7
MeLoma tolugaviya aditonagona yana vetumagana.
Mad 8:5-13
Tova-nai Yeisu giluyabu yana vona-dina taidei kaliva wagaidiya, ada muliya ginau Kafaneumi wagaine giluku. Wadedeku-deya Loma tolugaviya aditonagona seyana gimiyamiya, ada yana togugai seyana giveoga lakaina ke tova kabisona gida alika. Ada tonagona-nai giawaveiwakanena velemoena togugai-nai. Ada tolugaviya aditonagona Yeisu valeyana ginogalina, ada meIsileli yadi kaliva lakaidi tufodi giimilidi inau Yeisu wagaine ke ina veolena ginaelai yana togugai gina kivebwainina. Ada tova-nai Yeisu wagaine ielai ada iveolena toyogina, ivona, “Kaliva taidei analauboda-mowa oye una lemena, faina banae ide yada kalivamomo meIsileli moyaidi ginuwakabubuyedi, ada yada manuwa ebavewala giyogona tauna yana mani wagaine.” E ada Yeisu nodi inau.
Aimo manuwa lilivane ginuitaitana aku tonagona tubuiyanavo giimilidi bonana giveledi anafaiweya, ina vonena, “Kauveya, Tauni keke una kivevitani, faina Iya keke kaliva iwakaku e ada keke analauboda o unaela unaluku yaku manuweya. Tainei faina keke gadaela wagainiya. Aku udavona-mowa ada yaku togugai gina bwaina. Faina Iya kaduwe akutoveimeya yana veimeya dibune gamiyamiya, ada yaku tolugaviyamomo yaku veimeya dibune imiyamiya. Yaku tolugaviya seyana gana vonena, ‘Unanau,’ ada au ginanau. Kadu seyana gana vonena, ‘Unaelai,’ ada au ginaelai. Anafaiweya kaduwe yaku togugai wagaine ganavona, ‘Taidei una faisewana,’ ada gina faisewana.”
Ada Yeisu ginogalina tolugaviya aditonagona yana vona taidei ada bana faine meyana gisidobona, ada gimiyavilana yoo imulimuliyena ani wagaidiya givona, “Gana vonemi, Iya ganudadananau Isileli anafafali moyaidi wagaidiya aku keke tamo gaito gada nuwaga yana vetumagana anatoyogina kaliva taide kwana Loma anafaiweya.” 10 Ada badi kaliva-dina gavega tonagona giimilidi ani iyewadi manuweya, ada inuwagana togugai bademowa iwakana.Iyo 4:51
Yeisu sikwa natudi gisiveyawana alikeya.
11 Ada yadayada tayuwe muline, Yeisu ginau melala lakaina anayegana Neini wagaine, ada yana tonogalayavo ke yoo lakaina nodi inau. 12 Ada melala lakaina anawana lilivane ginunuyegemona ani giitana kaliva toalika iwai iyegeyegemona. Aku toalika-nai inana sikwasikwadi badi natudi kaliva anakaibe-mowa tubueyana. Ada yoo lakaina sikwa-dina ikwayabudi nodi melala lakaina wagaine ielai. 13 Ada tova-nai Kauveya sikwa giitadi wagaine, ginuwakalikaliyedi ke givonedi, “Keke wana tagiya.” 14 Ada ginau vaya wagaine nimadidina gisedi ada badi towai inumididi aku Yeisu givona, “Kwamana, gavona wagainiya, una mididi.”
15 Ada toalika gimididi givetoga ke givebutu giifufu, ada Yeisu gilemena ada inana giveledi. 16 Ada moyaidi imatauta lakaina ke Yaubada iawadavadavana ivona, “Falofita lakaina giyegemona wagaideya!” ada “Yaubada gielai yana kalivamomo gina lemeda.” 1Kin 17:21-24 17 Ada valeya taidei Yeisu faine gimutula Yudiya anafafali matatabuna ada kaduwe gibalawalilivuga lilivane melala-dina wagaidiya.
Iyoni Tobabitaiso yana tonogalayavo giimilidi inau ada Yeisu itolidadanena.
Mad 11:1-6
18 Aku Iyoni Tobabitaiso yana tonogalayavo inau ada Iyoni ivonena gaitoma moyaina gavana Yeisu gifaifaisewadi. E ada Iyoni yana tonogalayavo adiselu gidouwedi ielai 19 ada giimilidi Kauveya wagaine ina tolidadanena, ina vonaga, “Gavaiyamu, Oye kaliva-moe Tauni Mesaiya, Banae ide kaveitabodebodena vaita ginaelai? O kai kaliva seyana aimo ana bodana?”
20 Ada kaliva-dina adiselu ielai Yeisu wagaine, ivonaga, “Iyoni Tobabitaiso giimilima aelai wagainiya ana tolidadana, ‘Gavaiyamu, Oye kaliva-moe Tauni Mesaiya, Banae ide kaveitabodebodena vaita ginaelai? O kai kaliva seyana aimo ana bodana?’ ”
21 Ada tayuwe tova-nai wagaine kaliva moyaidi badi gavega adiveoga tulidi tulidi, kaduwe gavega aluwaluwa koyodi wagaidiya ani Yeisu gikivebwainidi ada kaduwe tufona moyaidi matadi koyo-moedi ani matadi gikiveiwakanedi. 22 Ada Yeisu gilufata Iyoni yana tomatawa wagaidiya, givona, “Wana yewami Iyoni wagaine ke gavana gagugaiyedi waitadi kadu gaifufuyedi wanogalidi ani faidiya wana ifufuyena. Taidei anafaiweya wanavona, ‘Badi matadi koyo-moedi ani iita iwakana, tovefela inunudadana, badi gavega lefelo wagaidiya ani ibwaina ke yadi yegayegana ivaina, badi tagadi bwadana ani giafolena, toalika iyawa-vagila, ada kaduwe fanifanidiyavo ani Yaubada yana valeya iwakana inoganogalina.’ Ais 35:5-6, Mad 15:30-31, Mak 7:32-37, Luk 5:12-13, 7:12-16 23 Kaduwe Iyoni wana vonena, ‘Badi gavega keke ida nuwakila ke yadi vetumagana Iya wagaikuya keke idasege ani Yaubada giawanuwakabubuyedi.’ ”
Yeisu giifufu Iyoni Tobabitaiso faine.
Mad 11:7-19
24 Ada badi Iyoni yana tomatawa isegedi inau aku Yeisu givebutu yoo wagaidiya giifufu Iyoni faine, givonaga, “Tova-nai wayegemona wanau fafali kavovona wagaine Iyoni wana itana faina, imi gavaiyamu wanuwanuwa, vaita gavana wadaita? Vaita kaliva yana nuwanuwa tova moyaina gisevedavedama anafaiweya laimwagu lukuna mala giliuda gifilina? 25 Kai keke, aga wanau gavana wadaita? Kai kaliva giveigavu nuya adiita iwakadi wagaine?Mad 3:4, Mak 1:6 Keke, faina badi gavega wa adiveigavu kaikaiwabuna ada imiya kaikaiwabu ani kini yadi manuwa kaikaiwabudi wagaidiya imiyamiya. 26 E aku imi wanau evona gavana wadaita? Anaita Yaubada yana falofita seyana wada itana? Ika velemoena, au falofita waitana, aku bana Iyoni ani anayegana lakai-moena ke anaita lakaina ayo falofitayavo moyaidi wagaidiya. 27 Bana Iyoni-nai faine Buki Tabu wagaine ivetokilumina, ivona,
 
‘Yaku tomatawa gana imili wai gina nagona
ke ya wai kaliva aseasediya gina kidewedewena.’ Mal 3:1, Luk 3:2-6
 
28 Gana vonemi, kaliva moyaidi vevine ivenatunedi wagaidiya ani keke seyana gaito anayegana lakaina ani Iyoni anayegana gidasege. E aku Yaubada yana ebaveimeya wagaine gaito anayegana kabiso-moena ani banae gitubusegena Iyoni.” **Veyavo Anawai Tuwaina anatova anaebalauyabu ada Veyavo Anawai Evaguna anatova anaebavevuvu ani Iyoni Tobabitaiso yana miya wagaine gietowavana. Nagona Veyavo Anawai Tuwaina anatova wagaine Iyoni bana lakai-moena, faina Mesaiya ke Yaubada yana ebaveimeya yadi yegemona giawatalatalainedi. Tainei yadi yegemo-nai ani Veyavo Anawai Evaguna anatova wagaine. Aku Yaubada yana venuwadadana wagaine, yana ebaveimeya-nai ani gilaka lakaina ayo Veyavo Anawai Tuwaina, e ada badi gavega imiyamiya Yaubada yana ebaveimeya wagaine ani badi lakai-moedi ayo gavega imiya Veyavo Anawai Tuwaina anatova wagaine.
29 Ada kaliva moyaidi kaduwe takesi anatoyaudi nodi tova-nai Yeisu yana vona inogalina ada iawaveiwakana, ivona, “Vona velemoena Yaubada yana wai ani tunutunugina.” Taidei anafaiweya ivona faina badi bademowa ibabitaiso Iyoni wagaine. 30 Aku Falisiyavo ada veimeya anatonuwauya Yaubada yana nuwanuwa taudiyavo faidiya ani idibusoyogena, faina badi debaidi gitoyoga ada keke nuwanuwadi ina nuwavila ke Iyoni gina kivebabitaisodi.Mad 21:32, Luk 3:12 31 Ada kaduwe Yeisu givona, “Tova malinai anayooyavo ani gavana wagaine gana itaveluveye? Badi gavana anafaiweya adiita? 32 Badi anafaiweya biyabiyama ivetovetoga iveneganega maketi wagaine ada yoo seyana ivedovedou kaduwe yoo seyana wagaidiya, ivonavona,
 
‘Nagi anakweli aveneganegayedi
aku imi keke wada tavotavola.
Ada alika anaitavuna anakweli aveneganegayedi
aku imi keke wada tagitagiya.’
 
33 Taidei anafaiweya gavona faina kaliva malinai ani badiyavo anafaiweya. Faina Iyoni Tobabitaiso gielai ada keke aa iwakana gida kanikani kaduwe keke waini gida yuyui, aku au imi waawavekoyoyena wavonaga, ‘Banae aluwaluwa koyona nafone gimiyamiya.’ 34 Aku Banae Kaliva Natuna gielai ada aa iwakana gikanikani ke waini giyuyuga, ani kaduwe Banae waawavekoyoyena, wavona, ‘Wana itana, kaliva taidei awatabewa ada waini giyugayuga-faila, kaduwe takesi anatoyaudi ke tokoyona givetubuiyanedi!’ Luk 5:30 35 Aku badi gavega Yaubada yana nuwauya imulimuliyena ani kaliva ina itanuwagana yadi gugai wagaidiya.”
Vavine tokoyona gibunamina Yeisu.
36 Tova seyana Falisi seyana anayegana Saimoni ani ginuwabiyena Yeisu ada nodi inakani, e ada Yeisu ginau Falisi-nai yana manuweya ada gienokekela inakani teibeli wagaine. 37 Ada melala-nai wagaine vavine seyana bana tokoyona. Ada tova-nai alamana givaina vaita Yeisu Falisi yana manuweya gienokekela gikanikani teibeli wagaine ani ginau manuwa-nai wagaine. Ada bunama magana iwaka-moena givai gialiyena anatuwava kabala anayegana ‘alabasita’ wagaine. 38 Ada gielai Yeisu muline gimididi gitagitagiya agene, aku matailuna wagaine Yeisu agena givebutadi ani givebutu kuluwana manamanawena wagaine giluegegedi. Ada wa yana vemoimoina nodi agena giveyaveyaugidi aku bunama giiwavekelolona ke gibunamidi.Mad 26:7, Mak 14:3, Iyo 12:3 39 Aku Falisi-nai banae ginuwabiyena Yeisu ani giitana ada nuwainagene-deya givona, “Kai kaliva taidei falofita velemoena, aga gida alamanena vavine taidei banae gaito, faina nimadidina gisedi wagaine aku banae tokoyona.”
40 Ada Yeisu gialamanena Falisi-nai yana nuwanuwa ada givonena, “Saimoni, Iya nuwanuwa seyana gana voneni.”
Ada givona, “Tovewala, una voneku.”
41 Ada Yeisu vona matalivulivuna wagaine givonena, “Kaliva adiselu iketowai kaliva seyana yana mani wagaine. Ada seyana anaketowai faifi analedi (500) siliva aku seyana fifiti (50). 42 E aku adiselu yadi mani keke ada keke adifaiweya adiketowai inafata, e ada tonimani au adiselu givenuwaegedi adiketowai. Ada una voneku, adiselu wagaidiya gavakaliva aimo tonimani gina nuwakabubuye lakai-moena?”
43 Saimoni gilufata givona, “Iya ganuwanuwa banae kaliva-nai anaketowai lakaina givenuwaegena.”
Yeisu givona, “Uvenuwadadana tunutunugina.”
44 Ada gimiyavilana vavine wagaine aku Saimoni wagaine givona, “Uitana vavine taidei. Iya gaelai ya manuweya galuku gavetoawakawaka aku adagiduwa veawakawaka faidiya keke uda gugaiye. Keke uda veimeya ada gufa ida aliye ageku idakola,Eba 18:4 aku banae ani ageku givebutadi matailuna wagaine ada kuluwana wagaine giluegegedi. 45 Oye keke uda veyaugiku adagiduwa anafaiweya, aku vavine taidei tova-nai galuku wagaine badi ivebutu ageku iveyaugi-vavagilena. 46 Oye bunama keke uda iwavekelolo kuluwaku wagaine adagiduwa anafaiweya, aku banae ani bunama giiwavekelolona ageku wagaine. 47 Taidei faina gana voneni ani vavine taidei yana koyona moyaina bademowa venuvenuwaegedi faina, ginuwakabubu lakai-moena. Aku banae gaito ani yana koyona keke moyaina aku Yaubada givenuwaegedi, ani banae yana nuwakabubu kabisona.” 48 Ada Yeisu givona vavine wagaine, “Ya koyona bademowa gavenuwaegedi.”
49 Aku badi gavega ivetoga ada nodi ikanikani teibeli wagaine ani ivebutu taudiyavo wagaidiya ivonavona, “Ida gavakaliva taidei ayo koyona givenuwaegedi?”Mad 9:2-6
50 Aku Yeisu vavine wagaine givona, “Ya vetumagana gikibababaleni. Wa ya nuwaniwalova unanau.”

7:10 Iyo 4:51

7:16 1Kin 17:21-24

7:22 Ais 35:5-6, Mad 15:30-31, Mak 7:32-37, Luk 5:12-13, 7:12-16

7:25 Mad 3:4, Mak 1:6

7:27 Mal 3:1, Luk 3:2-6

**7:28 Veyavo Anawai Tuwaina anatova anaebalauyabu ada Veyavo Anawai Evaguna anatova anaebavevuvu ani Iyoni Tobabitaiso yana miya wagaine gietowavana. Nagona Veyavo Anawai Tuwaina anatova wagaine Iyoni bana lakai-moena, faina Mesaiya ke Yaubada yana ebaveimeya yadi yegemona giawatalatalainedi. Tainei yadi yegemo-nai ani Veyavo Anawai Evaguna anatova wagaine. Aku Yaubada yana venuwadadana wagaine, yana ebaveimeya-nai ani gilaka lakaina ayo Veyavo Anawai Tuwaina, e ada badi gavega imiyamiya Yaubada yana ebaveimeya wagaine ani badi lakai-moedi ayo gavega imiya Veyavo Anawai Tuwaina anatova wagaine.

7:30 Mad 21:32, Luk 3:12

7:34 Luk 5:30

7:38 Mad 26:7, Mak 14:3, Iyo 12:3

7:44 Eba 18:4

7:49 Mad 9:2-6