Muⱪeddes Kalam (yǝngi yeziⱪ) Pǝnd-nǝsiⱨǝtlǝr 20

1 Xarab kixini rǝswa ⱪilar,

Ⱨaraⱪ kixini ƣaljirlaxturar;

Kimki uningƣa berilip ezip kǝtsǝ, ǝⱪilsizdur.

2 Padixaⱨning ƣǝzipi xirning ⱨɵrkirixigǝ ohxax ⱪorⱪunqluⱪtur;

Uning aqqiⱪini kǝltürgǝn, ɵz jeniƣa jaza qüxürǝr.□ ■

3 Ɵzini majiradin neri ⱪilix kixining izzitidur;

Biraⱪ ⱨǝrbir ǝhmǝⱪ ɵzini basalmas.■

4 Ⱨurun adǝm ⱪixta yǝr ⱨǝydimǝs;

Yiƣim waⱪtida yoⱪluⱪta ⱪelip axliⱪ tilǝr. □

5 Kixining kɵnglidiki oy-niyǝtliri qongⱪur suƣa ohxaxtur;

Yorutulƣan adǝm ularni tartip alalaydu.□ ■

6 Ɵzini sadiⱪ dǝydiƣanlar kɵptur;

Biraⱪ ixǝnqlik bir adǝmni kim tapalisun?

7 Ⱨǝⱪⱪaniy adǝm diyanǝtlik yolda mangar;

Uning pǝrzǝntlirigǝ bǝht-bǝrikǝt ⱪaldurular!

8 Padixaⱨ adalǝt tǝhtidǝ olturƣanda,

Ⱨǝmmǝ yamanliⱪni kɵzi bilǝn ⱪoƣlaydu.■

9 Kim ɵzini gunaⱨdin tazilandim,

Wijdanim paklandi, deyǝlǝydu?■

10 Ikki hil taraza texi,

Ikki hil kürǝ ixlitix,

Ohxaxla Pǝrwǝrdigarƣa yirginqliktur.■

11 Ⱨǝtta bala ɵz hisliti bilǝn bilinǝr;

Uning ⱪilƣanlirining pak, durus yaki ǝmǝsliki ⱨǝrikǝtliridin kɵrünüp turar.

12 Kɵridiƣan kɵzni, anglaydiƣan ⱪulaⱪni,

Ⱨǝr ikkisini Pǝrwǝrdigar yaratti.■

13 Uyⱪuƣa amraⱪ bolma, namratliⱪⱪa uqraysǝn;

Kɵzüngni eqip oyƣaⱪ bol, nening mol bolar.■

14 Heridar mal alƣanda: «Naqar ikǝn, naqar ikǝn!» dǝp ⱪaⱪxaydu;

Elip kǝtkǝndin keyin «Esil nǝrsǝ, ǝrzan aldim» dǝp mahtinidu.

15 Altun bar, lǝǝl-yaⱪutlarmu kɵptur;

Biraⱪ bilimni beƣixliƣan lǝwlǝr nemidegǝn ⱪimmǝtlik gɵⱨǝrdur!■

16 Yatⱪa kepil bolƣan kixidin ⱪǝrzgǝ tonini tutup alƣin;

Yat hotunƣa kapalǝt bǝrgǝn kixidin kapalǝt puli al.■

17 Aldap erixkǝn tamaⱪ tatliⱪtur;

Keyin, uning yegini xeƣil bolar.■

18 Pilanlar mǝsliⱨǝt bilǝn bekitilǝr;

Pixⱪan kɵrsǝtmǝ bilǝn jǝng ⱪilƣin.

19 Gǝp toxuƣuqi sirlarni axkarilar;

Xunga walaⱪtǝkkür bilǝn arilaxma.■

20 Kimki ata-anisini ⱨaⱪarǝt ⱪilsa,

Uning qiriƣi zulmǝt ⱪarangƣusida ɵqǝr!■

21 Tez erixkǝn miras ⱨaman bǝrikǝtlik bolmas.■

22 Yamanliⱪⱪa yamanliⱪ ⱪayturay demǝ;

Pǝrwǝrdigarƣa tayinip küt, U dǝrdinggǝ yetǝr.■

23 Ikki hil taraza texi Pǝrwǝrdigarƣa yirginqliktur;

Sahta ɵlqǝm ⱪǝt’iy yarimas.□ ■

24 Insanning ⱨayatliⱪ ⱪǝdǝmlirini Pǝrwǝrdigar bǝlgilǝydu;

Undaⱪta insan ɵz musapisini nǝdin bilsun?■

25 Bir nǝrsisini yeniklik bilǝn «Hudaƣa atalƣan!» dǝp wǝdǝ berix,

Ⱪǝsǝmlǝrdin keyin ikkilinip ⱪayta oylinix,

Ɵz jenini ⱪiltaⱪⱪa qüxürgǝngǝ barawǝr.

26 Dana padixaⱨ yamanlarni topanni soruƣandǝk soruwetidu,

Haman tǝpkǝndǝk tuluⱪ bilǝn yanjiwetǝr.

27 Adǝmning roⱨ-wijdani — Pǝrwǝrdigarning qiriƣidur,

U ⱪǝlbning ⱨǝrbir tǝglirini tǝkxürüp pǝrⱪ etǝr.

28 Meⱨir-xǝpⱪǝt wǝ ⱨǝⱪiⱪǝt padixaⱨni saⱪlaydu;

U meⱨir-xǝpⱪǝt bilǝnla ɵz tǝhtini mustǝⱨkǝmlǝydu.

29 Yax yigitlǝrning ⱪawulluⱪi ularning pǝhridur;

Ⱪerilarning izziti aⱪ qaqliridur.■

30 Tǝrbiyǝ yariliri yamanliⱪni tazilap qiⱪirar,

Tayaⱪ izliri iq-baƣirni taza ⱪilar.■

□20:2 «... ɵz jeniƣa jaza qüxürǝr» — ibraniy tilida: «... ɵz jeniƣa gunaⱨ ⱪilƣan bolidu».

■20:2 Pǝnd. 16:14; 19:12

■20:3 Pǝnd. 17:14

□20:4 «Ⱨurun adǝm ⱪixta yǝr ⱨǝydimǝs» — Pǝlǝstindǝ bir yil altǝ pǝsilgǝ bɵlinidu. On birinqi, on ikkinqi ay «ⱪix pǝsli» ⱨesablinidu. «Ⱪix» pǝsli yǝr ⱨǝydilidiƣan pǝsil, qünki bu pǝsildǝ yamƣur yeƣip tupraⱪ yumxaⱪ bolidu.

□20:5 «Kixining kɵnglidiki oy-niyǝtliri ... yorutulƣan adǝm ularni tartip alalaydu» — bu pǝnd-nǝsiⱨǝtkǝ ⱪarita alimlarda tɵwǝndikidǝk birⱪanqǝ hil qüxǝnqǝ bar: (1) ⱨǝr adǝmning kɵnglidǝ qongⱪur oy-niyǝtlǝr bardur; yorutulƣan kixi bu oy-niyǝtlǝrni (yahxi bolsun yaman bolsun) ǝⱪli bilǝn qüxinip yetǝlǝydu. (2) yorutulƣan kixi danixmǝn ⱨǝm az sɵzlǝydiƣan kixilǝrdin ularning yahxi oy-pikirlirini, yahxi nǝsiⱨǝtlirini alalaydu. (3) yorutulƣan kixi yaman niyǝtlik kixilǝrning aƣzidin ularning niyǝtlirini bilǝlǝydu. (4) bǝzi alimlar bu ayǝtni «ⱨǝrbir kixining kɵnglidǝ Hudadin kǝlgǝn dalalǝt (yolyoruⱪ, ⱨidayǝt) bardur; u qongⱪur ⱪuduⱪtiki suƣa ohxaydu; ...» dǝp qüxinip, uning mǝnisini: «Hudadin kǝlgǝn xu «dalalǝt» ⱨǝrbir adǝmning kɵnglidǝ bolƣan bolidu, yorutulƣan kixi bu dalalǝtni jakarlap baxⱪilarni yorutalaydu» dǝp qüxǝndüridu. Bizningqǝ birinqi hil qüxǝnqini toƣra dǝp ⱪaraymiz.

■20:5 Pǝnd. 18:4

■20:8 Pǝnd. 20:26

■20:9 1Pad. 8:46; Ayup 14:4; Zǝb. 51:5-7; Top. 7:20; 1Yuⱨa. 1:8

■20:10 Ⱪan. 25:13; Pǝnd. 11:1; 20:23

■20:12 Mis. 4:11; Zǝb. 94:9

■20:13 Pǝnd. 19:15

■20:15 Pǝnd. 3:14,15

■20:16 Pǝnd. 11:15; 27:13

■20:17 Pǝnd. 9:17

■20:19 Pǝnd. 11:13

■20:20 Mis. 21:17; Law. 20:9; Ⱪan. 27:16; Mat. 15:4

■20:21 Pǝnd. 13:11; 28:20

■20:22 Ⱪan. 32:35; Pǝnd. 17:13; 24:29; Rim. 12:17; 1Tes. 5:15; 1Pet. 3:9

□20:23 «ⱪǝt’iy yarimas» — ibraniy tilida «yahxi ǝmǝs».

■20:23 Pǝnd. 20:10

■20:24 Ayup 31:4; Zǝb. 37:23; 139:1-3; Yǝr. 10:23

■20:29 Pǝnd. 16:31

■20:30 Pǝnd. 10:13