32
Izři n Musa 
  1 “Sřem, a ijenwan, ad ssiwřeɣ!  
Ejj tammurt ad tseř  
i wawařen n uqemmum inu!   
 2 Ejj taɣuri inu ad tudem am wenẓar,  
ad hwant tiwařin inu am nnda,  
am ict n thiḍurt x uɣemmuy aziza  
u am tnecnacin x wefsu,   
 3 minzi necc ad barrḥeɣ Isem n SIDI,  
arrem-dd řemɣaret i AREBBI nneɣ!   
 4 Netta d Taṣḍart, řxedmet nnes nican,  
minzi marra ibriden nnes ttwaseggden,  
ijj n Arebbi d amtiqqi břa řɣecc,  
aqa-t d amsegged, nican i yeǧa.   
 5 Řgens aqa issefsed ixef nnes,  
nitni war ǧin ca d iḥenjiren nnes,  
maca d řefḍiḥet,  
aqa-t d ijj n jjiř ifarɣ, ixnunnes.   
 6 Ma texsem ad teggem aya i SIDI,  
a řgens abuhaři d wefɣur!  
Ma war iǧi Netta d Babac nni cek isɣin,  
d wenni cek iggin  
u d wenni cek ikewwnen?   
 7 Idarem ussan iɛdun,  
xemmem iseggʷusa n jjiř ař jjiř,  
seqsa babac u netta ad ac t iɛawed  
seqsa imɣaren u nitni ad ac t inin.   
 8 Umi iwca Umɛuǧi x kuřci  
tasɣart nsen i marra řegnus,  
umi ibḍa tarwa n bnadem,  
issgeɛɛed iymiren n řegnus  
ɛlaḥsab řqedd n ayt n Israil.   
 9 Minzi tasɣart n SIDI d řgens nnes,  
Yaɛqub d afiřu n řeɛbar n tesɣart nnes.   
 10 Yufa i-t di temmurt n řexřa,  
di tnezruft ixřan ak-d řewḥuc  
ittzun, issɣuyyun.  
Inneḍ as-dd, isseřmed i-t,  
iḥḍa i-t am mummu n tiṭṭ nnes.   
 11 Am ugider nni issfaqen řɛucc nnes,  
iṭṭaw sennej i warrud nnes zi ssa ɣar da,  
ittbezzeɛ afriwen nnes,  
iksi i-t uca yarebbu t x wafriwen nnes,   
 12 ammu i indeh i-t SIDI waha  
uca war tuɣi din akides  
ca n arebbi d aɣrib.   
 13 Issenya i-t x tɛuřař n temmurt  
uca icca řɣiǧet n yeyyar.  
Ijja i-t ad iẓemm tamment zi jjarf,  
d zzect zeg weẓru n teṣḍart, ◘32:13 Aɛwd. 33:26, Ica. 58:14   
 14 d trussi n tfunasin d uɣi n wuǧi  
s tadunt n izmaren d icarriyyen,  
inni iǧan am tarwa n Bacan,  
u s tadunt n iɣayḍen,  
s mummu n waren n irden.  
Ɛawed cek teswid zeg idammen n uḍiř,  
ak-d ukuffu nnes xas.   
 15 Idweř Yacurun iqbubbez  
uca iẓẓeɛbeḍ  
- ‘Aqa tmesřed u teqbubbzed,  
wah, s tadunt tᵉttwadřed!’ -  
uca ismeḥ di Arebbi  
nni i-t dd-ixeřqen  
uca isseḥqar Taṣḍart n usenjem nnes.   
 16 S irebbiten iɣriben  
ssekkaren nitni tusmi nnes,  
s jjɛayef sɛaren t.   
 17 Nitni qeddmen tiɣarṣa i ccwaṭen,  
war iǧi i Arebbi,  
i irebbiten nni war ssinen,  
irebbiten n jdid,  
inni dd-yusin ɛad mammec,  
war zzaysen ttarjijen řejdud nwem.   
 18 Taṣḍart nni i cek dd-yejjin,  
tsemḥed dayes  
u tᵉttud Arebbi  
nni i cek dd-yurwen s řewjeɛ.   
 19 Iẓra SIDI man aya uca issehqar i-ten,  
zi ssibbet n usduqqez  
n iḥenjiren nnes d yessis.   
 20 Netta inna:  
‘Ad zzaysen ffareɣ udem inu,  
ad ẓareɣ mammec ɣa yiři  
zzman uneggaru nsen,  
minzi nitni d ijj n jjiř ittneqřab,  
d tarwa i di war iǧi řmanet.   
 21 Nitni ssekkaren tusmi inu  
s min war iǧin d Arebbi,  
sɛaren ayi s l’aṣnam nsen ibeṭṭřen.  
Necc ad ssekkareɣ tusmi nsen  
s min war iǧin d řgens,  
s yijj n řgens d abuhaři ad ten sɛareɣ. ◘32:21 Rum. 10:19   
 22 Minzi s weɣḍab inu tekkar tmessi,  
ad tecmeḍ ař řaxart din swadday,  
uca ad tecc tammurt d řɣiǧet nnes,  
u ad tessecmeḍ tisi n idurar. ◘32:22 Irm. 15:14   
 23 Necc ad asen arniɣ iceřwawen,  
ad xasen neyyceɣ fřitcat inu.   
 24 Ad ttwaheyyfen s řaẓ  
uca ad ttwaṣarḍen s ṭṭaɛun  
u s wareddeǧ amerzag  
u Necc ad daysen ssekkeɣ  
tiɣmas n řmař  
s ssem ineqqen n ifiɣran  
inni ittmuǧuɣen di tɛejjajt.   
 25 Zi barra ad ikkes ssif tarrawt,  
u zeg wexxam n daxeř  
ad teřqef tiggʷudi:  
am ubřiɣ am teɛzarect,  
aseymi ak-d umeccaybu.   
 26 Tuɣa xseɣ ad iniɣ:  
‘Am usemmiḍ ad ten faretkeɣ,  
ad ssbeddeɣ řidaret nsen jar iwdan!’,   
 27 mři war ǧiɣ tteggʷideɣ  
zeg wesɛar n řeɛdu,  
ḥima iɣrimen nsen war t nekkaren  
uca ad inin:  
‘Ifassen nneɣ,  
inni ittwassgeɛɛden ammu s jjehd,  
ggin aya marra, war iǧi d SIDI.’   
 28 Minzi nitni d ijj n řgens břa array  
u war daysen řefhamet.   
 29 Mři ggin tiɣit,  
xenni iggur ad fehmen aya  
u ad wcen taynit i uneggar nsen.   
 30 Mammec izemmar ad iḍfar  
ijj n bnadem ařef n iwdan  
u mammec zemmaren tnayen  
ad arren ɛecra-ařaf ad arewřen,  
mařa war d asen temmenz teṣḍart nsen  
uca war d asen isellem SIDI i nitni?   
 31 Minzi taṣḍart nsen  
war teǧi am Taṣḍart nneɣ.  
Ejj ad ḥekmen řɛedyan nneɣ s ixef nsen.   
 32 Minzi tazayart nsen  
teǧa zi tzayart n Sadum  
u zeg iyyaren n Ɛamurra.  
Aḍiř nsen d aḍiř n ssem,  
ɣarsen izekkunen ccuren s tarzugi. ◼32:32 tazayart - niɣ ‘ḍiřect’.   
 33 Binu nsen  
amecnaw asuḍi n tmessi n řhaycat,  
amecnaw ssem ineqqen n třefsiwin.   
 34 Ma marra aya war ɣari ittwaxzen,  
ittwacemmeɛ deg ixxamen n txubay inu?   
 35 D Necc i yeǧan x nneqmet d řexřaṣ,  
xmi ɣa iḥřuǧeḍ uḍar nsen.  
Ass n uḍeyyeɛ nsen aqa yudes,  
uca min xasen i ɣa yiři, ad imsar deɣya. ◘32:35 Rum. 12:19; Ɛbr. 10:30; 1 Bṭ. 2:23   
 36 Minzi SIDI ad igg s řḥeqq  
di ṭṭweɛ n řgens nnes,  
Netta ad iḥenn x imsexxaren nnes  
xmi ɣa iẓar belli jjehd immeksi,  
uca war din iqqim ɛad  
wenni ittwaṭṭfen d wenni ijjin. ◼32:36 jjehd - s Tɛibranit ‘afus’ wenni d řeɛřamet n jjehd d tzemmar n bnadem.  ◘32:36 Izhd. 135:14; Izhd. 90:13   
 37 Xenni ad yini:  
‘Mani ǧan irebbiten nsen,  
mani taṣḍart i ɣares ufin adurri?   
 38 Mani ǧan irebbiten nni zi  
ccin tadunt n tɣarṣa nsen,  
inni zi sessen binu  
n tewhibin n useyyeb nsen?  
Ejj i-ten ad kkaren, ad cek ɛawnen  
u ejj i-t ad xawem issduri.’   
 39 Xzarem řexxu,  
aqa d Necc, wah d Necc,  
u war din ca uřa d ijj n arebbi akidi.  
Necc neqqeɣ u Necc sseddareɣ,  
Necc řebbzeɣ u ssgenfiɣ  
u war din wi ɣa ifekken zeg ufus inu. ◘32:39 Aɛwd. 4:35; 1 Ṣm. 2:6; Ica. 45:5, 18, 22   
 40 Minzi Necc ad sswiẓẓḍeɣ afus inu  
ɣar ujenna,  
ad iniɣ: ‘Necc aqa ddareɣ i řebda!’   
 41 Mařa ssqeḍɛeɣ ssif inu ittwessgen  
uca afus inu ad iṭṭef di řḥukm,  
xenni Necc ad ntaqmeɣ zi iɣrimen inu  
u zeg inni d ayi icarrhen.   
 42 Ad ssᵉscareɣ fřitcat n řqews inu  
s idammen,  
uca ssif inu ad isarḍ aysum,  
idammen n wenni ittwanɣen  
u n wenni ittwaḥebbsen  
azeǧif n řeɛdu  
ak-d ijeṭṭayen n ucuwwaf nnes. ◘32:42 Izhd. 68:22    
 43 Sřiwřewem, a řegnus!, ak-d řgens nnes,  
minzi Netta ad intaqem  
i idammen n imsexxaren nnes,  
ad yarra nneqmet x iɣrimen nnes,  
uca ad igg weṣřaḥ  
i temmurt nnes d řgens nnes.” ◼32:43 igg weṣraḥ - xzar Izhd. 78:35: ifdi, amefdi.  ◘32:43 Rum. 15:10   
 44 Yusa-dd Musa uca issiweř marra awařen n tizřit-a x imezzuɣen n řgens, netta jmiɛ ak-d Huciɛa, mmis n Nun. ◼32:44 Huciɛa - ijj n yisem nneɣni i Yacuwa.   45 Umi ikemmeř Musa marra awařen-a i zi issiweř ɣar marra Israil,   46 inna asen: “Arrem marra awařen-a nni x d awem nniɣ ass-a ɣar wuř nwem, ḥima ad ten tumurem i iḥenjiren nwem maḥend ad ḥḍan marra awařen n Ccariɛa-ya ad zzaysen ggen,   47 minzi war iǧi d awař n baṭeř i kenniw, maca d tudart nwem. S wawař-a ad tezzuggartem ussan nwem x temmurt i ɣar ɣa teẓwim x L’Urdun, maḥend ad tt tᵉṭṭfem d řwart.”   
 48 Issiweř SIDI ak-d Musa deg wass nni, inna:   
 49 “Geɛɛed adrar n Abarim, aqa-t d adrar n Nabu nni iǧan di temmurt n Mu’ab arendad n Ariḥa, uca xzar tammurt n Kenɛan nni i ɣa wceɣ d řwart i ayt n Israil, ◘32:49 Řxř. 27:12   50 uca mmet x wedrar nni ɣar ɣa tgeɛɛded. Ad tdewřed ad tᵉmmarnid ɣar řgens nnec, am mammec immut umac Harun x wedrar n Hur uca immarni ɣar řgens nnes, ◘32:50 Řxř. 27:13; 33:38   51 minzi kenniw teɣdařem zzayi di řwesṭ n ayt n Israil ɣar waman n Mariba-Qadac di řexřa n Ṣin, minzi kenniw war d ayi tessqeddsem di řwesṭ n ayt n Israil. ◘32:51 Řxř. 20:12   52 Xenni řexxu ad ṭẓared tammurt zzatek, maca war ttidfed ca ɣar temmurt nni i ɣa wceɣ i ayt n Israil.”   
◘32:13 32:13 Aɛwd. 33:26, Ica. 58:14
◘32:21 32:21 Rum. 10:19
◘32:22 32:22 Irm. 15:14
◼32:32 32:32 tazayart - niɣ ‘ḍiřect’.
◘32:35 32:35 Rum. 12:19; Ɛbr. 10:30; 1 Bṭ. 2:23
◼32:36 32:36 jjehd - s Tɛibranit ‘afus’ wenni d řeɛřamet n jjehd d tzemmar n bnadem.
◘32:36 32:36 Izhd. 135:14; Izhd. 90:13
◘32:39 32:39 Aɛwd. 4:35; 1 Ṣm. 2:6; Ica. 45:5, 18, 22
◘32:42 32:42 Izhd. 68:22
◼32:43 32:43 igg weṣraḥ - xzar Izhd. 78:35: ifdi, amefdi.
◘32:43 32:43 Rum. 15:10
◼32:44 32:44 Huciɛa - ijj n yisem nneɣni i Yacuwa.
◘32:49 32:49 Řxř. 27:12
◘32:50 32:50 Řxř. 27:13; 33:38
◘32:51 32:51 Řxř. 20:12