Муқеддес Калам (кирил йезиқ) Обадия 1

Обадия

Едомниң бәрбат болуши

1 Обадия көргән аламәт көрүнүш: —

Рәб Пәрвәрдигар Едом тоғрилиқ мундақ дәйду: —

(Биз Пәрвәрдигардин бу хәвәрни аңлашқа муйәссәр болдуқ)

— «Бир әлчи әлләр арисиға әвәтилди;

У: «Орнуңлардин туруңлар, биз униңға қарши җәң қилиш үчүн турайли!» — дәп хәвәр бериду.□

2 Мана, Мән сени әлләр арисида кичик қилдим;

Сән әлләр арисида қаттиқ кәмситилгән хәлиқ болисән!□

3 Һәй тик қияниң йериқлири ичидә турғучи,

Туралғуси жуқури болғучи,

Көңлүңдә: «Ким мени йәргә чүшүрәлисун?!» дегүчи,

Көңлүңдики тәкәббурлуқ өзүңни алдап қойди!□

4 Сән бүркүттәк өзүңни жуқури көтәрсәңму,

Чаңгаңни юлтузлар арисиға тизсаңму,

Мән шу йәрдин сени чүшүрүветимән,

— дәйду Пәрвәрдигар.■

5 Булаңчилар қешиңға кәлсиму,

Оғрилар кечиләп йениңға кирсиму,

(Һәй, шунчә үзүп ташлинисән!)

Улар өзлиригә чушлуқла оғрилайтти әмәсму?

Үзүм үзгүчиләр йениңға кәлсиму, азрақ васаңларни қалдуриду әмәсму?□ ■

6 Бирақ Әсавниң тәәллуқати қандақ ахтурулди!

Униң йошурун байлиқлири қандақ тепип чиқилди!□

7 Барлиқ иттипақдашлириң сени чегарайиңғичә һайдиветиду;

Сән билән енақ өткәнләр сени алдап, үстүңдин ғәлибә қилиду;

Нениңни йегәнләр саңа қилтақ қуриду;

Сән дәрвәқә йорутулмиғандурсән!□

8 Мән шу күни, — дәйду Пәрвәрдигар,

— Едомдин данишмәнләрни,

Әсавдин әқил-парасәтни йоқатмамдимән?□ ■

9 Шуниң билән палванлириң паракәндә болиду, и Теман,

Шуниң билән Әсавниң теғидики һәр бир адәм қирғинчилиқта қәтл қилиниду.□ ■

Едомниң бәрбат болушиниң сәвәви

10 Укаң Яқупқа қилған зулум-зораванлиғиң түпәйлидин,

Иза-аһанәт сени қаплайду;

Сән мәңгүгә үзүп ташлинисән.■

11 Сән бир чәттә пәрвасиз қарап турған күни,

Йәни яқа жуттикиләр бурадириңниң мүлкини булап кәткән күни,

Таипиләр униң дәрвазилиридин кирип Йерусалим үстигә чәк ташлиған күни,

Сән уларниң бир әзасиға охшаш болғансән.■

12 Бирақ қериндишиңниң апәтлик күнигә пәрвасиз қарап турмаслиғиң керәк еди,

Йәһуданиң балилириниң һалакәт күнидә хушал болуп кәтмәслигиң керәк еди;

Күлпәтлик күнидә ағзиңни йоған қилмаслиғиң керәк еди;

13 Өз хәлқимни апәт басқан күнидә, уларниң дәрвазисиға кирмәслигиң керәк еди;

Уларни апәт басқан күнидә уларниң дәрд-әләмигә ерәнсиз қарап турмаслиғиң керәк еди,

Апәт басқан күнидә қолуңни мал-мүлкигә созмаслиғиң керәк еди;

14 Сән шәһәрдин қечип қутулғанларни үзүп ташлаш үчүн һәдә йолда турмаслиғиң керәк еди;

Күлпәт басқан күнидә униңдин қутулуп қалғанларни дүшмәнгә тапшурмаслиғиң керәк еди.

Пәрвәрдигарниң күни

15 Чүнки Пәрвәрдигарниң күни барлиқ әлләр үстигә чүшүшкә йеқин қалғандур;

Сениң башқиларға қилғиниңдәк, саңиму шундақ қилиниду;

Саңа тегишлик җаза өз бешиңға чүшиду;■

16 Чүнки сән Өз муқәддәс теғимда ғәзивимни ичкиниңдәк,

Барлиқ әлләрму шундақ тохтавсиз ичиду;

Бәрһәқ, улар ичиду, жутиду,

Андин улар һеч мәвҗут әмәстәк йоқап кетиду.□

Исраилниң әслигә кәлтүрүлүши

17 Бирақ Зион теғи үстидә панаһ-қутқузулуш болиду,

Тағ пак-муқәддәс болиду;

Яқуп җәмәтиниң тәәллуқатлири өзигә тәвә болиду;□

18 Вә Яқуп җәмәти от, Йүсүп җәмәти ялқун,

Әсав җәмәти уларға пахал болиду;

От вә ялқун Әсав җәмәти ичидә йеқилип, уларни жутуп кетиду;

Әсав җәмәтидин һеч бирси қалмайду;

Чүнки Пәрвәрдигар шундақ сөз қилған.

19 Йәһуданиң җәнубидикиләр Әсавниң теғиға егә болиду;

Шәфәлаһ түзләңлигидикиләр Филистийләрниң зиминиға егә болиду,

Бәрһәқ, улар Әфраимниң даласи һәм Самарийәниң даласиға егә болиду;

Бинямин Гилеадқа егә болиду;□

20 Сүргүн болғанлардин қелип қалған Исраиллардин тәркиб тапқан бу қошун Қанаандикиләргә тәвә болған зиминға Зарәфатқичә егә болиду;

Сәфарадта сүргүндә турған Йерусалимдикиләр болса җәнуптики шәһәрләргә егә болиду.□

21 Андин Зион теғи үстигә қутқузғучилар чиқиду,

Улар Әсав теғи үстидин һөкүм сүриду;

Шуниң билән падишалиқ Пәрвәрдигарға тәвә болиду!□

□1:1 «Бир әлчи әлләр арисиға әвәтилди» — «әлләр» (яки «ят әлләр») — Исраилға ят болған әлләрни көрситиду. «Орнуңлардин туруңлар, биз униңға қарши җәң қилиш үчүн турайли!» — «униңға» болса, Едомға. Бәлким бу әлчи Едомға дүшмән әлләрниң биридин чиққан болуп, у башқа әлләрни Едомни йоқитишқа чақириду.

□1:2 «Мән сени әлләр арисида кичик қилдим; сән әлләр арисида қаттиқ кәмситилгән хәлиқ болисән!» — Худа Едомни «сени» дәп, мошу йәрдә униңға беваситә сөз қилиду.

□1:3 «тик қияниң йериқлири ичидә турғучи, туралғуси жуқури болғучи» — демисәкму, Едом пинһанрақ, үстигә чиқиш тәс болған тағлиқ районда турған.

■1:4 Йәр. 49:16

□1:5 «Һәй, шунчә үзүп ташлинисән!» — тирнақ ичидики сөзләр, бәлким пәйғәмбәрниң һаяҗандин Пәрвәрдигарниң сөзини үзүп қоюп дегән гепидур. «Үзүм үзгүчиләр йениңға кәлсиму, азрақ васаңларни қалдуриду әмәсму?» — Муса пәйғәмбәргә чүшүрүлгән қанун бойичә үзүм һосулини алғанда үзгүчиләр кәмбәғәлләрниң теривелиши үчүн бир аз васаңларни қалдуруш керәк еди. Бәзи шәрқий дөләтләрдә бу бир адәткә айлинип қалған.

■1:5 Йәр. 49:9

□1:6 «... Әсавниң тәәллуқати қандақ ахтурулди!» — «Әсав» Едомниң башқа бир исми. «... Униң йошурун байлиқлири қандақ тепип чиқилди!...» — 5-6-айәтләр «мәрсийә» (матәм тутуш мунаҗити) шәклидә.

□1:7 «... сени... һайдиветиду; ... үстүңдин ғәлибә қилиду; ... саңа қилтақ қуриду...» — 5-7-айәтләрдә ейтилған бешарәтләрдики пеиллар «өткән заман» билән ипадилиниду. Лекин улар кәлгүси ишларни көрситиду (8-айәттә ениқ көрситилиду). Ибраний тилида, бешарәтләрдә пеилларниң «өткән заман»да ишлитиши «бу иш җәзмән йүз бериду» дегәнни тәкитләйду. «... Сән билән енақ өткәнләр сени алдап, үстүңдин ғәлибә қилиду; нениңни йегәнләр саңа қилтақ қуриду» — бу айәт бәлким әрәбләрниң Едомийларни алдам халтисиға чүшүрүп, уларни өз зиминидин һайдиветиши тоғрилиқ бешарәт бериду (вәқә бәлким миладийәдин илгәрки 6-әсирниң ахирида болған). Ибраний тилини чүшиниш тәс. Бешарәт кәлгүсидики ишларни көрсәткини билән, пеиллар «өткән заман»да ипадилиниду. Адәттә ибраний тилида бешарәт «өткән заман»да ипадиләнгән болса, униң җәзмәнлигини тәкитләйду.

□1:8 «Мән шу күни... Едомдин данишмәнләрни, Әсавдин әқил-парасәтни йоқатмамдимән?» — «шу күни» бәлким Бабил империйәси уларға таҗавуз қилидиған күнини (миладийәдин илгәрки 587-жили) яки әрәбләр уларни алдап һайдиветидиған күнини, йәнә ахирқи заманда «Пәрвәрдигарниң күни»ни көрситишиму мүмкин. Едом өз данишмәнлири билән даңқи чиққан. Аюп пәйғәмбәрниң үч достидин бири болған «Теманлиқ Елифаз»му Едомлуқ еди.

■1:8 Йәш. 29:14; Йәр. 49:7

□1:9 «Шуниң билән палванлириң паракәндә болиду, и Теман,...» — «Теман» Едомниң чоң бир шәһири.

■1:9 Ам. 2:14, 16

■1:10 Яр. 27:41; Әз. 35:5; Ам. 1:11

■1:11 Зәб. 136:7

■1:15 Әз. 35:15

□1:16 «Чүнки сән Өз муқәддәс теғимда ғәзивимни ичкиниңдәк» — ибраний тилида «чүнки сән Өз муқәддәс теғимда ичкиниңдәк...» — Чүшәнчимиз бойичә Едомийлар Худаниң қолида униң ғәзивини ичкән еди. Башқа бир хил чүшәнчиси, Едомийлар Йәһуда үстидин қилған ғәлибисини тәбрикләп, «Худаниң муқәддәс теғи»да шарап ичкән; вә улар (айәтниң иккинчи қисми бойичә) шу гунайи үчүн барлиқ әлләр билән тәң Худаниң ғәзивини ичиду. «Барлиқ әлләрму шундақ тохтавсиз ичиду; бәрһәқ, улар ичиду, жутиду, андин улар һеч мәвҗут әмәстәк йоқап кетиду» — әлләрниң немини ичиду? Худаниң ғәзивини ичиду (мәсилән «Зәб.» 74:8-9, «Йәш.» 49:26, «Йәр.» 25:15-16, «Зәб.» 15:4ниму көрүң).

□1:17 «Бирақ Зион теғи үстидә панаһ-қутқузулуш болиду» — башқа бир хил тәрҗимиси: «Бирақ Зион теғида қутулуп қалғанлар болиду».

□1:19 «Йәһуданиң җәнубидикиләр» — ибраний тилида «Нәгәвдикиләр». «Нәгәв» — Йәһуданиң җәнубий тәрипидики чоң чөл-баяван. «Йәһуданиң җәнубидикиләр Әсавниң теғиға егә болиду; Шәфәлаһ түзләңлигидикиләр Филистийләрниң зиминиға егә болиду, ... Бинямин Гилеадқа егә болиду» — 19-айәттики бешарәтләрниң көп қисми миладийәдин илгәрки 2-әсирдә әмәлгә ашурулиду («Макаббийлар» һәм «Йосефус» дегән кона тарихий китапларда хатириләнгән). Бирақ пикиримизчә, бу бешарәтниң толуқ әмәлгә ашурулуши ахирқи заманда болиду.

□1:20 «Сүргүн болғанлардин қелип қалған Исраиллардин тәркиб тапқан бу қошун...» — башқа бир хил тәрҗимиси: «Қанаанға қайтип кәлгән, сүргүн болған Исраиллар җамаити... ».

□1:21 «Улар Әсав теғи үстидин һөкүм сүриду» — яки «улар Әсав теғи үстидин һөкүм чиқириду». «Шуниң билән падишалиқ Пәрвәрдигарға тәвә болиду!» — һазир «Әсав теғидикиләр»ниң һеч қайсиси Едомлуқлар әмәс (18-айәтни көрүң). Бу «қутқузғучилар»ниң ким екәнлиги дейилмиди; пикримизчә, «қутқузғучилар» кона заманларда Исраилни қутқузған пәйғәмбәрләр вә «батур һакимлар» сүпитидә болиду. Улар һазир өлүмдин тирилгән. Исраил Худаниң толуқ идарә-һөкүми астида болуп, униң әһвали пүтүнләй мукәммәл болиду.