Muqeddes Kalam (latin yéziq) Yeremiya 5

Yérusalém jazagha layiq

1 Perwerdigar: — Yérusalémning reste-kochilirida uyan-buyan aylinip yügürünglar, obdan körüp biliwélinglar; meydanliridin izdep körünglar; adalet bilen ish köridighan, wediside turushqa intilidighan birla ademni tapsanglar, shunda men bu sheherni kechürimen!

2 Gerche ular: «Perwerdigarning hayati bilen!» dep qesem ichken bolsimu, ular yalghandin sözleydu, dédi.□

Yeremiya söz qilidu

3 — I Perwerdigar, közüng adalet-bitereplikni izdep yüridu emesmu? Sen bularni urdung, lékin ular azablanmaydu; Sen ularni nabut qilip tügeshtürdüng, lékin ular terbiye qobul qilishni ret qilip keldi; ular yüzlirini tashtin qattiq qildi, ular yolidin yénishni ret qilidu» ■ 4 — men: «Shübhisizki, bundaq qilghanlar peqet namratlar, ular nadanlar; chünki ular Perwerdigarning yolini, Xudasining höküm-körsetmilirini bilmeydu» — dédim. 5 — «Men mötiwerlerning yénigha bérip ulargha sözleymen; chünki ular Perwerdigarning yolini, Xudasining höküm-körsetmilirini bilidu». Biraq ularmu boyunturuqni üzül-késil buzup, rishtilirini üzüp tashlighan.

Perwerdigar jawab béridu

6 — Shunga ormandin chiqqan bir shir ularni öltüridu, bayawandin chiqqan bir böre ularni weyran qilidu; yilpiz sheherlerge qarap paylaydu; sheherlerdin chiqqan herbiri titma-titma qilinidu; chünki ularning asiyliqliri köpiyip, wapasizliqliri awuydu.□ ■ 7 Men zadi némige asasen séni kechürimen? Séning baliliring Mendin waz kéchip, Xuda emeslerge qesem ichmekte; Men hemme hajetliridin chiqqan bolsammu, lékin ular zinaxorluq qilip, pahishilerning öyige top-top bolup méngiwatidu. □ 8 Ular semrigen ishqwaz ayghirlar, ular herbiri öz yéqinining ayaligha hewes qilip kishnewatidu.■

9 Bu ishlar tüpeylidin ularni jazalimay qoyamdim? — deydu Perwerdigar, — Méning jénim mushundaq bir eldin qisas almay qoyamdu?■

10 Uning üzüm chünekliridin ötüp, tallirini weyran qilinglar; lékin ularni pütünley nabut qilmanglar; shaxlirini qirip tashlanglar, chünki ular Perwerdigargha tewe emestur; □ ■

11 chünki Israil jemeti we Yehuda jemeti Manga mutleq wapasizliq qildi, — deydu Perwerdigar.■

12 Ular: «U héchnéme qilmaydu! Bizge héch apet chüshmeydu; ne qilich ne qehetchilikni körmeymiz!» — dep Perwerdigardin ténip ketti. 13 Peyghemberler bolsa peqet bir shamaldin ibaret bolidu, xalas; Perwerdigarning söz-kalami ularda yoqtur; ularning sözliri öz béshigha yansun!□

14 Shunga Perwerdigar, samawi qoshunlarning Serdari bolghan Xuda manga mundaq deydu: — Bu xelq mushu sözni qilghini üchün, mana, Men aghzinggha salghan sözlirimni ot, bu xelqni otun qilimenki, ot ularni köydürüp tashlaydu.■

15 — Mana, Men yiraqtin bir elni élip kélimen, i Israil jemeti, — deydu Perwerdigar, — U küchlük bir el, qedimiy bir el, tilini sen bilmeydighan we geplirini sen héch chüshenmeydighan bir el bolidu; ■ 16 ularning oqdéni yoghan échilghan bir gördur; ularning hemmisi batur palwanlardur. 17 Ular hosulingni we néningni yep kétidu, oghul-qizliringni yep kétidu, kala-qoy padiliringni yep kétidu, üzüm talliringni we enjur derexliringni yep kétidu; ular sen tayan’ghan mustehkem sheherliringni qilich bilen weyran qilidu.■

18 Halbuki, — deydu Perwerdigar, — shu künlerdimu silerni pütünley tügeshtürmeymen. ■ 19 Shu chaghda xelqing: «Perwerdigar Xudayimiz némishqa mushu ishlarning hemmisini béshimizgha chüshürgen?» — dep sorisa, emdi sen Yeremiya ulargha: «Siler Mendin yüz örüp, öz zémininglarda yat ilahlarning qulluqida bolghininglardek, siler öz wetininglar bolmighan bir zéminda yat bolghanlarning qulluqida bolisiler» — dégin.□ ■

20 — Yaqupning jemetide shuni jakarlighinki we Yehuda arisida shuni élan qilghinki, 21 «Buni anglanglar, i nadan we eqli yoq, közi turup körmeydighan, quliqi turup anglimaydighan bir xelq: — ■ 22 Mendin qorqmamsiler? — deydu Perwerdigar, — Déngiz süyi üchün sahilni menggülük cheklime qilip, «Bu yerdin ötme» dep békitken Méning aldimda tewrimemsiler? Mana, dolqunliri örkeshligini bilen ular sahil üstidin héch ghelibe qilmaydu; shawqunlighini bilen bu chektin hergiz halqip ötelmeydu.■

23 Lékin bu xelqning jahil we asiyliq köngli bardur; ular yoldin chiqip öz béshimchiliq qilip ketti. 24 Ular könglide: «Öz waqtida yamghurlarni, yeni awwalqi hem kéyinki yamghurlarni Bergüchi, bizge hosul peslini békitip aman-ésen Saqlighuchi Perwerdigar Xudayimizdin eymineyli» dégenni héch démeydu. □ ■ 25 Silerning qebihlikliringlar mushu ishlarni silerge nésip qilmighan; silerning gunahliringlar silerdin beriketni mehrum qilghan.

26 Chünki xelqim arisida reziller bardur; ular pistirmida yatqan qiltaqchilardek paylap yüridu; ular tuzaq sélip, ademlerni tutuwalidu. 27 Tutqan qushlargha tolghan qepestek, ularning öyliri aldamchiliqtin érishken mallar bilen tolghan; ular shu yol bilen büyük hem bay bolup ketti. 28 Ular semrip, parqirap ketti; berheq, ular rezil ishlarni qilishqa mahir bolup ketti; ular öz menpeetini közlep xeqlerning dewasini, yétim-yésirlerning dewasini sorimaydu; namratlarning hoquqini qoghdaydighan hökümni ular chiqarmaydu.□ ■

29 Bu ishlar tüpeylidin ularni jazalimay qoyamdim?! — deydu Perwerdigar, — Méning jénim mushundaq bir eldin qisas almay qoyamdu?□ ■

30 Zéminda intayin qorqunchluq we yirginchliq bir ish sadir qilin’ghanki — 31 Peyghemberler yalghan-saxta bésharetlerni bermekte; kahinlar bolsa öz hoquq dairisini kéngeytip hökümranliq qilmaqta; Méning xelqimmu bu ishlarni yaqturidu. Lékin bularning aqiwitide qandaq qilisiler? □ ■

□5:2 «...birla ademni tapsanglar, shunda men bu sheherni kechürimen! (1-ayet)... Gerche ular: «Perwerdigarning hayati bilen!» dep qesem ichken bolsimu, ular yalghandin sözleydu, dédi» — kéyin, Yeremiya birnechche shundaq adil, sadiq ademler (mesilen, Baruq, Ahikam, Ebed-Melek) bilen tonushqan. Lékin Perwerdigar uninggha bu sözlerni qilghanda u mushundaqlarni tapalmighan.

■5:3 Yesh. 1:5; 9:12; Yer. 2:30

□5:6 «ormandin chiqqan bir shir ..., bayawandin chiqqan bir böre ...; yilpiz sheherlerge qarap paylaydu» — bu ayettiki yirtquch haywanlar köchme menide bolup düshmenlerni körsitidu, elwette.

■5:6 Yer. 4:7

□5:7 «Men hemme hajetliridin chiqqan bolsammu, lékin ular zinaxorluq qilip, pahishilerning öyige top-top bolup méngiwatidu» — bu ayet belkim rohiy jehettiki wapasizliqni körsitidu. Xuda Israilni «Méning ayalim» dep ataydu (2:10, 3-babni körüng). 8-ayet jismaniy jehettiki zinaxorluqnimu körsitidu.

■5:8 Ez. 22:11

■5:9 Yer. 5:29; 9:9

□5:10 «Uning üzüm chünekliridin ötüp, .... shaxlirini qirip tashlanglar, chünki ular Perwerdigargha tewe emestur» — bu ayetning bashqa birxil terjimisi: «Uning sépillirigha yamiship chiqip weyranchiliq qilinglar, lékin ularni pütünley nabut qiliwetmenglar; istihkamlirini élip tashlanglar, chünki ular Perwerdigargha tewe emestur».

■5:10 Yer. 4:27

■5:11 Yer. 3:20

□5:13 «Peyghemberler bolsa peqet bir shamaldin ibaret bolidu, xalas» — ibraniy tilida «roh» we «shamal» bir söz bilen ipadilinidu. Shubhisizki, «peyghemberler» özlirini «bizge Xudaning Rohi toldurulghan» deydu, lékin Xuda ularni peqet «shamalgha toldurulghan» deydu.

■5:14 Yer. 1:9-10

■5:15 Qan. 28:49; Yer. 1:15; 6:22

■5:17 Law. 26:16; Qan. 28:31,33

■5:18 Yer. 4:27

□5:19 «yat bolghanlarning qulluqida bolisiler» — «yat bolghanlar» belkim ikki bisliq sözler bolüp, hem «yat butlar» hem «yat ademler»nimu körsitidu.

■5:19 Yer. 16:10

■5:21 Yesh. 6:9

■5:22 Ayup 38:10, 11; Zeb. 33:7-8; 104:9

□5:24 «awwalqi yamghur»...«kéyinki yamghur»... — «awwalqi yamghur» adette 11-ayda yéghip, tupraqni yumshitidu, yerni heydep uruq sélishqa teyyarlinidu. «kéyinki yamghur» bolsa Pelestinde 3- yaki 4-ayda yaghidu, etiyazliq ziraetlerni pishurush rolini oynaydu. Bu yamghurlar bolmisa héch hosul bolmaydu. «bizge hosul peslini békitip aman-ésen saqlighuchi» — ibraniy tilida «bizge hosul peslidiki heptilerni saqlighuchi...».

■5:24 Qan. 11:14

□5:28 «ular öz menpeetini közlep xeqlerning dewasini, yétim-yésirlerning dewasini sorimaydu...» — bashqa birxil terjimisi bolsa: «ular xeqlerning dewasini, hetta yétim-yésirlerning dewasini sorighini bilen hergiz uni adil sorimaydu».

■5:28 Qan. 32:15; Yesh. 1:23; Zek. 7:10

□5:29 «jazalimay qoyamdim» — ibraniy tilida «yoqlimamdim?!».

■5:29 Yer. 5:9; 9:9

□5:31 «kahinlar bolsa öz hoquq dairisini kéngeytip hökümranliq qilmaqta...» — bashqa birxil terjimisi: «kahinlarmu ularning wasitisi bilen (démek, peyghemberlerning yalghan bésharetliridin paydilinip) hökümranliq qilmaqta». Lékin «Yeremiya» dégen kitabta bundaq ishlar yene tilgha élinmaydu, shunga terjimimiz belkim toghridur.

■5:31 Yer. 14:18; 23:25, 26; Ez. 13:6