina vewaledi vaita Banae yana alika wagaine kaliva adifaiweya yawai-vagata ina nuwagana ada aimo yana yoo ina vemoyai.

12:25 Mad 10:39, 16:25, Mak 8:35, Luk 9:24, 17:33

12:26 1Sam 2:30, Sam 91:14-16

12:32 Iyo 3:14

12:34 Sam 89:4, 110:4, Ais 9:7, Luk 1:33

**12:35 Yeisu yana vona-nai ‘malina’ ani Bana givonavona Tauna faine. (Iyo 8:12)

12:36 Efes 5:8

12:38 Ais 53:1, Lom 10:16

12:40 Ais 6:9-10, Mad 13:14-15, Luk 8:10, Gug 28:26-27

12:41 Ais 6:1

12:45 Iyo 14:9

12:46 Iyo 1:9, 8:12

12:48 2Vei 18:18-19, Ibel 4:12

12:50 Iyo 8:28