Periysiler ögetken shu hiyle-mikir: «Mal-mülküngni Xudagha atalghan («qurban qilghan») qilghan bolsang, ata-anangdin xewer almisang bolidu» emes, belki «(shundaq qilghan bolsang) xewer élishinggha bolmaydu» dégendek. Ular shübhisizki axirida bu ishtin melum bir payda köridu, elwette. ■Mat. 15:6; 1Tim. 4:3; 2Tim. 3:2.
□7:2-5 «estayidilliq bilen yumisa...» — bashqa birxil terjimisi «béghishighiche yumisa...» yaki «musht bilen yumisa...».
□7:7 «Mushu xelq aghzida Méni hörmetligini bilen, biraq qelbi Mendin yiraq; ular Manga bihude ibadet qilidu; ularning ögetken telimliri peqet insanlardin chiqqan petiwalarla, xalas» — «Yesh.» 29:13.
■7:7 Mat. 15:9; Kol. 2:18,20; Tit. 1:14.
□7:8 «chünki siler Xudaning emrini tashlap qoyup, insanlarning en’enisini ching tutiwalidikensiler — das-chögün, piyale-qedehlerni yuyush we shuninggha oxshap kétidighan nurghan bashqa ishlarni en’ene qilip yürisiler» — bezi kona köchürmilerde: «das-chögün, piyale-qedehlerni yuyush we shuninggha oxshap kétidighan nurghan bashqa ishlarni en’ene qilip yürisiler» dégen sözler tépilmaydu.
■7:10 Mis. 20:12; 21:17; Law. 20:9; Qan. 5:16; 27:16; Pend. 20:20; Ef. 6:2.
□7:11 «Men silerge yardem bergüdek nersilerni alliqachan «qurban qilip» Xudagha atiwettim» — «qurban» mushu yerde biwasite ibariniy tilidin élin’ghan bolup, «sediqe qilin’ghan» yaki «Xudagha atap qilin’ghan» dégen menini bildüridu.
□7:13 «Shundaq qilip, siler ewladliringlargha tapshurghan en’en’englerni dep Xudaning emrini yoqqa chiqiriwettinglar» — Mesihning sözige qarighanda «Xudagha atighan teelluqatlar» téxi atighuchi kishining qolida turghanda, ulardin paydiliniwerse bolatti. Shu kishi belkim Tewrat ustazlirining qollishi bilen «dunyadin ketkinimdin kéyin...» yaki «melum bir mezgildin kéyin...» «ibadetxanigha tapshurimen» dep qesem qilghan bolsa kérek. Yehudiylarning tarixiy xatiriliride shuninggha oxshash köpligen misallar tépilidu. Periysiler ögetken shu hiyle-mikir: «Mal-mülküngni Xudagha atalghan («qurban qilghan») qilghan bolsang, ata-anangdin xewer almisang bolidu» emes, belki «(shundaq qilghan bolsang) xewer élishinggha bolmaydu» dégendek. Ular shübhisizki axirida bu ishtin melum bir payda köridu, elwette.
■7:13 Mat. 15:6; 1Tim. 4:3; 2Tim. 3:2.
■7:15 Ros. 10:15; Rim. 14:17,20; Tit. 1:15.
□7:21-22 «hesetxorluq» — buning bashqa birxil terjimisi: «yaman köz».
■7:21-22 Yar. 6:5; 8:21; Pend. 6:14; Yer. 17:9.
□7:24 «u yerdin ayrilip, Tur we Zidon etrapidiki rayonlargha bardi» — u yer «chet’ellikler» turuwatqan rayon bolup, Mesihning shu yerge bérishtiki meqsiti, öz xelqidin bir waqit ayrilip aram élishtin ibaret bolsa kérek.
□7:26 «ayal... Fenikiy millitidin idi» — yaki «ayal... Fenikilik idi» yaki «ayal... Fenike rayoniliq idi». U Yehudiy emes, elwette. U eslide butperes bolushi mumkin.
□7:27 «Aldi bilen balilar qorsiqini toyghuzsun; chünki balilarning nénini kichik itlargha tashlap bérish toghra emes» — Mesih Eysa bu yerde özining deslepki wezipisini Yehudiylargha xush xewerni yetküzüsh, dep tekitleydu. «Kichik itlar» belkim haqaretlik söz bolmay, öydiki arzuluq pistilirini körsitidu. Mushu ayalning étiqadi toghrisida «Matta»diki «qoshumche söz»imizni körüng.
□7:33 «U... barmaqlirini uning qulaqlirigha tiqti, tükürüp, barmiqini uning tiligha tegküzdi» — terjimimiz boyiche Mesih belkim öz barmiqi üstige tökürgen bolushi mumkin, bolmisa u yerge tökürgen bolsa kérek.
□7:35 «...tilimu échilip rawan gep qilishqa bashlidi» — grék tilida «...tilining tanisi yéshilip, rawan gep qilishqa bashlidi»