17
Ⱪurbanliⱪ gɵxlirigǝ tolƣan jedǝllik ɵydin,
Bir qixlǝm ⱪuruⱪ nan yǝp, kɵngül tinqliⱪta bolƣan ǝwzǝl.«Ⱪurbanliⱪ gɵxliri» — ibraniylar ibadǝthanida Hudaƣa atap soyƣan bǝzi ⱪurbanliⱪ gɵxlirining kɵp ⱪismini ɵyigǝ ǝkilip yeyixkǝ bolatti.  Pǝnd. 15:17
Hizmǝtkar qewǝr bolsa, hojisining nomusta ⱪoyƣuqi oƣlini baxⱪurar;
Kǝlgüsidǝ u hojining oƣli ⱪatarida turup uning mirasni tǝⱪsim ⱪilar.
Sapal ⱪazan kümüxni tawlar, qanaⱪ altunni tawlar,
Biraⱪ adǝmning ⱪǝlbini Pǝrwǝrdigar sinar.Pǝnd. 27:21; Yǝr. 17:10
Ⱪǝbiⱨ kixi yaman sɵzlǝrgǝ ixinǝr;
Yalƣanqi pitniqilǝrning sɵzigǝ ⱪulaⱪ salar.
Miskinlǝrni mǝshirǝ ⱪilƣuqi, ɵzini Yaratⱪuqini ⱨaⱪarǝtligüqidur;
Baxⱪilarning bǝhtsizlikidin huxal bolƣan kixi jazasiz ⱪalmas.Pǝnd. 14:31
Ⱪerilarning nǝwriliri ularning tajidur;
Pǝrzǝntlǝrning pǝhri ularning atiliridur.
Əhmǝⱪ yarixiⱪ gǝp ⱪilsa uningƣa yaraxmas;
Mɵtiwǝr yalƣan sɵzlisǝ uningƣa tehimu yaraxmas.
Para — uni bǝrgüqining nǝziridǝ esil bir gɵⱨǝrdur;
Goya uni nǝgila ixlǝtsǝ muwǝppǝⱪiyǝtkǝ erixidiƣandǝk.«Para — ...goya uni nǝgila ixlǝtsǝ muwǝppǝⱪiyǝtkǝ erixidiƣandǝk» — bu ayǝt ⱨǝjwiy, kinayilik sɵz bolup, omumiy ǝmma ǝpsuslinarliⱪ bir ǝⱨwalni kɵrsitidu; ǝlwǝttǝ, u bu ixni tǝriplimǝydu.
Baxⱪa birhil tǝrjimisi: «U buni nǝgila ixlǝtsǝm muwǝppǝⱪiyǝtkǝ eriximǝn, dǝydu».
Baxⱪilarning hataliⱪini yoputup kǝqürgǝn kixi meⱨir-muⱨǝbbǝtni kɵzlǝr;
Kona hamanni soriƣan kixi yeⱪin dostlarni düxmǝn ⱪilar.
10 Aⱪilanigǝ singgǝn bir eƣiz tǝnbiⱨ,
Əhmǝⱪⱪǝ urulƣan yüz dǝrridin ünümlüktur.
11 Yamanlar pǝⱪǝt asiyliⱪni kɵzlǝr;
Uni jazalaxⱪa rǝⱨimsiz bir ǝlqi ǝwǝtilǝr.
12 Əhmiⱪanǝ ix ⱪiliwatⱪan nadan kixigǝ uqrap ⱪalƣandin kɵrǝ,
Baliliridin ayrilƣan eyiⱪⱪa yoluⱪup ⱪalƣan yahxi.
13 Kimki yahxiliⱪⱪa yamanliⱪ ⱪilsa,
Ixikidin bala-ⱪaza neri kǝtmǝs.Ⱪan. 32:35; Pǝnd. 20:22; 24:29; Rim. 12:17; 1Tes. 5:15; 1Pet. 3:9
14 Jedǝlning baxlinixi tosmini su elip kǝtkǝngǝ ohxaydu;
Xunga jedǝl partlaxtin awwal talax-tartixtin ⱪol üzgin.Pǝnd. 20:3
15 Yamanni aⱪliƣan,
Ⱨǝⱪⱪaniyƣa ⱪara qapliƣan,
Ohxaxla Pǝrwǝrdigarƣa yirginqliktur.Mis. 23:7; Pǝnd. 24:24; Yǝx. 5:23
16 Əhmǝⱪning kɵngli danaliⱪni ǝtiwarlimisa,
Ⱪandaⱪmu uning ⱪolida danaliⱪni setiwalƣudǝk puli bolsun?«Əhmǝⱪning kɵngli danaliⱪni ǝtiwarlimisa,...» — ibraniy tilida «Əⱪmǝⱪning ⱨeq kɵngli yoⱪ tursa,...»
17 Ⱨǝⱪiⱪiy dost ⱨǝrdaim sanga muⱨǝbbǝt kɵrsitǝr,
Ⱨǝⱪiⱪiy ⱪerindax yaman kününg üqün yardǝmgǝ dunyaƣa kǝlgǝndur.
18 Əⱪilsiz kixi ⱪol berip,
Yeⱪini üqün kepil bolidu.
19 Jedǝlgǝ amraⱪ gunaⱨⱪa amraⱪtur;
Bosuƣini egiz ⱪilƣan ⱨalakǝtni izdǝr.«Bosuƣini egiz ⱪilƣan (kixi)» — ibraniy tilida «Dǝrwazisini egiz ⱪilƣan (kixi)». Bundaⱪ adǝm bǝlkim ɵzining bay ikǝnlikini kɵz-kɵz ⱪilmaⱪqi bolidu.  Pǝnd. 16:18
20 Niyiti buzulƣan yahxiliⱪ kɵrmǝs;
Tilida ⱨǝⱪ-naⱨǝⱪni astin-üstün ⱪilƣuqi balaƣa yoluⱪar.
21 Bala ǝhmǝⱪ bolsa, ata ƣǝm-ⱪayƣuƣa patar;
Ⱨamaⱪǝtning atisi huxalliⱪ kɵrmǝs.
22 Xad kɵngül xipaliⱪ doridǝk tǝngǝ dawadur;
Sunuⱪ roⱨ-dil adǝmning yilikini ⱪurutar.Pǝnd. 15:13
23 Qirik adǝm yǝng iqidǝ parini ⱪobul ⱪilar;
U adalǝtning yolini burmilar.«Qirik adǝm yǝng iqidǝ parini ⱪobul ⱪilar» — ibraniy tilida «Qirik adǝm baƣrida parini ⱪobul ⱪilar...» yaki «Qirik adǝm baƣirdin parini alar...».
24 Danaliⱪ yorutulƣan kixining kɵz aldida turar;
Biraⱪ ǝⱪilsizning kɵzi hiyalkǝxlik ⱪilip ⱪutupta yürǝr.Top. 2:14; 8:1
25 Galwang bala atini azabƣa salar;
Uni tuƣⱪuqiningmu dǝrdi bolar.Pǝnd. 10:1; 15:20; 19:13
26 Ⱨǝⱪⱪaniylarƣa jǝrimanǝ ⱪoyuxⱪa ⱪǝt’iy bolmas;
Əmirlǝrni adalǝtni ⱪolliƣini üqün dumbalaxⱪa bolmas.«jǝrimanǝ ⱪoyux» — «jǝrimanǝ ⱪoyux»ning «jazalax» degǝn omumiy mǝnisimu boluxi mumkin. «Ⱨǝⱪⱪaniylarƣa jǝrimanǝ ⱪoyuxⱪa ⱪǝt’iy bolmas» — ibraniy tilida «Ⱨǝⱪⱪaniylarƣa jǝrimanǝ ⱪoyuxⱪa yahxi ǝmǝs».
27 Bilimi bar kixi kǝm sɵzlük bolar;
Yorutulƣan adǝm ⱪaltis eƣir-besiⱪ bolar.«ⱪaltis eƣir-besiⱪ bolar» — ibraniy tilida «salⱪin roⱨi bar» degǝnni bildüridu.
28 Ⱨǝtta ǝhmǝⱪmu az sɵzlisǝ dana ⱨesablinar;
Tilini tizginligǝn kixi danixmǝn sanilar.
 
 

17:1 «Ⱪurbanliⱪ gɵxliri» — ibraniylar ibadǝthanida Hudaƣa atap soyƣan bǝzi ⱪurbanliⱪ gɵxlirining kɵp ⱪismini ɵyigǝ ǝkilip yeyixkǝ bolatti.

17:1 Pǝnd. 15:17

17:3 Pǝnd. 27:21; Yǝr. 17:10

17:5 Pǝnd. 14:31

17:8 «Para — ...goya uni nǝgila ixlǝtsǝ muwǝppǝⱪiyǝtkǝ erixidiƣandǝk» — bu ayǝt ⱨǝjwiy, kinayilik sɵz bolup, omumiy ǝmma ǝpsuslinarliⱪ bir ǝⱨwalni kɵrsitidu; ǝlwǝttǝ, u bu ixni tǝriplimǝydu. Baxⱪa birhil tǝrjimisi: «U buni nǝgila ixlǝtsǝm muwǝppǝⱪiyǝtkǝ eriximǝn, dǝydu».

17:13 Ⱪan. 32:35; Pǝnd. 20:22; 24:29; Rim. 12:17; 1Tes. 5:15; 1Pet. 3:9

17:14 Pǝnd. 20:3

17:15 Mis. 23:7; Pǝnd. 24:24; Yǝx. 5:23

17:16 «Əhmǝⱪning kɵngli danaliⱪni ǝtiwarlimisa,...» — ibraniy tilida «Əⱪmǝⱪning ⱨeq kɵngli yoⱪ tursa,...»

17:19 «Bosuƣini egiz ⱪilƣan (kixi)» — ibraniy tilida «Dǝrwazisini egiz ⱪilƣan (kixi)». Bundaⱪ adǝm bǝlkim ɵzining bay ikǝnlikini kɵz-kɵz ⱪilmaⱪqi bolidu.

17:19 Pǝnd. 16:18

17:22 Pǝnd. 15:13

17:23 «Qirik adǝm yǝng iqidǝ parini ⱪobul ⱪilar» — ibraniy tilida «Qirik adǝm baƣrida parini ⱪobul ⱪilar...» yaki «Qirik adǝm baƣirdin parini alar...».

17:24 Top. 2:14; 8:1

17:25 Pǝnd. 10:1; 15:20; 19:13

17:26 «jǝrimanǝ ⱪoyux» — «jǝrimanǝ ⱪoyux»ning «jazalax» degǝn omumiy mǝnisimu boluxi mumkin. «Ⱨǝⱪⱪaniylarƣa jǝrimanǝ ⱪoyuxⱪa ⱪǝt’iy bolmas» — ibraniy tilida «Ⱨǝⱪⱪaniylarƣa jǝrimanǝ ⱪoyuxⱪa yahxi ǝmǝs».

17:27 «ⱪaltis eƣir-besiⱪ bolar» — ibraniy tilida «salⱪin roⱨi bar» degǝnni bildüridu.